تعصب ثروتمندان مستکبر پيشين
🔸➼🔸┅═🔸═┅┅───┄
#نهجالبلاغه
▫️وَ أَمَّا الاَْغْنِيَاءَ مِنْ مُتْرَفَةِ الاُْمَمِ، فَتَعَصَّبُوا لاِثَارِ مَوَاقِعِ النِّعَمِ، فَقَالُوا: (نَحْنُ أَکْثَرُ أَمْوَالاً وَ أَوْلاَداً وَ مَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ
🟠اما خود ثروتمندان عيّاش و متکبّر امّتهاى پيشين، تعصّبشان به سبب نعمتهاى گوناگون (و زر و زيورها) و فزونى نفراتشان بود; آنها مى گفتند: ثروت و فرزندان ما از همه بيشتر است و هرگز کيفر نمى بينيم
✍اشاره به اينکه آنها نعمتهاى پروردگار را در جنبه هاى مادّى که شامل نيروى انسانى و اموال سرشار مى شد وسيله برترى جويى و تعصّب قرار دادند و از پذيرش دعوت انبيا سرباز زدند و سرانجام به کيفر الهى گرفتار شدند; ولى تعصّب مخاطبان آن حضرت که به بهانه هاى واهى و کودکانه به نزاع و درگيرى مى پرداختند، نه مثل تعصّب شيطان و نه مثل تعصّب مترفان و مستکبران پيشين، بلکه بر محور مسائلى دور مى زد که حتّى ارزش بهانه جويى را هم نداشت و اين بدترين نوع تعصّب است.
📘#خطبه_192
@nahjol_balagheh
🔸➼🔸┅═🔸═┅┅───┄
هر نفسى گامى است!
#نهجالبلاغه
▫️نَفَسُ الْمَرْءِ خُطَاهُ إِلَى أَجَلِهِ
🟠نفس هاى انسان گام هاى او به سوى سرآمد زندگى و مرگ است.
✍ اين نكته مهمى است كه انسان دائما در حال نفس كشيدن است; در خواب و بيدارى و قيام و قعود و در همه حال و اگر مدت كوتاهى راهِ نفس را بر او ببندند مرگ او فرا مى رسد. از سوى ديگر، دستگاه تنفس انسان و قلب و مغز و ساير اعضا استعداد محدودى دارند; مثلا دستگاه تنفس مى تواند حداكثر چندين ميليارد بار هوا را به درون كشيده اكسيژن آن را جذب كند و گاز كربن را همراه باقيمانده آن بيرون بفرستد. همچنين قلب توان دارد ميلياردها مرتبه باز و بسته شود به يقين هنگامى كه اين عدد به نهايت رسيد تاب و توان اين دستگاه ها تمام مى شود; خود به خود از كار مى ايستند; مانند اتومبيلى كه آخرين قطره سوخت آن تمام شود و در اين هنگام از كار باز مى ايستد، بنابراين همان گونه كه در اتومبيل هر قطره اى از سوخت مصرف مى شود گامى به سوى پايان است، هر نفسى كه انسان مى كشد و هر ضربانى كه قلب او مى زند او را يك گام به پايان زندگى نزديك مى سازد. همان گونه كه گام هاى پى در پى انسان را به مقصد نزديك مى كند. به همين دليل بعضى معتقدند كه ورزش كردن زياد از عمر انسان مى كاهد، زيرا به هنگام ورزش نفس ها سريع تر و ضربان قلب بيشتر مى شود.
📘#حکمت_74
@nahjol_balagheh
بندگان مخلص
#نهجالبلاغه
▫️نَظَرَ فَأَبْصَرَ، وَ ذَکَرَ فَاسْتَکْثَرَ، وَارْتَوَى مِنْ عَذْب فُرَات سُهِّلَتْ لَهُ مَوَارِدُهُ، فَشَرِبَ نَهَلاً، وَ سَلَکَ سَبِيلاً جَدَداً
🟠او (با ديده حق بين) نگاه کرده و ديده است. به ياد خدا بوده و به همين دليل، اعمال نيک فراوان بجا آورده است، و از آب گوارايى که به آسانى (با امدادهاى الهى) در اختيارش قرار گرفته، سيراب گشته و يکباره آن را سرکشيده است، و راه هموار و مستقيمى را (که خدا به او نشان داده) پيموده است».
✍در اين جمله هاى کوتاه و پرمعنا از يک سو، اشاره به اهميّت تفکّر و نظر در جهان هستى و مسايل زندگى مى کند که سبب بصيرت کامل و معرفة اللّه مى شود و از سوى ديگر، اشاره به تداوم ياد خدا مى نمايد، که سبب احياى قلوب و آرامش دلهاست: (أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ سپس اشاره به سيراب شدن از سرچشمه وحى و کلمات پربار معصومين مى کند که به لطف الهى در اختيار بندگان قرار گرفته و اولياء اللّه بى دغدغه و بدون ترديد از اين شراب طهور، سيراب مى شوند و لاجرعه آن را سر مى کشند و سرانجام در جادّه اى که مستقيم و استوار است، گام مى نهند و به سوى قرب الهى و معرفت محبوب پيش مى روند و «در مکتب حقايق و پيش اديب عشق» همچنان درس مى آموزند
📘#خطبه_87
@nahjol_balagheh
#نهجالبلاغه
💠دنيا همچون شتر بدخويى است كه بعد از چموشى به ما روى مى آورد و همچون شترى است كه دوشنده شير را گاز مى گيرد تا شير را براى فرزندش نگه دارى كند. سپس امام آيه 5 سوره «قصص» را تلاوت فرمود: ما مى خواهيم بر مستضعفان زمين منت گذاريم و آنها را پيشوايان و وارثان آن قرار دهيم
📘#حکمت_209
@nahjol_balagheh
هماهنگى رأى صائب، با قدرت
#نهجالبلاغه
▫️صَوَابُ الرَّأْي بِالدُّوَلِ: يُقْبِلُ بِإِقْبَالِهَا، وَيَذْهَبُ بِذَهَابِهَا
🟠رأى صائب و صحيح، همراه قدرت وحكومت است؛ با آن مى آيد و با آن مى رود
✍براى اين گفتار امام عليه السلام چند تفسير وجود دارد : نخست اينكه تا انسان آراء صحيح و صائبى نداشته باشد نمى تواند حكومت خوبى تشكيل دهد؛ مديريت هاى عالى و قوى سرچشمه حكومت هاى نيرومند و صالح است همراه اين مديريت ها آن حكومت ها شكل مى گيرد و با از بين رفتن آن، حكومت ها رو به زوال مى نهند.تفسير ديگر اينكه رأى صائب به هنگام قدرت حاصل مى شود، زيرا افراد قوى و نيرومند براى حفظ قدرت خود مى كوشند تا صحيح ترين راه را انتخاب كنند در حالى كه افراد ضعيف و ناتوان آمادگى روحى براى گرفتن تصميم هاى صحيح ندارند، ازاينرو با حصول قدرت، رأى صائب مى آيد و با پشت كردن قدرت، رأى صائب هم از دست مى رود.تفسير سوم اينكه چون افراد به قدرت مى رسند هر نظرى اظهار دارند از سوى اطرافيان متملق و چاپلوس نظرى صحيح و صواب معرفى مى شود، هرچند باطل باشد و به عكس هنگامى كه قدرت از دست برود گروهى ظاهربين صائب ترين نظرها را نيز انكار مى كنند.
📘#حکمت_339
@nahjol_balagheh
تداوم امامت تا ظهور امام زمان عليه السّلام:
#نهجالبلاغه
▫️أَلَا إِنَّ مَثَلَ آلِ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه وآله كَمَثَلِ نُجُومِ السَّمَاءِ، إِذَا خَوَى نَجْمٌ طَلَعَ نَجْمٌ، فَكَأَنَّكُمْ قَدْ تَكَامَلَتْ مِنَ اللَّهِ فِيكُمُ الصَّنَائِعُ وَ أَرَاكُمْ مَا كُنْتُمْ تَأْمُلُونَ.
💠آگاه باشيد، مثل آل محمّد (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) چونان ستارگان آسمان است، اگر ستاره اى غروب كند، ستاره ديگرى طلوع خواهد كرد (تا ظهور صاحب الزمان عليه السّلام). گويا مى بينم در پرتو خاندان پيامبر (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) نعمت هاى خدا بر شما تمام شده و شما به آنچه آرزو داريد رسيده ايد.
✍مطلب ديگر اينکه: آسمان، شب خالى از ستاره نمى شود; هر زمان ستارگانى آرام و آهسته غروب مى کنند، ستارگان ديگرى در افق مشرق ظاهر مى شوند; اهل بيت پيامبر(عليهم السلام) نيز چنين هستند; هر امامى چشم از جهان فرو مى بندد، امام ديگرى جاى او را مى گيرد تا نوبت به حضرت مهدى(عليه السلام) رسد و با قيام خود جهان را پر از عدل و داد کند.اين تعبير به خوبى نشان مى دهد که سلسله امامت گسستنى و تعطيل بردار نيست. يا به تعبير ديگر: روى زمين از حجّت خدا، هرگز خالى نمى ماند
📘#خطبه_100
@nahjol_balagheh
#نهجالبلاغه
▫️وَأَمْسِکْ عَنْ طَرِيق إِذَا خِفْتَ ضَلاَلَتَهُ، فَإِنَّ الْکَفَّ عِنْدَ حَيْرَةِ الضَّلاَلِ خَيْرٌ مِنْ رُکُوبِ الاَْهْوَالِ
🟠در راهى که ترس گمراهى در آن است قدم مگذار چه اينکه خوددارى کردن به هنگام بيم از گمراهى بهتر از آن است که انسان خود را به مسيرهاى خطرناک بيفکند
✍ جمله «وَأَمْسِکْ...» به رعايت احتياط در شبهات اشاره دارد که يکى از اصول مسلم عقلانى است; هرگاه انسان در برابر دو راه قرار گرفت: راهى روشن و خالى از اشکال و راهى مجهول و تاريک، عقل مى گويد هرگز در چنين راهى گام مگذار که ممکن است سرانجام شومش دامانت را بگيرد و اگر هم به مقصد برسى با ترس و وحشت و اضطراب خواهد بود. در راهى گام بنه که با اطمينان و آرامش تو را به مقصودت مى رساند.
📘#نامه_31
@nahjol_balagheh
آخرین حجت و خلیفه خدا
#نهجالبلاغه
▫️فَهُوَ مُغْتَرِبٌ إِذَا اغْتَرَبَ الاِْسْلاَمُ، وَ ضَرَبَ بِعَسِيبِ ذَنْبِهِ، وَ أَلْصَقَ الاَْرْضَ بِجِرَانِهِ
🟠او به هنگامى که اسلام غروب کند همچون شترى گردد که از راه رفتن بازمانده، بر زمين قرار گرفته و سينه به آن چسبانده است، پنهان خواهد شد.
✍هنگامى که شتر از راه رفتن باز مى ماند بر زمين چنان پهن مى شود که انتهاى دم او به زمين مى چسبد و حتى پايين گردن خود را نيز بر آن مى نهد و اين نشانه نهايت خستگى است و عرب از آن به عنوان کنايه براى نهايت ضعف و ناتوانى استفاده مى کند.اين سخن اشاره آشکار ديگرى به يکى از اوصاف آن مرد الهى است و که در دوران غيبت او اسلام و مسلمين در نهايت ضعف قرار مى گيرند و دشمنان از هر سو براى محو اسلام و شکست مسلمين قيام مى کنند.
📘#خطبه_182
@nahjol_balagheh
دو شاخه مهم صبر
#نهجالبلاغه
▫️الصَّبْرُ صَبْرَانِ: صَبْرٌ عَلَى مَا تَکْرَهُ، وَصَبْرٌ عَمَّا تُحِبُّ
🟠 «صبر بر دو قسم است صبر در برابر انجام کار خوبى که دوست ندارى و صبر بر ترک کار بدى که دوست دارى
✍در واقع نوع اول اشاره به صبر در برابر مشکلات عبادت است و نوع دوم اشاره به شکیبایى در مقابل ترک معصیت و آنچه بعضى از شارحان گفته اند: نوع اول از نوع دوم سخت تر است، گفتار صحیحى به نظر نمى رسد، زیرا موارد، کاملاً مختلف است; گاه مورد اول مهم تر است و گاه مورد دوم تا اطاعت چه اطاعتى باشد و معصیت چه معصیتى.نیز آنچه بعضى دیگر از آنان گفته اند که صبر در این دو مورد از دو مقوله و دو ماهیت است آن هم به نظر درست نمى آید، زیرا صبر به معناى کف نفس و خویشتن دارى و مقاومت در برابر مشکلات است; گاه مشکل انجام طاعتى است و گاه مشکل ترک معصیتى. بر این پایه پیمودن راه حق و رسیدن به مقام قرب پروردگار و حتى رسیدن به اهداف و مقامات مادى در دنیا راه صاف و هموارى نیست. در این راه سنگلاخ ها، گردنه هاى صعب العبور، پرتگاه ها و حیوانات درنده و دزدان خطرناک وجود دارد. اگر صبر و مقاومت انسان کم باشد، با برخورد به این موانع از راه مى ماند و به مقصد نمى رسد. به همین دلیل صبر و استقامت مهم ترین وسیله پیروزى انسان در دنیا و آخرت است.
📘#حکمت_55
@nahjol_balagheh
اندرزهاى پر ارزش:
#نهجالبلاغه
▫️وَاتَّقُوا نَاراً حَرُّهَا شَدِيدٌ، وَقَعْرُهَا بَعِيدٌ، وَحِلْيَتُهَا حَدِيدٌ، وَشَرَابُهَا صَدِيدٌ
🟠از آتشى که حرارتش شديد و عمق آن زياد و زيورش (غل و زنجير) آهنين است و آشاميدنى آن آب جوشان است بپرهيزيد»
✍به يقين، هر کس ايمان به آخرت و دادگاه عدل الهى و حتى گوشه اى از اين عذاب هاى دردناک و وحشتناک، داشته باشد هوا و هوس هاى خويش را کنترل مى کند، و از ظلم و ستم و هرگونه گناه پرهيز دارد، ولى آنها که هيچ گونه ايمانى به آن حساب و کتاب و پاداش و کيفر ندارند دليلى ندارد که هوس هاى خويش را کنترل کنند و دست از تعدّى به حقوق ديگران بردارند.درست است که «وجدان اخلاقى» ممکن است افرادى را تا حدى کنترل کند، ولى به يقين جنبه عمومى و همگانى ندارد و تأثير آن نيز محدود است، به علاوه اگر «نهال وجدان» با آب تعليمات انبيا، پرورش نيابد به زودى مى خشکد، يا پژمرده مى شود.
📘#خطبه_120
@nahjol_balagheh
تفاخر بى معنا به جاى عبرت گرفتن!
#نهجالبلاغه
▫️يَا لَهُ مَرَاماً مَا أَبْعَدَهُ! وَ زَوْراً مَا أَغْفَلَهُ! وَ خَطَراً مَا أَفْظَعَهُ!
🟠شگفتا! چه هدف و مقصد بسيار دورى و چه زيارت کنندگان غافلى و چه افتخار موهوم و نفرت انگيزى
✍آرى استخوانهاى پوسيده در زير خاک و بدنهايى که مور و مار به آن در آويخته چيزى نيست که به آن افتخار کنند چه خوب بود به جاى اين افتخارات موهوم عبرت مى گرفتند و فرداى خود را در زير خروارها خاک در گورهايى سرد و خاموش و بريده از همه بستگان و دوستان با چشم خود مى ديدند و از اين خواب سنگين غفلت بيدار مى شدند.
📘#خطبه_221
@nahjol_balagheh
#نهجالبلاغه
💠از خدا بترسيد، ترسيدن انسان وارسته اى كه دامن به كمر زده و خود را آماده كرده، و در بهره بردن از فرصت ها كوشيده، و هراسان در اطاعت خدا تلاش كرده، و در دنياى زودگذر، و پايان زندگى و عاقبت كار، بدرستى انديشيده است.
📘#حکمت_210
@nahjol_balagheh