#شب_چله در #استرآبادوگرگان
قسمت اول : واما شب چله
(توضیحات تکمیلی)
🍉یلدا در لغت از زبان سُریانی -زبان رایج مسیحیت- آمده و به معنای میلاد و تولد است. تولد خدای دوستی و وفاداری.
حکیم بزرگ خیام نیشابوری دی ماه را به زبان پهلوی *دی دیو* خوانده و از آن به عنوان *ماه سخت* نام میبرد، زیرا زمین و ساکنان آن، از خرمی ها به دور می مانند و در سختی به سر می برند.
🔸شب چله در تاریخ، از زمان داریوش یکم - ۵۰۲ سال قبل از میلاد- در گاهشمار سالانه ی ایران، ثبت شده و این تقویم در اقوام مصری و بابِلی نیز معتبر است.
👈در ایران نیز شب چله در سال ۱۳۸۸شمسی، به ثبت میراث معنوی رسیده است.
🔹در آئین پیشینیان تدارکات خاصی را برای شب چله مهیا میکردند:
از تنقلات و میوه هایی استفاده می کردند که برای گروه گرم مزاجان و سردمزاجان، مطلوب باشد.- بادام، پسته، کنجدسرخ کرده، کِشته، انجیرخشک، گردو، کشمش و خرما برای سردمزاجان و هندوانه، انار و ... برای گرم مزاجان-
🔸میوه های جالیزی مانند هندوانه و خربزه در سفره ی شب چله، یادآورخوان پر نعمت تابستان بود.
🔹میوه هایی مانند هندوانه و انار به جهت داشتن تخم و دانه، نماد باروری و تکثر بودند.
🔸میوه هایی مانند چغندر، لبو، هندوانه، خرمالو، انار و همچنین کِشته، کشمش، سنجد و کنجد سرخ کرده- بوداده- به لحاظ رنگ گرم و قرمز، نمادی از آتش و خورشید و انرژی و شادابی بودند، تا مردم با یادآوری آنها، با دلی گرم و آتشین، زمستانی سرد و سپید را پشت سر بگذارند.
🔹ایرانیان، معتقد بودند که خواص و فواید خوراکی های شب یلدا، تا سال بعد در بدنشان می ماند.
🍃به احترام موی سپید زمستان، مو سپیدهای فامیل، یعنی پدربزرگ ها و مادربزرگ ها، زیر کرسی می نشستند و برای بقیه ی فرزندان و نوه ها، داستان و حکایات آموزنده می گفتند. داستانهایی پر از دیو و پهلوان و ... که بتواند جاذبه و کششی برای شنیدن و همراهی داشته باشد درسی هرچند کوتاه برای آنها باشد. به این روایت از حکایت نُقل اندازی می گفتند.
🔸بعد از پذیرایی و چاق کردن ذغال چاله کرسی و قلیان، نوبت به تفال به #دیوان_حضرت #حافظ می رسید و هر فردی، پس از نیت کردن، از کسی که تفال میزد، تقاضا میکرد که فالی برایش بگشاید و تفسیرش را بازگو کند.
👈ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، ما طالب یک فالیم، بر ما بنما رازی
🔹پس آذین سفره های شب چله شد شب چره - لورک و مِیَزد - انواع شربت ها و افشره ها، دیوان حافظ، میوه هایی چون هندوانه، خرمالو، گلابی، پرتقال، سیب و انگور، بخوردان هایی برای دود کردن سوسن و گلهای نرگسی برای بوئیدن.
👈در این شب، تازه داماد برای عروس جوان، خوانچه ای را - از آنچه در سفره ی شب چله میگذارند - به همراه تکه پارچه ای سالم و بریده نشده می فرستد و عروس هم پس از چشم انتظاری و رسیدن این تحفه، تا صبح با دوستان خود به صرف خوراکی ها پرداخته و شب میگذراند.
✍️حسین ضمیری
#گرگان
#استرآباد
#موسسه_فرهنگی_میرداماد
#نورمفیدی
تلگرام l واتس اپ l ایتا l اینستاگرام l بله l سروش l آپارات l روبیکا l توئیتر l سایت
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛