#گزارش_تصویری تجلیل از مجاهدت‌های حضرت آیت‌اللّه سیّدان در نهضت امام خمینی(ره) در حاشیه همایش منشور روحانیت با حضور حضرات آیات شب‌زنده‌دار و اشرفی شاهرودی + تصویر قاب اهدایی ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

🔈 #صوت | ارائه دکتر وکیلی در همایش منشور روحانیّت مشی سیاسی مشترک علمای خراسان در حمایت و همراهی قیام امام خمینی(ره)؛ از شیخ مجتبی قزوینی و مرحوم میلانی تا آیت‌اللّه سیّدان؛ به همراه اسنادی از فعالیّت‌های مبارزاتی آیت‌اللّه سیّدان در دوره پهلوی و در ادامه حمایت ایشان از جمهوری اسلامی و قائل بودن به حرمت تضعیف نظام ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

📽 مستند «روحانی صادق» ↩️ نگاهی کوتاه به زندگی روحانی مجاهد مرحوم حجّت‌الاسلام غلامرضا اسدی ایشان دوران جوانی خود را در مبارزه با رژیم ستمگر طاغوت و بقیّه‌ی عمر را در خدمت به نظام مقدّس اسلامی صرف کرد. امام خامنه‌ای ۱۴۰۱/۱۱/۱۳ ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

🖼 تصویری از تقدیر و قاب اهدایی به خانواده مرحوم حجّت‌الاسلام‌والمسلمین اسدی در حاشیه همایش منشور روحانیّت ✏️بخشی از پیام رهبر انقلاب به مناسبت درگذشت ایشان: درگذشت روحانی مجاهد و صادق جناب حجّت‌الاسلام مرحوم آقای حاج شیخ غلامرضا اسدی رحمةاللّه علیه را به خاندان محترم و فرزندان مکرم و دوستان و همکاران ایشان تسلیت عرض می‌کنم. ایشان دوران جوانی خود را در مبارزه با رژیم ستمگر طاغوت و بقیّه‌ی عمر را در خدمت به نظام مقدّس اسلامی صرف کرد. ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

🔈 #صوت | ارائه حجّت‌الاسلام‌والمسلمین زمانی‌فرد در همایش منشور روحانیّت آسیب‌های حوزه و روحانیّت و راهکارها، تقویّت بنیادهای فلسفه سیاست در مبارزه با تفکّر سکولار، توسعه تشکّل‌های حوزوی و توسعه نگاه تقریبی میان شخصیّت‌ها ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

#یادواره_بانوی_نمونه_فاطمی #موسسه_اسلام_شناسی 🔰 اولین سالگرد ارتحال عالمه فاضله استاد صدیقه مقدسی برگزار می شود : 🌐 یادواره بانوی نمونه فاطمی 🔰با حضور ارزشمند خانواده گرامی استاد و بیت محترم امام جمعه فقید مشهد حضرت آیت الله شیرازی رحمت الله علیه 👤 سخنران: حجة الاسلام والمسلمین مرتضوی 🔰 به همراه مرور زندگی و خاطرات استاد 📆 دوشنبه 8 اسفند 1401 ⏰ ساعت 8:30 ♻️ مکان: بست شیخ طبرسی، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، تالار شیخ طبرسی 🏢 آدرس دبیرخانه: خیابان امام خمینی۴۸، مؤسسه اسلام شناسی حضرت زهرا سلام الله علیها. ◽️مؤسسه علمی فرهنگی اسلام شناسی حضرت زهرا سلام الله علیها ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

🔈 #صوت | ارائه حجّت‌الاسلام‌والمسلمین برنجکار در همایش منشور روحانیّت منشور روحانیّت؛ ترسیم کننده مسیر هدایت، شاخص‌های حوزه پیشرو و رسالت اجرا و تحقّق دین ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

✍🏻 آیت الله میرزا مهدی اصفهانی از علمای برجسته خراسان، در حوالی سال 1320 ولایت مطلقه فقیه را تبیین و اثبات کرد 🔸 حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر برنجکار رییس مرکز تخصصی معارف اهل بیت علیهم السلام حوزه علمیه قم در همایش منشور روحانیت در سخنانی گفت: منشور روحانیت ترسیم کننده مسیر روحانیت انقلابی در راهبری فکری جامعه دینی و جهانی شدن اسلام و پی‌ریزی تمدن نوین اسلامی است. 🔹 وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: علمای مشهد و به خصوص شاگردان آیت الله میرزا مهدی اصفهانی و آیت الله شیخ مجتبی قزوینی مانند آیت الله مروارید، آیت الله جواد آقا طهرانی، آیت الله خامنه‌ای، آیت الله واعظ طبسی، آیت الله سیدان و شهید هاشمی نژاد نقش ویژه‌ای در حمایت از انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی، و پیروزی انقلاب داشتند. 🔻 برای مشاهده مطلب به سایت موسسه معارف اهل بیت علیهم السلام مراجعه فرمایید. ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joincha

🔹در حاشیه همایش منشور روحانیت حجت الاسلام والمسلمین دکتر برنجکار (مدرس کلام و معارف و منتقد مبانی فلسفی و عرفانی) و حجت الاسلام والمسلمین شیخ مهدی زمانی (مدرس خارج فقه واصول و فلسفه و عرفان) #منشور_روحانیت #اتحاد_علما #وحدت_حوزویان ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

📣 #اطلاع_رسانی 🔰 وبینار فقه داروسازی برگزار می‌شود 🔹 هفتمین وبینار از سلسله‌ وبینارهای عرصه‌های نوین پزشکی با تاکید بر مباحث خانواده با موضوع «فقه داروسازی» به‌همت مرکز تخصصی طوبی و همکاری دفتر خواهران حوزه علمیه خراسان برگزار می‌شود. 🎤 با ارائه حجت‌الاسلام و المسلمین ملکی 📆 زمان: سه‌شنبه ۹ اسفندماه ⏰ ساعت: ۱۵ الی ۱۷:۳۰ 💻 لینک حضور در وبینار: 🌐 https://b2n.ir/r25279 ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

✳️ بازخوانی تجربیات علمی و اخلاقی آیت الله رضا زاده؛ استاد برجسته حوزه علمیه مشهد مقدس (دامت معالیه) (بخش 13) کاری که الآن در تفسیر آقای قرائتی دارد انجام می‌شود، ایشان یک روز در هفته در رادیو تفسیر می‌گویند، ولی یک گروهی که بیش از ده نفرند، تحقیقاتش را انجام می‌دهند و تمام منابع را می‌بینند و مطالب را به ایشان می‌دهند و ایشان در رادیو با تنظیم بیان می‌کنند. اگر در این جهت اضافه‌ای دارید،بفرمائید؟ اینکه آقای قرائتی تفسیرشان به این شکل است، من می‌دانم. پس معلوم می‌شود که در رشتۀ تبلیغ هم این کار هست. خلاصه تدریس به این کیفیت به نفع شاگرد است. تشکیل کمیته، تعیین و تشخیص استاد، در این برنامۀ جامع ضرورت دارد. چه این‌که محصل به خاطر شناخت درستی که از استاد ندارد، نه از بعد علمی و نه عملی، ممکن است وقتش تلف شود. زمانی متوجه شود که دیگر وقتی برایش باقی نیست یا فراغت آنچنانی ندارد، یا احیاناً انحراف‌های عقیدتی و یا اخلاقی پیدا کرده. اما این کمیته بوسیلۀ چه افراد تعیین شود که غرض شخصی و یا سیاسی و خطی نداشته باشد و به جای باصطلاح «اصلاح ابرو، هر دو چشم کور نشود.» آن بحث آخری است. اما به درس خارج که رسیدند، اینها به چه کیفیتی باشند، اعتقاد من این است که قبل از ورود به آن محصل، دو یا سه سال اعزام شود جهت تدریس شهرتان و یا بخش، و به تعبیر دیگر یکی از شرایط شرکت در کنکو مقطع سوم «جامعه» خدمت دو یا سه سال در شهرستان یا بخش و روستا و تدریس کتب ادبیات، و خلاصه برداری از کتب سطح باشد. این کار هم برای محصل مفید است و رشد به مراتب بیشتری خواهد داشت. در رشته‌های بعدی و هم برای حوزه‌های کوچک شهرستان‌ها و بخش‌ها که به خاطر نبود استاد، گاهی به تعطیلی کشیده می‌شود. گذشته بر این‌که تماس با مردم و وارد اجتماع شدن برای محصل آمرزندگی زیادی دارد، آنگاه مقطع اول «جامعه» که تمام شد، که یکی دو ماه خارج اصول فشرده همراه با فقه پیدا شد، کمیتۀ تبیین صلاحیت بررسی و افراد را برای رشته‌های متعدد، تدریس سطوح متوسطه، تدریس در دبیرستان‌ها، تبیلغ و... و از جمله ادامۀ تحصیل و شرکت در آزمون مقطع نهایی «جامعه» تعیین و گروه بندی می‌کند. و بغیر از گروه اخیر «ادامه دهندگان تحصیل»، سائر گروه‌ها در «برنامۀ آمادگی» شرکت و با کسب موفقیت، کارت فارغ‌التحصیل آن مقطع را همراه با تعیین شغل دریافت نموده و به کار تعیین شده ادامه خواهند داد. و کسانی که برای مقطع چهارم، تعیین شدند، بعد از قبولی در کنکور مقطع چهارم، کمیتۀ تعیین صلاحیت‌ها، آنان را طبق نیاز جامعه به چند گروه تقسیم، و هر گروهی در یک رشته، با برنامۀ خاصی که برای وی تعیین شده، تا مرز تخصص و صاحب‌نظر شدن در آن رشته ادامه تحصیل بدهند. مثلاً تدریس سطح عالی در حوزه، یا تدریس در دانشگاه‌ها، در رشته‌های متعدد از قبیل روان‌شناسی و یا نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها و سازمان‌ها و ارگانها یا تبلیغ در داخل و یا خارج و... جامعه‌شناسی، اقتصاد، کلام، فلسفه، تفسیر، فقه، اصول و گروهی هم برای فقاهت و استنباط تعیین شده‌اند و در همان رشته به طور وسیع و عمیق ادامه به کار خواهند داد. 🆔 eitaa.com/alinasirigilani 🌐 www.maref.ir

#یادداشت 🔹به مناسبت ایام سالگرد ارتحال آیت الله شیخ محمدرضا بخارایی از علمای مشهد 👇 ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

▪️یادی از اسوه علم و ایمان آیت‌الله حاج شیخ محمدرضا بخارایی (ره) از علمای برجسته مشهدمقدس 🔹ولادت و تحصیلات آیت‌الله حاج شیخ محمد‌رضا بخارایی در حدود سال 1286شمسی در خانواده‌ای اهل علم و فضیلت در بخارا دیده به جهان گشود. پدر ایشان حاج شیخ محمد‌تقی از روحانیون برجسته و فاضل بود که پس از مهاجرت فرزندش به ایران، توسط مأموران رژیم کمونیستی شوروی شبانه دستگیر و سالیان طولانی به نقطة نامعلومی تبعید شد و پس از هجده سال سرانجام به شهادت رسید. شیخ محمد‌رضا پس از گذراندن دورة کودکی، در اوائل ربیع‌الاول سال 1342قمری به دنبال رؤیای صادقه‌ای که دیده بود و در آن حضرت امام عصر رابه عزیمت ایشان به مشهد مقدس کرده بودند، از بخارا به این شهر هجرت کرد و به تحصیل مقدمات و سطوح فقه و اصول پرداخت و از محضر بزرگان حوزة علمیة مشهد به‌خصوص مرحوم ادیب اول و ادیب ثانی، آیت‌الله حاج شیخ هاشم قزوینی و آیت‌الله حاج میرزا مهدی اصفهانی کسب فیض نمود. خود ایشان در خاطراتش می‌نویسد: «وقتی به مشهد مشرف شدم گویا احساس کردم از جهنم به بهشت خلد آمده‌ام... .» وی در این دوره، در جریان قیام مسجد گوهرشاد در کنار جوانان مبارز حضور داشت و پس از یک هفته مقاومت در مسجد، بطور غیر منتظره شب حادثه از دست دژخیمان رژیم نجات پیدا کرد. آیت‌الله بخارایی به شوق زیارت بارگاه منور علوی و استفاده از بزرگان حوزة علمیة نجف اشرف، در سال 1356قمری از راه بصره عازم نجف اشرف گردید و در دروس خارج فقه و اصول آیات عظام آقاضیاء عراقی، حاج سید ابوالحسن اصفهانی، حاج سید محمود شاهرودی و حاج شیخ محمد‌علی کاظمینی شرکت کرد و مورد توجه آن بزرگان به‌خصوص دو استاد متاخّر خود و همچنین مورد الطاف خاص مرحوم حاج سید ابوالحسن اصفهانی قرار گرفت. او در کنار تحصیل به تدریس سطوح حوزوی نیز اشتغال داشت و درس خارج برخی از مراجع نجف را برای جمعی از فضلا تقریر می‌کرد. برجستگی شخصیت ایشان به حدی بود که پس از چندی از سوی علمای نجف، تولیت مدرسه بخارایی نجف اشرف که میراث اجداد گرامش بود، به او واگذار شد و حجرة وی، مرکزی برای اجتماع فحول علمی نجف، بزرگان حوزه و شاگردان برجسته میرزای نائینی بود. مدرسة بخارایی به تعبیر صاحب کتاب «ماضی النجف و حاضرها» محطّ رجال العلم و الفضل و الادب بوده و شخصیت‌هایی چون علامه امینی، آیت‌الله العظمی سیستانی، آیت‌الله العظمی وحید خراسانی و آیت‌الله میرزا کاظم تبریزی در آن پرورش یافته‌اند. شهید حجت الاسلام والمسلمین سید مجتبی نواب صفوی نیز از طلاب مدرسه علمیه بخارایی و تحت سرپرستی خاص ایشان بود و در همان دوران، شرح لمعه را نزد آیت‌الله بخارایی فراگرفته بود. در ماجرای کسروی مرحوم نواب صفوی فتوای قتل کسروی را به واسطة مرحوم آیت‌الله بخارایی، از مراجع بزرگ نجف همچون آیت‌الله حاج سید محمود شاهرودی دریافت کرد و در این زمینه تنها با آیات بخارایی، علامه امینی و حاج سید محمود شاهرودی مشورت و طرح بحث نمود. 🔹اقامت در مشهد مقدس آیت‌الله حاج شیخ محمد‌رضا بخارایی پس از سال‌ها حضور در نجف اشرف و اخذ اجازة اجتهاد از آیات عظام حاج سید ابوالحسن اصفهانی و حاج سید محمود شاهرودی و اجازة نقل حدیث از مرحوم آقا بزرگ تهرانی و حاج شیخ عباس قمی و اجازة امور حسبیه از سایر مراجع وقت مانند آیات عظام حاج سید عبدالهادی شیرازی، حکیم و بروجردی، در حدود سال 1330شمسی به مشهد مقدس بازگشت و به تدریس و اقامه جماعت در مسجدی در پایین‌خیابان مشغول شد. ایشان با حضرات آیات حاج سید جواد خامنه‌ای، سید علی اکبر خوئی ،شیخ اسماعیل کلاتی ،شیخ غلامحسین تبریزی، میرزا باقر تبریزی، حاج سید علی علم‌الهدی و میرزا حبیب‌الله ملکی تبریزی جواهرالکلام و کتب فقهی را مباحثه می‌کرد و خود در مدرسه علمیه خیراتخان به تدریس مشغول بود و با بسیاری از شخصیت‌های علمی و معنوی مشهد و قم ارتباط داشت. وی در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز نقش ارزنده‌ای داشت و در جریان انقلاب اسلامی با علمای انقلابی مشهد همگام بود. حسینیه بخارایی‌ها در مشهد که به همت ایشان تأسیس و بعدها بازسازی شد، نمونه‌ای از فعالیت‌های اجتماعی بر جای مانده از این عالم ربانی می‌باشد.

🔹ویژگی‌های اخلاقی آیت‌الله بخارایی بسیار خوش‌سخن بود و نسبت به سادات سخت احترام می‌گذاشت. زندگی ساده و بی‌آلایشی داشت و عمر پر حاصل و طولانی خود را به پارسایی و رنج گذراند. و آنچه که در طول زندگیش، بدان امیدوار بود و پیوسته فرزندان و طالبان علم و کمال را بدان سفارش می‌کرد، تقوا و پارسایی و بی‌اعتنایی به زخارف و مظاهر دنیوی و روی آوردن به خداوند و توسل به ائمه معصومین: بود و خود تقید خاصی به مداومت بر خواندن زیارت عاشورا در هر روز داشت. او کمال را در عرض ارادت و ولایت و معرفت امیرالمؤمنین(ع) و فرزندان معصومش به ویژه امام زمان(عج) می‌دانست و بیزاری از دشمنان ایشان را شیوه خود ساخته بود. وی در لحظات پایان عمر مبارک خود در بستر بیماری به یکی از فرزندان خویش گفته بود: «عوالمی را سیر کردم که لذت معنوی بردم و به ملاقات بزرگانی نایل گشتم و مکانی را که باید به آنجا بروم به من نشان دادند.» ایشان در مکاشفه‌ای خدمت امام عصر(عج) رسیده بود و بین ایشان و حضرت سوالات و جواب‌هایی رد و بدل شده بود. آیت‌الله بخارایی در دوران زندگی پر برکت خویش، بسیاری از رجال و نوادر روزگار همچون مرحوم حاج شیخ محمد کوفی و حاج شیخ رمضانعلی قوچانی را ملاقات کرده بود و با اصحاب معرفت سر و سرّی داشت و بدون واسطه از آنها داستان‌ها نقل می‌کرد. دوستان صمیمی و قدیمی او غالباً از اساطین حوزه‌های علمیه و مراجع تقلید بوده‌اند، شخصیت‌هایی مانند حضرات آیات حاج سید جعفر مروج جزایری، حاج سید محمد روحانی، حاج میرزا کاظم تبریزی، حاج شیخ حسین وحید خراسانی، حاج سید جواد خامنه‌ای، حاج آقا حسین شاهرودی، حاج میرزا جواد آقا تهرانی، حاج میرزا حسنعلی مروارید، حاج شیخ ذبیح‌الله قوچانی، حاج شیخ محمد‌حسین کلباسی و دکتر محمد‌ابراهیم آیتی. 🔹ارتحال آیت‌الله حاج شیخ محمد‌رضا بخارایی قریب به صد سال عمر نمود و سرانجام در روز هفتم شعبان سال 1424قمری برابر با دوازده مهرماه سال 1382شمسی در مشهد مقدس دار فانی را وداع گفت. همزمان با ارتحال ایشان دروس حوزة علمیة خراسان تعطیل و اطلاعیه‌ای از سوی اساتید مبرز حوزه در تجلیل از ایشان صادر گردید و پیکر پاک ایشان پس از اقامه نماز به امامت آیت‌الله حاج میرزا علی فلسفی به سفارش مقام معظم رهبری در حرم مطهر رضوی (صحن نو، ورودی دارالذکر) در همانجا که آرزو داشت، به خاک سپرده شد. ایشان در زمان حیات خود تقریرات فقهی و اصولی اساتیدش را به آیت‌الله علم‌الهدی سبزواری و مجموعه یادداشت‌های خود به نام «جامع‌الشتات» را به آیت‌الله شهید مطهری واگذار نمود. حجج اسلام والمسلمین مرحوم شیخ محمد‌جواد بخارایی(متولی مدرسه بخارایی نجف اشرف و از نزدیکان حضرت آیت‌الله سیستانی) و شیخ مهدی بخارایی(از روحانیون و علمای مشهد مقدس) فرزندان این عالم ربانی می‌باشند. تهیه شده در گروه تراجم و احیاء مفاخر موسسه میراث فقاهت خراسان منابع: 1. مشاهیر حوزه علمیه خراسان، ج3، ص 94-99، مشهد: نشر نسیم رضوان، پاییز 1393ش. 2. یادنامه جاودانه‌ها، ص67-71، نشر همای غدیر، 1386ش. 3. مجلة نگاه حوزه، ش 98-99، ص205-207، بهمن 1382ش. 4. گفتگو با حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ مهدی بخارایی. ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

🔻نگاهی کوتاه به زندگی آیت الله حاج سیدعلی علم الهدی (ره) از علمای برجسته مشهد به مناسبت ایام سالگرد آن عالم ربانی ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

🔔مدرسه زمستان «اهل‌کتاب در منابع اسلامی» در مشهد 📰 همراه با ارائه گواهی 🎙نشست اول، دهم اسفندماه، با حضور اساتید: زمانی، کاشانی، شریعتی‌تبار، کوهبنانی 🎙نشست دوم، صبح یازدهم اسفندماه، با حضور اساتید: ربانی بیرجندی، جلالی، صدر، دعائی 🎙نشست سوم، عصر یازدهم اسفندماه با حضور اساتید: اشکذری، شیرازی، وطن‌دوست، الهی خراسانی 🏛مکان برگزاری: مشهد مقدس، مدرسه عالی نواب ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

🔹آغاز درس خارج فقه مسائل مستحدثه 🔹استاد: حجت الاسلام والمسلمین ملکی 🔹با موضوع: فقه مبادلات بین المللی نظامی در حکومت اسلامی از روز دوشنبه ۸ اسفند ۱۴۰۱ مدرسه آیت الله العظمی خویی مشهد ▪️جهت اطلاعات بیشتر به کانال دروس استاد مراجعه نمایید: @malakimohsen ............................................. اخبار، آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

✳️ بازخوانی تجربیات علمی و اخلاقی آیت الله رضا زاده؛ استاد برجسته حوزه علمیه مشهد مقدس (دامت معالیه) (بخش 14) آن‌چه امروز معرکۀ آراء است، می‌فرمایند بعضی از علما، طلاب باید دارای مدرک باشند و عده‌ای مخالفند. نظر شما با سبک مدرک در حوزه چیست؟ اگر موافقید به چه سبک باید باشد؟ آیا صلاح هست که طلاب بروند به دانشگاه که آنها به طلاب مدرک بدهند، در حالی که گزافه نیست که بگوئیم، دانشگاه را حوزه باید ارزیابی بکند. به هر حال نظرتان را بفرمایید؟ ما اصولاً ناچاریم که مدرک به طلبه‌ها بدهیم. اما مدرک به چه شکلی باشد؟ آیا به نحو دانشگاه که مثلاً کارشناسی، کارشناسی ارشد باشد، برای ما به آن شکل خیلی ضرورت ندارد. منظور از مدرک این است که این محصل که مدرک به دستش رسید، بداند که در کجا کار کند و مردم هم بدانند حد معلومات او چقدر است و کاری که برایش معین شده چیست. وقتی برنامۀ حوزه تغییر کرد و طلبه را برای کارهای تخصصی تربیت کرد، مجبور است کمیتۀ مربوط به او، مدرک فارغ‌التحصیلی مقطع اول یا دوم «حوزه»، یا اول و دوم «جامعه»، با تعیین کار و تخصص بدهد. مثلاً فارغ‌التحصیل مقطع اول حوزه، کار امامت جماعت در روستا و یا فارغ‌التحصیل مقطع چهارم و کار تدریس سطح عالی در حوزه و یا متخصص، و با این مدرک این محصل در هر کجا می‌تواند کار کند و مدرک به این معنا لازم است و کار هم باید برایش تعیین شود. اما در مورد دانشگاه و حضور در آن‌جا، نظر بنده این است، پیشنهاد به بعضی از آقایان هم کرده‌ام، که در حوزه‌های علمیه باید افرادی انتخاب شوند برای حضور در دانشگاه ها. البته انتخاب این طلبه‌ها هم باید حساب شده باشد. یعنی طلبه‌هایی که از بعد تقوی و درک مطلب نسبتاً قوی و همچنین از نظر بیان و جذابیت و حتی از نظر قیافه، باید آن افراد تناسب با دانشگاه داشته باشند. و این افراد انتخاب شده را از بعد علمی، تقویت و تربیت کنند برای دانشگاه. به گونه‌ای که زبان دانشگاهیان را خوب بفهمند و یکی از بهترین مصرف‌های سهم امام(ع)، به نظر من تربیت همین افراد است. دانشگاه‌ها نیاز به استادهای متبحر و با شخصیتی دارد که پاسخ‌گوی حرف دانشگاهیان باشند و محو در دانشگاه و به اصطلاح دانشگاه‌زده هم نباشد. به بیان دیگر، مؤثر باشد نه متأثر، و الآن به اندازۀ کافی نداریم. یعنی طلبه‌هایی که هستند، هر چند فاضلند، اما چون تربیت برای این کار نشده‌اند، شاید آن استفاده‌ای که لازم است، از این آقایان نشود. و اگر تربیت برای این کار بشوند، بهتر می‌توانند کار کنند. چندین سال است نظر من دربارۀ دانشگاه این است و همانگونه که اشاره کردم، به بعضی از آقایان هم گفته، ولی متأسفانه مورد قبول واقع نشده است. خلاصه آن‌چه دربارۀ برنامۀ حوزه گفتم این شد که: 1. اولاً اهداف از تحصیلات حوزه مشخص شده تا بر آن اساس برنامه ریزی شود. 2. مرکز تحصیل طلاب باید دو اسم باشد و در هر مرکزی دو مقطع تحصیلی منظور گردد. 3. برای هر مقطعی دو برنامه باشد. یکی برنامۀ علمی و درسی. دیگری برنامۀ آمادگی و عملی. 4. ارتقاء از هر مقطعی به مقطع بالاتر با آزمون و کنکور باشد. 5. هشت نوع کارت باید برای طلاب باشد. چهار نوع کارت تحصیلی برای چهار مقطع و چهار نوع هم کارت فارغ‌التحصیلی از آن چهار مقطع. 6. کارهایی که برای فارغ‌التحصیل‌ها منظور می‌شود، باید مثل مقاطع تحصیلی شماره‌گذاری و داری مراتب باشد. مثلاً اگر کار امامت جماعت است، چهار مرتبه باید منظور شود: یک. امامت در روستا. دو. امامت در بخش. سه. امامت در شهرک. چهار. امامت در شهرستان. تدریس نیز چهار مرتبه: یک. مقدمات «صرف و نحو». دو. سطح متوسط، «لمعه و اصول فقه، معالم» سه. سطح عالی، «رسائل و مکاسب، کفایه». چهار.درس خارج، تبلیغ: یک. گفتن احکام تجوید قرآن و مصیبت خوانی. دو. روایات اخلاقی. سه. روایات و تفسیر. چهار. روایات تفسیر و امور سیاسی. مسئولیت‌ها هم دارای همین چهار مرحله، تدریس در مدارس آموزشی، و در دانشگاه هم دارای همین چهار مرحله را دارد و هیچ فردی نباید در مرحلۀ بالاتر دخالت داشته باشد. البته دخالت در مرحلۀ پائین‌تر در صورت لزوم مجاز است. 7. کتب درسی هم باید هماهنگ با سایر تغییرات، به گونه‌ای که بیان شد تغییر کند. تکرار فقط دو بار در دو کتاب باشد و بعضی از موضوعات مهمی که فعلاً در کتب درسی نیست، داخل شود. 8. دروس جنبی، جز چند مادۀ لازم آن‌هم در حد چند واحد، کلا باید در برنامۀ «آمادگی» منظور شود. 9. تدریس باید گروهی باشد، هر استادی چند نفر همکار داشته باشد.10. کمیته‌هایی باید جهت تعیین کار و تشخیص صلاحیت تشکیل شود که قهراً بعضی از همکاران اساتید در کمیته‌ها عضویت خواهند داشت. 11. مدرک به همۀ فارغ‌التحصیل‌های مقاطع چهار‌گانه داده خواهد شد. 12. کار برای همۀ فارغ‌التحصیل‌ها معین و در کارت فارغ‌التحصیلی نوع کار مشخص خواهد شد. 👇👇👇