🌴 کلمات قصار نهج البلاغه
🌹 حکمت شماره 210
و قال⚘ عليه‌السلام ⚘
اتَّقُوا اللَّهَ تَقِيَّةَ مَنْ شَمَّرَ تَجْرِيداً، وَ جَدَّ تَشْمِيراً، وَ كَمَّشَ فِي مَهَلٍ، وَ بَادَرَ عَنْ وَجَلٍ، وَ نَظَرَ فِي كَرَّةِ الْمَوْئِلِ وَ عَاقِبَةِ الْمَصْدَرِ، وَ مَغَبَّةِ الْمَرْجِعِ.
امام ⚘عليه السلام ⚘فرمود:
تقواى الهى پيشه كنيد؛ تقواى كسى كه براى اطاعت خدا دامن به كمر زده در حالى كه خود را از (علائق مادى) جدا ساخته و سخت (در اين راه) مى‌كوشد و با بصيرت در راه خدا با چابكى گام بر مى‌دارد و از ترس اعمالِ خود، به سرعت (به سوى مغفرت الهى) پيش مى‌رود و در بازگشت به پناهگاه اصلى (آخرت) و به سرانجام زندگى و عاقبت كار مى‌انديشد.
📚 اين‌گونه تقوا پيشه كنيد
امام⚘عليه السلام⚘ در اين گفتار حكيمانه دستور به تقوا مى‌دهد ولى تقوا را با پنج وصف همراه مى‌سازد كه در واقع انگيزه‌هاى تقوا و نتايج آن را در بر دارد.
مى‌دانيم تقوا و پرهيزگارى بهترين زاد و توشۀ سفر آخرت «وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزّادِ التَّقْوى»
و والاترين نشانۀ شخصيت انسان و قرب او در درگاه خدا: «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللّهِ أَتْقاكُمْ».
و جواز عبور از دروازه‌هاى بهشت است: «تِلْكَ الْجَنَّةُ الَّتِي نُورِثُ مِنْ عِبادِنا مَنْ كانَ تَقِيًّا».
ولى تقوا مراحلى دارد كه بستگى زيادى به انگيزه‌هاى آن و نشانه‌هايى در آثار آن دارد و امام ⚘عليه السلام⚘ در اينجا بالاترين مرحلۀ تقوا را پيشنهاد مى‌كند كه پنج وصف در آن موجود است.
نخست به شخص باايمانى اشاره مى‌كند كه دامن همت به كمر زده و خود را از علايق مادى جدا ساخته است ( «شمّر» از مادۀ «تشمير» به معناى دامن به كمر زدن و «تجريد» به معناى جدا شدن است).
دومين وصف اين است كه بعد از آمادگى كامل با جديت تمام در اين مسير گام بر مى‌دارد.
سومين وصف اين‌كه در عين جديت، با بصيرت و دقت حركت مى‌كند و چالاكى را با فكر و انديشى مى‌آميزد. «كَمَّشَ» در اصل از مادۀ «كَمْش»(بر وزن نقش) و يا از مادۀ «كَمَش»(بر وزن عطش) گرفته شده و به معناى چابكى و چالاكى است.
چهارمين توصيف اين‌كه انگيزۀ او ترس از مجازات الهى به علّت گناهان و يا ترس از پايان يافتن عمر پيش از اندوختن زاد و توشه براى سفر آخرت است.
پنجمين وصف اين‌كه او دائماً دربارۀ سعادت جاويدن و جايگاهش در آخرت و سرانجامِ اين حركت و منزلگاه اصلى كه به آن منته مى‌شود مى‌انديشد.
به يقين كسى كه با اين انگيزه‌هاى بسيار قوى و مؤثر و با آمادگى كامل و تلاش توأم با بصيرت در اين راه گام بر دارد به عالى‌ترين درجۀ تقوا رسيده است.
كوتاه سخن اين كه امام⚘ عليه السلام⚘ تقوا را به صورت جامعى كه بازتاب عملى گسترده‌اى دارد تفسير كرده است. «كَرّة» به معناى بازگشت و «مَوْئِل» به معناى ملجأ و پناهگاه از ماده «وَئْل»(بر وزن وَعْد) گرفته شده است و «مَغَبَّة» به معناى فرجام و پايان كار است.
در تفسير آيۀ شريفۀ «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلاّ وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ» ؛اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! آن‌گونه كه حق تقوا و پرهيزكارى است، از (مخالفتِ فرمانِ) خدا بپرهيزيد؛ و جز بر آيين اسلام از دنيا نرويد»
از رسول خدا⚘صلى الله عليه و آله⚘ نقل شده كه منظور از به جا آوردن حق تقوا اين است كه:
«أَنْ يُطاعَ فَلا يُعْصى وَ أَنْ يُذْكَرَ فَلا يُنْسى ؛
كه خدا (هرگز) معصيت نشود و به ياد خدا باشند و هرگز او را فراموش نكنند».
در تفسير همين آيه از امام صادق⚘عليه السلام⚘ نقل شده است:
«يُطاعَ فَلا يُعْصى وَ يُذْكَرَ فَلا يُنْسى وَ يُشْكَرَ فَلا يُكْفَرُ ؛
حق تقوا اين است كه خدا اطاعت شود و معصيت نشود و به ياد او باشند و فراموش نكنند و شكر نعمت‌هايش به جا آورند و كفران نكنند»
#نهج_البلاغه
#چهارشنبه
#شرح_حکمت
#حکمت210
🌴🌱🌴🌱🌴🌱🌴🌱🌴🌱🌴
https://eitaa.com/joinchat/2746417199C8d002aaaf1
🌸🌸🌸⚘⚘⚘⚘🌸🌸
⁉️ شکم است یا باک ماشین؟!
⭕️ با شکم خود مثل باک ماشین، رفتار نکنید که هرچه داخلش پُرتر باشد بیشتر می‌رود! امیرالمومنین در این باره میفرمایند: «غذای زیاد قلب را می‌میراند؛ همان گونه که آب زیاد، زراعت را از بین می‌برد.» (١)
⭕️ قطعا پُر کردن شکم، اگرچه از مال حلال باشد، انسان را از تعالی و رشد باز می‌دارد و همچنین باعث رشد شهوت می‌شود. امیرالمومنین همچنین میفرمایند: «به خدا [قسم] شکم هیچ کس پُر نمی‌شود، مگر اینکه همه عقل یا قسمتی از آن را از دست می‌دهد.» (٢)
⭕️ علاوه بر این، پُر خوری ضررهای جسمانی نیز دارد. فرد منتظر که به دنبال رشد و تعالی است، اجازه نمی‌دهد موانع، جلوی حرکت او را بگیرند؛ موانع می‌تواند شکم بارگی یا هر چیز دیگری باشد.
📚 ١. شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ٢٠، ص ٣٢۵، جمله قصار ٧٢٣
٢. همان، ج ١٩، ص ١٨۶
#نهج_البلاغه
#شرح_حکمت
🌸🍃🌹🍃🌸🍃🌹🍃🌸🍃🌹
@nafahat1