هدایت شده از mesaghمیثاق
🛑📢چرا خطرات «زبان» بیشتر از سایر اعضاست؟ (بخش سوم و پایانی)
🔸مسلم است كه خطرات #زبان بیشتر از سایر اعضاست؛ چرا كه سایر اعضای بدن معمولاً خطرات جمعى ندارند، بلكه خطر فردى دارند؛ ولى #زبان چنان است كه آتش جنگى را روشن يا آتش جنگى را خاموش مى كند، يعنى خطرش هم مى تواند مثل نفعش جامعه اى را در برگيرد. خطرات زبان دارای ريشه ها و علل مختلفی است که به ۷ علت و ريشه آن اشاره مى كنيم:
5⃣ #زبان، ابزارى براى انجام گناهان متنوّع است؛ اما ابزارهاى ديگر اينقدر گناهِ متنوّع و متفاوت ندارند. مرحوم فيض در «محجة البيضاء» و غزالى در «احياء العلوم» بیست #گناه_كبيره را برشمرده اند كه از #زبان صادر مى شود و استاد مكارم شيرازى در كتاب «زندگى در پرتو اخلاق» سی گناه را شمارش كرده اند و شخص ديگرى دویست گناه را به زبان منتسب كرده، ولى گناهانى كه به طور مستقيم از زبان صادر مى شود همان حدود سی عدد است و بقيه غير مستقيم است.
6⃣فاصله ميان گناه و ثواب در #زبان كم است؛ ابزارى كه يك ذره اين طرف گناه و سقوط و انحطاط از مقام انسانيّت، و يك ذرّه آن طرف ثواب و سعادت ابدى را به دنبال دارد، خطرش بيشتر از ابزارهاى ديگر است. عبور از جاده باريكى كه يك طرفش دره و سقوط، و طرف ديگرش كوه يا زمين مسطح است، خطرش بيشتر از جاده هاى عريض است. اگرچه يك طرفش دره باشد. مانند عبور از جاده هاى چالوس و گردنه هاى صعب العبور كه خطرش از جاده هاى مسطح بيشتر است؛ اگر چه يك طرفش دره باشد؛ زيرا در آن جاده انحراف كم هم موجب سقوط و نابودى است، به خلاف ديگر راه ها كه چنين وضعيتى را ندارند.
🔹بله وسيله اى مثل #زبان هم در واقع جاده اى است كه كمى انحراف، آن را به شقاوت رهنمون مى كند و چه بسا به دره كفر و شرك می كشاند. تعجبى ندارد گاهى يك ضمه دادن با توجه موجب تداوم بقاء ايمان و يك كسره دادن موجب كفر مى شود. مثلاً در اين كلام خداوند: «أَنّ اللهَ بَرِىٌ مِّنَ المُشْرِكِينَ وَ رَسُولُهُ» [۱] اگر حرف لام در «رسولهُ» را ضمه دهيم همان طور كه در قرآن ها اعراب گذارى شده، موجب تداوم ايمان است؛ زيرا معنا اين مى شود كه: «خدا و رسولش از مشركين برىء و بيزارند. و اگر حرف لام را كسره دهيم، موجب كفر است؛ زيرا معنا اين مى شود كه: «خداوند از مشركين و از رسولش بيزار است!».
7⃣ #گناهانِ_زبان، جنبه اجتماعى دارند، به خلاف گناهِ جوارح ديگر كه اين چنين نيست. مثلاً استماع موسيقى يا نگاه به نامحرم تأثير سوء در وجود خود مستمع يا بيننده مى گذارد، ولى دروغ، غيبت، تهمت، هتك حرمت مؤمن، ايذاء مؤمن، عدم نهى از منكر، گمراه ساختن مردم از جاده حق، حمايت از باطل و تعليم باطل و... باعث ايجاد فساد و تباهى در روى زمين مى شود. با اين هفت وجه مشخص شد كه چرا #گناهانِ_زبان بزرگ و در نتيجه خطرات ناشى از آن بيشتر است، و روشن شد كه چرا امير بيان و مولاى متّقيان امیرالمؤمنین علیه السلام در بیان ویژگی های متقیّن، بيان و منطق را بر صفات ديگر مقدم كرده اند آنجا كه فرمودند: «مَنطِقُهُم اَلصَّوَابُ».
پی نوشت؛
[۱] سوره توبه، آيه ۳
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، ۱۳۸۵ش، چ ۱، ج ۱، ص ۹۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#زبان #گنا