#خیام_نیشابوری به قول #هگل، انسان محصول تضاد انديشه‌هاست؛ #انديشه‌هايي كه بر مبناي يک حركت ديالكتيكي تحقق مي‌پذيرند. انسان هميشه ايده يا ايده‎آل‎هايي در ذهن خود دارد كه نيازمند ايده‎اي ديگر است تا با آن در تضاد قرار بگيرد. اين #نيازمندي البته مربوط به جريان انديشه است نه نيازهاي روح تمام آدم‎ها كه اولي همان «تز»معروف و دومي #آنتي تز، مي‎باشد كه از برخورد اين دو ايده متضاد، سنتز يا ايده‌ی جديد و برتر توليد مي‌شود. اين روند، اگر چه هميشه در #مسيرانديشه‌ورزي به وقوع مي‌پيوندد و اگر چه انديشه‌ تنها در اين نظام از اصالت برخوردار مي‌شود، اما يك ثمره‌ی بزرگ و گاه #سهمناک هم دارد و آن ايجاد «تناقض» در وجود بشر است كه در ذات خود به وجود آورنده‌ی چيزي به نام «انديشيدن» است. انديشه‌اي كه از اين مسير توليد مي‌شود، #انديشه‌اي ناب و عميق است كه انسان را دچار از خود بيگانگي نمي‌كند، چون بيروني و تحميلي و تقليدي نيست. به‌نظر مي‌رسد، شعر خيام هم ماهيتي اين چنيني دارد. #رباعيات او آنتي‌تز بسياري از پندارهاي رايج ما مي‌باشد و از آنجا كه خود زاييده‌ی روحي متناقض هستند، در جان ما نيز تناقض‌هاي فراواني ايجاد مي‌كنند و اين در نوع خود، نه تنها مذموم نيست، بلكه قابل توجه و پسنديده نيز هست، چون در يک ساختار كنش‌مند فكري عاطفي به وجود آمده‌اند. قطعاً كسي كه اهل #انديشه باشد، نه تنها از اين مفاهيم نمي‌ترسد بلكه با آغوش باز از آن‌ها استقبال مي‌كند و خود را با آن تناقض اصيل مي‌آميزد، زيرا در اين راه چيزي كه مهم نيست #انديشيدن به نتيجه است؛ بلكه مهم حركت به سوي دانستن و رفتن است و انديشيدن به #انديشيدن و آن چيزهايي كه مي دانيم كه نمي‌دانيم! بنابراين، #خيام فقط سوال مي‌كند؛ يا بهتر بگويم سؤال‌انگيزي ايجاد مي‌كند؛ چيزي كه مبناي اصلي پيشرفت است. پس او از چيزي پيروي نمي‌كند. دنبال اين هم نيست كه راهي نشان بدهد يا كسي يا كساني را به سر منزل #مقصودي برساند. او فقط سؤال مي‌كند. سخت و آسان: اين سبزه كه امروز تماشاگه ماست تا سبزه‌ی خاک ما تماشاگه كيست؟ و هنوز هم بعد از قرن‌ها كه از درگذشت اين حكيم بزرگ مي‌گذرد، #لبخند كنايه‌آميز و پوزخند قهرآلود او را خطاب به كساني كه در شناخت وي متحيرند، مي توان در پشت تک تک ابيات شعرش مشاهده كرد. 👳‍♂️ @mollanasreddin 👳‍♂️