#حڪـمــت_۲۳۲ نــهـــج الــبــلاغــہ
وَ قَالَ [عليه السلام] مَنْ يُعْطِ بِالْيَدِ الْقَصِيرَةِ يُعْطَ بِالْيَدِ الطَّوِيلَةِ.
قال الرضى و معنى ذلك أن ما ينفقه المرء من ماله فى سبيل الخير و البر و إن كان يسيرا فإن الله تعالى يجعل الجزاء عليه عظيما كثيرا و اليدان هاهنا عبارة عن النعمتين ففرق ع بين نعمة العبد و نعمة الرب تعالى ذكره بالقصيرة و الطويلة فجعل تلك قصيرة و هذه طويلة لأن نعم الله أبدا تضعف على نعم المخلوق أضعافا كثيرة إذ كانت نعم الله أصل النعم كلها فكل نعمة إليها ترجع و منها تنزع.
#ره_آورد_انفاق(اخلاقى، اقتصادى).
و درود خدا بر او ، فرمود:
✍آن كس كه با دست كوتاه ببخشد، از دستى بلند پاداش گيرد.
(معنى سخن اين است كه آنچه انسان از اموال خود در راه خير و نيكى انفاق مى كند، هر چند كم باشد، خداوند پاداش او را بسيار
مى دهد، و منظور از "دو دست" در اينجا دو نعمت است كه امام [عليه السلام] بين نعمت پروردگار ، و نعمت از ناحيه انسان، را با كوتاهى و بلندى فرق گذاشته است كه نعمت و بخشش از ناحيه بنده را كوتاه ، و از ناحيه خداوند را بلند قرار داده است ، بدان جهت كه نعمت خدا هميشگى و چند برابر نعمت مخلوق است، چرا كه نعمت خداوند اصل و اساس تمام نعمت ها است، بنابراين تمام نعمت ها به نعمت هاى خدا باز
مى گردد، و از آن سرچشمه مى گيرد).
🍃 @nahjolbalaghekhani🍃
#حڪمــت_۲۳۱ نـهـج الــبــلاغـہ
وَ قَالَ [عليه السلام] فِى قَوْلِهِ تَعَالَى إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ الْعَدْلُ الْإِنْصَافُ وَ الْإِحْسَانُ التَّفَضُّل.
#تعريف_عدل_و_احسان(اخلاقى، اقتصادى)
و درود خدا بر او ، فرمود :
✍(در تفسير آيه 90 سوره نحل "خدا به عدل و احسان فرمان مى دهد" فرمود) عدل ، همان انصاف ، و احسان، همان بخشش است.
🍃 @nahjolbalaghekhani🍃
#حڪمــت_۲۳۰ نــهــج الــبــلاغـــه
وَ قَالَ [عليه السلام] شَارِكُوا الَّذِى قَدْ أَقْبَلَ عَلَيْهِ الرِّزْقُ فَإِنَّهُ أَخْلَقُ لِلْغِنَى وَ أَجْدَرُ بِإِقْبَالِ الْحَظِّ عَلَيْهِ.
#راه_به_دست_آوردن_روزى(اقتصادى)
و درود خدا بر او ، فرمود :
✍ با آن كس كه روزى به او روى آورده شراكت كنيد كه او توانگرى را سزاوار تر، و روى آمدن روزگار خويش را شايسته تر است.
🍃 @nahjolbalaghekhani🍃
#حـڪـمــت_۲۲۹ نــهــج الـبـلاغــہ
وَ قَالَ [عليه السلام] كَفَى بِالْقَنَاعَةِ مُلْكاً وَ بِحُسْنِ الْخُلُقِ نَعِيماً وَ سُئِلَ ع عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَى فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً (33)فَقَالَ هِيَ الْقَنَاعَةُ.
#ارزش_قناعت_و_خوش_خُلقى(اخلاقى، اقتصادى)
و درود خدا بر او ، فرمود :
✍آدمى را قناعت براى دولتمندى ، و خوش خلقى براى فراوانى نعمت ها كافى است .( از امام سؤال شد تفسير آيه ، فَلْنُحْيَينه حياة طيّبة چيست؟ فرمود) آن زندگى با قناعت است .
🍃 @nahjolbalaghekhani🍃
#حڪمت_۲۲۸ نـهـج الـبـلاغـہ
وَ قَالَ [عليه السلام] مَنْ أَصْبَحَ عَلَى الدُّنْيَا حَزِيناً فَقَدْ أَصْبَحَ لِقَضَاءِ اللَّهِ سَاخِطاً وَ مَنْ أَصْبَحَ يَشْكُو مُصِيبَةً نَزَلَتْ بِهِ فَقَدْ أَصْبَحَ يَشْكُو رَبَّهُ وَ مَنْ أَتَى غَنِيّاً فَتَوَاضَعَ لَهُ لِغِنَاهُ ذَهَبَ ثُلُثَا دِينِهِ وَ مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ فَمَاتَ فَدَخَلَ النَّارَ فَهُوَ مِمَّنْ كَانَ يَتَّخِذُ آيَاتِ اللَّهِ هُزُواً وَ مَنْ لَهِجَ قَلْبُهُ بِحُبِّ الدُّنْيَا الْتَاطَ قَلْبُهُ مِنْهَا بِثَلَاثٍ هَمٍّ لَا يُغِبُّهُ وَ حِرْصٍ لَا يَتْرُكُهُ وَ أَمَلٍ لَا يُدْرِكُهُ.
#ارزش_ها_و_ضد_ارزش_ها(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود :
✍ كسى كه از دنيا اندوهناك مى باشد، از قضاء الهى خشمناك است، و آن كس كه از مصيبت وارد شده شِكْوه كند از خدا شكايت كرده، و كسى كه نزد توانگرى رفته و به خاطر سرمايه اش برابر او فروتنى كند ، دو سوم دين خود را از دست داده است، و آن كس كه قرآن بخواند و وارد آتش جهنم شود حتماً از كسانى است كه آيات الهى را بازيچه قرار داده است ، و آن كس كه قلب او با دنيا پرستى پيوند خورد، همواره جانش گرفتار سه مشكل است، اندوهى رها نشدنى ، و آرزوئى نايافتني.
🍃 @nahjolbalaghekhani🍃
#حڪمــت_۲۲۷ نـهـج الـبـلاغـہ
وَ سُئِلَ عَنِ الْإِيمَانِ فَقَالَ الْإِيمَانُ مَعْرِفَةٌ بِالْقَلْبِ وَ إِقْرَارٌ بِاللِّسَانِ وَ عَمَلٌ بِالْأَرْكَانِ.
#ارڪـان_ايـمــان(اعتقادى، معنوى)
و درود خدا بر او ، فرمود:
(در مورد ايمان پرسيدند).
✍جواب: ايمان، بر شناخت با قلب، اقرار با زبان عمل با اعظاء و جوارح استوار است.
💎 @nahjolbalaghekhani💎
#حڪمـت_۲۲۶ نـهـج الـبـلاغـہ
وَ قَالَ [عليه السلام] الطَّامِعُ فِى وِثَاقِ الذُّلِّ .
طمع ورزى و خوارى(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود:
✍طمعكار همواره زبون و خوار است.
🍃 @nahjolbalaghekhani🍃
وَ قَالَ [عليه السلام] مِنْ أَشْرَفِ أَعْمَالِ الْكَرِيمِ غَفْلَتُهُ عَمَّا يَعْلَمُ.
💢 #بى_توجهى_به_بدى_بدكاران(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود
✍ خود را به بى خبرى نماياندن از بهترين كارهاى بزرگواران است.
📌 #حڪمـت_۲۲۲
📌#نــــهـــج_الــبـلاغــہ
🔶 @nahjolbalaghekhani🔶
#حڪمت_۲۲۱ نــهـج الـبـلاغــہ
وَ قَالَ [عليه السلام] بِئْسَ الزَّادُ إِلَى الْمَعَادِ الْعُدْوَانُ عَلَى الْعِبَادِ.
#آينده_دردنـاڪ_ستمڪـاران (اخلاقى، سياسى)
و درود خدا بر او ، فرمود : بدترين توشه براى قيامت ، ستم بر بندگان است.
🎀 @nahjolbalaghekhani🎀
#حڪمت_ ۲۱۷ #نهج_البلاغہ
وَ قَالَ [عليه السلام] فِى تَقَلُّبِ الْأَحْوَالِ عِلْمُ جَوَاهِرِ الرِّجَالِ.
#دگرگونى_روزگار_و_شناخت_انسان_ها (اخلاقى، علمى)
و درود خدا بر او ، فرمود :
✍در دگرگونى روزگار، گوهر شخصيت مردان شناخته مى شود.
🌧 @nahjolbalaghekhani🌧
پندهای مولا علی علیه السّلام
#طريقه_شناخت_افراد: امام(علیه السلام) در این کلام نورانى به طریقه آزمایش شخصیت انسان ها اشاره مى کن
به گفته شاعر:
خوش بود گر محک تجربه آید به میان *** تا سیه روى شود هر که در او غش باشد
نیز به گفته شاعرى دیگر:
سیاه سیم زراندود چون به بوته برند *** خلاف آن به در آید که خلق پندارند!
تاریخ اسلام، نمودار عجیبى از همین کلام حکمت آمیز است; افرادى از یاران پیغمبر(صلى الله علیه وآله) بودند که در غزوات اسلامى به عنوان مجاهدى خستگى ناپذیر و افسرى فداکار درخشیدند; ولى بعد از رحلت پیغمبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) بر اثر حب جاه و مقام یا مال و ثروت راه خود را جدا کردند و همان گونه که در حکمت 441 خواهد آمد: «الْوِلاَیَاتُ مَضَامِیرُ الرِّجَالِ; پست هاى مهم میدان مسابقه و آزمایش مردان است». و خلاصه کارهایى براى رسیدن به مال و مقام دنیا انجام دادند که هیچ کس از آنها انتظار نداشت.
در حدیث دیگرى از امیرمؤمنان على(علیه السلام) در غررالحکم مى خوانیم: «الْغِنى وَالْفَقْرُ یَکْشِفانِ جَواهِرَ الرِّجالِ وَأوْصافِها; بى نیازى و فقر باطن افراد و اوصاف آنها را آشکار مى سازد».(3)
مرحوم کلینى در کافى در حدیث معتبرى نقل مى کند که بعد از قتل «عثمان»، امیرمؤمنان على(علیه السلام) به منبر رفت و خطبه اى خواند و در ضمن آن خطبه فرمود: «... یَوْمَ بَعَثَ اللهُ نَبِیَّه(صلى الله علیه وآله) وَالَّذِی بَعَثَهُ بِالْحَقِّ لَتُبَلْبَلُنَّ بَلْبَلَةً وَلَتُغَرْبَلُنَّ غَرْبَلَةً حَتَّى یَعُودَ أَسْفَلُکُمْ أَعْلاَکُمْ وَأَعْلاَکُمْ أَسْفَلَکُمْ وَلَیَسْبِقَنَّ سَبَّاقُونَ کَانُوا قَصَّرُوا وَلَیُقَصِّرَنَّ سَبَّاقُونَ کَانُوا سَبَقُوا; سوگند به خدایى که محمد را به حق مبعوث ساخت، همگى به یکدیگر مخلوط و غربال خواهید شد (تا خالص از ناخالص در آید و پیروان حق از پیروان باطل جدا شوند) تا آنجا که افراد پایین نشین بالا و افراد بالانشین پایین قرار خواهند گرفت و آنها که در اسلام پیشگام بودند و برکنار گشتند سر کار خواهند آمد و کسانى که (با حیله و تزویر) پیشى گرفتند کنار مى روند».(4)
این سخن را با ذکر آیه اى از قرآن مجید که در واقع همه این روایات به آن باز مى گردد پایان مى دهیم آنجا که مى فرماید: «(وَتِلْکَ الاَْیَّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النَّاسِ وَلِیَعْلَمَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا وَیَتَّخِذَ مِنْکُمْ شُهَداءَ وَاللَّهُ لا یُحِبُّ الظَّالِمینَ * وَلِیُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا وَیَمْحَقَ الْکافِرینَ); و ما این روزها(ى پیروزى و شکست) را در میان مردم مى گردانیم; (و این خاصیّت زندگى دنیاست) تا خدا، افرادى را که ایمان آورده اند، مشخص سازد; و (خداوند) از میان خودتان، شاهدانى بگیرد. و خدا ستمکاران را دوست نمى دارد و تا خداوند، افراد با ایمان را خالص گرداند (و ورزیده شوند); و کافران را (به تدریج) نابود سازد»(5). (6)
🌾🍂🌾🍂🌾🍂🌾🍂🌾🍂🌾🍂
📔(1). در متن بسیارى از نسخ نهج البلاغه «علم» به صورت مصدرى آمده در حالى که در نسخ دیگرى «عُلِمَ» به صورت فعل ماضى مجهول است و این نسخه علاوه بر این که با آهنگ جمله بیشتر سازگار است با نسخه اى که از «غررالحکم» نقل کردیم که به جاى آن «تُعْرَفُ» آمده و با نسخه اى که در کنز الفوائد به صورت «عُرِفَ» آمده و نسخه اى که در سراج الملوک به صورت «تُعلَمُ» آمده نیز سازگارتر است.
📔(2). کافى، ج 8، ص 23 .
📔(3). غررالحکم، ح 8269.
📔(4). کافى، ج 1، ص 369; در نهج البلاغه هم این حدیث شریف در خطبه 16 با تفاوت هایى آمده است.
📔(5). آل عمران، آیه 140 و 141.
📔(6). سند گفتار حکیمانه: مرحوم خطیب در مصادر نهج البلاغه در ذیل این کلام شریف مى گوید: قبل از نهج البلاغه در کتاب تحف العقول و روضه کافى ذکر شده و بعد از نهج البلاغه، قاضى قضاعى در کتاب الدستور با تفاوتى و همچنین طرطوشى در سراج الملوک و کراجکى در کنز الفوائد آن را آورده اند و تفاوت آنها نشان مى دهد که آنها نیز این کلام حکیمانه را از منابع دیگرى اخذ کرده اند. (مصادر نهج البلاغه، ج 4، ص 174) مرحوم صدوق نیز قبل از سید رضى آن را در کتاب مشهور خود من لا یحضره الفقیه ضمن وصایاى امیرمؤمنان به فرزندش آورده است. (ج 4، ص 388) همچنین در غررالحکم نیز این کلام حکیمانه با تفاوتى به این صورت نقل شده است: «فی تَصاریفَ الاْحْوالِ تُعْرَفُ جَواهِرُ الرِّجالِ».
#حڪمت_ ۲۱۷
#نــــهـــج_البلاغه
♨️ @nahjolbalaghekhani
#حڪمـت_۲۱۶ نهج البلاغہ
وَ قَالَ [عليه السلام] مَنْ نَالَ اسْتَطَالَ.
#قدرت_و_تجاوز_ڪارى(اخلاقى، سياسى)
و درود خدا بر او ، فرمود
✍كسى كه به نوايى رسيد تجاوز كار شد.
♨️ @nahjolbalaghekhani