✡️ گرایش بابی ازلی سیدحسن تقی‌زاده 1️⃣ #سیدحسن_تقی‌زاده (از بزرگان مشروطه‌خواهان) در گفتاری در تحلیل اسباب وقوع جنبش #مشروطیت به مطالب مهمی اشاره کرده است. 2️⃣ وی ابتدا به «تأثیر تمدن عهد جدید» و «اغتشاش امور به اعلی‌درجه» پرداخته و سپس به «تأثیر عقاید بدعت‌آمیز مذهبی» به‌ویژه #بابیت رسیده است: 👈 بلوای بزرگ بابیه در اوایل عهد ناصرالدین‌شاه و جنگ‌های بزرگ در مازندران و زنجان و داراب و غیره که به شکست بابی‌ها منتهی شد، همهٔ بابیه را باطناً دشمن سلطنت قاجاریه و ادارهٔ حکومت کرد و از طرف دیگر، همهٔ آن‌ها که دین جدید را اختیار کرده بودند، از تعصّب اسلامی رها شده و بر ضد استبداد ملاها و خرابی و فساد دین در ایران شده، از معایب و مضرّات تعصّب اسلامی – که مانع ترقّی و تمدن و قبول مقتضیات عصر جدید است – فارغ گشته، با پیروان مذاهب دیگر مانند نصاری و #یهود با کمال خوشی آمیزش کرده و هیچ نوع اجتنابی نداشتند و همچنین، کثرت عدهٔ بابیه در میان مسلمانان – که #ظاهراً جزو هیئت مسلمین به‌شمار می‌رفتند – قوّت و سطوت تعصب هیئت جامعهٔ ملت را ضعیف کرده و روز به روز عقیدهٔ تعصّب را سست‌تر می‌کردند. 3️⃣ این گفتار را تحلیلی بسیار مهم باید دانست. #ازلیان تقی‌زاده را از خود می‌دانستند و حتی از مسافرت او به قبرس برای زیارت آرامگاه #صبح_ازل سخن می‌گفتند. 4️⃣ در زمان چاپ آثار #بابی و #ازلی توسط محمدصادق ابراهیمی (از شهداء بیان)، علی‌محمد قاسمی که آن آثار را پنهانی در چاپخانهٔ بانک ملی ایران به طبع می‌رساند دستگیر شد و این #تقی‌زاده بود که مقدمات آزادی‌اش را فراهم کرد به‌شرط آن‌که کار چاپ #آثار_بابی را دوباره پی گیرد. ✍️ نویسنده: سیدمقداد نبوی رضوی .🆔 @mesagh