♨️ امیرالمومنین(ع) با قتل خطایی آشوبها چه می کرد؟! ⭕️در روایات تعبیر "الهائشات" برای فتنه ها و نا آرامی ها بکار رفته است.(۱) روایت موثقی از امام صادق(ع) درباره سیره امیرالمومنین(ع) نقل شده که فرمود:"لَیسَ فی الهائِشاتِ عَقل ولاقِصاص" ؛ یعنی: در آشوبها و ناآرامی ها دیه و قصاص نیست. امام صادق(ع) منظور حضرت را توضیح دادند که:"نا آرامی هایی که در شب و روز اتفاق افتاده و کسی زخمی شود یا کشته شود و قاتلش معلوم نباشد"(۲). براساس روایات و فتوای فقهاء اینجا دیه با بیت المال است.(۳) ⭕️وقتی طرفداران حضرت، مخالفی را کشتند! وقتی امیر(ع) مردم را برای صفین تشجیع می کرد مردی از بنی فزاره بنام "اربد" اعتراض کرد: آیا می خواهی ما را بر سر برادران شامی خویش بتازانی که آنان را بخاطر تو بکشیم؟ همانگونه که مارا بر سر برادران بصری مان[در جمل] راندی و ایشان را کشتیم؟ به خدا دیگر چنین نکنیم! مالک اشتر برخاست و گفت: مردم این کیست؟ اربد گریخت و مردم دنبالش کردند. در بازار مال فروشان گرفتند و آنقدر با مشت و لگد و پاشنه نیام شمشیر زدند که مُرد! وقتی نزد حضرت آمدند و خبر دادند حضرت پرسید: چه کسی او را کُشت؟! گفتند: تیره هَمدان به همراه گروهی دیگر از مردم. فرمود:"پرداخت خونبهای کسی که در غوغا کشته شود و قاتلش معلوم نباشد، با بیت المال است"(۴). ⭕️زنی که شاهد درگیری مسلحانه بود و از ترس مُرد: زن حامله ای نظاره گر درگیری اصحاب حضرت با شورشیان جمل بود و از ترس سقط کرد. هم بچه اش مرد و هم خود ش آنجا در آن وضع جان داد. اینجا هم حضرت دستور پرداخت دیه(بر اساس قواعد ارث) دادند.(۵) ⭕️در عهدنامه مالک اشتر: فرمود:"از اینکه به ناحق خون کسی را بریزی بپرهیز؛ زیرا هیچ چیز همچون به ناحق خونی را ریختن انتقام خدا را نزدیک نسازد و کیفرش بزرگ نباشد و سبب زوال نعمت و پایان یافتن زمان حکومت نگردد(...) اگر گرفتار قتل خطا شدی و تازیانه یا شمشیر و یا دستت در مجازات کردنِ کسی افراط کرد -زیرا ممکن است زدن یک مشت قوی و بالاتر سبب قتل شود- مبادا که کبر و نخوت حکومت تو موجب شود که حق صاحبان خون[دیه] را به آنان نپردازی"(۶). ❌پ.ن: سه دسته کردن مصدومین و کشته شدگان ناآرامی های آبان۹۸ بی توجه به این منطق نبود. بخصوص دسته دوم که در جریان تظاهرات اعتراضی به هرنحو جان خود را از دست داده اند را موضوع پرداخت دیه و دلجوئی از خانواده های آنان کرد. ⚠️جای شگفتی و تعجب این است که با وجود قید رهبرانقلاب مبنی بر اینکه "هرچه سریعتر انجام شود"؛ با گذشت یکسال ظاهرا انجام نشده است!!! راست گفت امیرالمومنین(ع):"آفَه الاَعمالِ عَجزُ العُمّالِ" آفت و آسیب اعمال، ناتوانی کارگزاران است.(۷) .................................... ۱.ر.ک: ملاذالاخیار ج۱۶ص۴۲۲ / روضه المتقین ج۱۰ص۴۶۴/ مرآه العقول ج۲۴ص۱۷۶ ۲.التهذیب ج۱۰ص۲۰۳/ وسائل الشیعه ج۲۹ص۱۴۶ ۳.ر.ک: ریاض المسائل ج۱۶ص۲۸۴/ جواهرالکلام ج۴۲ص۲۳۸ ۴.وقعه صفین ص۹۴و۹۵ ترجمه: پیکار صفین ص۱۳۳/ منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه ج۱۸ص۳۰و۳۱ ۵.ر.ک: الکافی ج۷ص۳۵۴ ۶. نهج البلاغه نامه ۵۲ / مضمون این فرمان باب " المقتول لایُدری مَن قتله" هم هست: الکافی ج۷ص۳۵۴ ۷.غررالحکم #نا_آرامی_های_آبان #فرمان_سه_ماده_ای #مصدومان_و_کشته_ها 📝 محسن قنبریان ۹۹/۷/۱۹ https://eitaa.com/mesagh