کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
□سوره همزه□ □ #تهديد شديد به گردآورندگان مال و ذكر اوصاف آنان كه ((همزه ))اند و ((لمزه )) و مال
□سوره همزه□
□ولى بعضى گفته اند: بين آن دو فرقى هست ، و آن اين است ((همزه )) به آن كسى گويند كه #دنبال سر مردم عيب مى گويد و خرده مى گيرد، و اما ((لمزه )) كسى را گويند كه #پيش روى طرف خرده مى گيرد - نقل از ليث .
□و بعضى گفته اند: همزه كسى را گويند كه همنشين خود را با سخنان زشت آزار دهد، و لمزه آن كسى است كه با چشم و سر عليه همنشين خود اشاره كند، و به اصطلاح فارسى تقليد او را در آورد. آنگاه مى گويد صيغه ((فعله )) براى مبالغه در صفتى بنا شده كه باعث مى شود فعل مناسب با آن صفت از صاحب آن صفت زياد سر بزند، و خلاصه فعل مذكور #عادتش شده باشد، مثلا به مردى كه زياد زن مى گيرد، مى گويند، فلانى مردى ((نكحه )) است ، و به كسى كه زياد مى خندد، مى گويد فلانى ((ضحكه )) است ((همزه و لمزه )) هم از همين باب است .
□پس #معناى_آيه اين است كه : واى بر هر كسى كه بسيار مردم را #عيب گويى و #غيبت مى كند. البته اين دو كلمه به معانى ديگرى نيز تفسير شده ، و در نتيجه آيه را هم به معانى مختلفى معنا كرده اند.(۲)
@mohamad_hosein_tabatabaei
◾️جامعیت معنای (غیرت)
#نکته_ای_از_درس_روز◾️
▪️( #غیرت )، معنایش این است که انسان از حریم خود تجاوز نکند، یک؛ و به دیگری اجازه ندهد که وارد حریم او بشود؛ دو. این دو وقتی محقق است که #هویت_شناسی بشود، سه. انسان باید تمام کوشش خودش را بکند که از محدوده خود خارج نشود. محدوده او کجاست؟ (نباید) هر چه دلش بخواهد، محدوده خودش بداند. خیلی سخت است انسان حدّ خودش را بشناسد. از حدّ خودش خارج بشود، مخالف غیرت است. دو: نگذارد کسی وارد خط و محدوده او بشود. آن هم چون باید خطش را بشناسد، بسیار سخت است.
در جریان غیرت، یک بیان نورانی #حضرت_امیر (سلام الله علیه) دارد که فرمود: (ما زنی غیور قطّ)*، هیچ آدم با غیرتی زنا نمی کند. از آن طرف اگر کسی مواظب حریم خودش نباشد، همه ما می گوئیم #بی_غیرت است؛ امّا اگر از این طرف کسی بیرون رفته، این را نمی گویند بی غیرت است؛ می گویند مثلاً #جسور است، #معصیت_کار است و مانند آن! ولی این در حقیقت غیرت دخیل است. این بیان نورانی حضرت در #نهج_البلاغه این است که: کسی که غیرت دارد، یعنی #غیر را طرد می کند. نه وارد حریم غیر می شود، نه غیر را وارد حریم خود می کند. این است که کمتر فضیلتی به اندازه غیرت است. این اگر از #عدالت دشوارتر نباشد، آسانتر نیست! برای اینکه فهم (فهم یعنی فهم) می خواهد.
کسی بخواهد #غیبت کند، غیرت ندارد؛ کسی بخواهد #تجاوز کند، غیرت ندارد؛ این حدیث جامعیت را بیان کرد. اگر کسی از آن طرف خدای ناکرده مواظب حریم خودش نباشد، این معنی #بی_غیرتی است و همه می دانند، امّا اگر کسی از این طرف خدای ناکرده وارد حریم دیگری بشود، ناموس دیگری را نگاه بکند، می گویند بی غیرت است. چرا، چون #غیر_زدایی نکرده است! غیبت هم همین طور است _ #آبرو_ریزی بالاخره _؛ دست در #جیب_مردم کردن هم همین طور است؛ حالا یا دست در جیب مردم کردن به صورت #اختلاس و #نجومی ، یا دست در جیب مردم از راه دیگر؛ تنها #جیب_بری نیست! این با غیرت سازگار نیست.
☑️نهج البلاغه / حکمت ۳۰۵
◾️درس خارج فقه
قم ؛ ۱۴۰۰/۱۰/۰۶◾️
@mohamad_hosein_tabatabaei