#معارف #شرح_مناجات_شعبانیه
#پست_۲
وَاسْمَعْ دُعايى اِذا دَعَوْتُكَ وَاسْمَعْ نِدائى اِذا نادَيْتُكَ وَ اَقْبِلْ عَلَىَّ اِذا ناجَيْتُكَ؛
اين مناجات پس از ذكر صلوات، با سه جمله مشابه (دعا، ندا و نجوا) شروع مىشود، در ضمن اين دعا عرض مىكنيم: «خداوندا، وقتى تو را دعا مىكنم، دعاى مرا بشنو و وقتى كه تو را ندا و فرياد مىكنم، نداى من را بشنو و وقتى كه با تو مناجات مىكنم، به طرف من رو بياور».
#نکته_اول : منظور از اين #شنيدن در اینجا آن معنايى نيست كه درباره ما انسانها مطرح است؛ بلكه به معناى #اجابت است. چنانكه در محاورات عرفى مىگوييم: «فلان شخص حرف مرا شنيد» و منظور ما #ترتيب_اثر_دادن است نه رسيدن صدا به گوش او.
و شايد منظور از شنيدن، #عنايت_خاص باشد، همانطور كه ما با كسى حرف مىزنيم و او علاوه بر آن كه صدا به گوش او مىرسد، توجّه خاصى نيز مىنمايد، و اين توجه خاص، غير از فعل و انفعالات مادّى است كه پس از برخورد صدا با گوش صورت مىگيرد.
به هر حال منظور از شنيدن درباره خداوند، به معناى عنايت و توجّه خاص او و يا به معناى اجابت و ترتيب اثرى است كه از او درخواست مىكنيم.
👈حکایت راز و نیاز ما با خدا حکایت سر و صدای #مگس است!
حكايت ما كه قصد راز و نياز با خدا و انتظار جواب از او داريم و مىخواهيم با او انس بگيريم، مانند مگسى است كه در فضا سر و صدايى ايجاد مىكند و از انسانها خواهش مىكند كه به صداى او توجه كنند و طبيعتاً لياقت آن را ندارد كه كسى به صداى او توجه كند، چرا كه بايد با مگسهاى امثال خودش همكلام شود. پس گفت وگوى انسان با خدا نظير سخن گفتن مگس با انسان است و به همين خاطر، يك انسانِ با معرفت، در آغاز درخواست مىكند كه خداوند دعا و ندا و نجوايش را بشنود. اوّل بايد مطمئن گردد كه سخنش خريدار و شنونده دارد و سپس به سخن گفتن پرداخته درخواستهايش را مطرح كند، ولى اگر به او بگويند: «اخْسَؤُا فِيها وَلا تُكَلِّمُونِ» و مشمول لا يُكَلِّمُهُمُ اللهُ و بدتر از آن وَلا يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ گردد كه نهتنها با او سخن نمىگويند بلكه حتى گوشه چشمى نيز به او نمىكنند، جايى براى سخن گفتن، دعا، ندا و نجوا باقى نمىماند.
#نکته_دوم:
فرق بين دعا، ندا و نجوا
اهل لغت گفتهاند: بين اين سه واژه تفاوتهايى وجود دارد، به اين شرح كه: «دعا داراى مفهومى عام و معنايى گسترده است، يعنى اگر كسى را با هر زبانى و به هر كيفيّت و شرایطی صدا بزنند، به همه اين صدا زدنها #دعا مىگويند.
ولى #ندا به صدايى گفته مىشود كه بلند و فريادگونه است و انسان از راه دور و يا حتّى از راه نزديك، ولى نه به قصد رساندن صدا به گوش طرف مقابل، بلكه با انگيزهاى ديگر؛ مانند آرام شدن و تخليه روانى، صداى خود را بلند مىكند.
و #نجوا به معناى حرف زدن خصوصى با كسى است به گونهاى كه ديگرى نمىتواند آن را بشنود. پس نجوا سخنى بين دو فرد است كه شخص ثالث از شنيدن آن بىبهره است.
نكته قابل توجّه آن است كه در بخش سوّم دعا، واسمع نجواى و يا واسمع مناجاتى، مطرح نمىگردد، بلكه به گونهاى مغاير با دو قسمت پيشين مىگوييم: «وأقبل علي اذا ناجيتك»، دليل آن اين است كه هنگام نجوا و #سخن_خصوصى نياز است طرف مقابل به طور كامل توجّه كند و اگر توجه كامل ننمايد غرض از نجوا حاصل نمىگردد و مىتوان گفت كه در نجوا تنها صحبت كردن به صورت خصوصى موضوعيّت دارد و محتوا اهميت چندانى ندارد و به عبارت ديگر سخن گفتن با محبوب و انس گرفتن مهمّ است و اگر محبوب عنايت نكند و روى خود را برگرداند نقض غرض مىشود.
بنابراين، شروع #مناجات_شعبانيه و ساير مناجاتها با اين نحوه دعا، در حقيقت دستورالعملى به بندگان است كه چگونه #آداب_دعا را رعايت و خود را لايق گفت وگو و مناجات با خداوند كنند و از او بخواهند كه بر آنها منّت گذارده و درخواست آنها را مورد توجه و عنايت قرار دهد. چرا كه گناهان آبرويى براى آنها نگذاشته و مانع از توجّه الاهى گرديده است.
•┈••✿🌸✿••┈•
@moeze1
•┈••✿🌸✿••┈•