1ـ عملی همردیف بتپرستی
برای پیبردن به زشتی و بدی عمل شوم قمار کافی است که اندکی در آیهای که این موضوع را مورد توجه قرار داده است دقت و تأمل کنیم. خدای متعال در آیه 90 سوره مبارکه مائده گناه قمار را در ردیف گناهانی همچون شراب خواری، بتپرستی ذکر کرده و آن را یکی از اعمال شیطان بیان میفرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ؛[6] اى کسانى که ایمان آوردهاید! شراب و قمار و بتها و ازلام [نوعى بختآزمایى]، پلید و از عمل شیطان است، از آنها دورى کنید تا رستگار شوید!»
براساس معارف علوم بلاغی هیچ یک از کلمات و واژگان قرآن کریم تصادفی و بدون حکمت در کنار هم قرار نگرفتهاند. در آیه فوق نیز که شاهد قرار داده شده، گناهان خاصی همچون بتپرستی، شرابخواری و قمار در کنار هم ذکر شدهاند که هم ردیف بودن گناه قمار با بتپرستی نشانه اوج بزرگی این گناه است.
منتظران گناه نمیکنند
1ـ عملی همردیف بتپرستی برای پیبردن به زشتی و بدی عمل شوم قمار کافی است که اندکی در آیهای که این
2 ـ قمار ابزاری برای ایجاد کینه و دشمنی
در آیه 91 سوره مبارکه مائده به برخی از پیامدهای شوم و خطرناک قمار بهخوبی اشاره شده است. یکی از پیامدهایی که شیطان به وسیله قمار به دنبال آن است، ایجاد کینه و دشمنی میان افراد است. خدای متعال این مطلب را این چنین ذکر کرده است: «إِنَّما یُریدُ الشَّیْطانُ أَنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ فِی الْخَمْرِ وَ الْمَیْسِرِ؛[7] شیطان مىخواهد به وسیله شراب و قمار، در میان شما عداوت و کینه ایجاد کند» برخی از متخصصان و قرآنپژوهان در این خصوص این چنین بیان داشتهاند: در قمار معمولاً کسانی که مغلوب میشوند و هستى خود را میبازند همین بیپولی و زیانکاریش شخص بازنده را به کینهتوزى نسبت به حریف قمار خود واداشته و در نتیجه یک عمر را به حسرت یا خشم و عصبانیت مىگذارند.[8] شروع کینهتوزی خود میتواند زمینهساز مشکلات و گرفتاریهای جدید باشد؛ چه بسیار قتل و کشتارهایی که میتواند در سایه قمار در جامعه شکلگرفته شود و چه طلاقها و مشکلات خانوادگی که در اثر مشکلات اقتصادی این کار شیطانی در جامعه حادث شود.
منتظران گناه نمیکنند
2 ـ قمار ابزاری برای ایجاد کینه و دشمنی در آیه 91 سوره مبارکه مائده به برخی از پیامدهای شوم و خطرناک
3 ـ قمار مایه دور شدن از ذکر خدا
یکی دیگر از پیامدهای شایع انواع گناه به خصوص گناه قمار در حیات دنیوی محروم شدن از ذکر و ارتباط با خدای متعال است. قلبی که به گناه و آلودگی و آمال و آرزوهای شیطانی دلخوش کرده است، فرصتی برای ارتباط و لذت بندگی را نخواهد داشت. محروم شدن از ذکر و ارتباط با خدای متعال خود سر آغاز همه بدیها و گمراهیها و مشکلات و بلایای عرضی و سماوی است. خدای متعال نیز به این آسیب بسیار مهلک قمار در قرآن کریم این چین اشاره کرده است. «وَ یَصُدَّکُمْ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ؛[9] و شما را از یاد خدا و از نماز بازدارد. آیا (با این همه زیان و فساد، و با این نهى اکید،) خوددارى خواهید کرد؟!»
آدمی را دشمن پنهان بسی است آدمی با حذر عاقل کسی است
آدمی را دشمن پنهان بسی است آدمی با حذر عاقل کسی است
برابر روایات، ابلیس از آغاز ولادت تا پایان حیات، روز و شب حتّی آن گاه که آدمی به خواب می رود، از وی دست برنمی دارد تا به هدف شوم خویش دست یابد. به راستی بدین نکته ساعت ها باید اندیشید: دشمنی که برای آدم و حوا سوگند یاد کرد که خیرخواه آنان باشد، ولی ایشان را فریفت و سبب اخراجشان از بهشت شد و هبوط به کره خاکی را برایشان رقم زد، با فرزندان آدم که سوگند یاد کرده تا همه آنان را بفریید و با خود به دوزخ ببرد، چگونه عمل خواهد کرد؟
آری، بازشناسی دقیق ماهیت، اهداف، علّت دشمنی، برنامه و شیوه های دشمن نه تنها انسان را در برابر او هشیارتر و از فرو افتادن در دام های گسترده وی مصون می سازد، بلکه او را برای مقابله آگاهانه و جدّی مهیا و مجهز می کند. از سوی دیگر، برابر کلام نورانی امام علی علیه السلام بازخوانی سرگذشت شگفت انگیز ابلیس، عبرت آموز است و تأمل در آن می تواند درس های بسیاری را به ما بیاموزد. به راستی چگونه است که هم نشینی با فرشتگان و عبادت طولانی ابلیس، به وی سودی نبخشید و با یک خطا، به لعنت ابدی دچار گشته، اکنون نیز سراسر عمر طولانی خویش را در گمراه ساختن آدمیان هدر می دهد؟!