💢اقتصاد و سیاست در ایستگاه مسکو
🔹«مسعود پزشکیان» در سفری دورهای به روسیه، اسناد مهمی را امضا کرد که جنبههای راهبردی آن میتواند بر بهبود روابط متقابل، رفع برخی از موانع تجاری و گسترش روابط همهجانبه تأثیرات مثبتی ایجاد کند.
🔸رهبر معظم انقلاب نیز در مراسم تنفیذ رئیس دولت چهاردهم، سیاست خارجی پویا، فعّال و مبتنی بر منافع ملّی را از توصیهیهای اصلی خود قرار دادند و ذیل همین مبحث بر تحکیم ارتباط با همسایگان، گسترش همکاری و قدرشناسی نسبت به کشورهایی که در سالهای سخت و فشارهای دشمن در کنار ایران بودند و در نهایت بر اولویّت نداشتن ارتباط با اروپا به دلیل همراهی با آمریکا در تحریم مردم ایران تأکید کرده بودند. بر این اساس، ارتقای روابط با روسیه، از سیاست های کلی و راهبردی جمهوری اسلامی ایران است که فهم دقیق آن مستلزم درکی درست از شرایط دو کشور و روابط بینالمللی است. شرایط بینالمللی و منطقهای و ترسیم شکل جدیدی از مناسبات جهانی اقتضا میکند تا روابط تهران ـ مسکو در سطوح بسیار بالاتری تداوم یابد. به ویژه که هر دو کشور مورد هجوم اقتصادی غرب از طریق تحریمها قرار گرفتهاند. روسیه و ایران میتوانند به دلایل متعدد، از جمله مواجهه با تحریمهای غرب، از ظرفیتهای بالقوه یکدیگر در زمینه رشد تجارت خارجی و افزایش درآمد ارزی استفاده کنند.
🔹هر دو کشور با فهم راهبردی از چنین مسئلهای و در چارچوب حفظ اولویتها و منافع خود، اقدامات مؤثری را در جهت بالفعل کردن ظرفیتهای مشترک در دستور کار گذاشتهاند که نویدبخش توسعه تجارت فی ما بین است؛ بخشی از این اقدامات عبارتند از: صفر شدن تعرفه تجاری، فراهم شدن شرایط برای استفاده از دوگانه روبل ـ ریال در مبادلات تجاری، تسریع در اجرای طرحهای زیرساختی، مانند پروژههای راه آهن و تقویت ناوگان حمل دریایی و زمینی و از همه مهمتر تفاهمنامه گازی که براساس آن قرار است گاز روسیه به ایران و سپس برخی کشورهای حاشيه خلیج فارس انتقال یابد، این مهم میتواند از حیث درآمد ارزی، انتقال تکنولوژی و جبران ناترازیهای انرژی برای کشورمان موثر واقع شود.
🔸ارتقای روابط دوجانبه، ایران و روسیه را در مسیر یک همکاری استراتژیک بلندمدت قرار میدهد و به ثبات و امنیت منطقه و همکاری و وابستگی متقابل کشورهای منطقه نیز کمک شایانی میکند؛ با وجود این نباید فراموش کنیم که آنچه شرط کافی برای بالفعل کردن این ظرفیتهاست، دو نکته اساسی است: اول قراردادها باید عملیاتی شود و تنها بر روی کاغذ نماند. دوم هم اینکه زیرساختهایی اجرایی این توافقات که در سیاستگذاریهای داخلی ریشه دارد، تقویت شوند.
#گزارشروز
💠#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢روش سوخته!
🔹در لابهلای اظهارات مقامات و اندیشکدههای آمریکاییها و برخی چهرههای اروپایی و بیش از آنها در گفتههای تعدادی از سران رژیم اشغالگر قدس، این روزها جملاتی درباره احتمال حمله نظامی به تأسیسات هستهای شنیده میشود؛ اما این تهدیدها در سال 1403 تا چه میزان میتواند به دشمنان ایران برای پیشبرد اهدافشان کمک کند و آیا این اظهارات تهران را تحت فشار قرار میدهد؟ برای دریافت پاسخ این پرسش باید به این نکات توجه داشت:
🔸1ـ بررسی روند مذاکرات در دورههای گوناگون بین ایران و غرب نشان میدهد، مانور حمله مستقیم رژیم صهیونی به تأسیسات هستهای ایران از طریق رسانهها برای تأثیر در ادراک تصمیمگیران و تصمیمسازان صورت میگیرد. در واقع، دشمنان ایران تلاش دارند از هر ظرفیتی برای امتیاز گرفتن از ایران استفاده کنند؛ اما واقعیت میدان نشان میدهد ایران با دو عملیات «وعده صادق» و پاسخ مستقیم به جنایت رژیم صهیونی، معادله قدرت را در منطقه به نفع خود تغییر داده و اکنون شرایط ذهنی و عملیاتی با گذشته کاملاً متفاوت است؛ بنابراین فروریختن ترس رویارویی مستقیم تهران و تلآویو دیگر متغیر تأثیرگذار در مذاکرات به نفع غرب نخواهد بود. جامعه بینالمللی سال 2024 شاهد دو دور رویارویی مستقیم ایران و رژیم صهیونی در ماههای آوریل و اکتبر بود که دست بالای ایران را در هر تقابل احتمالی نشان داد و معادلات را به شکل عینی به نفع تهران چرخاند و تهدید حمله به تأسیسات هستهای را به یک روش سوخته بدل کرد.
🔹2ـ غرب آسیا در حالی در ماههای پس از هفتم اکتبر بحرانیترین مقطع تاریخی خود را سپری میکند که دونالد ترامپ بار دیگر در شرف ورود به کاخ سفید قرار دارد. همین مسئله موجب شده است ناظران بینالمللی به شرایط آمریکا در وضعیت کنونی مبنی بر دست بسته بودن این کشور در قبال ایران نسبت به سال 2016 سخن بگویند.
🔸3ـ سفر راهبردی رئیس جمهور کشورمان به روسیه و امضای توافقنامه راهبردی میان ایران و روسیه و تقویت رویکرد شرق، اتفاق مهم دیگری بود که دست دیپلماتهای ما را در روند مذاکرات بالا نگه داشته است. این رویکرد به این معناست که جمهوری اسلامی ایران از همه ظرفیتهای خود برای افزایش مبادلات بینالمللی استفاده میکند.
🔹4ـ ایران با بهکارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته و افزایش میزان غنیسازی اورانیوم در خلال چهار سال اخیر، توانسته موقعیت مستحکمتری را در قبال پرونده هستهای خویش اتخاذ کند. ایران امروز از صنعت هستهای به مراتب قویتر از گذشته برخوردار است و این غرب است که برای رسیدن به اهداف خود باید در روند مذاکرات نسبت به گذشته تجدید نظر کند.
#گزارشروز
💠#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢طوفانالاحرار
🔹مقاومت فلسطین پس از ضربه ترمیمناپذیر خود در عملیات طوفانالاقصی، صهیونیستها را در رسیدن به اهداف خود در جنگ غزه ناکام گذاشت. رژیم صهیونی در مدت بیش از ۱۵ ماه جنایت علیه مردم فلسطین، در نابودکردن حماس، آزادی اسرای خود و جلوگیری از حملات حماس علیه سرزمینهای اشغالی کاملاً شکست خورد. نتانیاهو که در رسانهها مدعی نابودی حماس بود، در نهایت مجبور شد با حماس مذاکره کرده و مفاد قرارداد آتشبسی را که ماهها پیش با آن مخالفت کرده بود، بپذیرد.
🔸طوفانالاقصی برای مردم فلسطین دستاوردهای بسیاری داشت. روند صلح ابراهیم را که شامل توافقهای عادیسازی روابط میان تلآویو و برخی کشورهای عربی بود، مختل کرد. حماس همچنین توانست موانعی جدی در برابر برنامههای اقتصادی رژیم صهیونی ایجاد کند. پروژه رژیم غاصب برای ایجاد (آیمک) کریدور تجاری از هند به اروپا از طریق سرزمینهای اشغالی را با مشکلات و تهدیدهای زیادی روبهرو کرد و هدفگذاریهای اقتصادی صهیونیستها را مختل کرد. یکی دیگر از دستاوردهای طوفانالاقصی، نمایش مظلومیت مردم غزه به جهانیان بود. تصاویری از ویرانیها و کشتارهای گسترده در غزه به سراسر جهان منتشر و فلسطین به مسئله اول جهان تبدیل شد. این مسئله سبب شد تا بسیاری از مردم و سازمانهای بینالمللی از فلسطین حمایت کرده و فشار بیشتری بر رژیم صهیونی وارد کنند. مردم غزه با استفاده از رسانهها و شبکههای اجتماعی توانستند چهره واقعی و بدون نقاب رژیم صهیونی را به جهان معرفی کنند و موجی از همدردی جهانی برای فلسطین ایجاد شد.
🔹دیگر دستاورد قابل ملاحظه طوفانالاقصی ایجاد تهدیدهای فزاینده از سوی گروههای مقاومت فلسطینی و حزبالله لبنان برای اشغالگران بود که زمینهساز بحرانهای امنیتی و اجتماعی برای ساکنان سرزمینهای اشغالی شده است. این بحرانها رژیم صهیونی را در موقعیتی متزلزل قرار داده و هیمنه پوشالی این رژیم به ظاهر قدرتمند و مورد حمایت جبهه سلطه در مقابل نیروهای مقاومت فروپاشیده است. به طور کلی و با توجه به اهداف و دستاوردهای هر دو طرف، میتوان گفت حماس در این جنگ پیروز واقعی بود. رژیم صهیونی نتوانست به اهداف خود برسد و در بسیاری از جبههها شکست خورد. حماس نه تنها در میدان نبرد، بلکه در عرصههای سیاسی و اجتماعی نیز موفقیتهای بزرگی کسب کرد. این جنگ تغییرات عمدهای در معادلات قدرت منطقهای ایجاد کرد و پیروزی حماس را به اثبات رساند. قرارداد آتشبس بر اساس خواستههای حماس آخرین تیر ترکش مقاومت بر پیکر رژیم صهیونی بود. جبهه مقاومت همانگونه که در میدان شجاعانه و عاقلانه عمل کرد، در میدان دیپلماسی و مذاکرات هم مقتدرانه و عزتمندامه اقدام کرد. در واقع «طوفانالاحرار» در امتداد طوفانالاقصی اتفاق افتاد.
#گزارشروز
💠#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢نشانههای یک شکست!
🔹رژیم صهیونیستی پس از نزدیک به 16 ماه مجبور شد برای آزاد کردن گروگانهای صهیونیست با حماس پای میز مذاکره بنشیند و جنگ غزه به طور رسمی پس از ۴۷۱ روز متوقف شد و مردم قهرمان غزه پس از بیش از ۱۵ ماه مقاومت و ایستادگی به منازل ویران شده خود بازگشتند. در این میان، در پی برقراری آتشبس در غزه میتوان شکست رژیم صهیونی در جنگ غزه را با چند دلیل و برهان واضح به اثبات رساند.
🔸۱ـ تغییر نکردن روحیه و اراده مقاومت ملت فلسطین: به اذعان محافل و رسانههای عبری، صحنههایی که از غزه مخابره میشود، بسیار عجیب است و فلسطینیها با برافراشتن پرچمهای خود بر فراز آوار منازل ویران شده خود جشن پیروزی میگیرند. به اذعان صهیونیستها، تصاویر منتشر شده از غزه، این مسئله را نشان میدهد که اراده فلسطینیان با وجود جنگ خانمانسوز و وحشیانه هرگز شکسته نمیشود.
🔹۲ـ محقق نشدن واضح اهداف اعلامی جنگ از سوی نتانیاهو: سخنرانیهای مکرر «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی درباره اهداف جنگ، بیانکننده واقعیت شکست رژیم صهیونیستی است. جایی که نه جنبش حماس از بین رفته، نه مقاومت فلسطین ریشهکن شده و نه حاکمیتی جدید بر غزه تحمیل شده است. محقق نشدن حتی یکی از اهداف جنگ علیه غزه در شرایطی رخ داد که نتانیاهو هم اکنون در برابر جامعهای یکپارچهتر و متحدتر فلسطینی قرار گرفته است.
🔸۳ـ انزوای بینالمللی تلآویو و افزایش نفرت عمومی از اشغالگران: با توجه به انتقادهای گسترده از نقض حقوق بشر و ویرانی بزرگی که در غزه از سوی رژیم صهیونیستی ایجاد شده، وجهه این رژیم در صحنه بینالمللی بسیار تیرهتر و بدتر از گذشته شده است و جنایتکاران صهیونیست در روز پس از توقف جنگ، با خشم بیسابقه مردم جهان و افکار عمومی بینالمللی مواجه هستند.
🔹4ـ حکم بازداشت جانیان صهیونیست: احکام بازداشت سران صهیونیست، از جمله بنیامین نتانیاهو و یوآف گالانت، نخستوزیر و وزیر جنگ این رژیم از سوی دیوان کیفری بینالمللی، ضربه سختی به سیاستهای تلآویو، به ویژه شخص نتانیاهو و همپیمانان وی به شمار میآید.
🔸۵ـ تشدید شکافهای داخلی در سرزمینهای اشغالی: جامعه صهیونی در نتیجه رخدادهای اخیر مربوط به جنگ دچار اختلافات عمیقتری شده است. تشدید انتقاد بخش بزرگی از جامعه صهیونی از ادامه جنگ غزه، تنها به افزایش شکاف داخلی در سرزمینهای اشغالی منجر شده است و حالا هم پس از توقف جنگ نتانیاهو باید شکافهای درون کابینهای، به ویژه جدا شدن «ایتماربنگویر» وزیر امنیت داخلیاش را مهار کند؛ رخدادی که کابینه وی را در خطر فروپاشی قرار داده است.
#گزارشروز
💠#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢روزهای دشوار مرد دیوانه!
🔹«دونالد ترامپ» در میان انبوهی از مشکلات داخلی آمریکا سوگند خورد و رسماً مستأجر جدید کاخ سفید شد! اکنون دولت دوم ترامپ در حالی با کوه مشکلات داخلی روبهروست که در بیرون مرزها نیز پروندههای باز و دشوار زیادی را پیش روی خود میبیند! یکی از این پروندهها که جو بایدن در مواجهه با آن با چالشهای جدی روبهرو بود و هر روز کار برای تحقق اهداف آمریکا در آن سختتر شد، پرونده تقابل با ایران است! پروندهای که ترامپ میداند تمام تمامیتخواهیها و آرزوهای بلندپروازانه آمریکا در غرب آسیا به پیروزی در آن گره خورده است. اما او که شکست برابر ملت ایران را در کارزار فشار حداکثری در پرونده دارد، اکنون و در چهار سال دوم دولتش با موانع بسیار بزرگتری برای رسیدن به توهماتش روبهروست.
🔸اکنون آرایش منطقه نسبت به زمانی که ترامپ قدرت را ترک کرد، دستخوش تغییرهای فراوانی شده است. از جمله مهمترین اتفاقات در این دوران توافق ایران و عربستان سعودی با میانجیگری چین بوده است. روابط بین ایران با بحرین، مصر و اردن طی سالهای گذشته تا حد زیادی آشتیجویانه بوده است. بر خلاف چهار سال گذشته اکنون کشورهای عربی تمایلی برای تقابلجویی با ایران ندارند. در چنین وضعیتی، ترامپ با شرایط سختتری برای منزوی کردن ایران مواجه خواهد بود. علاوه بر این، برنامه هستهای ایران نسبت به زمانی که ترامپ قدرت را ترک کرد، با پیشرفتهای عمدهای مواجه شده است. هر چند ایران بارها اعلام کرده که تولید هر گونه سلاح کشتار جمعی را مغایر با موازین اعتقادی، شرعی و قانونی میداند؛ اما در واشنگتن این احساس اضطرار وجود دارد که ایران فاصلهای با دانش فنی برای ساخت سلاح هستهای ندارد.
🔹چهار سال پیش محدودیتها علیه برنامه هستهای ایران دست ترامپ را برای مانور باز میگذاشت، در حالی که الان این ایران است که قدرت مانور بیشتری نسبت به آمریکا دارد.
🔸همچنین تابآوری اقتصادی ایران در برابر تحریمها طی چهار سال گذشته به شدت افزایش یافته است. تهران در این سالها با سیاستی چندگانه متشکل از تقویت روابط با همسایگان، فعال شدن در سازمانها و پیمانهای بینالمللی چون اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سازمان همکاری شانگهای و بریکس، استفاده از دستاوردهای دانشبنیانی، فروش نفت به مینیپالایشگاهها در شرق آسیا گامهای مهمی در جهت تلاش برای خنثی کردن تحریمها برداشته است. خود ترامپ هم دستکم یک بار اذعان کرده که استفاده از تحریمها برای ایالات متحده هم مضر هستند و میتوانند به از دست رفتن سلطه دلار منجر شوند.
#گزارشروز
💠#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢راه نجات اقتصاد کشور...
🔹نمایشگاه دستاوردهای بخش خصوصی و دانش بنیان نشان میدهد، مسئله دانش تولید در ایران از حیث زیربنایی در سطوح بسیار بالایی قرار دارد. کمتر کشوری در دنیا هست که مثل ایران به تنهایی توانسته فناوریهای روز دنیا را به دست آورد؛ اما با وجود پیشرفتها، دانش تولید آنگونه که باید، فعلیت(صنعتی) نیافته است. دلیل آن نیز عدم تأمین مالی و سیاستگذاری نادرست است که راه حل را رهبری در قالب شعار سال طرح کردند؛ «مردمیسازی اقتصاد».
🔸راه نجات اقتصاد کشور برای فعلیت بخشیدن به دانش تولید، استفاده از ظرفیتهای مالی و فکری مردم در قالب مردمیسازی و خصوصیسازی است. به همین دلیل، رهبر معظم انقلاب نیز در نمایشگاه پیشگامان پیشرفت فرمودند: «تنها راه پیشبُرد کشور استفاده از توانمندیهای بخش خصوصی است.» اما ظاهراً کشور در این دو موضوع، به ویژه خصوصیسازی توفیق مطلوبی نداشته است. ده ماه از سال نیز گذشت و تغییر محسوسی در تحقق شعار سال دیده نمیشود. این در حالی است که «مشارکت مردم» برای تحقّق هدف «جهش تولید» در صدر توصیههای امام خامنهای به دولت سیزدهم و چهاردهم بوده است.
🔹رهبری تأکید داشتند: «راه ورود مردم در عرصههای اقتصادی بایستی باز بشود؛ این، کشور را نیرومند میکند، اقتصاد را باثبات میکند. البته سیاستهای اصل ۴۴ بخشی از این قضیه است، که سالها پیش این سیاستها ابلاغ شده و این سیاستها مستفاد از خود قانون اساسی است.» خصوصیسازی در ضمن مردمیسازی است که البته در این زمینه نیز غالباً بیراهه رفتهایم. لذا اولاً باید بر ضرورت بازنگری در شیوههای ناصحیح اجرای سیاستهای کلّی اصل ۴۴ و تلاش برای اجرای صحیح آن تمرکز کرد و ثانیاً باید به این پرسش پاسخ داد که اگر «آحاد مردم» خواستند با «توان مالی، توان فکری و ذهنی، توان ابتکاری» خود وارد میدان اقتصاد شوند، چه باید بکنند؟
🔸اما چرا تحرکی در دولتها دیده نمیشود؟ پاسخ آن در گلایه آن فعال بخش خصوصی در دیدار با رهبر معظم انقلاب است. تودرتوی نهادی و مقررات زائد. اتفاقاً خود دولت در جاهایی مانع و رقیب بخش خصوصی است؛ چون اقتصادمان دولتی است. ما بعد از انقلاب، مسیر اقتصاد را مثل جنگ، مردمی پیش نبردیم و نتیجهاش شد اینکه الآن می بینیم. رهبری در اول فروردین ۱۴۰۱ نیز فرمودند: «مهمترین مشکل اقتصاد ما تصدّیگری دولتی است.... شاید مهمترین نقطهضعف اقتصاد ما تصدّیگری افراطی دولت است. وقتی که مردم از مدیریّت و فعّالیّت اقتصادی کنار میمانند، کارهای بزرگ، شرکتهای مهم، تولیدهای ثروتساز برای کشور در اختیار دولت قرار میگیرد و در اختیار فعالان اقتصادی از مردم قرار نمیگیرد، همین مشکلاتی پیش میآید که ما امروز در اقتصادمان مشاهده میکنیم.»
🔹در مجموع به نظر میرسد برای فعلیت دادن به دانش تولید باید دولت ضمن حذف مقررات زائد، تودرتوی نهادی را کاهش داده و بخش خصوصی را حمایت کند تا تولید ملی جهش یابد.
#گزارشروز
💠#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢بررسی FATF در مجمع تشخیص آغاز میشود
🔹«بررسی FATF در کمیسیون مشترک تشکیل شده برای این کار از هفته آینده آغاز میشود.» این خبر را «علی لاریجانی» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اعلام کرد. به گفته لاریجانی «دستگاههای مختلف نظرات خود را مطرح و بررسی علمی در این کمیسیون انجام خواهد شد.» یکی از نهادهای مهمی که مستقیماً با موضوع FATF در ارتباط است، بانک مرکزی است؛ چراکه باید مجموعهای از اقدامات را برای پاسخ به انتظارات FATF اجرا کند؛ اما موضع رئیس بانک مرکزی درباره FATF چه بوده است؟
🔸پیش از این «محمدرضا فرزین» رئیس کل بانک مرکزی به کرات نظر خود را درباره FATF بیان کرده است. او در تیرماه امسال و در جمع فعالان اقتصادی روسیه از برخوردهای سیاسی FATF با ایران و روسیه انتقاد کرد و پیشنهاد داد: «برای دور شدن از تحریمهای ظالمانه و سلطه دلار بر مبادلات مالی و بینالمللی، کشورهای عضو نهادی مشابه FATF تشکیل بدهند.» بهمن ماه سال گذشته نیز در اختتامیه دهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی گفته بود «چه اشکالی دارد اعضای بریکس برای خود سازکاری مثل FATF و سوئیفت داشته باشند.» انتقادهای رئیس کل بانک مرکزی از FATF به دلیل برخوردهای سیاسی آن با ایران تنها مربوط به سال گذشته نمیشود. فرزین سال ۹۵ در یک گفتوگوی مفصل رسانهای در خصوص FATF میگوید: «بخشی از نگرانی ما استانداردهای دوگانهای است که بهدلیل نفوذ شدید آمریکا در این سازمانها ممکن است برای ما خطرآفرین باشد.» او ادامه میدهد: «هم برخی از توصیههای 40 گانه و هم برخی تعهدات خواسته شده در برنامه اقدام، دور زدن تحریم را سختتر میکند. حتی فراتر از آن ممکن است مجبور شویم برخی از تحریمها را داخلی کنیم.» فرزین معتقد است: «تا زمانی که تغییری در تحریمهای ثانویه آمریکا صورت نگیرد، حتی اگر FATF ایران را از فهرست سیاه خارج هم کند، اتفاق جدیدی حاصل نمیشود.»
🔹با وجود انتقادهای چندباره فرزین از سازکار سیاسی FATF و بی تأثیر بودن عضویت ایران در این نهاد، او بعد از ابقا در سمت ریاست بانک مرکزی با حکم پزشکیان تاکنون اظهار نظر جدی در این باره نداشته است. فقط در اواخر آبان ماه در پاسخ به سؤال یک خبرنگار گفت: «موضوع FATF را وزیر اقتصاد پیگیری میکند.»
🔸البته این امکان وجود دارد که وزیر اقتصاد بتواند نظر او را تغییر دهد. پیش از این هم با وجود اینکه فرزین با افزایش یکباره نرخ ارز نیما به دلیل تأثیر آن بر روی تورم مخالف بود، در نهایت نظر وزیر اقتصاد را پذیرفت و نرخ ارز نیما را افزایش داد.
#گزارشروز
💠#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢اهداف یک سفر
🔹هیئت سیاسی ـ اقتصادی ایران به ریاست وزیر امور خارجه برای دیدار و گفتوگو با مقامات طالبان وارد شهر کابل، پایتخت افغانستان شد.
🔸این سفر که نخستین حضور وزیر امور خارجه ایران در افغانستان پس از بازگشت طالبان به قدرت است، فراتر از یک اقدام دیپلماتیک معمولی بوده و فرصتی برای تعیین چشماندازی پایدار در روابط دو کشور به شمار میآید. «سیدعباس عراقچی» گفته است سفر انجام شده بسیار خوب بوده و موجب درک بهتر دو طرف شده است، اما درباره نتایج این سفر باید گفت:
🔹۱ـ احیای جایگاه افغانستان در سیاست خارجی ایران: این سفر نشاندهنده توجه ویژه ایران به افغانستان به منزله همسایه شرقی خود است. طی سالهای اخیر، برخی مدعی کاهش اهمیت افغانستان در سیاست خارجی ایران بودند؛ اما این سفر و انتصاب «علیرضا بیگدلی» بهعنوان سرپرست سفارت ایران در کابل، حاکی از تلاش ایران برای تقویت این روابط است.
🔸۲ـ تعمیق همکاریهای اقتصادی: افغانستان یکی از بازارهای مهم صادراتی ایران به شمار میآید. با وجود نوسانات تجاری، حجم صادرات ایران به این کشور همچنان در جایگاه بالایی قرار دارد. افزون بر این، بندر چابهار نقش کلیدی در توسعه تجارت و ترانزیت میان دو کشور دارد. در این سفر، تیمی از فعالان اقتصادی ایران، عراقچی را همراهی کردند تا راهکارهایی برای افزایش همکاریها در حوزههایی، همچون حملونقل، زیرساخت و انرژی ارائه دهند.
🔹۳ـ مدیریت چالشهای امنیتی و مرزی: ایران و افغانستان بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارند که با چالشهایی، مانند قاچاق مواد مخدر، ورود غیرقانونی اتباع و تنشهای امنیتی مواجه است. تقویت امنیت مرزی و ایجاد سازکارهای مشترک برای مقابله با این تهدیدها از اولویتهای این سفر بوده است.
🔸۴ـ شروع روابط جدید دیپلماتیک: این سفر فرصتی برای بازتعریف چارچوب روابط ایران با حکومت سرپرست افغانستان است. تلاش برای تدوین سند جامع همکاریهای راهبردی میتواند گامی مؤثر برای حل مسائل دوجانبه، از جمله مسئله به رسمیت شناختن طالبان بهعنوان دولت قانونی افغانستان باشد.
🔹با وجود تعاملات گسترده میان ایران و افغانستان، نبود یک سند جامع و مدون ضعف بزرگی در روابط دو کشور است. این سند میتواند چارچوبی برای حلوفصل اختلافات، تقویت همکاریها و بهرهبرداری از ظرفیتهای مشترک باشد. از مزایای امضای سند جامع همکاری، حل مسائل دوجانبه نظیر حقابه، امنیت مرزی و وضعیت مهاجران، تقویت اعتماد متقابل و کاهش تنشها، تثبیت جایگاه ایران بهعنوان شریک راهبردی افغانستان، افزایش همکاریهای اقتصادی و ترانزیتی در منطقه و تدوین چشمانداز روابط ایران و افغانستان است. سفر دکتر عراقچی به کابل فرصتی برای ارتقای روابط ایران و افغانستان به سطح راهبردی است.
#گزارشروز
💠#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢توسعه ایران با ادامه پهلوی؟
🔹در چهلوششمین دهه فجر پیروزی انقلاب اسلامی، همچنان این سؤال اساسی طرح میشود که «اگر رژیم پهلوی ادامه مییافت میتوانستیم شاهد وجود پیشرفتهای علمی، تأسیسات نیروگاهی، پتروپالایشگاهی و کشتیسازی و ... به صورت درونزا باشیم یا خیر؟»
🔸پاسخ قطعاً منفی است. علت را باید در نگرش پهلوی به موضوع «توسعه» جستوجو کرد.
🔹توسعه با رشد اقتصادی متفاوت است، رشد اقتصادی به معنای رشد تولید و خدمات در یک کشور است و میتواند برونزا باشد و از طریق دیگران حاصل شود، اما توسعه موضوعی درونزا به معنای توان آباد کردن است.
🔸ممکن بود رژیم پهلوی در صورت تداوم، با فروش دلارهای نفتی و وارد کردن کارخانه، ما را به پیشرفت اقتصادی میرساند؛ اما هیچ گاه توسعه اقتصادی را محقق نمیکرد؛ چرا که رویکرد پهلوی در حوزه اقتصاد به جای استحکام ساخت درونی قدرت، به معنای تقویت مؤلفههای تولید داخل و درونزا کردن آن، واردات کالا و کارخانه با دلارهای نفتی بود.
🔹برای نمونه، آنچه به منزله صنعت در قالب ذوب آهن اصفهان، صنعت هستهای، گسترش بنادر و ... به ایران آمد، هیچگاه همراه با انتقال فناوری نبود و اتفاقاً شرکتهای غربی در قبال دلارهای نفتی که از ایران دریافت میکردند، تنها تجهیزات را منتقل کرده و هیچ گاه اجازه نمیدادند مهندسان ایرانی در قامت فهم فناوری آنها حضور یابند.
🔸صنعتی شدن در دوران پهلوی از طریق فروش نفت بود. توسعه اقتصادی در شرایطی حاصل میشود که برنامهریزیها در چاچوب منافع کلان آن کشور تدوین شوند؛ اما آنچه در رویکرد رژیم پهلوی شاهد بودیم، کاملاً در مغایرت با این مسئله است. آمریکا ایران را در تمام عرصهها به خود وابسته کرده و شأنیتی به جز تأمین نفت خام برای ایران قائل نبود.
🔹رویکردهایی که ایران قبل از انقلاب در پیش گرفته بود، منطبق با الگوی حامی ـ پیرو بود و اساساً در این الگو نقشی که برای ایران تعریف کرده بودند، هیچگاه نمیتوانست ایران را از حیث رویکردها در مسیر توسعه قرار دهد. ضمن اینکه داشتن اعتماد به نفس در ایران و ایرانیِ زمان پهلوی در قالب فرهنگ غربزدگی و آنچه پهلوی به دنبال آن بود، به کلی نابود شده بود. موتور توسعه اقتصادی علم است. صنعت هستهای، نفت و بسیاری از علوم از چندین دهه قبل از انقلاب رخ برآورده بودند؛ اما تولیدات علمی در دانشگاههای ایرانی در آن زمان در حداقل ممکن بود. کشوری با این سطوح پایین علمی چگونه میتوانست به توسعه اقتصادی دست یابد؟ بنابراین پهلوی با آن رویکردها نمیتوانست ایران را به توسعه برساند؛ اما جمهوری اسلامی رویکردها را تغییر داد تا بستر رسیدن به توسعه درونزا حاصل شود.
#گزارشروز
💠#مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢راهبرد ملی در سایه اولویت تولید بر مذاکره
🔹مرور رفتار دولت آمریکا از زمان شروع دور جدید مذاکرات غیر مستقیم، مبتنی بر مواضع متناقض، نوسانی و خارج از حسن نیت همراه با وضع هفت نوبت تحریم جدید بخشهای نظامی، هستهای و.. علیه کشورمان میباشد، این ادعا را به صورت ضمنی تایید میکند، که اولویت کشور باید خنثیسازی تحریم باشد.
🔸اگرچه بنا به دلایلی، مذاکرات برای حل و فصل موضوع تحریم در دستور کار قرار گرفته، اما باید توجه داشت که مسیر کنونی، نباید منجر به فراموشی اولویتها شود؛ هرگونه توافق، در هر سطحی، نهایتا میتواند یک فرصت برای مدیریت بخشی از چالشها تلقی شود، اما این فرصت، همانقدر که میتواند راهگشا باشد، ممکن است به یک «دام ژئوپلتیک» و «غفلت از واقعیات» تبدیل شود؛ دامِ تندادن به بازی پیچیدهای که طراحیاش در جغرافیای دیگری رقم خورده و هدفش نه ثبات ایران که گرفتن ابتکار عمل از دست کشورمان است. آنچه در این میان حیاتی است، «درک درست از بازی طرف مقابل» و «هوشمندی در چینش مهرهها» برای رسیدن به انسجام و وحدت است؛ وگرنه نتیجهی نهایی، نه آرامش خواهد بود و نه رونق اقتصادی. واشنگتن باید درک کند که ایران تحت فشار، تطمیع یا تهدید مذاکره نخواهد کرد. این موضع، نه یک شعار، بلکه منطقی برآمده از تجربهی چندینباره بدعهدی و فشار است.
🔹شواهد موجود – از جمله اعمال مکرر تحریم طی چند هفتهی اخیر –این پیام را به تهران مخابره میکند که ترامپ فعلی همان ترامپ سال ۲۰۱۷ است و نمیشود به آن اعتماد نمود و هرگونه توافق، نه ثبات میآورد، نه تضمین پایبندی دارد، و نه میتواند تکیهگاه سیاست اقتصادی کشور قرار گیرد. در این سو، در فضای داخلی ، نباید فریب تلطیف کاذب انتظارات سیاسی را خورد. این آرامش، اگر با پشتوانه واقعی در حوزه اقتصاد و تولید همراه نباشد، همانند «تنفس مصنوعی» است که تنها لحظاتی کوتاه به موجود نیمهجان فرصت میدهد، اما درمان نمیکند. دولت نباید به این آرامش زودگذر دل ببندد و اولویتها را فراموش کند. اولویت کشور در نقشه راهی است که رهبر معظم انقلاب در حوزههای مختلف از جمله اقتصاد ترسیم نمودهاند. بایستی سیاستگذاری اقتصادی خود را بر ستونهای بومی، واقعی و قابل اتکا استوار کنیم. محور اصلی این سیاستگذاری باید «تولید» باشد. تنها با حمایت جدی از تولید ملی –نه در شعار، بلکه در عمل– میتوان هم تابآوری اقتصاد را بالا برد و هم مردم را در برابر تکانههای سیاسی و ارزی ایمن ساخت و تحریم را کم اثر کرد؛ باید متوجه بود که به مذاکرات بهعنوان ناجی اقتصاد نگاه نکنیم. تجربه نشان میدهد که تمرکز بر تولید، دانشبنیان کردن اقتصاد و مشارکت دادن مردم در فرآیند توسعه، مسیر پایدارتری برای عبور از بحران تحریم است.
#گزارشروز
💠 #مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢نقشه راه اقتصاد در اثنای مذاکرات
🔹آنچه در اثنای مذاکرات اهميت مضاعف مییابد و چه بسا تاثیر غیر مستقیمی نیز بر روی میز مذاکرات دارد، وضعیت اقتصاد کشور است. از این جهت لازم است تا به موازات پیشبرد فضای مذاکرات، اقتصاد نیز، ذیل یک نقشه راه مدیریت گردد. این نقشه راه میتواند چندلایه و هوشمندانه باشد که در ادامه، چهار محور اصلی آن به دولت پیشنهاد می گردد.
🔰۱. ثبات ارزی و مدیریت بازار مالی
🔸مدیریت انتظارات تورمی: بانک مرکزی باید با شفافسازی سیاستهای پولی و ابزارهای ارتباطی، انتظارات تورمی جامعه و بازار را کنترل کند تا از واکنشهای هیجانی جلوگیری شود.
🔹نظارت بر بازار رمزارز و مهار نرخ تتر: کنترل و نظارت سختگیرانه بر کارگزاریهای دیجیتال، بهویژه معاملات تتر بهعنوان شاخص غیررسمی نرخ ارز، برای جلوگیری از سفتهبازی و التهاب در بازار ارز ضروری است. کارگزاریهای رمزارز، از دو جهت به بازیگرانی پنهان اما مؤثر در تعیین نرخ ارز تبدیل شدهاند. یکی گسترش سفتهبازی و دیگری وارد ساختن تقاضای کاذب به بازار.
🔸دلاریزدایی و تهاتر: ایران طی یک سال گذشته، با کشورهای روسیه، چین و هند توافقهایی برای تهاتر نفت با کالا یا استفاده از ارزهای ملی انجام داده است. مثلاً صادرات نفت به ونزوئلا و واردات طلا یا کالاهای اساسی در قالب تهاتر، یکی از نمونههای موفق در کاهش فشار ارزی بوده است.
🔰۲. تقویت تولید و اصلاح ساختار مالی دولت
🔹حمایت از تولید داخل: واردات بیرویه پوشاک، لوازم خانگی و خوراک دام در سالهای گذشته ضربه سنگینی به تولید داخلی زد. واردات کالاهای لوکس و دارای مشابه داخلی ممنوع شود.
🔸اصلاح بودجه و انضباط مالی: وابستگی یک سوم بودجه به درآمدهای نفتی در شرایط تحریم، کشور را آسیبپذیر کرده است. صرفه جویی در اولویت نهادها و سازمان ها باشد و استحکام مالیاتی با قدرت پیگیری شود. سریعا قوانین ناکارا و دستوپاگیر و تودرتوی نهادی باید حذف شوند.
🔰۳. پایداری اجتماعی و دیپلماسی اقتصادی فعال
🔹مهار سفتهبازی در بازارها: جهش قیمت خودرو، ملک و سکه در زمستان ۱۴۰۱ نمونهای از بیثباتی بازارهاست. استفاده از قوانین ضد سفته بازی و ایجاد صندوقهای سرمایهگذاری مولد و توسعه ابزارهایی مانند اوراق نفتی، راهی برای جذب نقدینگی سرگردان و تحقق شعار سال خواهد بود.
🔸توسعه روابط منطقهای: همکاریهای اقتصادی با اتحادیه اوراسیا و تقویت مراودات با اعضای بریکس، فرصت مناسبی برای کاهش انزوای اقتصادی است. تجارت با همسایگان از طریق تهاتر کالا یا ارزهای محلی باید تسهیل شود.
🔹حمایت از اقشار آسیبپذیر: یارانه نقدی بدون هدفگذاری اثر محدودی دارد. دولت باید مسیر کنونی در سیاست های حمایتی را از مسیر کارتهای اعتباری و کالایی یا پوشش بیمهای هدفمند، با قدرت بیشتری طی کند.
🔸در نهایت، مدیریت اقتصاد در غیاب توافق، نیازمند ترکیب سیاستهای کنترلی، تشویقی و دیپلماسی منطقهای فعال است؛ نه انتظار برای رفع تحریم.
#گزارشروز
💠 مشکات الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra
💢#یادداشت | پاسخ ایران این بار سختتر است!
🔹«جان مرشایمر»نظریهپرداز آمریکایی و استاد دانشگاه شیکاگو، در تازهترین مصاحبه خود، وضعیت امنیتی خاورمیانه را به شکل شفاف تحلیل کرده و هشدار داده است که هر گونه حمله احتمالی رژیم صهیونی به ایران، با واکنش شدیدتر و پیچیدهتری روبهرو خواهد شد. او به تجربه جنگ ۱۲ روزه اشاره میکند و میگوید در آن نبرد کوتاه اما فشرده، ایران توانست تلآویو را در معرض فشار واقعی قرار دهد و اثرات بازدارنده خود را نشان دهد. این نکته، بیش از هر ارزیابی نظری، نمایانگر توان عملیاتی و قدرت پاسخگویی ایران است.
🔸مرشایمر بر این باور است که تلآویو به خوبی میداند که هرگونه تهاجم مستقیم، هزینههای سنگینی برای آن به همراه خواهد داشت. در تحلیل او، این بار معادلات متفاوت است و رژیم صهیونی در مواجهه با ایران نمیتواند روی تجربههای گذشته حساب کند. واقعیتهای میدانی نشان میدهد ایران توانسته با تقویت سامانههای دفاعی و بهبود شبکههای استراتژیک، ظرفیت خود برای مدیریت بحران و پاسخ قاطع به تهدیدها را افزایش دهد. این ظرفیتها به گونهای طراحی شدهاند که هرگونه اقدام نظامی علیه ایران، پیامدهای گسترده و غیرقابل پیشبینی برای مهاجم ایجاد کند.
🔹از سوی دیگر، مرشایمر به پیامدهای بینالمللی این تنشها اشاره دارد. ایران با ایجاد پیوندهای مستحکم با اعضای بریکس و استفاده از موقعیت ژئوپلیتیکی خود، توانسته فضای دیپلماتیک جهانی را به نفع خود شکل دهد. تهدیدهای تحریم و مکانیسم ماشه، به جای تضعیف تهران، ایران را به سمت همکاریهای گستردهتر با قدرتهای نوظهور هدایت میکند و نشان میدهد که راهبردهای آمریکا در فشار حداکثری با محدودیت مواجه شده است.
🔸کنترل تنگه هرمز و خلیج فارس نیز نقطهای استراتژیک در توان بازدارندگی ایران محسوب میشود. هرگونه تحرک نظامی دشمن، این مناطق حساس را در معرض خطر قرار میدهد و ایران با حضور فعال خود در این گذرگاههای حیاتی، توانسته جایگاهش را در امنیت انرژی جهان تثبیت کند. این اقدام، هم قدرت ایران در میدان را تقویت کرده و هم ابزار فشار غیرمستقیم بر دشمنان منطقهای و جهانی را فراهم کرده است.
🔹جمعبندی مرشایمر این است که ایران امروز از توان دفاعی و بازدارندگی گستردهای برخوردار است که از نظر عملی و استراتژیک، مسیر هرگونه حمله احتمالی را دشوار میکند. تهران با ترکیب قدرت نظامی، مدیریت بحران و دیپلماسی هوشمند، به بازیگری فعال و تعیینکننده در منطقه تبدیل شده است. پیام آشکار این تحلیل، نشان دادن قدرت ایران در مواجهه با تهدیدهای فرامنطقهای و توانایی تغییر معادلات امنیتی و دیپلماتیک به نفع خود است.
✍🏻 علیرضا سلیمانی نژاد
#گزارشروز
💠 #مشکات_الزهرا سلام الله علیها | مرجع تحلیل و تبیین رویدادهای دیروز،امروز،فردا👇
🆔 @meshkat_alzahra