هدایت شده از mesaghمیثاق
🛑📢«اهل مراقبه» چه حالات و نشانه هایی دارند؟
🔸علماى اخلاق براى #جهاد_با_نفس امورى را بيان كرده اند كه التزام به آنها لازم است. یکی از آن موارد #مراقبه است و صاحب كتاب «عرفان اسلامى» مى گويد: اهل مراقبت سه حال دارند:
1⃣اول حال آن است كه بواسطه #معرفت و #يقين بر اينكه #خداوند مطلع بر ضمير بنده است، اين حال پيش مى آيد كه فكر بد و شيطانى به قلب او راه پيدا نمى كند و چون خدا را حاضر و ناظر در همه جا مى بيند، كمتر به دام #هوای_نفس مى افتد. يكى از عرفاى عالی مقدار گفته است: «المُراقَبَةُ اِستِدامَةُ علمِ العَبدِ باطّلاع الرّبِ فى جميع اَحْوالِه»؛ (يعنى #مراقبت دوام علم بنده است به اينكه #پروردگار از تمام احوال بنده #مطلع است). حاصل آنكه حال اول #مراقبت، آن است كه حسن بن على دامغانى گفته: «عليكم بحفظ السرائر فانّه مطّلعٌ على الضمائر»؛ (بر شما است #حفظ_پنهانیها؛ زيرا خدا آگاه بر ضمائر و مكنونات است).
2⃣حال دومِ مراقبت آن است كه #سالك، كائنات را فراموش كند، به طورى كه وجود و عدم دنيا براى او يكسان باشد و چنان #مراقب باشد كه جز خدا هيچ چيز در ذهن و فكر او نباشد. احمد بن عطا گفت: «خيرُكُم مَنْ راقَبَ الحقَّ بالحق فى فَناء ما دُونَ الحق»؛ (بهترين شما كسى است كه حقاً #مراقب_حق باشد، در اين كه غير از وجود حق، فانى است).
3⃣حال سوم، حال بزرگان اهل مراقبت است، كه از خدا مى خواهند كه آنها را در حال مراقبت رعايت فرمايد، يعنى خداوند متولى امر آنها باشد، و به فضل خويش آنها را مصداق «وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصالحين » [۱] فرمايد. #سالك بايد در اين مقام طورى باشد كه خود از ميان برخيزد و بين او و خدا هيچ حجابى باقى نماند. به يكى از عرفا گفتند: كه مى گویی حجاب سه است: نفس و خلق و دنيا. گفت: اين سه، حجاب عام است؛ #حجاب_خاص، سه است: #ديد_طاعت و #ديد_ثواب و #ديد_كرامت؛ مقصود اين است كه در اين مقام در بی خودى بايد به مقامى برسد كه خود به مراقبت خود واقف نباشد، و به تعبير ديگر عمل خود را نبيند و نظر به ثواب و كرامت نكند، كه ديدن علت غرور و علّت انحطاط است. [۲]
پی نوشتها؛
[۱] ترجمه: «و او صالحان را سرپرستى مى کند»؛ سوره اعراف، آیه ۱۹۶
[۲] عرفان اسلامى، انصاريان، حسین، انتشارات دارالعرفان، قم، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۲، ص ۱۸۸، (معناى مراقبت در كلام بزرگان)
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، ۱۳۸۵ش، چ اول، ج ۲، ص ۲۹۴
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#مراقبه #جهاد_با_نفس