✍️دستگیری کودتاچیان اردن؛ ضربه به شبکه ای از هم گسسته!
👤سید هاشم رضوی
🔹در روزهای گذشته خبر کشف توطئه شاهزاده حمزه ولیعهد سابق اردن و تنی چند از مسولین بلند پایه این کشور توجه کارشناسان و ناظران را به خود جلب کرده است. تلاش های بسیاری جهت فهم پشت پرده و زوایای تاریک این سناریو انجام شده و نظرات گوناگون و بعضا متعارضی در این زمینه ارائه گردیده؛ به گونه ای که برخی آن را سناریویی برای سرکوب مخالفان رژیم و گروهی آن را توطئه اعراب و اسرائیل برای سرنگونی ملک عبدالله ارزیابی کردند.
🔹برای فهم ریشه های این تحولات باید اندکی به عقب و دقیقا به زمانی بازگشت که "معامله قرن" از سوی ایالات متحده ترامپ به عنوان یکی از اولویت های کشورهای عربی منطقه به آن ها تحمیل شد و هر یک از این کشورها برای موفقیت این پروژه می بایست بخشی از آن را به مدیریت جارد کوشنر به پیش می بردند.
🔹در این میان نقش واگذار شده به اردن، برخلاف کشورهای عربی حاشیه خیلج فارس که صرفا مسولیت هایی چون تامین مالی و حمایت تبلیغاتی بود، پذیرش و اسکان دائمی آوارگان فلسطینی بود. موضوعی که با توجه به حجم و وضعیت داخلی اردن، برای این کشور یک چالش مضاعف اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی و امنیتی به شمار می آمد و به این دلیل ملک عبدالله با آن مخالفت کرده بود.
🔹اما این مخالفت سبب شده بود حاکمیت اردن با فشار کم سابقه ای روبرو شود تا جایی که تحرکات گسترده آمریکا و اسرائیل در این مورد در اوسط 2019، پادشاه اردن را وادار به انجام تغییر و تحولی گسترده و مهم در دستگاه امنیتی این کشور نمود و در تغییراتی ناگهانی، افراد حامی معامله قرن برکنار یا به حاشیه رانده شدند که از جمله آن ها ژنرال ادن الجندی؛ رئیس کل اطلاعات اردن و از مقامات بسیار با نفوذ اردن بود.
#کودتای_اردن
#معامله_قرن
🔗 متن کامل این یادداشت را در لینک زیر مطالعه نمایید:
👉 https://mersadcss.com/fa/product/14000119/
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
📣گزارش راهبردی “طریقت نهیانیه، درنگی در کلانترین پروژۀ ایدئولوژیک ابوظبی” به قلم حمید عظیمی و وحید اخوت منتشر گردید.
🔹پروژههای مذهبی ابوظبی به سبب ویترین سکولار این دولت تا پیش از رویداد اجلاس گروزنی موضوعی حائز اهمیت تلقی نمیشد. از زمان این اجلاس نگاهی دوگانه نسبت به این پروژهها به وجود آمده است. از یکسو به سبب مرکزیت تصوف در این پروژهها و خاطرۀ تاریخی مثبت شیعه از تصوف، این پروژهها خوشآیند تلقی شده است. اما از سوی دیگر نقش آفرینی مرموز امارات در محوریت این روند، هر ناظری را به نیت پشت این حرکات و مآل آن ظنین میکند.
🔹تجزیه و تحلیل چرایی و چگونگی برکشیده شدن صوفیه در یک پروژه آمریکایی – اماراتی انگیزهی محوری متنی است که به تازگی در اندیشکده مرصاد منتشر شده است. حرکتی که میتواند هندسه نقشآفرینی عوامل مذهبی و بدنهی اجتماعی آنها در غرب آسیا و شمال آفریقا را تحت تأثیر قرار دهد و امتداد نقشآفرینیاش حتی تا آسیای میانه و جنوب شرق آسیا گسترش پیدا کند.
📌این گزارش راهبردی در ۶۱ صفحه از سوی اندیشکده مرصاد جهت استفادۀ کارشناسان و نهادهای مرتبط منتشر شده است.
👈برای تهیۀ این اثر می توانید با شمارۀ ۰۲۵۳۷۸۳۰۵۵۳ یا آی دی @MERS_AD تماس حاصل فرمایید.
🔗 لینک خبر:
👉 https://mersadcss.com/fa/1400131
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
✍️ کانال استانبول؛ کلان پروژهای ملی با تاثیرات جهانی
👤 مسعود صدر محمدی
🔹موضوع کانال استانبول رفته رفته به مسالهای مهم و حیاتی برای ترکیه و حتی تحولات راهبردی در منطقه اروپای شرقی تبدیل شده که توان بالایی برای متاثر کردن موضوعات خاورمیانهای نیز دارد. در نوشته حاضر تلاش کردهایم تا نظرات طیفهای مختلف موافق و مخالف این طرح را تبیین کنیم.
🔹در بخش نخست نوشته مسائل مالی و فنی مرتبط با پروژه که نوعا مسائل داخلی ترکیه به شمار میآیند مورد توجه قرار گرفته و در بخش پایانی به مساله لابیهای مالی داخلی و خارجی در این پروژه و تاثیراتی که در عرصه حقوق بینالملل به بار خواهد آورد سخن گفتهایم.
📌بخشی از متن مقاله:
🔹منتقدان طرح معتقدند اردوغان برای تامین مالی این پروژه امکان رانتخواری را برای شرکای قطری خود خصوصا برای خاندان حاکمیت قطر فراهم کرده است تا آنها با آوردن سرمایه خود به ترکیه هم امکان همکاری در این پروژه را داشته باشند و هم سودهای کلانی به دست آورند. در یک نمونه از این رانتها که از سوی جریان مخالفان دولت با انتشار اسناد معلوم شد مادر امیر قطر، موزا بنت ناصر با تاسیس شرکتی در استانبول با سرمایه اولیه 100 هزار لیر، مدتها پیش 44 هکتار از اراضیای که بعدها معلوم شد اراضی کانال استانبول است و به هنگام خرید او ارزش چندانی نداشته خریداری کرده است. این اقدام مادر امیر قطر با عنوان قمار مادر امیر قطر در کانال استانبول تبدیل به تیتر یک روزنامهها شد. چرا که در صورت احداث این کانال ارزش زمینهای خریداری شده چندین برابر خواهد شد. شریک دیگر مادر امیر قطر در این شرکت و خرید، همسر نخست وزیر سابق قطر عبدالله بن حمد بوده است.
🔹پس از این افشاگری که به احتمال قوی در نتیجه دست به دست شدن شهرداری استانبول انجام شده است حزب جمهوری خلق از شهرداری استانبول درخواست کرد تا تمام خریداران اراضی در مسیر کانال استانبول را به اطلاع شهروندان ترک برساند چرا که برخی شایعات از حضور جدی و خریدهای عمده اعضای خاندانهای حاکمیتی سایر کشورهای عربی در این منطقه حکایت دارد.
#ترکیه #کانال_استانبول
🔗 برای مطالعه و دانلود PDF این مقاله به لینک زیر مراجعه کنید:
👉 https://mersadcss.com/fa/product/1400204/
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
✍️جنگ نفتی، جدال رفیقهای نیمه راه بر سر اقتصاد پسانفت
👤 وحید اخوت
📌بخشی از متن یادداشت:
🔹عربستان به خوبی میدانست که ضعفهایش بیش از همه برای امارات عیان شده است، و وارد شدن به یک جنگ سیاسی با این کشور برایش گران تمام میشود و امارات همین مقدار مدارایی که با آن میکند را نیز دیگر کنار خواهد گذاشت. از همین رو شرایط سیاسی میان دو کشور علی رغم همهی اختلافات در موضوعاتی چون پرونده یمن، مصر، شاخ آفریقا، پاکستان، آسیای جنوب شرقی و... همچنان پایدار باقی ماند. اما امارات تصمیم گرفت که در اقتصاد تعارف را کنار بگذارد و بر منافع اقتصادی متعارض خود با عربستان سعودی پافشاری کند. عربستان در اقدامی بحث برانگیز سعی در تحمیل سه محدودیت جدی بر اقتصاد امارات کرد.
🔹امارات متحدهی عربی نیز تعارف را کنار گذاشت و اندک همراهی خود با عربستان سعودی در مسألهی نفت را به عنوان پاتکی بر حملات فوق، علنی کرد. میزان تهور امارات متحدهی عربی در مخالفت با عربستان هر چند دور از انتظار نبود، ولی غافلگیر کننده بود. امارات متحدهی عربی، یکه و تنها در مقابل تمامی کشورهای دیگر عضو اوپک ایستاد و سهمهای پایهای که در سال 2018 برای تولید نفت تعیین شده بود را ناعادلانه توصیف کرد.
🔹عربستان در سال ۱۹۹۰ یکباره حجم کل ذخایر نفتیاش را بدون اینکه منابع جدیدی کشف کند، از ۱۷۰ میلیارد بشکه به ۲۵۷ میلیارد بشکه رساند. در سالهای اخیر هم این رقم به ۲۶۸/۵ میلیارد بشکه ارتقا داده است که به صورت رسمی اعلام میشود. اما بر اساس محاسبات، این کشور در ۳۰ سال اخیر حدود ۸۹/۴ میلیارد از ۱۷۰ میلیارد بشکه را تولید کرده و در حال حاضر با ۸۱ میلیارد بشکه باقی مانده، در واقع رده هشتم کشورهای نفتی جهان را به خود اختصاص میدهد و نه دوم پس از ونزوئلا.
🔹ممکن است امارات متحدهی عربی اقدام به خروج از اوپک کند و تصمیم بگیرد که با سرمایهگذاری روی بازارهای آتی نفت خود و اعتماد بر ظرفیت لابیگری و ارتباطات راهبردی خود در سطح جهان معادلات فروش نفت در خلیج فارس را به هم بریزد و ساز و کاری موازی با سازی و کاری که عربستان سالها بر بازار نفت منطقه تحمیل کرده است بنا کند. این سناریو ممکن است حتی به مرزهای روابط اقتصادی هم محدود نماند و به تدریج باعث خروج امارات متحدهی عربی از شورای همکاری خلیج فارس شود.
#عربستان #امارات #جنگ_نفتی
🔗 متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
📣گزارش راهبردی «تغییر گرانیگاه؛ بازچینش مختصات کنشگران برای خروج از بنبست یمن» به قلم احمد حاجی صادقیان منتشر گردید.
🔹 در این گزارش سعی شده است با ارائه تصویری جامع و بر پایه واقعیت از وضعیت سیاسی و میدانی بحران یمن، راهبردی برای خروج این بحران از بنبست و تامین حداکثری منافع ج.اا و محور مقاومت ارائه شود.
📌بخشی از متن:
🔹تحرکات دیپلماتیک پرحجم آمریکاییها از ابتدای روی کار آمدن دولت دموکرات برای پایان دادن به بحران یمن موجب شده است برخی چشماندازهای مثبت برای پایان این بحران به وجود بیاید. اما ریشههای عمیق این بحران در کنار بیتوجهی روند این تحرکات به حل اصولی آن موجب شده است علیرغم تلاشهای فراوان چشمانداز مثبتی برای حل واقعی بحران وجود نداشته باشد.
🔹دولت هادی حاضر به مشارکت در یک روند سیاسی با حضور انصارالله نیست و هنوز بر مرجعیات ثلاث (طرح کشورهای خلیج فارس برای پایان بحران یمن در سال 2011 – مصوبات گفتگوهای ملی مصوب در سال 2014 – قطعنامه 2216 شورای امنیت در سال 2015) که به معنی لزوم حذف همه گروههای معارض دولت هادی از جمله انصارالله، موتمر صنعا و عمده گروههای جنوبی از روندهای سیاسی است، پافشاری میکند.
🔹فشار اقتصادی ناشی از محاصره بر شمال یمن هنوز وجود دارد و بزرگترین بحران انسانی قرن 21 در حال تشدید است. در مقابل توان نظامی انصارالله تضعیف نشده و با وجود فشار نظامی و تلاش عربستان برای سد کردن مسیر تامین لجستیک، صنعا هنوز توان ضربات موشکی و پهپادی به عمق سعودی و پیشرویهای زمینی بخصوص در مناطقی که جغرافیای کوهستانی را به عنوان یک عامل مهارکننده فشار هوایی سعودیها در اختیار داشته باشد؛ داراست. در این شرایط که واسطهگری منطقهای با فشار آمریکاییها در حال افزایش است، واقعیتهای زمین نشان دهنده عدم حرکت این بحران به سمت پایان است. همین مسئله بازبینی مجدد شرایط سیاسی و میدانی را ضروری مینماید.
📌این #گزارش_راهبردی در 45 صفحه از سوی اندیشکده مرصاد جهت استفادۀ کارشناسان و نهادهای مرتبط منتشر شده است.
👈برای تهیۀ این اثر می توانید با شمارۀ ۰۲۵۳۷۸۳۰۵۵۳ یا آی دی @Mers_Ad تماس حاصل فرمایید.
#یمن #جنگ_یمن
🔗 لینک خبر
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
🎙 بررسی وضعیت دموکراسی در عربستان؛ حتی اپوزوسیون هم دنبال دموکراسی نیست!
🔸 مصاحبه سایت شعوبا با سید هاشم رضوی مدیر میز عربستان
✂️برشهایی از متن:
🔹در عربستان ما شاهد یک حالتی هستیم که تقریبا در دنیا بی نظیر است و آن چیرگی واقعی و کامل یک خانواده بر مقدارات یک ملت است. در عربستان پست مهم و کلیدی اداره کشور در اختیار فرزندان و نوادگان عبدالعزیز است؛ از اداره مناطق 13گانه کشور گرفته که توسط شاهزداگان سعودی اداره می شود تا وزرتخانه های کلیدی مانند داخله و خارجه و دفاع که بحث هایی مانند امنیت، روابط خارجی و تصمیم صلح و جنگ در آنها مطرح است.
🔹برای آرام کردن معترضین و کاهش اعتراضات کمیته ای را به ریاست برادرش نایف بن عبدالعزیز که وزیر کشور و امنیتی ترین فرد سعودی در آن زمان بود انتخاب کرد و آن کمیته مجموعه مقرراتی را در 9 باب و 83 ماده تنظیم کردند و پادشاه آن را به عنوان قانون اساسی عربستان ابلاغ کرد و حتی اسم آن را هم قانون اساسی نگذاشتند که عواقبی برای حکومت نداشته باشد وعربستان همچنان قانون اساسی ندارد و مدعی هستند قرآن قانون اساسی ماست!
🔹فضای معارضه برای مخالفین حکومت سعودی نه در داخل و نه در خارج آنگونه که باید فراهم نیست و معارضین آل سعود، عمدتا افکار سلفی دارند و چندان دموکراسی خواه نیستند.
#عربستان #دموکراسی #آل_سعود
🖇برای مطالعه متن کامل اینجا کلیک کنید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
📚 کتاب روایت جذب (علل گرایش و جذب به جنبش های جهادگرای سلفی) به قلم هادی معصومی زارع مدیر میز عراق و شامات اندیشکده مرصاد توسط انتشارات دارالاعلام قم منتشر شد.
🔺این کتاب خلال سالهای 1394 تا 1397 و با استفاده از مطالعات کتابخانهای و دادههای میدانی (شامل مصاحبه با دهها تن از اعضای القاعده و داعش و خانوادههای ایشان و نیز اسناد به دست آمده از سنگرها و ذخیرهسازهای داعش) سه مولفه تاثیرگذار در گرایش و جذب به جنبشهای جهادگرای سلفی را مورد کنکاش قرار داده است:
1-بنیاد کلامی-فقهی
1.زمینهها و بسترهای اجتماعی و سیاسی
2.عوامل روانشناختی
🔸 قیمت : 120 هزار تومان
👈برای تهیه این کتاب با 20 درصد تخفیف و ارسال رایگان با شماره 02537830553 یا آی دی @mers_Ad تماس حاصل فرمایید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
اندیشکده مرصاد
📚 کتاب روایت جذب (علل گرایش و جذب به جنبش های جهادگرای سلفی) به قلم هادی معصومی زارع مدیر میز عراق و
📚 انتشار کتاب روایت جذب (علل گرایش و جذب به جنبش های جهادگرای سلفی) به قلم هادی معصومی زارع مدیر میز عراق و شامات اندیشکده مرصاد
🔸در مقدمه ناشر در خصوص ویژگیهای این اثر آمده است:
🔹از نقاط قوت و از وجوه تمایزبخش این پژوهش نسبت به دیگر آثار موجود میتوان به حضور مستقیم نویسنده در میدانهای نبرد سوریه و عراق و در نتیجه بهرهگیری از روشهای کیفی میدانی همچون مشاهده، مصاحبه و روشهای مشارکت مستقیم و غیرمستقیم جهت خلق و تولید محتوا اشاره کرد. نویسنده از روش مصاحبه به عنوان یک روش کیفی برای اخذ دیدگاه دهها تن از اعضای گروههای جهادگرای داعش و القاعده و در دو کشور سوریه و عراق و نیز طیفی از نخبگان شیعه، اهل سنت و کردهای عراق و سوریه و نیز نخبگان جریان اخوان المسلمین و همچنین آشنا شدن با باورهای ایشان بهره گرفته است. همچنین نویسنده خلال سالهای گذشته و در پوشش فردی گرونده به اندیشههای جهادگرایی، گفتگوهایی از طریق شبکههای اجتماعی با برخی از اعضا و گروندگان به این گروهها ترتیب داده است. در پژوهش جاری بسته به طرف مورد مصاحبه، از هر سه روش مصاحبههای بی ساختار، نیمه ساختار یافته و ساختار یافته استفاده شده است.
🔹به موازات این، نگارنده همچنین از روشهای کیفی و تفسیری «مشاهده» و «مشارکت مستقیم و مشارکت غیرمستقیم» برای گردآوری دادههای پژوهش بهره برده است. در حقیقت با بهرهگیری از این متد پژوهشی، نویسنده کوشیده است تا با هدف دست یافتن به اطلاعات و دادههای دست اول خود را به جای افراد، کنشگران و جریانهای مورد مطالعه قرار داده و جهان را از دریچه نگاه ایشان مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد.
🔹همچنین از مهم ترین روشهای اسنادی مورد استفاده در پژوهش جاری میتوان به روش «تحلیل کمّی محتوی» اشاره کرد که با بررسی بسامد و کمّیت کلمات و اصطلاحات مورد کاربرد در متون یا اسناد منتشره از سوی بازیگری معین، شناخت جهان بینی، باورها، اعتقادات و ایدئولوژی را دنبال میکند. افزون بر این از امتیازات دیگر این کتاب بهرهگیری از منابع دسته اول جهادگرایان سلفی است که نویسنده در تکیه و استناد به آن ها حساسیت خاصی به خرج داده است.
🔸 قیمت : 120 هزار تومان
👈برای تهیه این کتاب با 20 درصد تخفیف و ارسال رایگان با شماره 02537830553 یا آی دی @mers_Ad تماس حاصل فرمایید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
✍️ "بیشتر پاستا بخور"، نگاهی به تنش اخیر میان امارات و ایتالیا
👤 وحید اخوت و امیرحسین صالحی
🔹لئوناردو بونوچی، مدافع تیم ملی ایتالیا، انگیسیها را پس از شکست در دیدار فینال دست می انداخت و خطاب به آنها می گفت: بیشتر پاستا بخورید!
🔸«بیشتر پاستا بخور» عبارتی است که در ایتالیایی معنای «کسب تجربه بیشتر» را میدهد و اغلب در ورزش به کار می رود.
🔹کسی فکر نمیکرد چند روز بعد سیاست مداران ایتالیا در تنش با امارات متحدهی عربی مجبور به عقب نشینی شوند و این بار اماراتیها بتوانند به ایتالیاییها طعنه بزنند که باید در سیاست بیشتر پاستا بخورند...
👈 این یادداشت نگاهی به تنشهای اخیر میان امارات و ایتالیا از ابتدای سال جدید میلادی تا کنون دارد.
#امارات #ایتالیا
🔗 متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
📣 گزارش راهبردی «خیلی دور، خیلی نزدیک؛ جستاری در رفتارشناسی امارات متحدهی عربی در حوزهی سیاست خارجی» به قلم وحید اخوت منتشر گردید.
🔹نگرش جامع به سیاست خارجی امارات متحدهی عربی و ادراک جامع از عمدهی عوامل تأثیرگذار بر عرصهی سیاست خارجی و امنیت ملی این کشور ضرورتی نوپدید است. امارات متحدهی عربی جغرافیایی است که به تازگی برای اندیشکدهها و محافل پژوهشی جذابیت پیدا کرده است. کم رنگ شدن سایهی سنگین اقتدار عربستان بر شورای همکاری خلیج فارس و ابتکارات تحولآفرین امارات متحدهی عربی در به دست گرفتن مقدرات سیاسی و امنیتی خود، لزوم مطالعهی جدی امارات متحدهی عربی را پر رنگ کرده است.
🔹اگر امارات متحدهی عربی در سیاست خارجی خود همانند دورهی زاید بن سلطان، محافظهکار و متمرکز بر حفظ خود، سیاست چندجانبهگرایی و میانجیگری را اجرا میکرد، امروز نیز مطالعهی دقیق سیاست خارجی آن ارزش چندانی نداشت، اما تبدیل شدن این کشور کوچک عربی به یک بازیگر تأثیرگذار و بلندپرواز در سیاست منطقهای و بین المللی در مدتی کوتاه، مطالعهی سیاست خارجی این کشور را برای پژوهشگران سیاست خارجی ارزشمند و دارای اهمیت کرده است. چه اینکه پس از قدرت یافتن محمد بن زاید و سرعت یافتن تحولات، تحلیل تک بعدی و سنتی از شرایط سیاسی و امنیتی این کشور، بیش از پیش بیاعتبار شده است.
🔹رفتارشناسی دستگاه سیاست خارجی و امنیت ملی امارات متحدهی عربی و شناخت دقیق از ارکان شکلدهنده و نقاط ضعف و قوت آن میتواند ما را برای باز تعریف روابط خود با این کشور عربی، پس از دوران ترامپ یاری کند.
🔹در این مطالعه بر پایهی آخرین مطالعات اندیشکدهای و پژوهشهای آکادمیک در مورد امارات متحدهی عربی، با بازآفرینی این اطلاعات در یک ساختار پویا و کارکردی ابتدا احصای جامعی از عمده عوامل تأثیر گذار بر عرصهی سیاست خارجی و امنیت ملی امارات متحدهی عربی انجام شده است و در کنار آن ظرفیتها و چالشهای امروز امارات متحدهی عربی بررسی شده است. و در کنار دو عنوان گذشته، انتخابهای حساس و حیاتیای که امارات را به شکل امروزیاش ترکیببندی کرده است، پر رنگ شده است.
🔹در این گزارش تلاش شده است به یک منطق عملکردی در مورد امارات متحدهی عربی دست یافته شود. این رفتارشناسی کمک میکند که در تنظیم روابط خود با این کشور عربی، تا حدی توانایی پیشبینی، برنامهریزی به وجود بیاید.
📌این #گزارش_راهبردی در 77 صفحه از سوی اندیشکده مرصاد جهت استفادۀ کارشناسان و نهادهای مرتبط منتشر شده است.
👈برای تهیۀ این اثر می توانید با شمارۀ ۰۲۵۳۷۸۳۰۵۵۳ یا آی دی @Mers_ad تماس حاصل فرمایید.
#امارات #سیاست_خارجی_امارات
🔗 لینک خبر
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
✍️ آخرین سنگر سلفیه یمنی در صنعا
👤 احمد حاجی صادقیان
🔹ده روز از فوت علامه قاضی محمد اسماعیل عمرانی یکی از برجسته ترین علمای معاصر یمن که به وی لقب شوکانی عصر را داده بودند میگذرد. وی علاوه بر منصب رسمی مفتی یمن تا قبل از اتحاد یمن در سال 1990 ریاست دفتر رسیدگی به شکایات ریاست جمهوری و ریاست کمیته تدوین شریعت اسلامی را در پارلمان یمن به عهده داشت. او که با یک واسطه از شوکانی و سیزده واسطه از بخاری نقل روایت میکرد جایگاه بسیار بالایی در میان علمای معاصر یمن داشت. فوت وی که با مکانت علمی بالای خود یکی از عوامل مهم در توسعه منهج سلفیه یمنی در دوره معاصر بود را باید از نقاط عطف حیات این مکتب علمی بدانیم. نقطه عطفی که با توجه به شرایط فعلی سیاسی و اجتماعی یمن در تحولات مذهبی و اجتماعی پیش رو در یمن نیز موثر خواهد بود.
#یمن #محمد_اسماعیل_عمرانی #سلفیه_یمنی
🔗 متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
💢آیا دیپلماسی اقتصادی میتواند به یک آدرس غلط منتهی شود؟
📹 ودکست انتقادی حمید عظیمی مدیر اندیشکده مرصاد در مورد ایدۀ دیپلماسی اقتصادی
👈فیلم کامل را اینجا تماشا کنید
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
📣مجموعه روند تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و دیپلماتیک کشورهای عربستان، امارات و یمن در سال ۹۹ منتشر شد.
🔹در این مجموعه سعی شده است روند کاملی از تحولات مهمترین پروندههای راهبردی این کشورها در حوزههای مختلف بر اساس خط سیر زمانی ارائه شود تا مخاطب علاوه بر دیدگاه جامع از مهمترین پروندههای راهبردی این کشورها، روند تحولات پیرامون هر پرونده را بر اساس تراتب زمانی در اختیار داشته باشد.
👈برای تهیه این محصولات می توانید با شمارۀ ۰۲۵۳۷۸۳۰۵۵۳ یا آی دی @mers_ad در پیام رسانهای تلگرام، بله و ایتا تماس حاصل فرمایید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
#بریدهها
#طالبان
چنانکه در مباحث پیشین اندیشکده، از جمله در این فقره از گزارش #طریقت_نهیانه، اشاره شده است بهطورکلی در دورۀ دولتهای دموکرات در امریکا باید برای سناریوی تبدیل حضور مستقیم و دولتی امریکا و متحدان به تقویت شبکههای فرودولتی متعارض و پیشبرد سیاست #مهار_دوگانه میان ایران و اسلامگرایان سنی آمادگی داشت.
در این الگو اگر ایران نتواند در تنظیم روابط با حرکتهای #نهضتی در منطقه پیشدستی کند با چالشهای متراکمی مواجه خواهد شد که ابدا کمخطرتر از تحرکاتی همچون پیمان ابراهیم یا ترور شهید سلیمانی نیست.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
هدایت شده از دولتِ دین | اندیشکده مرصاد
🔹با نام و یاد الهی🔹
🔵 پس از وقفهای طولانی، آغاز دوباره فعالیت کانال «دولتِ دین» را با مدیریت «میز نهاد دین» اندیشکده مرصاد، اعلام مینماییم.
🔵 این کانال تلاش خواهد کرد شکاف عمیق میان فضای رسانهای فارسی با حوزه «نهاد دین در جهان اسلام» را اندکی پر کرده و با بازتاب اخبار و تحلیلهای روزآمد از منابع دست اول عربی و انگلیسی، دغدغهمندان این عرصه را از پویاییهای نهادهای گوناگون دینی در جهان اسلام، آگاه سازد.
🔵 امید که ما را با بیان دیدگاههای سازنده خود، در پیشبرد و پیشرفت این مهم، یاری رسانید. 🙏
@dolatedin
https://t.me/dolatedin
📣شماره مردادماه 1400 ماهنامه رصدی «نهاد دین در جهان» منتشر شد.
🔹 این ماهنامه که با تلاش میز نهادهای اندیشکده مرصاد گرد آمده است، در پی آن است که شکاف عمیق میان فضای رسانهای فارسی با حوزه مطالعات «نهاد دین» را اندکی پر کرده و با بازتاب اخبار و تحلیلهای روزآمد از منابع دست اول عربی و انگلیسی، دغدغهمندان این عرصه را از پویاییهای نهادهای گوناگون دینی، به ويژه در گستره جهان اسلام، آگاه سازد.
👈برای تهیه این محصول میتوانید با شمارۀ ۰۲۵۳۷۸۳۰۵۵۳ یا آی دی @mers_ad در پیامرسانهای تلگرام، بله و ایتا تماس حاصل فرمایید.
🔗 لینک خبر
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
اندیشکده مرصاد
📣شماره مردادماه 1400 ماهنامه رصدی «نهاد دین در جهان» منتشر شد. 🔹 این ماهنامه که با تلاش میز نهادهای
💢در پیشگفتار این اثر چنین آمده است:
🔹با پیچیده شدن جوامع و دگرگونیهای شگرف در زیست اجتماعی مردم، با رشد جهانیشدن و کمرنگ شدن مرزها و گسترش ارتباطات، دوران مدرن چهرههایی تازه از زیست اجتماعی ادیان را به نمایش گذاشته است. در روزگار ما با قدرتمندتر شدن دولتها و رشد ابزارهای کنترلی و توانایی دخالت آنها بر نهادهای اجتماعی، «مناسبات دولت و دین» بهشدت به نفع دولتها موازنه را عوض کرده است. تأثیر پروژههای «رسمیسازی دین» روزبهروز شدیدتر شده و بر حوزههای تازهای از «دین غیررسمی» دست میاندازند. در بسیاری از کشورهای اسلامی اوقاف و خیرات، فتوا، آموزش دینی، اداره مساجد، خطابه و تبلیغ، قضاوت و مانند اینها، از سوی دولتهای عرفی در پرچین وزارتهای اوقاف و ارشاد، سازمانهای دیانت و تبلیغات، هیئتهای امربهمعروف و نهی از منکر، دارالافتاها، دانشگاههای اسلامی، سازمانهای قضایی و دیگر نهادهای اینچنین، محصور و مدیریت شدهاند.
🔹از دیگر سو، هرچند اگر تجربه انقلاب موفق دین بر دولت در ایران، تاکنون نمونهای یکتا باشد، اما دستکم بودهاند تجربههای دیگری که بههرروی دین توانسته برتری یا موازنهای نسبی را باقدرت سیاسی برقرار کند؛ چه قدرت گرفتن انصارالله در بخش اعظم یمن، چه حکومت کوتاه اخوانالمسلمین یا برتری نسبی الازهر در دوران پساکودتای سیسی در مصر، یا روزگار خوش نه چندان دور سلفیت در عربستان، یا مشارکت حزبهای اسلامی در دموکراسیهای تونس و لبنان و عراق، یا قدرت گرفتن اسلام جهادی در سایه ضعف دولتهای مرکزی در تجربه داعش در سوریه و عراق و طالبان در افغانستان. همین نشانگر الگوهای گوناگون «حکمرانی دینی» و پاسخها و واکنشهای متنوع فرهنگهای مختلف دینی به پرسشهای نسبتاً مشابه است.
🔹اگر دولتی بیملت بتواند سرپا بماند، بیشک نمیتوان اقتدار دینسالاران را بدون دینداران تصور نمود. سویهی مناسبات مرجعیت و رهبری با مقلدان و بدنه دینداران نیز امروزه پیچیدگیهای تازهای را به خود دیده است؛ اگر تا پیش از این منش اخلاقی و مردمداری یک شخصیت مذهبی، عاملی مهم در «اقتدار دینی» او نزد پیروانش بود، امروزه باید عناصری نوپدید همچون میزان حضور مؤثر در رسانههای اجتماعی یا جایگزین شدن «بیوت» با تشکیلات دینی سازمانمند را نیز دارای اثراتی عمیق و گسترده برای «مرجعیت» و قدرت دینی دانست. سبکهای گوناگون «اقتصاد نهاد دین» یا چگونگی رشد و زیست «سازمانهای مردمنهاد دینی» در همین گونههای مناسبات رهبری و بدنه معنا مییابد.
🔹گذشته از این دوسویهی دولت و مردم، نهاد دین را دستکم در سه ساحت دیگر نیز میتوان مطالعه کرد؛ نخست «پویاییهای درونی نهاد دین» که مسائلی همچون چگونگی «بازتولید دین» را پیش چشم میآورد. ساحت دیگر «فرهنگ دینی» جوامع که بسته به ماهیت آن صنف خاصی از علما همچون فقها یا شیوخ صوفی را سیادت میبخشد، جلوههای متفاوتی از ابزارهای اقتدار دینی مانند فتوا یا تقدیس (مقدسسازی) را پررنگ میکند و تأثیراتی دیگر ازایندست را بر نهاد دین میگذارد. ساحت سوم نیز «روابط بینانهادی» در گستره یک دین یا در بستر بیناادیانی است. «دیپلماسی مذهبی» که در توافقات و پروژههای مشترک بین نهادهای دینی نمود مییابد یا شکل سازمانیافته آن را میتوان در «سازمانهای علمایی بینالمللی» یافت، مسئله مهمی است که در این حوزه باید نگریسته شود.
این همه تنها گوشهای از موضوع پردامنهی «نهاد دین» است که چه بسا برای ما دغدغهمندان انقلاب اسلامی، مطالعات روشمند در این حوزه ما را به دانشی نو همپای دانشهایی همچون «علوم سیاسی» و «جامعهشناسی دین» رهنمون شود.
🔹ماهنامهی رصدی «نهاد دین در جهان» با اندیشهی مطالعه در مسائلی از جنس آنچه گفته شد، سامان یافته است و امید دارد تا شکاف عمیق میان فضای رسانهای فارسی با حوزه مطالعات «نهاد دین» را اندکی پر کرده و با بازتاب اخبار و تحلیلهای روزآمد از منابع دست اول عربی و انگلیسی، دغدغهمندان این عرصه را از پویاییهای نهادهای گوناگون دینی، بهویژه در گستره جهان اسلام، آگاه سازد.
🔹این ماهنامه با حمایت مرکز ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه و به همت اعضای میز نهادها در اندیشکده حوزوی مرصاد گرد میآید. امید است که این کوشش مورد توجه نخبگان و فرهیختگان قرار گرفته و با بیان دیدگاههای سازنده خویش، در پیشبرد و پیشرفت این مهم ما را یاری رسانند.
👈برای تهیه این محصول میتوانید با شمارۀ ۰۲۵۳۷۸۳۰۵۵۳ یا آی دی @mers_ad در پیامرسانهای تلگرام، بله و ایتا تماس حاصل فرمایید.
🔗 لینک خبر
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
🎙گفتگو با دکتر مرداسی در مورد اقتصاد سیاسی روابط ایران و ترکیه
🔹قریب به یک سال است که مطالعاتی بر روی پروندۀ #اقتصاد_سیاسی و اسلام بازار آغاز نمودهایم. در این چهارچوب، ترکیه یکی از نقاط کلیدی در اقتصاد سیاسی روابط ما با جهان اسلام تلقی می شود؛ بهعنوان کشوری که میتواند نماینده اسلام بازار در جهان باشد آناتولی چه در سطح دولتی و چه در لایۀ فرودولتی سوژهای مهم برای مطالعه و سیاستپردازی است.
🔹مسعود صدرمحمدی و حمید عظیمی از کارشناسان اندیشکده، گفتگویی ترتیب داده اند با یکی از چهرههایی که هم در سطح نظری و هم در سطح عملی ورود جدی به حوزۀ تجارت و روابط اقتصادی ایران و ترکیه دارد.
🔹میهمان این گفتگو آقای فیصل مرداسی، دکتری مدیریت راهبردی و پژوهشگر حوزه اقتصاد است که تا سال 1390 ریاست مركز ملي فرش ایران را نیز در کارنامه داشته است. او در سالهای اخیر یکی از صداهای منتقد مسیر روابط اقتصادی #ایران و #ترکیه بوده است. گفتگوی چالشی پیش رو تلاشی است برای در کنار هم قراردادن دیدگاههای مختلفی که میتواند به پدیدۀ اقتصاد و اسلام آناتولیایی در کشور وجود داشته باشد.
🔗 متن کامل این گفتگو را اینجا بخوانید.
©️ @mersadcss
✍️اختلاف میان دو همپیمان دیرینه؛ روابط ریاض-واشنگتن به چه سمتی میرود؟
👤 سید هاشم رضوی
📌 بخشی از متن:
🔹شدت گرفتن این واگرایی در پروندههای منطقه ای و بین المللی به حدی بوده که سعودی ها از افغانستان گرفته تا لبنان تردید دارند خود را با سیاست های ایالات متحده همراه کنند. این درحالی است که اختلاف نظر در مورد برنامه هسته ای ایران، تحولات تونس و پرونده ایغورهای چین مواضع دو طرف را سرشار از اختلاف کرده است.
🔹از جمله تنش هایی که پس از روی کار آمدن دمکرات ها در آمریکا و بی توجهی آنان به سعودی ها رخ داد، چرخش عربستان به سوی شرق به خصوص روسیه و چین بود، آن هم در زمانی که بایدن توان دولتش را برای کنترل نفوذ این دو قدرت به کار گرفته بود.
#عربستان #آمریکا
🔗 متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
📣 گزارش راهبردی «ویلٌ للمُطَبِّعین!» تحلیلی به مناسبت سالگرد عادیسازی روابط میان امارات متحدهی عربی و رژیم صهیونیستی به قلم وحید اخوت منتشر گردید.
🔹درست یک سال پیش، یعنی 15 سپتامبر 2020، دونالد ترامپ به همراه عبدالله بن زاید، عبداللطیف الزیانی و بنیامین نتانیاهو در محوطه چمن حیاط جنوبی کاخ سفید برای امضای توافقنامهی بحث برانگیز ابراهیم دور هم گرد آمدند. توافقی که خبرش را ترامپ در 13اوت همان سال، در حالی که جارد کوشنر در سمت راست او ایستاده بود در دفتر بیضی کاخ سفید اعلام کرده بود.
🔹توافقنامهی عادیسازی میان امارات و رژیم صهیونیستی را با هیچ یک از موارد مشابه قبلی و بعدی نمیتوان مقایسه کرد. چه اینکه مصر و اردن هر دو در پی شکست در یک دور درگیری مجبور به عادیسازی شدند و سودان و مراکش و بحرین پس از عادیسازی، کنش قابلتوجهی در برقراری ارتباط با رژیم صهیونیستی انجام ندادند و امتیاز قابلتوجهی از آمریکا دریافت کردند. (مغرب تأیید حاکمیت این کشور بر صحرای غربی را گرفت و سودان از لیست کشورهای حامی تروریسم درآمد.) یادمان نرود که هماهنگکنندهی اصلی عادیسازی روابط، میان رژیم صهیونیستی با بحرین و سودان و مغرب نیز خود امارات بود.
🔹پس از اعلام عادیشدن روابط امارات و رژیم صهیونیستی، توافقات سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی میان دو طرف به طرز چشمگیر و غیر قابل باوری افزایش یافت.
🔹توصیف چگونگی و تحلیل چرایی این تحول مهم که شاید بتوان آن را یکی از مهمترین تحولات دههی اخیر دانست، کلید فهم خیلی از روابط و رویدادها در حال و آیندهی غرب آسیا خواهد بود. فهمی که البته نباید آن را در تحلیلهای روزمرهی رسانهای جستجو کرد؛ چه اینکه پرتکرارترین تحلیل رسانهای در مورد چرایی عادیسازی روابط میان رژیم صهیونیستی و امارات «تهدید ایران» بود.
🔹سناریوی ایرانهراسی و به تبع آن پناه بردن به دامان رژیم صهیونیستی برای ما البته چندان جدید نیست؛ حاکمان باکو سالها پیش، برای توجیه روابط خود با رژیم صهیونیستی کم از این داستانسراییها نکردند. اما کیست که نداند انگیزهی این اقدامات در آذربایجان، غلبه بر ایروان بود، نه مقابله با «تهدید ایران»! غول بی شاخ و دم لابی ارمنی در آمریکا را تنها غول بی شاخ و دم تری مانند لابی صهیونیستی میتوانست از میدان به در کند.
🔹در این گزارش راهبردی قصد داریم، پس از توصیفی دقیق از چگونگی به سر انجام رسیدن توافق ابراهیم، نشان دهیم که تبیین چرایی این توافق بر اساس «تهدید ایران» یک دیدگاه ناقص و غلطانداز است. اساساً این توافقنامه برای طرفهای مختلف درگیر در آن، یعنی امارات و رژیم صهیونیستی و آمریکا، معنای متفاوتی دارد و نمیتوان تنها از یک دیدگاه به آن نگریست. برقراری این توافق در لایه انگیزهها، منافع و اهداف هر یک از این سه حکومت، در جایگاه متفاوتی نسبت به دیگری قرار میگیرد.
📌این #گزارش_راهبردی در ۵۵ صفحه از سوی اندیشکده مرصاد جهت استفادۀ کارشناسان و نهادهای مرتبط منتشر شده است.
👈برای تهیۀ این اثر می توانید با شمارۀ ۰۲۵۳۷۸۳۰۵۵۳ یا آی دی @Mers_ad تماس حاصل فرمایید.
#امارات #رژیم_صهیونیستی #تطبیع
🔗 لینک خبر
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
🎙اندیشکده مرصاد ، پلی بین حوزه معرفتی شیعه و حوزه اجراست
🔺حمید عظیمی، مدیر اندیشکده، چندی پیش در مصاحبه با خبرگزاری حوزه به معرفی اندیشکده، اهداف، فعالیتها و دستاوردهای این مجموعه و به ویژه نسبت این اندیشکده با نهاد حوزه پرداخت.
🔹 متن کامل این گفتگو را اینجا بخوانید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
اندیشکده مرصاد
🎙اندیشکده مرصاد ، پلی بین حوزه معرفتی شیعه و حوزه اجراست 🔺حمید عظیمی، مدیر اندیشکده، چندی پیش در مص
💢بخشی از مصاحبه خبرگزاری حوزه با حمید عظیمی، مدیر اندیشکده
🔹اعتقاد ما این است که در حوزه بیشازاندازه به این سمت رفتهایم که پژوهشکدهها تورم پیدا کرد و کرسیهای پژوهشی بهسرعت در مقطعی بهصورت قارچی در حال رشد بود، ولی بهتناسب همین ما نمیبینیم که مجموعههایی که این گسل را پر کنند، رشد داشته باشند. یک سؤال اساسی که در این عرصه وجود دارد، این است که به فرض میتواند گسیخته از واقعیت دانشی تولید شود، آیا نهادی هست که بتواند این دانشها را به عرصه اجرا تسری و جریان دهد یا خیر؟ این مأموریتی است که ما در قالب نهاد اندیشکده دنبال آن هستیم و تلاش داریم پلی بین حوزه معرفتی شیعه و بین قم و تهران باشیم و سعی کنیم فهم نظریهپرداز با واقعیت و واقعیت را با حوزه نظری آشتی بدهیم. اگر این اتفاق رخ دهد، حرکتی ارزشمند و مهم خواهد بود.
🔹چیزی که مجموعه را واقعاً پیوسته میکند، ایده و فکر است و اگر نتواند در نقطه فکر و محتوا و ایده منسجم شود، منابع مالی و تعهدات حقوقی نمیتواند ما را منسجم کند. ازاینجهت خیلی استقبال میکنیم از اینکه ستاد ما بیهوده بزرگ نشود. این عطش در برخی تشکلها وجود دارد که علاقهمند به این هستند که سریع انبساط پیدا کنند. ولی این تورم موجب میشود که دچار فروپاشی شوند.
🔹در این سالها در حوزه بینالملل، ما دو تا پرونده کلان داشتیم. یک پرونده به نام نهضتهای دینی و اسلامی و پرونده دیگر، نهادهای دینی و اسلامی. دو جور ظهور دین و اسلام در عرصه جامعه مسئله ماست که بر روی آن کار میکنیم. یکی آنجا که دین تبدیل به سازمان و نهاد میشود، مانند نهاد حوزه و هیئت در ایران یا الازهر مصر در عرصه بینالملل؛ و دیگری زمانی که مبدل به جنبش ها و جریان های دینی مانند سلفیت و اخوان می گردد.
🔹واقعیت این است که هنوز حوزه متوجه اهمیت این قالب نشده است و عمده فعالیتهای اندیشکده هایی که در قم فعال است، چه آنها که پروژهای کار میکنند و چه آنها که حمایتی کار میکنند، با حمایت تهران و برای جنس مسائل حاکم در تهران است.
🔹 متن کامل این گفتگو را اینجا بخوانید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
اندیشکده مرصاد
📣 گزارش راهبردی «ویلٌ للمُطَبِّعین!» تحلیلی به مناسبت سالگرد عادیسازی روابط میان امارات متحدهی عرب
✍️ یک سالگی خیانت به فلسطین
👤 وحید اخوت و امیرحسین صالحی
📌 برشهایی از متن مقاله:
🔹پس از اعلام عادیشدن روابط امارات و اسرائیل، توافقات سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی میان دو طرف به طرز چشمگیر و غیر قابل باوری افزایش داشت. بر خلاف دو تجربهی گذشته از عادی سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی، یعنی مصر و اردن که هر دو در پی شکست در یک دور درگیری مجبور به عادیسازی شدند، این اولین روندی بود که یک کشور عربی به اختیار خود وارد آن میشود و از این رو مختصات متفاوتی با موارد قبلی داشت. به تناسب همین نکته، شرایطی نیز که پس از عادیسازی به وجود آمد، با نمونههای پیشین فاصلهی زیادی داشت.
🔹فرصتها و چالشهایی که در سال گذشته در جریان عادیسازی روابط شکل گرفت را میتوان در سه قسمت بررسی کرد. قسمت اول مربوط به روابطی متنوعی است که میان طرفین برقرار شد. قسمت دوم سرنوشت امتیازات سیاسی و نظامی برجستهای است که امارات متحدهی عربی در زمان انعقاد توافق اعلام کرد به دست آورده است: یعنی خرید جنگنده اف-35 و الغای طرح الحاق. قسمت سوم نیز مربوط به جنگ غزه است که مهمترین چالشی است که در این یک سال ایجاد شد.
🔹دستاوردهایی که امارات متحدهی عربی در ابتدای توافق برای خود اعلام کرد، دو سو داشت. از یک سو امارات میخواست «الغای طرح الحاق سرزمینهای کرانهی باختری به رژیم صهیونیستی» را دستاوردی در راستای منافع مردم فلسطین معرفی کند که به واسطهی توافق ابراهیم به دست آمده است و مدیون فعالیت دیپلماتیک آنهاست و از سوی دیگر «دستیابی به جنگندهی اف-35 و پهپادها و تسلیحات به روز» را در راستای منافع ملی و تأمین امنیت خود به رخ بکشد. اما هر دو مورد در مدت کوتاهی به سرنوشت بد و نامعلومی گرفتار آمد.
🔹اما مهمترین چالشی که در یکسال گذشته بر سر راه توافق ابراهیم قرار گرفت، جنگ غزه بود. جنگی که با درگیریهای قبلی، تفاوتهای اساسی و مهمی داشت که توضیح آنها در این مقال نمیگنجد. برای اشاره همین بس که جرقهی این دور از درگیریها نه در غزه، که در قدس و در محلهی شیخ جراح زده شد و غزاویها این بار در حمایت از ضفاویها دست به شلیک راکت زدند و این امر سبب به وجود آمدن انسجام کم سابقهای در مسألهی فلسطین، حداقل در سطح مردمی شد.
🔹واکنش امارات متحدهی عربی به جنگ غزه را میتوان در دو لایه مورد بررسی قرار داد. لایهی اول، موضعگیریهای رسمی مقامات مسئول و لایهی دوم، اظهارنظر افراد تأثیرگذار و مورد حمایت حکومت.
#امارات #رژیم_صهیونیستی #فلسطین #تطبیع
🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید.
©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
هدایت شده از دولتِ دین | اندیشکده مرصاد
⭕ مفتی سلطان پای صحابه را به پروژه کنترل جمعیت سیسی کشاند!
✍️ حامد دهقانی
🔹چند روز پیش و درست یک روز پس از صحبتهای #سیسی پیرامون خطرات رشد جمعیت در مصر و اینکه با وجود چنین نرخ رشد جمعیتی شهروندان هیچ پیشرفتی در زندگی خود احساس نخواهند کرد، #شوقی_علام، مفتی اعظم مصر، از لزوم کنترل جمعیت سخن گفت و استدلال کرد که «صحابه پیامبر(ص) نیز “عزل” میکردند، یعنی آنها نیز از وسایلی که در اختیار داشتند استفاده میکردند تا تخمک را با اسپرم بارور نکنند»!
🔹همین کافی بود که باز در شبکههای اجتماعی #مصر انتقادها به علام بالا بگیرد و با «#مفتی_سلطان» خواندن او، این «#فتواهای_سیاسی» را نتیجه کنار زدن الازهر از دار الافتای مصر بدانند.
🔹کنار زدن #الازهر از #دار_الافتاء به چند روز پیش از این ماجرا، یعنی ۱۲ اوت گذشته، روز تولد ۶۰ سالگی شوقی علام، روز بازنشستگی قانونی او و البته روز انتصاب دوباره وی به مقام «مفتی اعظم» مصر بازمیگردد. شوقی علام که میبایست طبق قانون با رسیدن به سن بازنشستگی کنار گذاشته میشد، یک روز پیش از آن، سیسی فرمانی صادر کرد که مطابق آن دار الافتای مصر از ذیل قانون خدمات کشوری خارج شد و به او اختیار کامل در تعیین مفتی اعظم را اعطا کرد.
🔹بدین ترتیب انتخاب مفتی اعظم نیز در فهرست اختیارات سیسی جای گرفت و او در ۱۲ اوت علام را برای یک سال دیگر به عنوان مفتی اعظم مصر گماشت تا #احمد_الطیب، شیخ الازهر، تنها مقامی باشد که از سوی او انتخاب نشده است. این در حالی است که پیش از آن هیئت #کبار_العلماء_الازهر مفتی را انتخاب کرده و سپس به تايید رئیس جمهور میرسید.
🔹هیئت کبار العلماء از فتوحات احمد الطیب در دوران خوش پس از انقلاب مصر بود؛ او توانست این هیئت را در ۱۷ جولای ۲۰۱۲ بار دیگر، پس از انحلال آن در زمان جمال عبدالناصر در ۱۹۶۱، برپا کند و آن را به تصویب نخست وزیر و شورای عالی نیروهای مسلح برساند. انتخاب شیخ الازهر و مفتی اعظم از اختیارات اصلی این هیئت تعیین شد و در ماده ۴ قانون اساسی ۲۰۱۲ مصر مرجعیت تصمیمگیری در تمامی امور مربوط به شریعت اسلامی نیز به اختیارات این هیئت اضافه شد. با کودتای ۲۰۱۳، سیسی ماده ۴ را حذف کرد و تنها همان اختیارات انتخاب شیخ الازهر و #مفتی_اعظم باقی ماند.
🔹اما پروژه تصاحب دار الافتاء را سیسی از سال گذشته به راه انداخت و قرار بود قانون جدیدی که اختیارات را از الازهر میگرفت، در پارلمان مصر به تصویب برسد، اما با ورود شدید شیخ الازهر به ماجرا، تصمیمگیری برای مدت نامشخصی به تعویق افتاد. ۲۲ فوریه ۲۰۲۱ موعد ریاست شوقی علام سرآمد، اما سیسی آن را تا زمان بازنشستگی تمدید کرد. دو روز بعد هیئت کبار العلماء جلسهای تشکیل داد و با رأیگیری مخفیانه گزینه خود را انتخاب و به رئیس جمهور پیشنهاد کرد و از زحمات شوقی علام در این سالها تشکر کرد. اما سر رسیدن موعد بازنشستگی علام و در حالی که بسیار از گمانهها گزینه هیئت کبار را «محمد الضويني» میدانستند، سیسی کار را تمام کرد و الازهر را به کلی کنار گذاشته و خود شوقی علام را ابقا کرد.
🔹از زمان کودتای ژوئیه 2013، سیسی از دار الافتاء و وزارت اوقاف در درگیری خود با الازهر استفاده کرد و جبههای رسمی تشکیل داد تا با عنوان «تجدید گفتمان دینی»، بازوی مذهبی قدرت برای حمایت از تصمیمات وی، به ویژه تصمیمات مربوط به امور دینی یا حتی مسائل سیاسی باشد.
🔹شوقی علام در این سالها به خوبی پروژه سیسی را جلو برده و حتی اگر روزی از #تجدید_گفتمان_دینی و تبلیغ علیه #اخوان سخن نمیگفت، به گونهای دیگر کوتاهی خود را جبران میکرد؛ به ترکیه و اردوغان و فتح قسطنطنیه حمله میبرد، از درام ترکی «ارطغرل» انتقاد میکند یا در مقابل دار الافتاء از سریال مصری «الاختیار» که از ارتش مصر تجلیل میکند، میستاید. او که خود برای نخستین بار با تأیید مرسی مفتی اعظم شد، حکم اعدام وی را تأیید میکند، همراستا با سخنان سیسی، بسیاری از مسلمانان اروپا را در بحبوحه انتقادات به مکرون، تروریست میخواند و همزمان با فتاوای علمای سعودی و اماراتی، پیوستن به اخوان را حرام شرعی میداند. سیسی از مردم میخواهد برای صندوق «تحیا مصر» که برای اجرای پروژههای توسعه ملی اختصاص یافته تبرعات دهند و علام فتوا میدهد که دادن #زکات به این صندوق جائز است.
🔹اینها و بسیاری دیگر، شوقی علام را به عنصری صرفا سیاسی نزد بسیاری از دینداران مصر تبدیل کرده است و انتقادها چنان گسترده شده که خود او بارها مجبور شده اتهام عالم و مفتی سلطان بودن را رد کرده و آن را تهمت اخوانیها بشمرد، اما دست کم نظرسنجی سال گذشته دار الافتاء در صفحه فیسبوک خود نشان داد که این انتقادها محدود به اخوانیها نیست، چرا که ۷۰ درصد شرکتکنندگان، «گوگل» را نخستین منبع خود برای جستجوی فتاوا اعلام کردند و نه سایت دار الافتاء.
#اسلام_رسمی #دین_دولت
@dolatedin