eitaa logo
امتداد حکمت‌ و فلسفه
853 دنبال‌کننده
401 عکس
22 ویدیو
128 فایل
#اِمتدادِحِکمت‌وَفَلسَفِه، از ضرورت جریان یافتن اعتقادات تا عمل در مقیاس جامعه، بحث می‌کند. همان دغدغه‌ای که فَقیه‌ِحَکیم‌ِحاکمِ‌انقلاب از اهالی فلسفه مطالبه می‌کند.
مشاهده در ایتا
دانلود
🔸در آذرماه سال 1391 همایش بین المللی قطب الدین شیرازی در شیراز برگزار شد. یکی از سخنرانان اصلی آن همایش حضرت استاد آیت الله میرباقری(زیدعزه) بودند. به مناسبت آن سخنرانی، مصاحبه ای با ایشان در انجام شد. 🔸 ایشان در آن مصاحبه نکات بدیعی درباره جریان فلسفه اسلامی گفتند که متن آن خدمت عزیزان تقدیم می گردد. نکاتی از این مصاحبه وجود دارد که باید برجسته شده و مورد تأمل قرار بگیرد که بعد از بارگذاری متن و مطالعه آن انجام خواهد شد. @monir_ol_din
بررسی مبادی و مبانی حکمت اسلامی.pdf
173.7K
🔸محضر علاقمندان به و کسانی که جویای دیدگاه پیرامون فلسفه اسلامی هستند، عرض می شود متن گفتگو را با دقت مطالعه نمایند. نکات خیلی مهمی در این گفتگو آمده است که تلقی های جدید و مثمری در اختیارمان خواهد گذاشت. 🌹 http://www.isaq.ir/vdcebz8eijh8p.9bj.html @monir_ol_din
⚫️ عظم الله اجورکم ⚫️ ⚫️حضرت مولی الموحدین أمیرالمؤمنین علیّ سلام الله علیه فرمود: مَن أحَبَّ أن يَلقی اللّهَ وَ قَد رُفِعَت دَرَجاتُهُ وَ بُدِّلَت سَيِّئاتُهُ حَسَناتٍ ، فَليَتَوَلِّ مُحَمَّدًاالجَوادَ . اگر کسی دوست داشته باشد خدا را ملاقات کند در حالیکه مقام و مرتبه اش بلند گشته و درجات معنوی او بالا رفته و گناهانش به حسنات تبدیل شده، باید به دامان ولایت حضرت امام جواد سلام الله علیه بیاویزد و تحت ولایت و امامت ایشان قرار بگیرد. ⚫️ر‌.ک. بحارالانوار ج۳۶ ص ۲۹۶ @monir_ol_din
🔸اولین نکته ای که می توان از مصاحبه استادمیرباقری برجسته سازی کرد، تأکید ایشان بر «ایمانی بودن محتوای فلسفه اسلامی» است، لیکن ایشان این نکته را مبتنی بر اندیشه فلسفی خود توضیح می دهد؛ 🔺 در تولید فلسفه و حکمت اسلامی، «ایمان» مقدّم بر «دانش» بوده است، به تعبیر دیگر مؤمنانه می‌اندیشیدند، منتهی این را باید بحث کنیم که این مؤمنانه اندیشیدن‌شان چقدر تمام بوده و چقدر ناتمام؟ که این سخن دیگری است اما فی الجمله مؤمنانه می‌اندیشدند. اینکه در این مؤمنانه اندیشیدن، چقدر تسلیم وحی می‌شدند؟ سخن بعدی است، ولی بالأخره فضای ایمانی دنیای اسلام و فضای معارف وحیانی بر تفکر اینها سایه افکنده بود. بنابراین یک فلسفه‌ی ایمانی تولید شده، بعد آمده‌اند هدف این فلسفه‌ی ایمانی را توضیح می‌دهند. 🔺 درست است که اول نمی‌گویند فلسفه ایمانی است یا نه؟ و به یک معنا در تعریفِ هدف فلسفه، ابتدائاً یک نگاه غیر دینی دارند، ولی خوب که نگاه می‌کنید می‌بینید نه، این نگاه غیر دینی کم‌کم به ایمان گره می‌خورد، اول که می‌خواهند نگاه فلسفی داشته باشند به نظر می‌رسد کاری با خدا و پرستش و توحید ندارند، می‌گویند ما می‌خواهیم «استکمال نفس» پیدا کنیم و یک هدف مشترک می‌گذارند که این هدف، مقید به پرستش نیست، بعد می‌گویند برای استکمال نفس باید «معرفت» پیدا کنیم، معرفت را هم کم‌کم می‌رسانند به معرفتی که در «الهیاتِ بالمعنی الاعم» پیدا می‌شود، و «الهیاتِ بالمعنی الاخص» را هم «معرفت اعلی» و «معرفت به علت العلل» قرار می‌دهند. @monir_ol_din
1⃣ در هم گفتند ما دنبال بررسی هستی‌های مربوط به اختیار خودمان هستیم که این تحلیل کمال قوه‌ی نظری است. یعنی کأنّه توجه دارند که تحلیل نظری در حکمت عملی، کار قوه‌ی نظر است و این کمال قوه‌ی نظری است، ولی مسیرش، خیر و شر است و بهترین نوع فعل را به ما نشان می‌دهند که به کار بستن عملی آن، به کمال قوه عملی‌مان هم منتهی می‌شود و غایتش می‌تواند استکمال عملی هم باشد، ولی خودش ابتدائاً با نگاه اولی موضوع عقل نظر است و موجب استکمال و کمال عقل نظر است. کم‌کم کمال عقل عملی و عمل خیر را هم به سعادت اخروی گره زدند، یعنی گفتند خیر در سعادت اخروی است. یعنی معاد را وارد سعادت بشری کردند. 2⃣ در بحث از موجودی است که مربوط به اختیار ماست، بحث می‌کنیم از اینکه بهترین نوع تحقق آن موجود چیست؟ اعم از اینکه آن چیزی که مربوط به حوزه اختیار ماست در حوزه فرد -که علم اخلاق متعهد به آن است- ، در حوزه خانواده -که علم تدبیر منزل متعهد به آن است- و یا در حوزه سیاست اجتماعی و ناظر به جامعه باشد -که علم تدبیر کشور و کشورداری متعهد به اوست- این طبقه‌بندی اجمالی است، این‌ها طبقه‌بندی تفصیلی هم پیدا می‌کنند. بنابراین علم «سیاست»، «تدبیر منزل» و «اخلاق» ناظر به فعل منسوب به اراده‌ی انسانی هستند و بحث از وجه خیر و شر آن می‌کنند و می‌گویند بهترین نوع صدور این فعل از «جامعه»، «خانواده» یا «فرد» چیست؟ خیر بودن آن به چیست؟ خیر بودن آن به توسعه رفاه مادی است یا به سعادت اخروی؟ که فلاسفه را به برمی‌گردانند. این همان جایی است که ایمان در حکمت عملی دخالت می‌کند و می‌گویند خیر آن است که به سعادت اخروی منتهی ‌شود. اگر شما غیردینی نگاه می‌کردید می‌گفتید خیر آن است که منتهی به توسعه رفاه می‌شود و رابطه‌اش را با سعادت می‌بُریدید. پس هم در حوزه‌ی معرفت نظری، غایتِ حکمت نظری را دستیابی به معرفت الله قرار دادند و هم در حکمت عملی، سعادت اخروی را غایت قرار دادند، و این به این معناست که ایمانشان در غایت سنجی برای علم و تعریف غایت دخالت کرده است. 3⃣در مقابل شما ملاحظه کنید که علت العللی بحث کرده است، ولی این آقایان بحث را در «واجب تعالی» و «الله تبارک تعالی» بردند و با آن ادبیات بحث کردند. من ندیدم ارسطو در اخلاق، سعادت اخروی را بیاورد، اما اینها خیر و شر را در ارتباط با آخرت و کمال نظری را در ارتباط با معرفت الله تعریف می‌کنند. @monir_ol_din
🔸بحث ایمانی بودن محتوای فلسفه اسلامی، مقید به نکته ای است که در ادامه مباحث به آن پرداخته خواهد شد. اشاره به این نکته بدین خاطر بود که اذهان مخاطبین از تلقی رایجی که عموماً نادرست است فاصله بگیرند تا مقدمه ای باشد برای بیان نکته دومی که دقیقتر و عمیقتر است و به گونه ای محسوب می شود.
•|ایمانی بودن محتوای فلسفه اسلامی|• استادمیرباقری: در فلسفه و حکمت اسلامی، مقدم بر بوده است، به تعبیر دیگر حکمای اسلامی می‌اندیشیدند. @monir_ol_din
🔸 حضرت استاد توصیفاتی درباره ایمانی بودن محتوای فلسفه اسلامی دارند که تاکنون احدی از فلاسفه مسلمان به آن اشاره نکرده است. در این مطلب، به نکته ایشان درباره توجه فرمایید؛ 🔺 محتوایشان ایمانی است، یعنی درست است که نمی‌خواهد فهمش را منطقاً به حجّیت برساند ولی می‌خواهد در فهمِ محتوا، ایمانی عمل کند؛ اثبات کند که خدا وجود دارد، ایمانش به او می‌گوید که اثبات توحید و معاد کن، لذا تلاش می‌کند که اثبات معاد کند. 🔺هیچ نمی‌گوید که من فلسفه‌ام آزاد است اگر به خدا رسیدم که رسیدم اگر نرسیدم که نرسیدم! یک الهیات بالمعنی الاعم می‌نویسد که آخرش بگوید خدا هست، توحید هست، اسماء و صفات درست می‌کند. 🔺حتّی من در باب این را هم اضافه آوردم که ملاصدرا در الهیات بالمعنی الاعم مسائل را به گونه‌ای نمی‌چیند که به توحید برسد، بلکه از اول، توحید را در حدّ اولیه می‌آورد، یعنی در مفهوم مرکزی فلسفه‌اش؛ وقتی می‌گوید اصالت وجود یعنی اصالة الله، در مقابل اصالت ماهیت که به نظر ملاصدرا یعنی اصالت کثرت. می‌گوید شما اگر قائل به اصالت ماهیت شدید نمی‌توانید جعل آن را به خدا نسبت دهید چراکه ذوات مستقله می‌شوند و ناخودآگاه مشرک می‌شوید، حداکثر خدا می‌شود ساعت ساز؛ این ذوات را درست کرده و بعد خودشان در عالم کار می‌کنند. @monir_ol_din
• | اصالت توحید صدرا | • استاد سیدمحمدمهدی میرباقری: در الهیات بالمعنی الاعم مسائل را به گونه ای نمی چیند که به توحید برسد بلکه از اول توحید را در حد اولیه می آورد. وقتی میگوید یعنی . @monir_ol_din
🔸 تا بدینجا روشن شد که، ایشان در آن گفتگو چه دیدگاهی درباره محتوای فلسفه اسلامی دارند. حال موضع ایشان در نقصان و کاستی فلسفه اسلامی را مرور میکنیم؛ 1⃣ سئوال جدی و محوری بنده این است که آیا این (اسلامی بودن) را در می‌آورید یا نه؟ روش‌تان سکولار است یا نه؟ می‌خواهم بگویم ایمان بر محتوا حاکم است ولی در نیامده! یعنی مدل آن غیردینی است. مدلش است، مستقل از ایمان عمل می‌کند و می‌گوید دنبال کشف باش؛ کشف خیر و شر، کشف هست و نیست، هر دو هم کار عقل نظری است. ولی در محتوا متعبّدانه و مؤمنانه عمل کردند و آن وقت طبیعتاً وقتی مؤمنانه عمل کنند یک جایی هم به وحی داده، تصریح کرده و می‌گویند آنجا ناظر استصوابی است. 2⃣ پس فلسفه‌ی ما چه حکمت عملی و چه حکمت نظری به لحاظ روش، است، به لحاظ محتوا ایمان در آن وجود دارد، یک جاهایی ناچار آمدند نظارت استصوابی و حتی بالاتر از آن، تعیین دامنه را هم به او واگذار کردند ولی با روش درگیر نبوده، نمی‌خواستند را منطقاً و روشاً در آن جاری کنند. یعنی حکمت نظری و عملی، منطقاً غیردینی اند، محتوائاً مؤمنانه هستند. @monir_ol_din
〽 ملاحظه فرمودید که، حضرت استاد علیرغم تصریح به ایمانی بودن محتوای فلسفه اسلامی، منطق و روش فلسفه را از محتوا تفکیک نموده و درباره سؤال و نقدی را مطرح کرده اند. آیا فلسفه در ناحیه روش و منطق، متعبد است یا مستقل از تعبد و ایمان است؟ 〽 روشن است که، مقصود از دینی بودن روش، تلقی های سطحی و مبتذل نیست. بلکه مقصود از آن، و روش است که اساساً بنیان هم برای چنین دغدغه ای گذاشته شد. این موضوع نیازمند یک پرونده علمی مستقلی است و فقط دوستان را از اندیشیدن به معانی سطحی برحذر می دارم. @monir_ol_din
🔸همانطور که گذشت، استاد میرباقری با تفکیک محتوای فلسفه از روش تفلسف، نقدی بر روش وارد کرده اند که علیرغم ایمانی بودن محتوای فلسفه، روش آن غیردینی و غیراسلامی است. قبلاً هم عرض کردم که توضیح این مطلب نیاز به مباحثات حضوری دارد و شرح آن در این سطور مضیق نمی گنجد. در ادامه به فرازی دیگر از فرمایشات استاد توجه کنیم؛ 1⃣ عرض کردم؛ یعنی می‌خواهد جهان را تفسیر کند، در محتوا غیردینی نیست، ولی چون در روش، از اول قبول کرده که معرفت، است، کشف هم حق و باطل ندارد. کشفِ حق نیست بلکه کشفِ واقع است. در حالی که شما در کیفِ فهمِ جهان دخیل است؟! اگر کیفِ اختیار در کیفِ فهم دخیل است منطقِ کیفِ فهم نباید یک متغیره شود، نباید یک عاملی شود، نباید یک شاخصه بدهد، بگوید همین که تناسب با واقع را تمام کردی کار تمام است، بلکه باید بگوید تناسب با واقع با سه شاخصه تمام می شود؛ با شاخصه‌ی ایمان، با شاخصه‌ی تلائم نظری و شاخصه کارکرد عینی. فلسفه به این لحاظ غیردینی است. فرض نمی‌کند خدایی هست و من در باید بندگی کنم و کاری کنم که فهم‌ام در برا بر خدا حجّت باشد. 2⃣ یعنی اگر کسی در منطق و ، الهی و غیر الهی نکند و تعبد را نیاورد، نمی‌تواند تا آخر به صورت منظم، تعبد را بیاورد، و التقاطی می‌آورد، یک جا به اکتشاف و یک جا به وحی تکیه می‌کند، در حالی که اگر از اول تعبّد را می‌آورد و بعد تعبّد را هم به بیگانگی با واقع نمی دید می توانست بگوید ما «تعبّد» را می‌خواهیم، «تلائم نظری» و «کارآمدی عینی» را هم می‌خواهیم. این‌ها شاخصه‌ی تناسب علم با واقع‌اند. این‌ها چون معرفت‌شناسی را یک مؤلفه‌ای تعریف می‌کردند و معرفت شناسی‌شان دینی و غیر دینی نبوده، در محتوای فلسفه، ایمان‌شان آمده ولی در منطق‌شان نیامده، لذا نیامدند را بر فلسفه حاکم کنند که بگویند منطقاً باید منطقِ فهم، به تبعیت از وحی برگردد، بلکه گفتند منطقِ فهم به کشف برمی‌گردد. @monir_ol_din
💥 حجت‌الاسلام والمسلمین محمد جعفر حسينيان؛ عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی در نشست علمی كنگره‌ بين‌المللی علامه قطب‌الدين شيرازی - ۱۳۹۱ با ارائه مقاله ای با عنوان «فلسفه اشراق و گرايش به توحيد در عرصه فلسفه» پرداختند: 🔺 به‌معنای گشایش ابواب جديد معرفتی از زاويه‌ی روش‌شناسی معرفت است كه می‌تواند مشاهدات عرفانی را با نگرشی فلسفی معرفی كرده و با تعميم قواعد برهان از اصول متعارف ارسطويی، اشراقيات را به مسند قاعده مندی كشيده و از اسارت ذوق به ميدان تفاهم اجتماعی ارتقاء بخشد. 🔺 فلسفه اشراق نمایانگر به توحيد در عرصه فلسفه است كه برای تکامل اين فرایند معرفتی میتوان به شایستگی از نظريات علامه قطب‌الدين شیرازی استفاده نمود. http://www.isaq.ir/vdcfiydmaw6dc.giw.html @monir_ol_din
• | مکتب فرهنگستان | • یک مکتب است، مساله ای دارد و آن هم اداره اسلامی نظام است. اندیشه است، استدلال و برهان دارد پس نیست اما است و نقد میکند. @monir_ol_din
🏴 شهادت حضرت امام محمد باقر علیه‌السلام تسلیت باد ✅ از امام باقر علیه‌السلام روایت شده است: ✴️ خداى عزوجل از میان بندگان مؤمنش آن بندۀ بسیار دعاکننده را دوست دارد؛ پس بر شما باد دعا از هنگام سحر تا طلوع آفتاب؛ زیرا این فاصله، هنگامى است که درهاى آسمان در آن باز شده، و روزی‌ها در آن تقسیم می‌شود، و حاجت‌هاى بزرگ برآورده می‌گردد. 📚 بهجت‌الدعاء، ص۴۴ ☑️ کانال رسمی مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت #آیت_الله_بهجت قدس‌سره ✅ @bahjat_ir
🔹 عنوان مقاله؛ نقش اراده در شکل گیری معرفت از منظر صدرای شیرازی 🔹 نویسندگان؛ حجج اسلام مصطفی جمالی و رضا برنجکار. 🔸 آقای مصطفی جمالی، عضو هیئت علمی گروه فلسفه فرهنگستان علوم اسلامی قم می باشند. پایان نامه دکتری ایشان در زمینه نسبت اراده و معرفت از منظر فلاسفه مسلمان و فرهنگستان علوم اسلامی می باشد. 🔸 یکی از مهمترین موضوعات معرفت شناختی نقش اراده در معرفت است، به عنوان فتح بابی برای تحقیقات مفصلتر، مطالعه این مقاله را از دست ندهید. @monir_ol_din
نقش اراده در شکل گیری معرفت از منظر صدرای شیرازی.docx
34.7K
🔹 عنوان مقاله؛ نقش اراده در شکل گیری معرفت از منظر صدرای شیرازی 🔹 نویسندگان؛ حجج اسلام مصطفی جمالی و رضا برنجکار. @monir_ol_din
▪️صدای زنگ قافله ▪️ کاروان حسین به راه افتاد.... با حَرَم و جَوان و عَلَمدار و شِش ماهه و سه ساله تا تاریخ را جان دهد و هبوط آدم را به ظهور خاتم.... @monir_ol_din
هدایت شده از الفقه و الاصول
✨✨✨اسعدالله ایامکم‌✨✨✨ 🌸عید قربان را خدمت شما عزیزان تبریک عرض میکنم.🌸 @alfigh_alosul
🔸 استاد میرباقری(زیدعزه): 🔺 حتما ‌ اهل بیت را اصل قرار دهید. محور تفکر و اندیشه تان چیز دیگری نباشد و الا ضرر میکنید هم ضرر میکنید هم ضرر میزنید. 🔺 همه دانشهای دیگر بر محور معارف اهل بیت (فلسفه، عرفان، کلام) مفید است، مستقل از معارف اهل بیت مضر است،بلاشبهه. یعنی اگر کسی مستقلا تا آخر خط فلسفه را بخواند به جامعه ضرر خواهد زد. و الا اگر بر مدار معارف اهل بیت هم بشود و ببیند که فلاسفه بزرگ اسلامی چه گفتند، این نفع می برد، استفاده می کند و استفاده می رساند. عرفان هم همینطور. 🔺 اگر محور زبان و ادبیاتتان وحی شد از دانشهای دیگران می توانید استفاده کنید. آنها خوبهایشان . از انوارشان استفاده می کنید آنجایی هم که می بینید یک آدم غیرمعصومی حرفی زده که با وحی نمی سازد شما گرفتارش نمی شوید. این هم یک کلمه است اما همین روش می خواهد و قواعد می خواهد. @monir_ol_din
• | لاتری الجاهل الا ‌مُفرِطاً أو مُفَرِّطاً | • همانطور که ایده فلسفه اسلامی افراطی است و سر از درمی آورد، ایده فلسفه اسلامی و تقدم آن بر هم جاهلانه است. @monir_ol_din
mirbaqeri افراط و تفریط در برخورد با فلسفه.mp3
2.07M
🔸استادمیرباقری: ملاصدرا را به جای امام صادق ننشانید، اما باب انکار صدرا را هم باز نکنید. @monir_ol_din
1⃣ اگر خداوند متعال به شما کمک کرد و کم کم ابواب فهم برایتان باز شد، را نکنید. با یک پشت دست اسفار ملاصدرا و شفای ابن سینا را زدن، این درست نیست. آنها هم بودند، آنها هم زحمت کشیدند، آنها هم معتقد به معارف اهل بیت بودند، اشکال به آنها دارید مطلب دیگری است، دو تا فقیه هم به همدیگر اشکال دارند. 2⃣ اینکه جایگاه ملاصدرا باید معین شود و بالاتر به آن حکم نکنید این معنایش این نیست که، پایینش بیاورید. بله، ملاصدرا را جای ننشانید این است. اسفار را جای توحید صدوق ننشانید این ظلم عظیم است. هم به علم هم به امام صادق این ظلم است. ولی این معنایش این نیست که اینها را انکار کنید. 3⃣ اگر باب انسان باب انکار باشد در خیلی موارد همان و مراء است. این همان مراء و مباهات است که، معارف اهل بیت را می خواهد برای مباهات با فیلسوفان و عرفا. فقها هم همینطور عمل می کنند. یک فقیه بزرگی مانند شیخ طوسی که از روایات فاصله می گیرد به ایشان نقد می کنند اینگونه انتقاد نسبت به حکما هم است و نسبت به عرفا هم است. معیارتان معارف اهل بیت باشد و این به معنای انکار دیگران نیست. 4⃣ گرچه عرض کردم این اتفاقی که در طول تاریخ شیعه افتاده است، که در خیلی موارد آن شأنی را که برای امیرالمؤمنین و ائمه اطهار باید قائل باشیم نیستیم، اینکه باید با همه وجود در خانه امیرالمؤمنین برویم و بگوییم؛ ، کمتر اتفاق می افتد. بله، این عیوب در ما باید اصلاح شود اما به معنای انکار نیست. @monir_ol_din