*┄┅═﷽═┅* 1️⃣👈 چه هدیه هایی برای اموات مفید است ؟  *حجت الاسلام عالی🔽* ✍️ *گاهی ما می بینیم که بعد فوت فردی ، آنچنان افراد خانواده درگیر کارها هستند که از اصل، غافل شده اند از چیزهایی که امواتشان در هنگام ورود به برزخ نیاز دارند غافل شده اند. شخص مرده هر لحظه چشم به راه است اموات فریادهایی دارند ولی گوش افراد عادی آنها را نمی شنود. پیامبر فرمود : هر کدام از اموات با صدای محزون و گریه به خانواده هایشان فریاد می زنند: به ما رحم بکنید خدا به شما رحم بکند اینهایی که این جوری فریاد می زنند برادران دینی شما بودند ، به آنها کمک بدهید و یاد آنها باشید* *قبر،حالات قبر ، نکیر و منکر صبر نمی کنند تا مراسم سوم و هفت و چهل میت تمام بشود* *همان موقع که میت را در قبر می گذارند و هنوز مردم در بالای قبر ایستاده اند ،نکیر و منکر می آیند، تعبیر روایت این بود که میت هنوز صدای پای تشییع کننده ها را می شنود که نکیر و منکر می آیند . در چنین موقعیت حساسی میت کمک می خواهد . حالا چه چیزی به درد آنها می خورد؟* *پنج چیز به درد اموات می خورد* *یکی اینکه بعد از دفن میت تلقین بعد از دفن را بخوانند و مدتی سر قبر بنشینند البته تلقین قبل از دفن هم داریم که می خوانند. وقتی تلقین بعد از دفن خوانده می شود نکیر و منکر می گویند که حجت و دلیلش را به او گفتند ، پس برویم،ببینید یک تلقین بالای قبر چقدر اثر دارد.انسان نباید فقط گریه کند البته گریه تخلیه است ولی گریه به درد میت نمی خورد . گریه بر امام حسین (علیه السلام) و ائمه از باب دیگری است. پس اولین هدیه ای که می توانند به شخص متوفا بدهند بعداز دفن خواندن تلقین و نشستن و قرآن خواندن است* *دومین کاری که باید انجام بدهند این است که بدهی های میت را بپردازند چه بدهی های مالی و غیر مالی . حج هم بدهی مالی و هم غیر مالی است . پس بدهی های میت را شروع به انجام دادن بکنند و پرداخت کردند یا خودشان این کار را بکنند یا اجیر بگیرند برای میت ثانیه ها خیلی سخت می گذرد* *سومین هدیه مستحبات است از پیامبر پرسیدند که نیکی به والدین بعد از مرگ چیست؟ پیامبر فرمود : برایشان دعا بکند ، طلب مغفرت برای آنها بکند ، عهد و وصیت میت را انجام بدهد ، صله رحم با خویشاوندان آنها بکند . یعنی با از دنیا رفتن کسی ارتباط فامیلی قطع نشود ، اگر آنها دوستی داشتند به دوست آنها هم رسیدگی بکند* *چهارمین هدیه این است که انسان طوری رفتار کند که برای پدر و مادر خدا بیامرزی بخرد روایت داریم که از گناهان کبیره است که بچه ها کاری بکنند که برای پدر و مادر نفرین بخرند* *پنجمین هدیه سرزدن به قبور آنها است وقتی اموات تازه فوت کرده اند بیشتر به هدیه ها نیاز دارند مثل شب اول قبر که بیشتر به هدیه نیاز دارند* --------------------------------------- ✅ *" نشر این پیام صدقه جاریه است"* 🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

*┅═﷽═┅* *روح مُرده هر شب جمعه میاد رو دیوار خونه می نشیند* *نفرین میّت در شب جمعه* *خیرات برا اموات را فراموش نکنیم* *حجت الاسلام دانشمند*

🌷 *بیشتر بیندیشیم❗* 🌺 *جرج جرداق مسیحی یک تنه ۲۰۰ بار نهج البلاغه را خوانده است.* 👌 *آیا ما شیعه مولا علی علیه السلام، ۲۰۰ نفر از ما، یک بار نهج البلاغه را خوانده ایم⁉️*

🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇 🔶 نهج البلاغه # خطبه دوم (جلسه ۲۵) 💠آخرین فراز خطبه دوم_ برتری رقابت ناپذیر اهل البیت علیهم السلام امیرالمؤمنین علیه السلام در مقام برتری رقابت ناپذیر اهل البیت علیهم السلام می فرمایند : 🍃لا يُقاسُ بِآلِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ مَنْ هذِهِ الامَّهِ اءَحَدٌ وَ لا يُسوَّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَيْهِ اَبَدا، هُمْ اَساسُ الدِّينِ، وَ عِمادُ الْيَقينِ، إلَيْهِمْ يَفِىءُ الْغالِى ، وَ بِهِمْ يِلْحَقُ التّالِى وَ لَهُمْ خَصائِصُ حَقِّ الْوِلايَهِ، وَ فِيهِمْ الْوَصِيَّهُ وَ الْوِراثَهُ، الآنَ اذْ رَجَعَ الْحَقُّ الى اهلِهِ وَ نُقِلَ الى مُنتَقَلِهِ.🍃 احدی از این امت با آل محمد-درود خدا بر او و آل او باد- قابل مقایسه نیست. آنان كه پرورده نعمت هدايت اهل بيت پيامبرند با دیگر کسان برابر نخواهند بود. آنان اساس دین هستند و ستون یقین‌. افراطگرايان به آنان باز می‌گردند و عقب‌مانده ها به ايشان می‌رسند(تا هدايت شوند). آنان، ویژگی‌های حق ولایت را در خود دارند. وصيت و ارث پيامبر خاص ايشان است. اكنون حق‏ به حق دار رسيد و خلافت به جايگاه خودش باز گشته است. 🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇 📝 نهج البلاغه # شرح خطبه دوم (جلسه ۲۵) 🔶آخرین فراز 🌴لا يُقاسُ بِآلِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ مَنْ هذِهِ الامَّهِ اءَحَدٌ🌴 هیچ کس از این امت قابل مقایسه و رقابت با اهل البیت علیهم السلام نیست. در این مورد جلسه پیش مواردی و روایاتی توضیح داده شد . در ادامه یک نکته دیگر باقیست ؛ در زمان حضرت موسی بن جعفر علیهم السلام یکی از نوادگان انصار خدمت حضرت می رسد ، کسی که منکر فضیلت و برتری امام بوده است ، با یک عِتاب بی ادبانه ای می گوید : تو کیستی ؟ امام علیه السلام وقتی این برخورد جاهلانه او را مشاهده می کنند می فرمایند : منظورت چیست ؟ 1⃣اگر از لحاظ نسب می گویی ، من فرزند پیامبری هستم که او حبیب خداست و او فرزند اسماعیل ذبیح الله است و آن اسماعیل فرزند ابراهیم خلیل الله است . 2⃣اگر منظورت این است که اهل کجا هستم ، از کدام سرزمینم ، من از آن سرزمینی هستم که خداوند بر تمام مسلمانان واجب کرده است که به آن سرزمین سفر کنند و حج به جا بیاورند( مکه) 3⃣واگر منظورت هیچ کدام این ها نباشد و صرفاً مُفاخره قومی و قبیله ای مورد نظرت باشد ، من از آن قبیله ای هستم که مشرکان آن قبیله خود را از مؤمنان و مسلمین قبیله تو بالاتر می دانستند. (در جنگ ها وقتی قریش به میدان می آمد، مردم مدینه مهاجر و انصار بودند. قریشی ها خیلی مغرور بودند به قبیله خود ، اگر انصار به جنگ با آنها می رفتند ، پیامبر را صدا می زدند و می گفتند ما با اینها نمی جنگیم چون کفو ما نیستند مهاجران را بفرست به جنگ با ما . چون انصار پایین تر از ما هستند .) پس از این سه جوابِ حضرت موسی بن جعفر ، مرد انصاری سرافکنده از محضر حضرت مرخص می شود؛ لذا امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند : هیچ کس از هیچ جهتی با اهل بیت پیامبر قابل مقایسه نیست. از جهات علمی و معنوی و انسانی که جای خود ، از لحاظ الهی و نوری و عرشی هم که فرشتگان هم قابل مقایسه با اهل بیت نیستند . از جهات ظاهری نیز همینطور. 🌴وَ لا يُسوَّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَيْهِ اَبَدا🌴 مساوی نیست با اهل بیت پیامبر ، کسی که نعمت اینها بر او جاری شده است . یعنی متنعم به نعمت آنها شده است . این نعمت همان است که خدای متعال در سوره مبارکه مائده آیه ۳ در موردش فرموده است : ◇الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا ۚ ◇ 《 امروز [با نصبِ علی بن ابی‌طالب علیه السلام به ولایت و امامت و حكومت و فرمانروایی بر امت‌] دینتان را برای شما كامل، و نعمتم را بر شما تمام كردم، و اسلام را برایتان به عنوان دین پسندیدم.》 الیوم ، روزی است که بنا بر شواهد تاریخی ، آن روز (غدیر خم ) روز امامت و ولایت و وصایت امیرالمؤ منين عليه السلام است . نه فقط شیعه ، بلکه اهل سنت نیز ، از جمله "سیوطی" در تفسیر " درّ المنثور" این را نقل کرده است . 📝در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید جلد اول نیز توضیحاتی آمده است . او استدلال می کند که چرا و به چه دلیل اهل البیت علیهم السلام ، برای غیر خودشان نعمت به شمار می آیند ؟ او می نویسد : تردیدی نیست که نعمت دهنده از گیرنده نعمت بالاتراست . شکی نیست در آنکه شخص پیامبر و نزدیکان آن حضرت از بنی هاشم به ویژه علی بن ابیطالب علیه السلام ، بر تمام مردم حق نعمت دارند. نعمتی داده اند که قابل اندازه گیری نیست . و آن نعمت دعوت به اسلام و هدایت به اسلام است .اگر چه شخص پیغمبر ، همه مردم را دعوت کرده اند ، هم به زبان و هم به عمل ( دعوت به اسلام) و خداوند با فرشتگانش آن حضرت را یاری رسانید و تأييد کرد ، و او آقایی است که همه باید از

او تبعیت کنند . او برگزیده است . علی بن ابیطالب علیه السلام هم شریک هدایت رسانی پیامبر بوده است . پس آن حضرت هم بر دیگران همچون پیامبر حق دارند . حتی اگر این مسئله را در نظر نگیرید ، و فقط جهاد اولیّه ( جنگهای حضرت در زمان پیامبر) و ثانویه( جنگهای زمان خودشان) علی را در نظر بگیرید ، به علاوه علومی که در فاصله آن دو جهاد از حضرت منتشرشده ، کافی است که بگوییم علی بن ابیطالب بر تمام مسلمانان حق نعمت دارد. در ادامه می گوید این جمله امام ( وَ لا يُسوَّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَيْهِ اَبَدا) تعریض به خلفا هم باشد. یعنی طعنه ای که آیا حضرت به گردن خلفا هم حق دارند ؟ و در جواب می گوید : بله همینطور است . حداقل دو نعمت بر خلفا دارد ، اول جهاد ( خلفا می نشستند و علی علیه السلام می جنگیدند) و شمشیر علی که اگر نبود مشرکان غلبه می کردند . و دوم ، علوم آن حضرت نیز نعمتی برای خلفا بود که جلوی اشتباهات آنان را می گرفت . 🌴همْ اَساسُ الدِّينِ، وَ عِمادُ الْيَقينِ🌴 اهل البیت اساس دین هستند و ستون خیمه یقین . در مقدمه کتاب وسایل الشیعه ، روایات متعددی به این مضمون است که : اسلام بر پنج پایه بنا شده است . نماز - روزه - زکات-حج و ولایت چهارده معصوم علیهم السلام. نماز و روزه یا سایر عبادات ممکن است در برخی حالات ، ساقط شود. مثلا فردی که به دلایلی نماز نمی خواند و روزه هم نیست و برای حج و زکات نیز مستطیع نباشد ، پس دیگر چه چیزی از اسلام دارد ؟ ولایت ۱۴ معصوم را دارد. 🌴إلَيْهِمْ يَفِىءُ الْغالِى ، وَ بِهِمْ يِلْحَقُ التّالِى 🌴 فَی ء : یعنی بازگشت کردن غالی : جلوتر و فراتر رفته کسی که زیاده روی کرده ، باید برگردد ( به حد اعتدال) و کسی که عقب مانده ، باید برساند خودش را ( به حد اعتدال) سوالی که پیش می آید این است که آیا هم اکنون تندرو و کندرو در دین وجود دارد؟ بله اگر تندرو یا کندرو باشند باید برگردند به حد اعتدال. یعنی همان وحدتی که می گویند . حالا ملاک کجاست ؟ الیهم یفی ء الغالی تندروها باید برگردند به اهل البیت و کندروها هم خودشان برسانند به اهل البیت ، تا عدالت برقرار شود . ✨پس ملاک اهل البیت است✨ 🌴و لَهُمْ خَصائِصُ حَقِّ الْوِلايَهِ🌴 📗در کتابی به نام " عرائس" ثعلبی از علمای اهل سنت ، این حدیث را نقل می کند از انس بن مالک ، که یک روز پیامبر اکرم نماز صبح را با مردم خواندند و بعد چهره مبارکشان را به سمت مردم برگرداندند و فرمودند : ای گروه مسلمانان ! هر کس خورشید را از دست بدهد ، باید به ماه تمسک بجوید و هرکس ماه را نیابد( ازدست بدهد) ، باید به ستاره زهره تمسک بجوید و هرکس زهره را نیابد( از دست بدهد) باید به فرقدین ( دوستاره همراه هم) تمسک بجوید . مردم از سخنان پیامبر حیران شدند و عرض کردند یا رسول الله منظورتان از خورشید وماه و زهره و فرقدان چیست؟ فرمودند : من خورشیدم و علی ماه است و فاطمه زهره و حسن وحسین فرقدین هستند. آن ویژگی های ولایت پیامبر در این ها دیده می شود. 🌴و فِيهِمْ الْوَصِيَّهُ وَ الْوِراثَهُ🌴 درباره این ها هم وصیت داریم و هم وراثت . در قدیم الایام که دموکراسی مفهومی نداشت . هرچند حکومت امیرالمؤمنین کاملا دموکراتیک ( به رأى مردم) بود. ازمردم برای هیچ یک از خلفاء به طور آزادانه بیعت گرفته نشد . با همه اینها مردم تصورشان از خلافت وحکومت این بود که یا باید از طریق وصیت باشد ویا وراثت . یعنی یا حاکم قبلی وصیت کند که جانشینش چه کسی باشد ویا از طریق وراثت . امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند : اهل البیت هم وصیت دارند و هم وراثت . ♻️اگر پرسیدند شاهد این مدعا که امیرالمومنین از طریق وصیت پیامبر انتخاب شده چیست چه باید گفت؟ غیر از روایاتی که در دست است ، یک سری اشعار هم داریم . در کتب تاریخی هم آمده است . 📘از جمله کتاب "جمل" ابو مخنف که تقریبا یکی از قدیمی ترین کتابهای نوشته شده است . 📕کتاب دیگر به نام " وقعه صفین" نصربن مزاحم است . در اشعاری که در کتابها آمده حضرت را به عنوان وصی خطاب کرده اند. در جنگ جمل شخصی به نام ابی الیثم بن التیهان ، که از اصحاب بدر بوده می گوید : 🦋قل للزبیر و قل لطلحة إننا نحن الذین شعارنا الأنصار نحن الذین رأت قریش فعلنا یوم القلیب أولئک الکفار کنا شعار نبینا و دثاره یفدیه منّا الروح و الأبصار إن الوصی إمامنا و ولینا برح الخفاء و باحت الأسرار🦋 ترجمه : در جنگ جمل به طلحه و زبیر بگو ما انصار ، انصار پیامبریم . ما کسانی هستیم که با شما قریشیان ( طلحه وزبیر) جنگیدیم و کشتگان قریش را در چاه ریختیم . ما بودیم که هم ظاهرپیامبر را حفظ می کردیم و هم اسرار پیامبر را . و روح وجان خود را فدای پیامبر می کردیم . وصی ( امیرالمومنین ) امام ماست . ❌البته توجیهی که امثال ابن ابی الحدید می کنند ، این است که این وصایت معلوم نیست به معنای امامت باشد . در پاسخ بای

د گفت : 1⃣اگر منظور از وصی پیامبر ، وصایت فرزندان صغیر پیامبر باشد ، پیامبر که فرزند صغیر نداشتند . 2⃣ اگر وصایت ایشان برای اموال پیامبر بوده ، که ابوبکر گفت ، پیامبر اموالی بر جای نگذاشته است ( آنجا که صحبت فدک شد) و هرچه است صدقه است . 3⃣ این اشعار می گوید : در تقابل دوگروه مسلمانان در جنگ ، وقتی یک گروه می خواستند خودشان را برتر نشان دهند ، می گفتند وصی از ماست . برتری وقتی است که منظور از وصی ، امام باشد نه هر وصایت معمولی .اگر مهم نبود که میان کارزار مطرح نمی شد. 🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇

قال عليه السلام : الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ، وَ أَعْمَالُ الْعِبَادِ فِي عَاجِلِهِمْ نُصْبُ أَعْيُنِهِمْ فِي آجِلِهِمْ. على (ع) فرمود: صدقه دارويى شفا‌بخش است. و اعمال بندگان در اين جهان، در آن جهان مقابل چشم آنهاست. نهج‌البلاغه_حکمت ۷

🗣️یک نکته فوق العاده کار بردی برای رفع سوء ظن و بدبینی 💠 در محضر امیرالمومنین (ع) سخن دیگران را توجیه کن به عبارت دیگر تا می توانی سخنان دیگران را حمل به خوبی کن❗️ 🌷 لا تَظُنَّنَّ بِكَلِمَةٍ خَرَجَتْ مِنْ أَحَدٍ سُوءاً وَ أَنْتَ تَجِدُ لَهَا فِي الْخَيْرِ مُحْتَمَلًا 🌷 آنگاه که کلام بدی از دهان کسی خارج شد، مادامی که می توانی آن را توجیه کرده و آن را از ظاهر بدش دور نمایی، از آن سخن، دلگیر نشو و به توجیه خوب آن بیندیش. 👇پیام این حدیث👇 ✍️ تا جایی که امکان دارد از سخن دیگران دلگیر نشوید و آن را توجیه کنید🙏🏻 حکمت ۳۶۰

🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇 💠 نهج البلاغه #خطبه سوم (شقشقیه)# جلسه (۲۶) #تحلیلی از دوران خلافت خلفاء 🔶 مقدمه ای بر این خطبه : اولین چیزی که در اینجا جلب نظر می کند ، نام این خطبه است . چرا این خطبه 《 شقشقیه 》 نام گذاری شده است ؟ در گزارشی که در پایان این خطبه آمده است ، علت نام گذاری این بوده که در گرماگرم ایراد این سخنرانی ، وقتی حضرت به شدت مشغول صحبت بودند، مردی از اهل سواد ( از روستانشینان عراق) برخاست در مقابل آن حضرت و نامه ای بدست مولا دارد. امیرالمؤمنين آن زمان خلیفه مسلمانان بودند و وظیفه خلیفه و رهبری ، رسیدگی به امور مردم است ؛ آن هم بدون کوچک ترین درنگ و بدون لحظه ای تأخیر . چون شاید لحظه ای تأخیر ، سبب ضایع شدن حقی از حقوق بندگان خدا بشود؛ لذا وقتی برمی خیزد و نامه را بدست حضرت می دهد، امیرالمؤمنین علیه السلام ، فوراً نامه را باز می کنندو شروع به مطالعه می کنند . جمعیت نشستند، منتظر اینکه سخنرانی حضرت به پایان برسد ، امام سخنرانی را قطع می کنند با اینکه این سخنرانی ، بسیار مهم بوده است که در ادامه خواهیم دید . حضرت برای پاسخگویی به درخواست آن شخص سخنرانی خود را قطع می کنند . وقتی که قرائت نامه به پایان می رسد ، ابن عباس ، شاگرد نامدار امیرالمؤمنین ، که از شنیدن آن خطبه به وَجد آمده بود ، عرض می کند ، آقا جان ادامه بدهید و دنباله مطلب را بفرمایید . امام علیه السلام در پاسخ او می فرماید : شِقْشِقَةٌ هَدَرَتْ ثُمَّ قَرَّتْ! همین کلمه شقشقیه را که فرمودند ، بعداً به عنوان نام این خطبه درنظر گرفته می شود. ✳️ معنای شقشقه : گفته اند لهاة البعیر ( شتر هنگامی که در بیابان داغ و هوای گرم مدت زیادی راهپیمایی می کند و بسا سوار اورا می دَواند برای اینکه زودتر به مقصد برسد ، در اثر شدت تشنگی ، دهانش را باز می کند و زبانش را بیرون می آید ، علاوه بر زبان در قسمت انتهایی دهانش قطعه گوشتی وجود دارد که در اثر حرارت ، متورم و نمایان می شود . یک تکه گوشت سرخ و پر حرارت در انتهای دهانش که به لهاة البعیر معروف است .وقتی حضرت از این شرایط پیش آمده به شقشقه تعبیر می فرمایند یعنی تکه گوشتی که بیرون زده و آشکار شده . شخص تصور می کند قسمتی از ریه اوست و قسمتی از اَمعاء و اَحشاء اوست که بیرون آمده که معلوم است در اثر شدت فشار است . بعد که به او آب می رسانند آرام می گیرد و این حالت برطرف می شود.) امام علی علیه السلام فرمودند همین حالت برای من رخ داد . آن فشارهای گذشته که در طول بیست و چندسال تحمل کردم یک مرتبه اینگونه نمود کرد و وقتی این فرد نامه بدست من داد ، قرار گرفتم و بازگشتم به وضعیت فعلی خودم . پس ابن عباس انتظار نداشته باش آنطور ادامه بدهم . ابن عباس بسیار اظهار تأسف می کند و می گوید بر ازدست دادن هیچ موضوع و مسأله ای مثل این خطبه نیمه کاره تأسف نخوردم .علت تأسف ابن عباس به این خاطر است که این خطبه فوق العاده قَرّاء و زیباست . متأسفانه افرادی با استناد به این خطبه خواسته اند در خود خطبه تشکیک کنند یا حتی در نهج البلاغه ؛ و علتش این است که در این خطبه شریفه امیرالمؤمنین علیه السلام ، مروری گذرا بر تاریخ ۲۵ ساله خلافت خلیفه اول ( بیش از ۲سال) و خلیفه دوم ( بیش از ۱۰ سال) و خلیفه سوم ( ۱۲ سال) داشتند. در واقع یک تحلیل سیاسی و اجتماعی . به این خاطر که امیرالمؤمنین علیه السلام به سختی اینها را به محاکمه کشاندند ، طبیعی است که طرفداران ، علاقمندان و دوستداران آن سه خلیفه که ضمناً علی بن ابیطالب را به عنوان خلیفه چهارم قبول دارند، بخواهند تشکیک کنند و بگویند نه علی اینطور حرف نمی زند. این سخنان از علی بن ابیطالب نیست . این گونه بهانه تراشی و ایراد گرفتن کهنه و قدیمی شده . یک زمانی بحث روز بود ولی با تلاش هایی که دانشمندان شیعه و حتی برخی دانشمندان اهل سنت داشتند ثابت شده که این خطبه مربوط به امیرالمؤمنین علیه السلام است و اسناد تاریخی آن ذکر شده و مربوط به سید رضی نیست . سید رضی با اینکه ادیب و سخنوری توانا بوده ولی توانایی ارائه ی چنین چیزی را ندارد. ده ها نفر مثل سید رضی کنارهم بنشینند ، نمی توانندیک بخشی از این خطبه را تألیف نمایند. همچنین این خطبه در۲۲ سند تاریخی نقل شده است که بعضی از آنها قبل از سید رضی نقل شده است .بنابراین ساخته وپرداخته سید رضی نیست . 🔹ابن ابی الحدید معتزلی که اهل سنت است وشارح نهج البلاغه ، عین این خطبه را آورده است . 🔹محمدعبده استاد مُفتی اعظم مصر و شاگرد سید جمال الدین استاد الأزهر نیز این خطبه را در شرح نهج البلاغه اش عیناً ذکر می کند. 🔹اخیراً در کتاب فروشی های عربستان نهج البلاغه محمدعبده را گذاشتند که این خطبه درآن است . ✳️ زمان و مکان ارائه این خطبه : زمان این خطبه با توجه به محتوای آن به نظر می آید که بعد از آن سه جنگ ( جمل و صفین و نهروان) بوده ، و چون آن سه جنگ در سالهای ۳۶ و۳۷ و ۳۸ هجری بوده ،