نشست آلاسکا؛ بازنمایی دیپلماسی نمادین و سیگنالهای ژئوپلیتیکی
✅اجلاس پوتین و ترامپ در انکریج آلاسکا را باید نه بهعنوان یک توافق سیاسی، بلکه به مثابه پروژهای از دیپلماسی نمادین و رقابت در تصویرسازی ژئوپلیتیکی تحلیل کرد. انتخاب آلاسکا، که تا اواخر قرن نوزدهم بخشی از قلمرو روسیه بود، حامل پیام تاریخی و تأکید بر بازی حافظه راهبردی بود. واشنگتن با این انتخاب میکوشید مالکیت و تداوم هژمونیک خود را برجسته کند، اما پوتین از طریق حرکات حسابشده توانست این پیام را خنثی کرده و کنترل روایت را به دست گیرد.
❇️از منظر پروتکل دیپلماتیک، امتیازات نمادینی مانند پهن شدن فرش قرمز یا تقدم سخنرانی مهمان بر میزبان، نشان از تعدیل قواعد قدرت توسط ایالات متحده داشت. در ادبیات «دیپلماسی نمادین»، چنین تغییراتی بهعنوان «نشانه انعطاف» خوانده میشود. چینش سهبهسه هیئتها و امتناع از صرف ناهار نیز نشانگر تداوم فضای سرد و فقدان سازوکار اعتمادساز بود.
❇️بیتوجهی پوتین به پرواز نمایشی هواپیمای نظامی آمریکا را میتوان در چارچوب اعتماد راهبردی ارزیابی کرد؛ تلاشی برای نمایش عدم تأثیرپذیری از ابزارهای قدرت سخت و تاکید بر مقاومت روانی. در مقابل، شتاب واشنگتن در برگزاری جلسه بازتابی از اضطرار هژمون برای مدیریت چند جبهه همزمان (اوکراین، چین، خاورمیانه) بود.
❇️بزرگترین غایب این نشست، اوکراین بود. غیبت زلنسکی و مردمش مؤید آن است که واحدهای کوچکتر در نظام بینالملل بیشتر «موضوع» معاملهاند تا «طرف» آن. این امر، مطابق ادبیات «واقعگرایی سیاسی»، نشان میدهد که سرنوشت دولتهای ضعیفتر همچنان در قالب چانهزنی قدرتهای بزرگ رقم میخورد.
❇️دعوت پوتین از ترامپ برای سفر به مسکو نیز بخشی از دیپلماسی معکوس بود؛ تلاشی برای انتقال بازی از زمین آمریکا به زمین روسیه و بازتعریف قواعد تعامل. این حرکت را باید بخشی از استراتژی کرملین برای نمایش ابتکار و بازتاب قدرت دانست.
❇️جمعبندی برای سیاستگذاران
✳️نشست آلاسکا فاقد خروجی توافقی بود و بیشتر کارکرد نمادین و رسانهای داشت.
✳️پوتین توانست در چارچوب رقابت بر سر روایتها برنده ظاهر شود، در حالیکه آمریکا بیشتر به دنبال ارسال پیام به متحدان خود بود.
✳️تداوم این الگو به معنای ورود به فاز جدیدی از نشانهگذاری ژئوپلیتیکی است که در آن تصویر و نماد، به اندازه محتوا و توافق اهمیت دارد.
در این فضا، کشورهایی مانند اوکراین عملاً به ارز چانهزنی بدل میشوند.
✍#حامد_ناصری
🏴#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra