به مناسبت هفته بسیج
شاخصه‌های بسیجی از منظر امام خمینی (ره) و امام خامنه‌ای
از تعریف هویت بسیجی و تعمق و تدبر در فهم آن یکی از ضروری‌ترین نیازها و وظایف مهم نسل امروز بسیج در آستانه آغاز دهه چهارم انقلاب اسلامی است که بدون توجه به آن، نگرش بسیجی در معرض تهدید خطرات و آفات جدی قرار خواهد گرفت.
بی‌شک از آنجا که بسیجیان فرزندان عزیز و صالح رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) و جانشین خلف ایشان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هستند، برای رسیدن به شناختی حقیقی از معنای بسیجی و مولفه‌ها و شاخصه‌های هویت بخش نگرش بسیجی، باید به سراغ آراء و نظرات ایشان رفت و کلام این دو بزرگوار را مرور نمود.
با مرور آراء و نظرات ایشان می‌توان موارد زیر را به عنوان مهمترین شاخصه‌های نگرش بسیجی برشمرد:
١- اهل ارتباط با خدا
اولین شاخص در توصیف بسیجیان، ارتباط ویژه‌ای است که بین ایشان و خداوند متعال وجود دارد. بسیجی با خدامحوری آغاز می‌شود و دیگر شاخصه‌های آن نیز شاخه‌ای از ریشه آن است. به واقع روح و جوهره نگرش بسیجی با توحید و وحدانیت و ارتباط با خالق هستی آغاز می‌شود و کار و تلاش برای رضای اوست که معنا می‌یابد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در وصف بسیجیان می‌فرماید:
"یک ویژگی این است که در بسیج ملت ایران، مایه‌ی اصلی، ارتباط با خداست. جوان بسیجی یا هر قشری از قشرهای آن؛ یعنی مرد و زن و پیر و جوان بسیجی، دارای یک ارتباط معنوی و صمیمی با خداست. این، مایه‌ی اصلی کار است. آن عاملی که موجب می‌شود انسان در میدان‌ها خسته نشود، یاد خداست. آن نیرویی که انسان را در مقابل همه‌ی قدرت‌ها با قوت کامل نگه می‌دارد، توکل به خداست. اگر توکل و اعتماد به خدا و ارتباط با خدا بود، حرکت مردمی و بسیجی، حرکتی پایدار و ماندگار خواهد بود. و اگر نبود، یک هیجان و اشتعال در برهه‌ای از زمان پیدا می‌شود، ولی باقی نمی‌ماند و از بین می‌رود. شما اگر نگاه کنید، در دنیا کشوری را با خصوصیات کشور ایران پیدا نخواهید کرد که توانسته باشد در مقابل آن همه دشمن بایستد، بر آنها غالب شود، موانع را بردارد، راه خود را بگشاید، و در جهت اهداف خود حرکت کند. غالباً در کشورها، در انقلاب‌ها و در حرکت‌‌های عمومی، به خاطر فشارها و معامله‌گری‌ها، انحراف پیدا شده است. آن چیزی که تا امروز، این حرکت را در ایران اسلامی این‌طور مستقیم به سمت هدف هدایت کرده است، همین ایمان شما، ارتباطتان با خدا و روحیه‌ی دعا و تضرعی است که در نیروهای بسیجی ما وجود دارد. این، همان دعای کمیلی است که شما مقید بودید و هستید بخوانید. این، همان نماز جمعه‌های شماست. این، همان توسلات و توجهات شما به ائمه علیهم‌السّلام است. و این پیوند و رابطه‌ی معنوی است که همه چیز را حفظ کرده است. این، یک خصوصیت است که در جاهای دیگر نیست، و باید آن را حفظ کنید."(71/8/27)
شاخصه‌های بسیجی از منظر امام خمینی (ره) و امام خامنه‌ای
٢- اهل اخلاص در عمل
شاخص دیگر برای شرح نگرش بسیجی اخلاص است. بدین معنا که عمل جهادی و حضور بسیجیان در صحنه نه برای کسب قدرت و یا منافع شخصی و مادی و یا رضایت دیگران، بلکه تنها مبتنی بر انجام وظیفه و کسب رضای الهی صورت می‌گیرد. در این نگرش، اگر عملی مبتنی بر اخلاص صورت نگیرد، بی‌ارزش بوده و پذیرفته نخواهد بود.
حضرت امام(ره) در شرح ویژگی‌های بسیجیان می‌فرماید: "بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نمودهاند. من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه میخورم و از خدا میخواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجیام." (67/9/2)
رهبر معظم انقلاب اسلامی با یادکردن از اخلاص به عنوان شاخصه رفتار بسیجی می‌فرمایند: "من به شما عزیزانم عرض کنم که یکی از برجسته‌ترین خصوصیاتی که ما برای فرد بسیجی قائل هستیم، عبارت است از صفا و خلوص. اخلاص و معنویت بسیجی و ارتباط با خدا در بسیجی، یک خصوصیت عمده است." (76/9/5)
٣- اهل کار برای رضای خدا
بسیجی برای خدمت طلب مزد نداشته و منتی بر جامعه ندارد. بسیجی در عمل جهادی خود با خدا معامله کرده است و ارزش و اجر کار او قابل پرداخت با پاداش‌های دنیوی نیست.
آیت‌الله خامنه‌ای در این زمینه فرموده است: "شرط دیگر این است که در مقابل این حرکت و کار، از کسی مزد نخواهد. مزد، مربوط به جایی است که کسی از بیرون به ما انگیزه می‌دهد - این کار را بکن، این پول را بگیر - وقتی ما از درون و عمق جان و از عشقمان انگیزه می‌گیریم، از چه کسی می‌خواهیم مزد بگیریم؟ مزد دادن، تحقیر ماست؛ تحقیر انسانی است که از درون دارد می‌جوشد. اینها خصوصیات یک انسان بسیجی است؛ فرهنگ بسیج یعنی این." (84/5/3)
شاخصه‌های بسیجی از منظر امام خمینی (ره) و امام خامنه‌ای
کتاب بسیجی کیست!؟ ناصرکاوه
