هدایت شده از mesaghمیثاق
🕌بسم الله النّور علی نور🕌
🔹️#قوّه_خیال_در_قوس_صعود_انفسی
🔹️#قوّه_عقل_در_قوس_صعود_انفسی
🔸️#قوّه_خیال_در_قوس_نزول_انفسی
🔸️#قوّه_عقل_در_قوس_نزول_انفسی
#انسان_شناسی_در_ساحت_معرفت_به_نورانیّت
عقل، از عِقال، يعنى زانوبند شتر گرفته شده ، چون مانع جهل است، شاهد بر اين معنا، اين روايت از پيامبر صلى الله عليه و آله است كه فرموده: العَقْلُ عِقال مِن الجهل!
عقل، موجب تثبيت و استقرار علوم در ذهن انسان مى شود، لذا به آن، جامع و نگه دارنده گفته مى شود، همان گونه كه عِقال، در شتر، موجب ثابت ماندن و مانع از فرار او مى شود.
در قرآن حکیم هرجا از کلمه لُبّ استفاده کرده است اشاره به عقل دارد! چرا که لُبّ در لغت، به معناى خالص و مغز هر چيز است، اطلاق لفظ لبّ بر عقل انسان، به خاطر اينست عقل، خلاصه و حقيقت انسان میباشد! بدون پوست و قشر به حساب مى آيد لذا لُبّ به عقل اشاره دارد.
عقل، قوّه ای مجرّد است که رسالتش، کسب ذوات نوری(معقولات و علم) میباشد!
قوّه ی عقل، همچون پنجره یا دریچه ایست که انسان را در متن ظلمات محض جسم و طبیعت، متصل به عالم ملکوت میکند! قدرت تصدیق مبداء وجود، ملکوت، امور غیبی، ملائکه الله، روح، انسان کامل و قرآن و....را دارد! قوّه ی عقل، فصل ممیز میان انسان و حیوان است! مرکبی است که ما را می تواند از دنیای هرشیء یا پدیده یا کلمه ای بسوی آخرت و ملکوت آن، انتقال دهد! کلقد ابواب هشتگانه بهشت، عقل است!
🔹️#قوّه_خیال_در_قوس_صعود_انفسی
🔹️#قوّه_عقل_در_قوس_صعود_انفسی
اما قوّه ی خیال، واسط یا برزخ میان قوای حسّی(حواس پنجگانه) و عقل است!...
ابتدائاً تصویر پدیده ها، اشیاء و حوادث پیرامونی عالم طبیعت، توسط طول موج به چشم ها میرسد سپس به حسّ مشترک، پس از آن به قوّه ی خیال منتقل میشود، حالا اینجا قوّه ی عقل است که در صورتها متصرّف شده و معانیِ مطابق با صورتی که در قوّه خیال منتقل شده است را در مراتب عالیتر برای صاحب نفس، کسب میکند! و این مهم اشاره به قوس صعود دارد! یعنی انتقال صورتهای عالم مادّه(ابتدای قوس صعود) توسط حواس پنج گانه و حسّ مشترک به سوی قوّه بالاتر( قوّه ی خیال) سپس از قوّه ی خیال به قوّه ی بالاتر از آن(قوّه ی عقل)منتقل میشود
فهم اسرار پوشیده و کشف حقایق اشیاء و موجودات عالم مادّه اعم از جماد، نبات، حیوان و انسان، مطلوب آدمیست! تا آنجا که پیامبر ختمی مرتبت صلی الله علیه و اله در فرآن به خدای متعال درخواست دارند: حقیقت اشیاء را به من بنمایان! که اگر این امر باعظمت اتفاق بیفتد در واقع انسان به کشف و شهود ربط میان ماسوی الله با ذات خدای متعال و خلیفه الله واصل شده است(مقام یقین)!...
اما وقتی مبداء میل انسان، متوجه و متوقف در ساحت حیوانی و کمالات جمادی، نباتی و حیوانی باشد نتیجتاً آنی که بر او سلطنت دارد قوّه وهم و خیال بریده از ملکوت و عالم غیب است(دقیقاً مثل حیوانات عالم طبیعت)! در این حالت، بدلیل غلبه نفس امّاره(حیوانی) و شیطان در وجود شخص، هنگامیکه صورتها توسط قوای حسّی دریافت و در قوّه خیال متمثّل میشود، نفس امّاره و شیطان مثل یک دیو نامرئی، کارش رهزنی از انسان است! مانع تصرّف عقل در قوّه ی خیال و کسب معانی صورتها میشود! پس وقتی نفسانیّات و قوای حیوانی و شیطان بر آدمی مسلط باشند، سبب بی طهارتی قوای حسّی و خیال و متعاقباً مانع تصرّف عقل بر صورت های خیالی ما برای کسب معانی و ذوات نوری میشود و این یعنی بسته شدن ابواب ملکوت به روی خود.
🔸️#قوّه_خیال_در_قوس_نزول_انفسی
🔸️#قوّه_عقل_در_قوس_نزول_انفسی
انسان بدلیل بهره مندی از قوّه ی عقل، میتواند بی واسطه بصورت مستقیم، معانی و ذوات نوری موضوعات را از خزینه ی غیب و معدن علم با تفقّه، تعقل و تفکر، دریافت نماید ولیکن ذاتیِ آدمی که کمال المطلوب، لقاء المحبوب است! یعنی او به ذاته، بدنبال شهود حقایق و وصال با صورت معانی است! یعنی حقایق و معانی ملکوتی که با قوّه ی عقل دریافت میکند، عطش صورت گری و تجربه باطنی آنها را دارد! کار این صورت گری و تمثّل بر عهده قوّه ی خیال است! یعنی در قوس نزول معانی وقتی از قوّه ی عقل به قوّه خیال میرسد! این قوّه خیال است که معانی و حقایق نوری را مطابق با متن واقع، صورت گری نموده سپس به حسّ مشترک پس از آن به ادراک حسّی شخص درآمده و او با تمامی مراتب وجودیش، صورت حقایق و معانی را ملاقات میکند!
هرجا سخن از کشف و شهود و چشم سوّم یا چشم برزخی میشود! اشاره به قوّه ی خیال دارد! ذاتیِ قوّه ی خیال، تصرف در معانی، تمثّل و صورت گری آنهاست تا حقایق نورانی مجرّد، مطابق با متن واقع، قابل شهود و کشف و مشاهده گردد برای شخص! 🔸️#بخش_اوّل🔸️
انسان شناسی در ساحت معرفت به نورانیّت
هدایت شده از mesaghمیثاق
🕌بسم الله النّور علی نور🕌
🔹️#قوّه_خیال_در_قوس_صعود_انفسی
🔹️#قوّه_عقل_در_قوس_صعود_انفسی
🔸️#قوّه_خیال_در_قوس_نزول_انفسی
🔸️#قوّه_عقل_در_قوس_نزول_انفسی
#انسان_شناسی_در_ساحت_معرفت_به_نورانیّت
هرجا سخن از کشف و مکاشفه و شهود میشود پای قوّه ی خیال در میان است! انسان با ادراک ذوات نوری، موجودات مجرّد(ملائکه الله)، انوار غیبی ولایت و ملکوتی نبوّت(معرفت و علم) توسط قوّه ی عاقله که با تعقّل و تفکر در چهارچوب شریعت و طریقت، به ادراک شخص درآمده است می تواند با قوّه ی خیال مطهر، مطابق با متن واقع به احسن تقویم و عالیترین صور مقدّسِ ممکن در نفس، صورتگری نماید! در این حالت با اتحاد نوری و معنوی میان نفس و صورت های متمثل شده، تمام ادراکات عقلی و مجرّد، بصورت ملموس و مشهود، برای شخص تجربه خواهد شد!
در خصوص تعبیر خواب نیز باز هم کار قوّه ی خیال بعنوان واسطه، درمیان است! بدین صورت، مُعَبِّر، صورت و تمثّلاتی که شخص در خواب دیده را توسط قوّه ی خیالِ تطهیر شده، به قوّه ی عقل می سپارد تا باحقایق ملکوتی صورتها را مطابق با متن واقع، کسب نموده و به ادراکِ معبِّر درآمده و به موجب آن، پیام هایی که در باطن این صورتها نهفته است برای شخص معلوم خواهد شد!
اگر قوّه ی عقل و خیال به طهارت کامل نرسیده باشد یعنی ساحت و قوای جمادی و نباتی و حیوانی و شیطانی بر شخص غالب باشد، در اثر این غلبه، دیو نفس نادیدنیِ امّاره و شیطان در صورتها و تمثلات و معانی که به وسیله عقل و خیال در نفس منعکس میشود متصرّف و در ماهیت آنها انحراف ایجاد میکند! در این حالت آنچه را که به شهود و کشف شخص درآمده به مکاشفات شیطانی تعبیر می شود!
قبلا اشاره شد در قوس نزول انفسی، وقتی معانی حکمت متعالیه، علم حقیقت، عرفان ناب، معرفت به نورانیت، توحید احدی و علوم قرآنی توسط عقل رحمانی کسب و به قوه خیال تنزل میابد، رسالت قوّه ی خیال صورتگری و تمثّل حقایق و معانی نوری است! و بالعلکس در قوس صعود انفسی، صورتها و تمثلاتی که توسط چشم و قوّه ی خیال دریافت سپس در اختیار قوّه ی عقل قرار میگیرد تا با تصرّف قوّه ی عاقله در صورتها، به کشف معانی و حقایق نوری آن برسد! در هر دو صورت قوس نزول و صعود انفسی، اگر قوّه خیال تطهیر نباشد یعنی مغلوب ساحت حیوانی(قوّه شهویه، غضبیه،خیال و وهم و نفسانیّات) باشد بدلیل سلطنت و ولایتِ طاغوت بر مملکت وجودی شخص، دیو ِ نفس امّاره و شیطان، مستتر در ظلمات حاکم، مثل یک رهزن واقعی، سرگردنه قوس نزول و صعود انفسی در کمین نشسته تا در متاع ملکوتی قوای عاقله و خیالیه، متصرّف و رهزنی نماید، ریشه پنهان تفکرات التقاطی و تکفیری و متهجّرانه در طول تاریخ ریشه در این مهم دارد.
🔸️#بخش_سوّم🔸️
انسان شناسی در ساحت معرفت به نورانیّت