#مثنوی_معنوی_دفتر_اول_1 * [#نی_نامه : ماجراى فراق ا نسان از اصل خود] بشنو از نى چون حكايت مى‏كند از جدايى‏ها شكايت مى‏كند [تا آدمى فراق را تجربه نكرده باشد، حكايت فراق را درنيابد] سينه خواهم شرحه شرحه از فراق‏ تا بگويم شرح درد اشتياق ‏ [هر كس به اصل خود خواهد پيوست‏] هر كسى كاو دور ماند از اصل خويش‏ باز جويد روزگار وصل خويش‏‏ [عارفان، حكايت فراق انسان را به عموم مردم مى‏گويند] من به هر جمعيتى نالان شدم‏ جفت بد حالان و خوش حالان شدم‏ [هر كس از دريچه پندار خود در باره عارفان قضاوت مى‏كند] هر كسى از ظن خود شد يار من‏ از درون من نجست اسرار من‏ [درون آدمى در آينه گفتار و رفتار او ظهور مى‏كند] سر من از ناله ‏ى من دور نيست‏ ليك چشم و گوش را آن نور نيست‏ [پيوند جسم و روح را درك نتوان كرد] تن ز جان و جان ز تن مستور نيست‏ ليك كس را ديد جان دستور نيست‏ [كلام اوليا، آتشين است‏] آتش است اين بانگ ناى و نيست باد هر كه اين آتش ندارد نيست باد

[عشق در همه هستی جريان دارد] آتش عشق است كاندر نى فتاد جوشش عشق است كاندر مى‏فتاد

[انسان كامل، همراه كسى است كه از تعلقات دنيوى رها شده باشد] نى حريف هر كه از يارى بريد پرده ‏هايش پرده ‏هاى ما دريد

[انسان كامل، هم صفات قهريه دارد و هم صفات لطفيه‏] همچو نى زهرى و ترياقى كه ديد همچو نى دمساز و مشتاقى كه ديد

[انسان كامل از راه پر خطر عشق، حكايت مى‏كند] نى حديث راه پر خون مى‏كند قصه ‏هاى عشق مجنون مى‏كند

[تنها اهل فنا از اسرار ربانى آگاه‏ اند] محرم اين هوش جز بى ‏هوش نيست‏ مر زبان را مشترى جز گوش نيست‏

[درد طلب عاشقان، لحظه ‏اى منقطع نمى‏شود] در غم ما روزها بى ‏گاه شد روزها با سوزها همراه شد

[از گذر عمر نگران مباش به شرط آنكه عمرت در راه حقيقت باشد] روزها گر رفت گو رو باك نيست‏ تو بمان اى آن كه چون تو پاك نيست‏

[عاشقان، بدون عشق و طلب زندگى نتوانند كرد] هر كه جز ماهى ز آبش سير شد هر كه بى ‏روزى است روزش دير شد

[ناقصان، سخن كاملان را درك نتوانند كرد] درنيابد حال پخته هيچ خام‏ پس سخن كوتاه بايد و السلام‏

[رشته تعلقات را پاره كن تا رها شوى‏] بند بگسل، باش آزاد اى پسر چند باشى بند سيم و بند زر

[تمثيلى در نكوهش صفت آز] گر بريزى بحر را در كوزه ‏اى‏ چند گنجد قسمت يك روزه ‏اى‏ كوزه ‏ى چشم حريصان پر نشد تا صدف قانع نشد پر در نشد