✨ پرونده ویژه: روانشناسی خیانت؛ نگاهی به ذهن جاسوس‌ها (بخش اول) ‌ ⁉️آیا تا حالا از خودتان‌ پرسیده‌اید که یک دانشمند، دیپلمات یا کارمند با چه انگیزه‌ای چوب حراج به اسرار کشور و ملتش می‌زند و جاسوسی می‌کند؟ ‌ 🌀 پاسخ ساده نیست، اما دو چارچوب روانی و رفتاری وجود دارد که سازمان‌های اطلاعاتی برای درک این تصمیم‌ها به آن تکیه می‌کنند: ‌ 1⃣ مدل MICE به انگیزه‌های درونی انسان می‌پردازد؛ همان چیزهایی که از درون می‌جوشند: نیاز مالی(Money)، باور سیاسی(Ideology)، ترس(Coercion) یا غرور(Ego). ‌ 2⃣ مدل RASCLS رفتار بیرونی و تأثیرگذاری دیگران را بررسی می‌کند؛ جبران لطف(Reciprocation)، اقتدار(Authority)، فرصت کمیاب(Scarcity)، ثبات رفتاری(Commitment and Consistency)، علاقه شخصی(Liking)و فشار اجتماعی(Social Proof). ‌ ✅ نکته مهم: البته این مدل‌ها ابزارِ تحلیلی‌اند، نه قوانین مطلق. بیشتر موارد، ترکیبی از عوامل مختلف هستند؛ انگیزه‌های درونی و فشارهای بیرونی معمولاً هم‌زمان عمل می‌کنند. ‌ 🔻شاید بپرسید: چرا باید درباره این مدل‌ها بدانیم؟ پاسخ در کاربردهای گسترده آن‌ها نهفته است: ‌ ‌✅ شناسایی افراد در معرض خطر، طراحی سیستم‌های حفاظتی، تحلیل رفتار مشکوک ‌ 📌مطالعات نشان می‌دهند 60% افرادی که این مدل‌ها را می‌شناسند، در برابر تکنیک‌های جاسوسی مقاوم‌تر هستند. ‌ ⏩در پستهای بعد، با ۱۰ نمونهٔ واقعی از پرونده های پررمز و راز جاسوسی و خیانت آشنا می‌شویم ‌ ‌ ‌ 🇮🇷 متسا | مرجع ترویج سواد امنیتی ‌ #روانشناسی_خیانت #انگیزه‌های_جاسوسی ‌ @matsa_ir

✨ پرونده ویژه: روانشناسی خیانت؛ نگاهی به ذهن جاسوس‌ها (بخش دوم) «پول، قدیمی‌ترین انگیزه خیانت» 🔰 در بررسی مدل MICE به سراغ اولین مؤلفه آن یعنی Money (انگیزه مالی) می‌رویم. 🔹در دنیای جاسوسی، انگیزه مالی شاید ساده‌ترین اما رایج‌ترین عامل خیانت می‌باشد. 🔸پول برای بعضی افراد نه فقط وسیلهٔ رفاه، بلکه ابزار جبران کمبودِ احترام و قدرت است. 🔻 آلدریچ ایمز، افسر ارشد سازمان سیا، از سال ۱۹۸۵ برای کسب درآمد و داشتن زندگی مجلل، اقدام به جاسوسی برای اتحاد جماهیر شوروی و روسیه کرد. انگیزه او صرفاً مالی بود و حدود ۴.۶ میلیون دلار پول نقد دریافت کرد. پرونده او نمادی از تأثیر مخرب طمع مالی بر امنیت ملی است. 🔻 جان واکر، افسر مخابراتی نیروی دریایی آمریکا، پس از ورشکستگی و بحران مالی، برای دریافت پول به شوروی پیشنهاد جاسوسی داد. او طی ۱۸ سال شبکه‌ای از اعضای خانواده و نزدیکانش را درگیر جاسوسی کرد و با انتقال مداوم کدها و اطلاعات حساس مخابراتی، ساختار امنیتی و توان رمزنگاری نیروی دریایی را به‌طور جدی تضعیف کرد. پول برای واکر تنها جبرانِ تنگنای مالی نبود؛ به او حس برتری، کنترل و هویت تازه‌ای می‌داد که ناکامی‌های شخصی و شغلی‌اش را پنهان می‌کرد. 📌 در مدل MICE، انگیزه مالی یادآور این واقعیت است که امنیت ملی گاهی با ارقام کوچک شکسته می‌شود. 🇮🇷 متسا | مرجع ترویج سواد امنیتی #روانشناسی_خیانت #انگیزه‌های_جاسوسی #آلدریچ_ایمز #جان_واکر @matsa_ir

✨ پرونده ویژه: روانشناسی خیانت: نگاهی به ذهن جاسوس‌ها (بخش سوم) ‌ «وقتی آرمان بهانهٔ خیانت می‌شود» ‌ 🔰 در بررسی مدل MICE به سراغ دومین مؤلفه آن یعنی Ideology (باور یا ایدئولوژی) می‌رویم. 🔹در مدل MICE یکی از مهم‌ترین محرک‌های ورود افراد به فعالیت‌های جاسوسی، ایدئولوژی است؛ یعنی فرد به‌دلیل باورهای سیاسی یا ارزشی، نه پول یا اجبار، تصمیم می‌گیرد به یک قدرت دیگر کمک کند. 🔻 کیم فیلبی، محوری‌ترین عضو شبکه‌ی معروف «پنج کمبریجی» بود. او در دوران دانشجویی در دانشگاه کمبریج جذب ایدئولوژی کمونیسم شد؛ فیلبی بعدها وارد سرویس اطلاعاتی خارجی بریتانیا (MI6) شد و به سرعت ارتقا یافت. او به مأموریت‌های حساسی دسترسی داشت؛ اما در تمام این سال‌ها، مخفیانه برای شوروی کار می‌کرد و اطلاعات کلیدی را به KGB انتقال می‌داد. همین موضوع باعث شد سال‌ها بدون کوچک‌ترین تردید، در حساس‌ترین موقعیت‌ها باقی بماند. 🔻 کلاوس فوکس، فیزیک‌دان پروژهٔ منهتن، در اوج جنگ سرد اطلاعات محرمانهٔ بمب اتم را به شوروی رساند. نه برای پول، بلکه برای «عدالت جهانی». او باور داشت علم نباید ابزار سلطهٔ یک ملت باشد. در ذهنش، انتقال اطلاعات نوعی خدمت به صلح جهانی بود. 📌 این موضوع نشان می‌دهد چگونه خطاهای شناختی، تعصب ایدئولوژیک و برداشت‌های اشتباه از واقعیت، می‌تواند فرد را قانع کند که خیانت، «وظیفه» است. ایدئولوژیِ افراطی ابتدا، قضاوت را مختل می‌کند، سپس تعلق و وفاداری را می‌زداید و در نهایت، فرد را به‌جایی می‌رساند که به کشور و نظام خود پشت کند. 🇮🇷 متسا | مرجع ترویج سواد امنیتی #روانشناسی_خیانت #انگیزه‌های_جاسوسی #کیم_فیلبی #کلاوس_فوکس @matsa_ir