💠 سقوط 🔸 كسی كه انسان است بی مسما یعنی اسم انسان را دارد ولی #حقیقت_انسان را فاقد است، به دنبال رب بی مسما می‌ رود؛ یعنی كسی را می‌پرستد و به ربوبیت چیزی اعتقاد دارد كه این اسم، بی مسماست و كاری هم انجام می‌دهد كه این كار هم اسم بی مسماست. 🔸 درباره #انسان_بی_مسما قرآن كریم فرمود اینها ﴿أَفْئِدَتُهُمْ هَواءٌ﴾؛ حقیقت هر كسی به قلب اوست و قلب اینها توخالی است و چیزی در قلب اینها نیست. اگر معرفتی نیست اگر برهانی نیست اگر حجتی نیست، این ظرف خالی است، وقتی خالی بود اینها دیگر انسان نیستند، برای اینكه حیوان هم همین را دارد گیاه هم همین را دارد جماد هم همین را دارد. میزان سقوط اینها البته فرق می ‌كند؛ برخی ﴿إِنْ هُمْ إِلَّا كَالْأَنْعَامِ﴾ هستند، یك عده ﴿بَلْ هُمْ أَضَلُّ﴾اند، یك عده ﴿كَالْحِجَارَةِ﴾اند، یك عده ﴿أَشَدُّ قَسْوَةً﴾ هستند! حالا تا كجا تنزل بكند معلوم نیست؛ گاهی نزدیك حیوانیت است، گاهی حیوان است، گاهی از حیوانیت پست ‌تر است نزدیك حیات گیاهی است، گاهی در حد حیات گیاهی است، گاهی از حیات گیاهی پایین‌تر است نزدیك جماد است، گاهی جماد است، گاهی ﴿أَشَدُّ قَسْوَةً﴾ است، اینها چند مرحله است. 🔸 این انسان بی مسماست، #انسان_بی_‌مسما به دنبال رب بی مسما می‌ رود یعنی چیزی را رب می ‌داند كه رب نیست. اگر آسمان است اگر زمین است اگر ستاره است اگر بشر است اگر فرشته است اینها همه مخلوق خدایند و اطلاق رب بر اینها غلط است نه مجاز؛ اینها هیچ سمتی در ربوبیت ندارند. اینها كه انسان بی مسمایند رب بی مسما را می ‌پرستند، قهراً نتیجه این دو اسم بی مسما این است كه عبادتشان هم بی مسماست یعنی #صورت_عبادت است نه #سیرت_عبادت، لذا وقتی وارد صحنه قیامت می ‌شوند، این اعمال عبادی خودشان را كه می ‌بینند، می ‌بینند چیزی نیست: ﴿وَ قَدِمْنا إِلى‌ ما عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْناهُ هَباءً مَنْثُوراً﴾. #آیت_الله_جوادی_آملی #جام_معرفت 📚 سوره مبارکه یوسف جلسه 39 🆔 @moflehoon