📜#فرق اساسي #حلم و #صبر در اين است
✍🏻صبر کاري است که در #بيرون بر انسان وارد ميشود و انسان بايد در برابر آن #خويشتنداري کند؛
✍🏻يعني مشکل را حل کند و آن يا صبر «عَلَی الطَّاعَةِ» است، يا صبر «عِنْدَ الْمُصِيبَةِ» است، يا صبر «عَنِ الْمَعْصِيَة»؛[1] يعني يا بايد طاعتي را انجام دهد که دشوار است،روزه ماه مبارک رمضان را ميگيرد, اعتکاف را انجام می هد, اين صبر در طاعت است.
✍🏻يک وقت است که خداي ناکرده #مصيبت_سختي بر انسان وارد ميشود که اين صبر «عِنْدَ الْمُصِيبَةِ» است. کساني که ﴿إِذا أَصابَتْهُمْ مُصيبَةٌ قالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ﴾[2] اينها کساني هستند که ﴿أُولئِکَ عَلَيْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ﴾،[3]
👈🏻صبرِ «عَنِ الْمَعْصِيَة» نه «عِند الْمَعْصِيَة»، مثلا جواني، خيال کرده خطري در پيش هست، فوراً صبر کرده، ﴿قُلْ لِلْمُؤْمِنينَ﴾[4] را رعايت کرده، اين صبر «عَنِ الْمَعْصِيَة» است. اين معني صبر است؛
👈🏻امّا اگر برای انسان #حادثهاي پيش آمد و او عصباني نشد، اين جزء صبر نيست، اين #جزء_حلم است. بار سنگين غضبي بر روي او پيدا شد، اگر اين غضب او را وادار کرد که خلاف بگويد و دست به خلاف بزند، معلوم ميشود #حليم_نيست، اين بار را نتوانست ببرد؛ امّا اگر «عندالغضب» آن «طيش» و حمله و خشم را مهار کرده است و اين بار سنگين غضب را بُرد، ميگويند او شخصی حليم است؛
📜 در تعبيرات فارسي ميگويند بردبار است. کلمهاي که به تنهايي معناي حلم را برساند ما در فارسي نداريم، يا پيدا نکرديم، اين نظير صبر نيست، صبر کاملاً از مسئله حلم بيرون است، حلم کاملاً از مسئله صبر جداست.
آیت الله جوادی آملی