#راهکارها_در_نهج‌البلاغه ۳۵
💠 *راه‌کار دریافت امداد الهی*
🔆 *«تَنْزِلُ الْمَعُونَةُ عَلَى قَدْرِ الْمَئُونَةِ»*
🔆 «كمك و یارى (روزى هر كس از جانب خدا) به‌اندازۀ نیاز او خواهد رسید.»
📔 حکمت ۱۳۳
🔰 در این حکمت راه‌کاری برای گرفتن امداد از خداوند بازگو می‌شود و این که چه باید کرد تا خود به خود افراد به اذن حق کمک‌رسانی به یکدیگر داشته باشند.
◀️ اگر طالب امداد الهی هستیم باید بدانیم که در *شرایط اضطرار،* این کمک می‌رسد.
✅ *هنگامی خدای سبحان ما را یاری می‌کند که نیاز و احتیاج خود را به او ابراز کنیم. به‌طور قطع اگر این نیاز و احتیاج ابراز نشود؛ کمکی هم از جانب خداوند نمی‌رسد.*
◀️ *کمک نازل‌شده به اندازۀ احتیاج بندگان است.*
💢 به‌عبارتی دیگر فردی که خود را از عرصۀ تلاش دور کند و وارد میدان کوشش نشود؛ نباید انتظار یاری از جانب پروردگار داشته باشد؛ اما اگر خود را در عرصۀ زحمت انداخت؛ قطعاً خدای سبحان امداد لازم را نصیب او می‌کند.
✅ *راه‌کار نزول یاری خدای سبحان این است که در عرصه‌های اضطرار قرار بگیریم و این اضطرار را به خدای سبحان ابراز کنیم.*
💢 گاه به‌غلط گمان می‌کنیم از امدادهای الهی بی‌نیازیم! در این هنگام قطعاً امدادی هم دریافت نمی‌کنیم؛ اما باید دانست که همۀ بندگان حتی در خوابیدن و بیدار ماندن هم محتاج خدا هستند.
#راهکارها_در_نهج‌البلاغه ۳۶
💠 *راه‌کار فقیر و محتاج نشدن*
🔆 «مَا عَالَ امْرُؤٌ مَنِ اقْتَصَد»
🔆 «فقیر نمی‌شود کسی که میانه‌روی داشته باشد.»
📔 نهج البلاغه، حکمت ۱۳۴
🔶🔸 *میانه‌روی مانع احتیاج انسان به خلق می‌شود.*
💢 باید دانست آنچه موجب احتیاج می‌شود، افراط و تفریط‌هاست. گاه به‌غلط تصور می‌کنیم، *آنچه ما را محتاج دیگران می‌کند افراط است؛ ولی از تفریط‌ها غافل‌ایم و آنها را در محتاج شدن مؤثر نمی‌دانیم.*
🌀 برای مثال فردی با همه دارایی و ثروت از انفاق کردن ابا دارد؛ چون دستان خود را برای خرج کردن و احسان به دیگران بسته می‌بیند؛ چنین فردی احساس فقر می‌کند؛ زیرا در عین دارایی، ندار است.
💢 او دچار تفریط است؛ *اگر از او بخواهند تا برای دیگران خرج کند؛ وقتی برای دیگران می‌خواهد خرج کند، ندارد؛* اما برای خودش بخواهد خرج کند بسیار دارا و تواناست! چنین فردی همیشه فقیر است، گرچه ظاهراً بسیار داراست.
◀️ اگر می‌خواهیم غنای از خلق داشته باشیم و احساس بی‌نیازی کنیم، لازم است *در خرج کردن، راه اعتدال را در پیش گیریم.*
#راهکارها_در_نهج‌البلاغه ۴۳
💠 *«دوراندیشی؛ راه‌کار دوری از پشیمانی»*
🔆 «ثَمَرَةُ التَّفْرِیطِ النَّدَامَةُ وَ ثَمَرَةُ الْحَزْمِ السَّلَامَةُ»
🔆«حاصل كوتاهى، پشيمانى و حاصل دورانديشى، سلامت است.»
📘 حکمت ۱۷۲
🔷🍃 چه بسا مایل‌ایم به‌گونه‌ای زندگی کنیم تا بعدها از هیچ امری پشیمان نشویم. از راه‌کارهای پشیمان نشدن آن است که در زندگی کم‌کاری نداشته باشیم.
🔹 دو راه‌کار در این حکمت برای پشیمان نشدن پیشنهاد می‌شود:
1⃣ کم‌کاری نداشتن؛
2⃣ تدبیر و احتیاط در امور.
🍃 در انجام هر عملی باید آیندۀ کارهای خود را ببینیم و به زمان حال اکتفا نکنیم. گاه در انجام امور مثبت مداومت داریم؛ اما به ناگاه آن را کنار می‌گذاریم و پس از آن هم پشیمان می‌شویم.
طبق فرمایش حضرت اگر می‌خواهیم پشیمان نشویم *اولاً بایستی در وظایف خود کم‌کاری و کوتاهی نداشته باشیم و ثانیاً با تدبیر و احتیاط اقدام کنیم.*
⬅️ اموات در هنگامۀ ورود به عالم برزخ به خداوند می‌گویند:
🔆 *«رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَكْتُ»*
🔆 «مرا بازگردانید، شاید من در آنچه وانهاده‌ام كار نیكى انجام دهم.
✅ *اموات تنها خواهان برگشت نیستند، بلکه معترفند که کم‌کاری داشته‌اند و در صدد جبران هستند.*
#راهکارها_در_نهج‌البلاغه ۵۵
💠 *«راه‌کار آبادانی دنیا و آخرت»*
🔆 «النّاسُ في الدُّنيا عامِلانِ: عامِلٌ عَمِلَ في الدُّنيا لِلدُّنيا، قَد شَغَلَتهُ دُنياهُ عَن آخِرَتِهِ، يَخشى على مَن يَخلُفُهُ الفَقرَ و يأمَنُهُ على نَفسِهِ، فيُفني عُمرَهُ في مَنفَعَةِ غَيرِهِ، و عامِلٌ عَمِلَ في الدُّنيا لِما بَعدَها، فجاءَهُ الّذي لَهُ مِن الدُّنيا بغَيرِ عَمَلٍ فأحرَز الحَظَّينِ مَعا و مَلَكَ الدّارَينِ جَميعا، فأصبَحَ وَجيها عِندَ اللّه، لا يَسألُ اللّه َ حاجَةً فيَمنَعُهُ»
🔆 «مردم در دنيا دو گونه كار مى‌كنند: يكى در دنيا براى دنيا كار مى‌كند. چنين كسى را دنيايش از آخرتش باز داشته، براى بازماندگانش بيم فقر و نادارى دارد؛ اما از تهيدستى خويش آسوده خاطر است. چنين كسى عمر خويش را در راه سود رساندن به ديگران مى‌گذراند. ديگرى در دنيا براى بعد از دنيا كار مى‌كند. چنين كسى را روزىِ مقدّر بى هيچ كوششى برسد. پس، از هر دو جهان بهره برگيرد و هر دو سراى را با هم داشته باشد. چنين كسى در پيشگاه خداوند آبرومند است و هيچ حاجتى از خدا نخواهد كه از برآوردن آن دريغ فرمايد. »
📘نهج‌البلاغه،حکمت ۲۶۱
✅ در نگاه حضرت گروهی از مردم در دنیا برای بعد دنیا کار می‌کنند،و طالب عِزَّت و غِنا هستند. عزّتی باقی و ماندگار .شیفتۀ محبوبیّت‌اند و نوع جاودانۀ آن را خواهانند،محبوبیت موقتی برای آنان کافی نیست.
✅ این بندگان برای زندگی حقیقی کار می‌کنند و زندگی موقت و مَجاز، آنها را سیراب نمی‌کند. دنیا خود به سراغ چنین بندگانی می‌آید، بدون این که خودشان برای دنیا کار کرده باشند.
◀️ *پس دو سهم نصیب این گروه می شود. اینان دنیا و آخرت را باهم دارند و مالک دو عالم می شوند.*
اگر برای آخرت کار کنیم حتماً دنیا به ما اقبال خواهد داشت.
#راهکارها_در_نهج‌البلاغه ۵۷
💠 *«راه‌کار مصونیت نعمت دیگران»*
🔆 *«مَا قَالَ النَّاسُ لِشَیءٍ طُوبَى لَهُ إِلَّا وَ قَدْ خَبَأَ لَهُ الدَّهْرُ یوْمَ سُوء»*
🔆 «مردم به‌چیزى نگفتند خوشا به حالش مگر آنكه روزگار براى آن روز بدى را پنهان دارد.»
📘 نهج‌البلاغه حکمت ۲۷۸
🔷 🔹 *اگر خواهان بقای نعمات دیگرانیم و می‌خواهیم آنان خیر نعمات خود را ببینند و از طریق ما آسیبی به نعمت آنان وارد نشود؛ باید در کلام خود دقّت کنیم* و هیچ‌گاه عبارت «خوش به حالت» را به کسی نگوییم؛ زیرا به‌مجرد چنین کلامی فاتحۀ نعمت او را خوانده‌ایم.
◀️ بسیاری از افراد این‌گونه زندگی‌شان دگرگون شده است یا اصلا از دنیا رفته‌اند.
✅ کلام، در عالم نفوذ دارد؛ پس اگر از کلمات مثبت و مفید استفاده کنیم، بقای نعمات را تضمین کرده‌ایم. وقتی نعمتی را در فردی مشاهده می‌کنیم باید بگوییم: «نوش‌جان و گوارای وجود» در این صورت آن نعمت برای فرد باقی می‌ماند و می‌تواند بهترین بهره را از آن ببرد.
◀️ *حسرت نعمت‌های دیگران را نخوریم؛ زیرا حسرت دودی است که زندگی دیگران را می‌سوزاند.*
✍🏼 «حسرت» با «غبطه» متفاوت است؛ در «غبطه» انسان با خدا طرف است؛ دست خدا باز است و می‌تواند آن نعمت را در اختیار آدمی قرار دهد.
◀️ *بسیاری از افرادی که زندگی‌شان در معرض حسرت واقع می‌شود؛ در درون زندگی‌شان خوش نیستند!*
✅ به جای این که حسرت زندگی دیگران را بخوریم؛ *باور کنیم هم‌اکنون بهتر از آن را از خداوند دریافت کرده‌ایم.*
#راهکارها_در_نهج‌البلاغه ۶۱
💠 *«دوری از فضای گناه، راه‌کار عصمت»*
🔆 *«مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعَاصِی»*
🔆 *«از (اسباب) پاکدامنى دست نيافتن است بر (انجام) گناهان.»*
📙 نهج البلاغة، حکمت ۳۳۷
🔷 متقین هميشه تلاش مي كنند تا از گناهان مصون بمانند،آنان از گناهان کوچک احتراز مي كنند، اماخواهان عصمت تام از سوی خدای سبحان هستند.
🔰 در دعای جوشن کبیر نیز این درخواست مطرح شده:
🔆 «یا عاصِمَ مَنِ اسْتَعْصَمَهُ»
🔆 «خدایا اگر کسی از تو درخواست عصمت کند، تو به او عصمت می‌دهی.»
🍃 آیت الله جوادی آملی معتقد است:
🔶 «خداوند به ۱۲۴ هزار پیامبر عصمت داده است؛ پس باقی مردم نیز می‌توانند این عصمت را کسب کنند.»
⁉️ *راه‌کار کسب عِصمت چیست؟*
✅ راهكار عصمت آنست که انسان خود را در معرض گناه قرار ندهد و از حضور يافتن در فضای گناه‌آلود خودداری كندزيرا او آسيب پذير است*
🔷 هركس بايد اطراف خود را پاک‌سازی كند و از قرار گرفتن در مسیر گناه احتراز نمايد.
🔷 اگر گروهی را «ساکنانِ حرمِ سِتْر و عِفافِ ملکوت» نامیده‌اند؛ ازآنروست كه خود را از چنين فضاهايي دور ساخته اند.
#راهکارها_در_نهج‌البلاغه ۷۳
💠 *«استفادۀ صحیح از نعمت، راه‌کار دوام آن»*
🔆 *«یا جَابِرُ مَنْ کثُرَتْ نِعَمُ اللَّهِ عَلَیهِ کثُرَتْ حَوَائِجُ النَّاسِ إِلَیهِ فَمَنْ قَامَ لِلَّهِ فِیهَا بِمَا یجِبُ عَرَّضَهَا لِلدَّوَامِ وَ الْبَقَاءِ وَ مَنْ لَمْ یقُمْ فِیهَا بِمَا یجِبُ عَرَّضَهَا لِلزَّوَالِ وَ الْفَنَاءِ»*
🔆 *«اى جابر! هر كه نعمت‌هاى خدا بر او بسیار شود، درخواست‌هاى مردم به او بسیار مى‌شود، پس كسی كه براى خدا در آن نعمت‌ها به آنچه كه واجب است قیام کند، آنها را همیشگى و پایدار مى‌سازد، و آنكه براى خدا در آنها به‌آنچه كه واجب است قیام نکند آنها را به نابودى و نیستى مى‌كشد.»*
📙 نهج البلاغه، حکمت ۳۶۴
✅ ما خواهان ماندگاری نعمات الهی در زندگی خویش هستیم. باید بدانیم به‌میزانی که از این نعمات بهتر استفاده کنیم، تداوم خواهد داشت. هرکس از نعمات خداوندی بیشتر بهره برد، مراجعات مردم نیز به او بیشتر خواهد بود.
🔷 اگر آدمی نعمات الهی را صحیح مصرف کند و امور واجب خود را تمام و کمال انجام دهد، یقیناً این نعمت‌ها را در معرض دوام و پایداری قرار داده است؛ اما اگر نعمات را در راه صحیح مصرف نشود؛ در معرض زوال و ناپایداری قرار می‌گیرند.
💢 اگر نعمت‌های خداوندی حبس شوند حتماً از بین می‌روند.
✅ انسان الهی باید به خود یادآور شود که زندگی آرام و بی‌دغدغه، مقدمۀ بندگی برای اوست.
🔷🔹 *این آرامش هدف و غایت برای او نیست،* بلکه مقدمه‌ای است برای اینکه بندگی به درگاه الهی سهل و راحت انجام پذیرد؛ اما اگر از این نعمت پروردگار درست و بهینه استفاده نشود؛ آن‌گاه آرامشی در زندگی نیست.