#ضرب_المثل_های_گرگانی 🟠دَس‏نُگاکُن نَشی [das-noɈɑcon naʃi] (زبان‏زد/ خاص) در ادبیات عامه #استرآباد، این زبان‏زد در قالب جمله‏ های متعددی مانند آدم دَس نُگاکُنِ اولاد نشه یا الهی دَس‏نُگاکُنِ اولاد نشی یا خدا کسی رِ دَس‏نُگاکُن اولاد نکنه و... نیز بیان می‏شود. دَس‏نُگاکُن [das-noɈɑcon]: آزمند، نیازمند، کسی که چشمش به دست دیگران است تا او را کمک کنند. 👈 کاربرد زبان‏زد: 1- وقتی کسی به شخص سالخورده‏ای کمک می‏کنند، شخص سالخورده، با بیان این زبان‏زد، در حق شخص کمک کننده دعا می‏کند. 2- وقتی شخص سالخورده یا ناتوانی از کسی کمک می‏خواهد، اما آن شخص او را کمک نمی‏کند، با بیان این زبان‏زد به او یادآوری می‏کند که تو هم روزی ناتوان خواهی شد. ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ ✅ #موسسه_فرهنگی_میرداماد در فضای مجازی 🔹 سایت 🌐https://www.mirdamad.org/fa 🔹 تلگرام 🌐 https://t.me/mirdamad_org 🔹 واتس اپ 🌐 https://chat.whatsapp.com/GloFjhDkFW7FoCoRzw65w8 🔹 اینستاگرام 🌐https://www.instagram.com/mirdamad_org 🔹 ایتا 🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org 🔹آپارات 🌐https://www.aparat.com/Mirdamad_org 🔹 توئیتر 🌐https://twitter.com/home ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛

#ضرب_المثل_های_گرگانی 🟠دُغ و دیشَو باراش فرق نُمُکُنه [doGo diʃow bɑɾɑʃ faɾG nomokone] (مَثَل/ عام) این مَثَل در زبان فارسی به صورت «دوغ و دوشاب یکی است!»، «فرق بین دوغ و دوشاب را نمی‏فهمد» و... بیان می‏شود. در ادبیات عامه مردم #استرآباد نیز به اشکال دیگری چون: دُغ و دیشَو باراش یکّیه و... بیان می‏شود. 👈اشاره مَثَل: این مَثَل اشاره دارد به نوع زندگی مردم بومی سرزمین #استرآباد که بخش عمده ‏ای از آنان دامدار بوده و بخشی نیز از طریق فرآوری میوه ‏های جنگلی یا محصولات باغی امرار معاش می‏کردند؛ با توجه به این‏که در گذشته تعداد دام‏ها بسیار زیاد و مرتع‏ها از روستا و محل سکونت دور بود، دامداران نمی‏توانستند مقدار زیاد شیر را بیش از یک روز نگهداری کرده و با توجه به این‏که عمده محصولات متفرع از شیر که قابل نگهداری بود، عبارت بودند از کره، پنیر و کشک و از بین این‏ها کره ماندگارتر و ارزشمندتر بود، لذا روزانه شیرها را ماست کرده، ماست را دوغ می‏کردند و داخل کَندِل (کَندیل) [candel (candil)] ریخته آن‏قدر به آن ضربه (شلاّق) می‏زدند که کره ‏ی آن گرفته شود، گاهی پس از جمع‏ آوری کره، دوغ را جوشانیده تبدیل به کشک می‏کردند، اما از آن‏جا که کشک ارزش چندانی نداشت، و تولید آن مستلزم زحمت زیاد و به کار گرفتن نیروی انسانی بود، لذا دوغ ‏ها را خوراک سگ ‏ها می‏کردند، بنابراین دوغ نزد دامداران از ارزش کمی برخوردار بود. در مقابل، با توجه به این‏که در منطقه‏ ی #استرآباد، غالب دوشاب‏ ها از میوه ‏هایی چون خُرماندو [Xoɾmɑndu] (خرمالوی جنگلی) و کُندُس [condos] (ازگیل جنگلی) تهیه می‏شد و به ‏دست آوردن مقدار زیادی خرمالو یا کندس، برای تولید مقدار اندکی دوشاب، کاری پُرزحمت بود و محصول آن نیز یک نوشیدنیِ شیرین و گوارا و دارای قابلیت ماندگاری -در طول سال- بود، #استرآبادی‏ها برای آن ارزش زیادی قایل بودند. دُغ [doG]: دوغ؛ در این‏جا مقصود دوغی است که کَره ‏ی آن را گرفته باشند. دیشَو [diʃow]: دوشاب؛ شیره ‏ی پخته ‏شده ‏ی خرمالوی جنگلی یا انگور یا هر میوه ‏ی شیرینِ دیگر. 🔸مفهوم مَثَل: 1- بین خوب و بَد تفاوت و تمیز قایل نمی‏شود. 2- کاری که با زحمت و سختی و دقت انجام می‏شود با کاری که بدون زحمت به انجام می‏رسد، نزد او فرقی ندارند. 👈کاربرد مَثَل: وقتی زحمت و تلاش نادیده گرفته شود و خوب و بَد و مرغوب و نامرغوب در یک کفه ‏ی ترازو قرار گیرد، این مَثَل را به کار می‏برند. ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ ✅ #موسسه_فرهنگی_میرداماد در فضای مجازی 🔹 سایت 🌐https://www.mirdamad.org/fa 🔹 تلگرام 🌐 https://t.me/mirdamad_org 🔹 واتس اپ 🌐 https://chat.whatsapp.com/GloFjhDkFW7FoCoRzw65w8 🔹 اینستاگرام 🌐https://www.instagram.com/mirdamad_org 🔹 ایتا 🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org 🔹آپارات 🌐https://www.aparat.com/Mirdamad_org 🔹 توئیتر 🌐https://twitter.com/home ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛

#ضرب_المثل_های_گرگانی 🟠دَقِ‏ دیوانه [daGe divɑne] (اصطلاح مَثَل‏ گونه/ خاص) در ادبیات عامه #استرآباد این اصطلاح در جمله‏ های مختلف، زبان‏زده ای گوناگون می‏سازد؛ مانند ازون دَقِ ‏دیوانه ‏آئِه یا مَرتِکه (زَنِکه) دَقِ‏ دیوانه‏ ئِه، نِمِشه دو کُلام بائِش حرف بِزِنی یا اینَم یَگ‏جور دَقِ ‏دیوانه ‏ئِه و... معنی اصطلاح: این اصطلاح مرکب از دو واژه ‏ی دَق [daG] به معنی «شاخ ‏بُریده» و دیوانه به معنی «مجنون» است. 🍂 مفهوم اصطلاح: 1- بسیار عصبانی و پرخاش‏گر است. 2- قابل معاشرت نیست. 3- درست است که شاخ ندارد، اما به راستی خودِ دیو است (دیوی است که شاخ‏ هایش را بریده ‏اند). 👈کاربرد اصطلاح: در توصیف شخصی که زود عصبانی می‏شود. در توصیف شخصی که اجتماعی نیست و نمی‏توان با او معاشرت کرد. 🌐https://eitaa.com/mirdamad_org ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛