#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ تبار پیامبر پیامبر از قبیله‌ی قریش بود و قریش از بزرگترین و پرنفوذترین قبایل عرب محسوب می‌شد. 🔸نَسَب رسول خدا به حضرت اسماعیل، فرزند حضرت ابراهیم می‌رسید. از اجداد معروف و سرشناس پیامبر قُصَی بن کَلاب بود که از زمان او سلطه‌ی قریش بر کعبه آغاز گردید. و پس از مرگ قصی فرزندانش وارث مناصب شدند. 🔸 دربین فرزندان عبدالمطلب، ابوطالب شخصیتی ممتاز بود و جانشینی پدر گشت. همچنین وی پس از رحلت عبدالمطلب، سرپرستی و حمایت پیامبر را نیز برعهده گرفت و در تمامی مراحل به همراه خانواده خود به حمایت از پیامبر برخاست. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ تولد و کودکی حضرت محمد در ١٧ ربیع‌الاول عام الفیل مصادف با ۵٧٠ میلادی در شهر مکه بدنیا آمد. مادرش آمنه، دختری نجیب و باتقوا از تیره ی شرافتمند بنی زهره بود. عبدلله پس از ازدواج با آمنه برای تجارت عازم شام شد اما هنگام بازگشت در یثرب بیمار و در همانجا درگذشت. آمنه وقتی عبدالله از دنیا رفت حضرت محمد (ص) را باردار بود و یگانه فرزند آنها دوماه بعد از درگذشت پدر یه دنیا آمد. ادامه دارد..

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ جوانی تا بعثت 🔸از معروفترین وقایع دوران جوانی حضرت محمد (ص) شرکت در قراردادی مرسوم به نام "حلف الفضول" بود. که در این قرارداد سران برخی تیره‌های قریش متعهد شدند، نگذارند در سرزمین مکه به کسی ستم شود و چنانچه ستمدیده ایی پیدا شد به حمایت برخيزند و حقش را بستانند. 🔸واقعه دیگر ازدواج با خدیجه دختر خُوَیلد است. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ بعثت پیامبر 🔸 در چهل سالگی اراده خداوند به این تعلق گرفت که آن حضرت را به پیامبری برگزیند و هدایت و رهبری بشر به او واگذار کند. 🔸رسول خدا تا سه سال دعوت خود را آشکار نکرد زیرا زمینه آن فراهم نبود. 🔸 پس از سه سال مأمور شد تا نزدیکان خود را به دین اسلام فراخواند. و پس از آن از جانب خدا مأمور شد که دعوت خویش را آشکار کند. ادامه دارد....

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ توطئه قتل پیامبر و ماجرای لیلة المبیت 🔸 یکی از مقاطع حساس و صفحات درخشان تاریخ زندگی حضرت علی (ع) واقعه خوابیدن او در بستر پیامبر به جای ایشان بود. آن هم در شبی که چهل نفر از قبیله‌های مختلف تصمیم به قتل آن حضرت را گرفته بودند. این شب به لیلة المبیت شهرت یافت. 🔸 دلیل این توطئه این بود که مشرکان میدانستند که اگر آن حضرت به یثرب برود دیگر دسترسی به او ممکن نیست و در نتیجه با رشد و گسترش بیش از پیش اسلام روبرو می‌شوند که البته این توطئه با فداکاری حضرت علی (ع) ناتمام ماند. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ پیمان مؤاخات(برادری) و اهمیت آن اقدام مهم و اساسی پیامبر در آغازین حکومت نبوی پس از ساخت مسجد (مسجد قبا) انعقاد برادری میان مسلمانان بود که 8ماه پس از ورود ایشان به مدینه صورت گرفت. 🔸 دلیل اینکار نزدیک کردن قلوب مسلمانان به یکدیگر و پر کردن خلأ قطع ارتباط مهاجران با خویشاوندان مشرک خود و همچنین کاستن از پیمانها و حلف‌های جاهلی و جایگزین کردن مهر و محبت به جای حقد و کینه بود. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ میزان تلفات جنگهای پیامبر 🔸تعداد مأموریت‌های نظامی که پیامبر شخصاً در آن حضور داشت و غزوه نام گرفته است 26الی27 مورد و شمار جنگهایی که شخصاً در آن حضور نداشتند از 35تا66 جنگ نوشته‌اند. 🔸 در قرآن آیه ای نیست که برای گسترش اسلام یا مسلمان کردن مردم به جنگ یا خشونت توصیه شده باشد. تمام جنگهای ایشان حتی درگیری‌های جزئی آن حضرت دفاع از خود و یارانش بوده است وبرای قبولاندن اسلام به مردم پیامبر با هیچ کس به نبرد نپرداخته است. 🔸 نخستین آیه مأموریت برای دفاع و جهاد آیه 39سوره حج، آیه 193 سوره بقره است. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ انتخاب حضرت علی(ع) به عنوان خلیفه 🔸خبر کشته شدن خلیفه سوم مسلمانان را دچار بهت و هراس کرد. مردم از رفتار و عملکرد عثمان و اطرافیانش رضایت نداشتند. و دنبال کسی بودند که گرفتار دنیاگرایی نباشد. و کسی جز علی(ع) دارای این ویژگی نبود... در میان باقی ماندگان شورای شش نفره (حضرت علی(ع)، طلحه، زبیر، سعدبن ابی وقاص) کسی محبوب تر و شایسته تر از علی(ع) نبود و مردم دریافته بودند که با وجود حضرت علی (ع) کسی با آنها بیعت نمی‌کند. با کشته شدن عثمان جمعیت فراوانی از مسلمانان برای تعیین خلیفه در مسجد جمع شدند. شخصیت‌های بزرگی از مهاجر و انصار پیشنهاد دادند که با علی(ع) بیعت کنند. پیش از همه عمار درباره‌ی حضرت علی (ع) سخن گفت: «شما وضع خلیفه پیشین را دیدید، اگر زود به خود نیایید ممکن است به سرنوشتی مانند آنها دچار شوید، علی (ع) شایسته‌ترین فرد برای اینکار است و همگی از فضایل و سوابق او آگاهی دارید.» در این هنگام مردم یکصدا گفتند : ما به ولایت او راضی هستیم. آنگاه همه از جا برخواستند و به‌سمت خانه علی (ع) رفتند. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ خلافت امام علی (ع) 🔸حضرت علی (ع) درسال ٣۵ هجری به خلافت و در سال ۴٠ هجری به شهادت رسید. دوران حکومت ایشان حدود پنج سال بود که بیشتر مدت حدود٣/۵ سال آن در حال جنگ و ستیز با دشمنان سپری شد. ایشان در همین مدت کوتاه با اینکه با مشکلات زیادی روبرو بود، چنان تصویر درخشانی از حکومت اسلامی به یادگار نهاد که همواره سرمشق مسلمانان برای برپایی حکومت اسلامی است. 🔸 حضرت علی (ع) در مقابل چیزی که حق خود می‌دانست ٢۵ سال هیچ حرکتی نکرد؛ اگر کسانی هم خواستند اقدامی کنند آن‌ها را آرام نگه داشت. اما در سه مسئله عدالت اجتماعی، احیای اصول نبوی و. تجدید بنای اسلام مستحکمی که پیغمبر بنیانش را گذاشته بود، سه جنگ را تحمل کرد: جنگ جمل، جنگ صفین، جنگ نهروان. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ ۵جریان سیاسی و اجتماعی که در زمان حکومت حضرت علی (ع) نقش داشت 1⃣ شیعیان و محبان حضرت علی(ع) که ایشان را نه تنها به عنوان خلیفه بلکه امام خود می‌دانستند و هرگز سر از اطاعت امیر مؤمنان بر نتافتند. 2⃣ قاعدین،که به پندار اشتباه خود نه با علی (ع) بودند و نه بر ضد علی(ع) مانند: اسامة بن زید، عبدالله بن عمر، ابوموسی اشعری. این گروه که گوشه عزلت گزیدند و همراه علی(ع) نشدند. 3⃣ ناکثین، پیمان شکنان و اصحاب جمل مانند طلحه و زبیر و عایشه. این گروه چون در حکومت علی(ع) جایگاه و مقامی برای دنیای خود نیافتند راه خود را از علی (ع) جدا کردند و با شکستن بیعت خود با علی (ع) جنگ جمل را بر او تحمیل کردند. 4⃣ قاسطین، معاویه و یارانش در شام این گروه از همان ابتدا خلافت علی(ع) را رد و جنگ صفین را بر حضرت تحمیل کردند. 5⃣ مارقین، در جنگ جمل و صفین با علی(ع) ماندند اما سرانجام گرفتار جهل و نادانی شدند و آتش افروز جنگ نهروان گردیدند.

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ خلافت امام حسن (ع) بعد از شهادت امام علی (ع) با فرزند بزرگ ایشان امام حسن مجتبی بیعت کردند. 🔸در ابتدا کارگزاران شهرها را انتخاب و احکام امیران را صادر کرد. 🔸در زمان ایشان رویارویی با معاویه مطرح گردید. 🔸مکاتباتی با معاویه از طرف امام مطرح شد و دعوت به لزوم پیروی از ایشان شد. 🔸در نهایت معاویه به فرستادگان امام پاسخ داد برگردید که میان من و شما به جز شمشیر نیست و در نتیجه آشکارا در برابر خلیفه مسلمانان ایستاد و با ۶٠هزار سوار روی به جانب عراق نهاد. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ گروه‌ها و جریان‌های سیاسی و مذهبی دوران امام حسن(ع) در زمان ایشان دو جریان وجود داشت: جریان حق یعنی جریان امام حسن (ع) که به دین اصالت می‌دادند. جریان باطل یعنی جریان بنی امیه که به قدرت اصالت می‌دادند. البته فضای کوفه و سپاه امام حسن یکدست نبود و شامل گروه‌های مختلف میشد: * عثمانیان که جاسوسان و ماموران مخفی معاویه در کوفه بودند. * خوارج که تنها برای جنگ با معاویه به سپاه امام حسن وارد شدند و وقتی اوضاع را نابسامان دیدند علیه امام آشوب کردند و ناجوانمردانه حضرت را زخمی کردند. عوام جامعه که بیشتر در پی خود و تحت تأثیر فتنه‌های دشمنان بودند * الحمراء فرزندان کنیزان و موالی که در برابر دریافت پول حاضر به انجام هرکاری بودند. *شیعیان واقعی که تعدادشان اندک بود. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ توضیحی در مورد صلح امام حسن (ع) 🔸مقام معظم رهبری در مورد صلح امام حسن(ع) می‌فرمایند: در باب صلح امام حسن(علیه‌السّلام)، این مسأله را بارها گفته‌ایم و در کتابها نوشته‌اند که هر کس - حتّی خود امیرالمؤمنین(ع) - هم اگر به جای امام حسن مجتبی‌(ع) بود و در آن شرایط قرار می‌گرفت، ممکن نبود کاری بکند، غیر از آن کاری که امام حسن کرد. هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که امام حسن، فلان گوشه‌ی کارش سؤال‌برانگیز است. نه، کار آن بزرگوار، صددرصد بر استدلال منطقیِ غیر قابل تخلف منطبق بود. در بین آل رسول خدا(صلّی‌اللَّه‌علیه‌واله‌وسلّم)، پُرشورتر از همه کیست؟ شهادت‌آمیزترین زندگی را چه کسی داشته است؟ غیرتمندترین آنها برای حفظ دین در مقابل دشمن، برای حفظ دین چه کسی بوده است؟ حسین‌بن علی(علیه‌السّلام) بوده است. آن حضرت در این صلح، با امام حسن(ع) شریک بودند. صلح را تنها امام حسن نکرد؛ امام حسن و امام حسین این کار را کردند؛ منتها امام حسن(ع) جلو بود و امام حسین(ع) پشت سر او بود. امام حسین(علیه‌السّلام)، جزو مدافعان ایده‌ی صلح امام حسن(ع) بود. وقتی که در یک مجلس خصوصی، یکی از یاران نزدیک - از این پُرشورها و پُرحماسه‌ها - به امام مجتبی‌(علیه‌الصّلاةوالسّلام) اعتراضی کرد، امام حسین با او برخورد کردند: «فغمز الحسین فی وجه حجر»(۲). هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که اگر امام حسین به جای امام حسن بود، این صلح انجام نمی‌گرفت. نخیر، امام حسین با امام حسن بود و این صلح انجام گرفت و اگر امام حسن(علیه‌السّلام) هم نبود و امام حسین(علیه‌السّلام) تنها بود، در آن شرایط، باز هم همین کار انجام می‌گرفت و صلح می‌شد.

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ دوران امام حسین و بررسی قیام عاشورا 🔸دوران زندگانی امام حسین (ع) یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخی صدر اسلام است. که به حرکت عظیم عاشورا در سال۶١ هجری انجامید. 🔸امام حسین پس از شهادت برادرش امام حسن مجتبی در حالی که ۴۵ سال از عمر شریفش می‌گذشت، عهده دار مقام امامت شد. 🔸 مدت امامت ایشان بیش از ١٠ سال به طول انجامید که عمده آن معاصر با دوران حکومت معاویه بود.

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ سخن مقام معظم رهبری در تبیین واقعه‌ی عاشورا: عاشورا پیام ها و درس هایی دارد. عاشورا درس می‌ دهد که برای حفظ دین، باید فداکاری کرد. درس می‌ دهد که جبهه‌ ی دشمن با همه‌ی توانایی های ظاهری، بسیار آسیب‌ پذیر است. غیر از درس، عاشورا یک صحنه‌ ی عبرت است. اولین عبرتی که در قضیه‌ ی عاشورا ما را به خود متوجه می‌ کند، این است که ببینیم چه شد که پنجاه سال بعد از درگذشت پیغمبر صلوات‌ اللَّه و سلامه علیه، جامعه‌ ی اسلامی به آن حدی رسید که کسی مثل امام حسین علیه‌ السلام، ناچار شد برای نجات جامعه‌ ی اسلامی، چنین فداکاری‌ ای بکند؟؟ چه شد که بیست سال بعد از شهادت امیرالمؤمنین (ع) ، در همان شهری که او حکومت می‌ کرد، سرهای پسرانش را بر نیزه کردند و در آن شهر گرداندند؟! 🔸بنابراین موجبات قیام امام حسین (ع) یکباره فراهم نشد، یعنی چنان نبود که پس از مرگ معاویه یکدفعه وضعی خاص برای جامعه اسلامی پدید آید... 🔸 قیام امام حسین (ع) ریشه در انحراف‌های بنیادی جامعه اسلامی داشت که زایده‌ی تحریف حکومت اسلامی از مسیر حقیقی خود پس از سقیفه بود.

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ فرهنگ سازی در زمان حاکمیت بنی‌امیه با در اختیار داشتن سکوهای تبلیغاتی 1_ فضاسازی فرهنگی برای طرح شایستگی‌ها و فضایل دروغین بنی‌امیه : تا آن‌جایی که توانستند درباره‌ی فضایل بنی‌امیه دروغ پردازی کردند و حتی احادیث جعلی فراوانی از زبان رسول اکرم (ص) و صحابه‌ی بزرگ ایشان در شأن آنان منتشر کردند. 2_ تهاجم گسترده‌ی فرهنگی برضد رقبای خود به ویژه اهل بیت: مردم را از نقل احادیث رسول خدا (ص) در شأن اهل بیت منع کردند.

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ دوران امامان چهارم تا دوازدهم در یک نگاه امام سجاد(ع) 🔸امام زین العابدین در دهم محرم سال ۶١ هجری در حالی که ٢٣سال از عمرش گذشت و در بند دشمن اسیر بود عهده‌دار منصب امامت شد. 🔸بیشتر دعاهای آن حضرت در مجموعه‌ای به نام صحیفه سجادیه که زبور آل محمد مام گرفته، گرد آمده است. 🔸امام سجاد علیه السلام در دوران ٣۴ ساله خود با پنج تن از خلفای اموی از خاندان سفیان و مروان معاصر بود. 🔸امام سجاد علیه السلام در ٢۵ محرم سال ٩۵ هجری به وسیله هشام بن عبدالملک مسموم کرد و به شهادت رسانید. امام محمد باقر(ع) 🔸پیشوای پنجم شیعیان در سوم صفر سال ۵٧ هجری در مدینه متولد شد. وی از همان دوران جوانی به علم و دانش و فضیلت و تقوی معروف بود. 🔸امام در سال ٩۵هجری پس از شهادت پدر بزرگوارش عهده‌دار منصب امامت شد. در دوران امامت خود که حدود نوزده سال به طول انجامید با پنج نفر از زمامداران اموی معاصر بود. 🔸امام باقر علیه السلام توسط هشام بن عبدالملک مسموم و آن حضرت در هفتم ذی الحجه سال ١١۴ هجری در۵٧ سالگی به شهادت رسید. امام جعفر صادق(ع) ششمین پیشوای شیعیان در ١٧ ربیع‌الاول سال ٨٣هجری در مدینه متولد شد. عمر ایشان ۶۵ سال بود. از این مدت ٣١سال در محضر جد و پدر گرامی اش سپری شد. در سال ١١۴هجری رهبری امت را به دست گرفت و امامتش ٣۴ سال به طول انجامید. 🔸امام صادق علیه السلام با تشکیل حوزه گسترده‌ی علمی و تربیت جمع زیادی از دانشمندان، محدثان، فقیهان و صاحب نظران در رشته‌های مختلف علمی با آن همه محدودیت ها و فشارهای سیاسی از سوی دستگاه خلافت که اعمال میشد موفق به تشکیل بزرگترین دانشگاه اسلامی که جد و پدر بزرگوارش پی ریزی کرده بودند شد و در پرتو آن هزاران نفر نیروی حق طلب و دانشجو را در رشته‌های مختلف علمی تربیت کند. 🔸سرانجام ایشان در ٢۵ شوال سال ١۴٨ هجری در ۶۵ سالگی با زهر منصور، خلیفه عباسی به شهادت رسید. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ دوران امامان چهارم تا دوازدهم در یک نگاه امام موسی کاظم(ع) 🔸هفتمین پیشوای شیعیان در ٧ماه صفر سال١٢٨ هجری دیده به جهان گشود. 🔸امام کاظم (ع) رهبری و ارشاد علمی و فکری دانشگاه جعفری را در اولویت کاری خویش قرار داد و فرهنگ گسترده‌ی اسلام را با آرا و نظرات خود پربارتر ساخت. 🔸از جمله محورهای مهم فعالیت های امام کاظم (ع) رهبری تشکیلات سیاسی شیعه در نظارت بر عملکرد ایشان و تقویت و پشتیبانی آنان بود. این بخش از فعالیت امام سری و دور از چشم عموم انجام می‌گرفت. هارون با وجود آن حضرت را برای دستگاه خلافت تحمل ناپذیر می‌دید. از این‌رو در سال ١٧٩ هجری امام را دستگیر و زندانی کرد و سرانجام آن حضرت را پس از چندی سال گرفتاری در زندان های مختلف و تحمل رنج و آزار فراوان به شهادت رساند. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ دوران امامان چهارم تا دوازدهم در یک نگاه امام رضا(ع) 🔸هشتمین پیشوای شیعیان در سال ١۴٨ هجری در مدینه متولد شد. ٣۵ سال از عمر امام رضا علیه السلام پیش از امامت آن حضرت سپری شد که دوران رنج و محنت آن حضرت بود. 🔸حضرت رضا علیه السلام در سال ١٨٣ هجری عهده دار امامت شد و مدت امامتش ٢٠سال به طول انجامید. بیشتر شیعیان به امام رضا روی آورده و به امامتش گردن نهادند ولی تعدادی اندک در امامت موسی بن جعفر (ع) توقف کرده و آن حضرت را در سلسله امامت، واپسین فرد پنداشتند. این افراد "واقفیه" نام گرفتند. 🔸هرچه از زمان ولایتعهدی امام رضا (ع) می گذشت، مأمون بیشتر احساس زیان و شکست می‌کرد از این‌رو تصمیم گرفت اماک را به قتل برساند و با خوراندن انگور سمی یا انار مسموم ان حضرت را به شهادت رساند. امام جواد(ع) نهمین پیشوای شیعیان در دهم رجب سال ١٩۵ هجری به دنیا آمد و در آخر ماه صفر سال ٢٠٣ هجری در حالی که هفت سال و اندی از عمر مبارکش می‌گذشت عهده‌دار مقام امامت شدو مدت امامتش هفده سال به طول انجامید از این مدت حدود ١۵سال آن معاصر با حکومت مأمون و دوسال دیگرش همزمان با زمامداری معتصم بود. 🔸امام جواد (ع) نخستین پیشوای معصوم است که پیش از سن بلوغ مسئولیت پیشوای امت را پذیرفته است و پس از حضرت فرزندش امام هادی و نیز حضرت مهدی (عج) در سنی همسان یا کمتر از امام جواد (ع) به امامت رسیدند. 🔸معتصم عباسی برای اجرای توطئه قتل، دختر مأمون، ام الفضل را وادار کرد تا همسرش امام جواد(ع) را مسموم کند امام در سال ٢٢٠ هجری در حالی که ٢۵ سال از عمر پربرکتش می‌گذشت به شهادت رسید. امام هادی (ع) 🔸دهمین امام شیعیان در سال ٢١٢ هجری متولد و در سال ٢٢٠ هجری عهده‌دار منصب امامت شد. سن امام هنگام تصدی امامت نزدیک به هشت سال بود و مدت امامتش ٣٣ سال به طول انجامید که حدود ١٣ سال آن را در مدینه و بیست سال آخر را رد سامرا گذراند. 🔸ایشان در حالی که چهل یا چهل و یک سال از عمرش می‌گذشت در سال ٢۵۴هجری به وسیله سم یه شهادت رسیدند. امام حسن عسکری(ع) یازدهمین پیشوای شیعیان در سال ٢٣٢ هجری دز مدینه متولد شد. امام عسکری حدود ٢٣سال از زندگی خود را در کنار پدرش سپری کرد. 🔸با شهادت امام هادی (ع) در سال ٢۵۴ و به تنصیص آن حضرت فرزندش امام حسن عهده‌دار منصب امامت شد و مدت امامتش حدودشش سال بود. 🔸از اقدامات امام حسن عسکری علیه السلام فراهم کردن زمینه غیبت حضرت مهدی (عج) بود. 🔸سرانجام ایشان پس از حدود ٢٨ سال‌ بندگی خداقوت و شش سال تلاش و. مبارزه در مسند امامت در اوایل ماه ربیع الاول سال ٢۶٠ توسط معتمد مسموم شد و به شهادت رسید. ادامه دارد...

#فصل_دوم #تاریخ_اسلام ✅ دوران امامان چهارم تا دوازدهم در یک نگاه امام دوازدهم(عج) 🔸ایشان در سال ٢۵۵ هجری دیده به جهان گشود و در سال ٢۶٠در حالی که کمتر از ۵سال از عمرش می گذشت عهده‌دار امامت شد. 🔸از جمله رویدادهای مهم و بی سابقه در تاریخ امامت شیعه، مسئله غیبت حضرت مهدی(عج) از دیده‌هاست.. 🔸امام دوازدهم دو مرحله غیبت دارد: مرحله کوتاه مدت که غیبت صغری نان دارد و يک مرحله دراز مدت که غیبت کبری گفته می‌شود. 🔸مرحله غیبت صغری که مقدمه و زمینه‌ساز غیبت کبری به شمار می‌رود از سال ٢۶٠ پس از شهادت امام عسکری (ع) آغاز می‌شود و تا پایان عمر آخرین نایب منصوب امام ور سال ٣٢٩ هجری ادامه می‌باید. در این مقطع زمانی دامنه‌ی دیدار و ارتباط شیعیان با آن حضرت محدود به چهار نفر بود که سمت نواب خاص امام را داشتند 🔸اسامی نواب خاص امام: عثمان بن سعید، محمد بن عثمان، ابوالقاسم بن روح نوبختی، و ابوالحسن بن محمد سَمَری. 🔸غیبت کبری امام زمان (عج) در سال ٣٢٩ شروع و تاکنون ادامه دارد. امام در زمان غیبت کبری نمایندگانی در میان امت دارد اما با این تفاوت که فرد خاصی را به عنوان نایب خود تعیین نکرده است، بلکه معیارهایی را ارائه داده و از امت خواسته تا در مشکلات دینی و مسائل جاری خود به افراد واجد آن ملاک ها رجوع کنند. به امید فرج آخرین یادگار امامت و ولایت، حضرت مهدی صاحب الزمان (عج) پایان فصل دوم