شبهه ای از مصطفی ملکیان:
"چرا جامعهٔ ایران از اخلاق دور شده است؟ چرا مشکلات اخلاقی جامعه روزبهروز عمیقتر میشوند؟ پاسخ این سوال فقط یک عبارت است: «ابهام از آینده و اخلاقی زیستن». در دهۀ ۱۹۶۰ تعدادی از روانشناسان اجتماعی فرانسوی با همكاری یك مؤسسۀ تحقیقاتی بزرگ، در اروپا یك مركز شبانه روزی تأسیس كردند. در این مركز، نوجوانان ۱۲تا ۱۹سال آموزش میدیدند و زندگی میكردند. مدّت یك سال همه چیز به صورت عادی جریان داشت و آزمایشهای مختلف كمی و كیفی بر روی آنان انجام گرفت. در طول این یك سال، هر نوجوان سه وعدۀ غذایی روزانه با احتساب میان وعدهها، ۸۰۰گرم غذا میخورد. پس از یك سال به تدریج و آگاهانه شایعه كردند به علت وضعیت اقتصادی نابسامان شبانهروزی، ممكن است غذا به لحاظ كمی و كیفی جیرهبندی شود. شش ماه بعد از این شایعه، میزان غذای مصرفی روزانه هر فرد از ۸۰۰گرم به ۱۲۰۰گرم افزایش یافت. هنگامی كه عملاً جیرهبندی را آغاز كردند، مصرف غذا از ۱۲۰۰گرم به ۱۵۰۰گرم رسید و حتی در اواخر این دورۀ چهارساله، نوجوانانی بودند كه در شبانه روز بیش از ۵كیلوگرم غذا میخوردند! دلیل افزایش مصرف این بود كه نوجوانان آیندۀ خود را مبهم میدیدند. هنگامی كه مركز شبانهروزی در وضع عادی قرار داشت، افراد غذای خود را به یكدیگر تعارف میكردند و نسبت به یكدیگر رابطهای مبتنی بر نیكوكاری، شفقت و نوعی از خودگذشتگی داشتند. امّا هنگامی كه شایعۀ كمبود غذا مطرح شد، تعارفات، رعایت ادب و رفتارهای مهربانانه، نسبت به یكدیگر كمتر شد. در واقع به دلیل مبهم بودن آینده، اخلاقی زیستن بر پایۀ عدالت، احسان، رعایت ادب به مرور زمان كمرنگ گشت.
آیندهٔ مبهم و نامعلوم افراد از نظر مالی، شغلی و... آستانۀ اخلاق و تحمل را در هر جامعهای كاهش میدهد. بهطورمثال، در جامعهای كه همۀ افراد با هر تخصصی میتوانند شغلی داشته باشند، كارشكنی، حسادت، تهمت، سخنچینی، چاپلوسی و... كمتر است. به طور كلی در جامعهای كه نیازهای اساسی انسانها در آن تأمین میشود، افراد بر پایۀ موازین اخلاقی زندگی میكنند. پس اخلاقی زیستن ارتباطی به نصیحتهای اخلاقی و ازدیاد مجالس دینی ندارد. اخلاقی زیستن نیاز به آرامش ذهنی و ثبات اقتصادی دارد. به جای صرف هزینههای بسیار برای دعاهای مستحب کمیل و ندبه و سخنرانیهای خسته کننده و مداحیهای سوزناک و خرج برای برپایی مجالس و همایشهای بیاثر بهتر است این ثروت عمومی را به واجبات مردم مخصوصاً ازدواج و شغل منتقل کنید. جوانی که شغل دارد و ازدواج کرده، با خوشبینی به آینده مینگرد و همین آرامش به او زندگی اخلاقی بهتری هدیه خواهد داد. پس، لطفاً مستحبات را کم کنید و به واجبات برسید."
پاسخ شبهه:
اگر چه نیم مطلب ملکیان به عنوان یک پژوهش قابل قبول است اما نتیجه گیری آن کاملا غلط است. تا اینجا که کمبود، باعث تحت الشعاع قرار گرفتن احساس امنیت و کمرنگ شدن اخلاق در جامعه میشود را کاملا قبول دارم لیکن نکات کلیدی در این میان وجود دارد، مثلا آیا همه افرادی که در شرایط کمبود قرارمیگیرند ربات وارد دچار بداخلاقی و ظلم و تعدی به دیگران میشوند!؟ قطعا خیر! چرا که انسان همانطور که غریزه دارد اما مهمترین تفاوتش با حیوان این است که موجودی مختار، دارای اراده و وجدان هم هست و این باعث میشود که افراد مختلف در شرایط تحت کمبود و فشار و مضیقه، واکنشهای متفاوتی را نشان دهند تا آنجا که برخی ممکن است دست به تخلف و تعدی و زیاده خواهی بزنند و برخی نیز ممکن است خود را به مراعات بیشتر افراد جامعه ملزم بداند که این تفاوت به عوامل زیادی مثل تربیت خانوادگی، محیط، ژنتیک و مهمتر از همه اعتقادات افراد بستگی دارد.
نکات دیگری هم وجود دارد که اهمیت اعتقادات را بیشتر خاطرنشان میکند این است که اساسا نمیتوان جامعه ای را در واقع تصور نمود که هیچ فقر و ظلم و مشکلی در آن وجود نداشته باشد و این که بسیاری از افرادی که دچار کمبود و فشار نیستند نیز دچار اختلالات اخلاقی و تعدی و تجاوز به جامعه هستند و این که بیشترین ظلم به جامعه از سوی همین متمولین و سرمایه داران صورت میگیرد و نکته نهایی این که جوامع و ملتها در خلأ زندگی نمیکنند و بعضا مورد فشار و تعدی و تحریم عوامل بیرونی نیز قرار میگیرند که این عوامل به ما اثبات میکند همواره در کنار تلاش حکومتها برای تأمین نیازهای اولیه افراد و جامعه، از نظر مسکن، شغل، ازدواج، تغذیه و... باید برای تقویت عواملی مثل وجدانیات، اخلاقیات و اعتقادات هم تلاش کنند که اینها از طریق موعظه، مناجات، شناخت بیشتر اسلام، پیامبر، اهل بیت صلوات الله علیهم اجمعین ارتقا می یابد پس برخلاف آنچه که مصطفی ملکیان تصویر میکند، غیر از سرمایه گذاری برای دنیای افراد، باید برای اعتقادات و اخلاقیات هم به صورت مستقل تلاش کرد و برنامه داشت و اصلا این طور نیست که این سرمایه گذاری مقوله ای غیرضروری باشد.
#سیاوش_آقاجانی
🆔 @nazokbin
آقای روحانی! به یکی از بانوان ایران در #تفلیس هتک حرمت کردهاند، توقع نداریم مثل دفاع از برادرت اعلام جنگ کنی! نمیخواهیم به قدر اشکی که برای منافقین جلاد ریختی متاثرشوی، توقع نداریم حکایت جمله امیرالمؤمنین درباره کندن #خلخال_زن_یهودی را زنده کنی ولی حرفی، حرکتی، غیرتی، چیزی!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030576677829718016?s=19
🆔 @nazokbin
یک سری مسئولان هستن که به جای سرمایه گذاری روی فرزندشون، بیشتر روی داداششون سرمایه گذاری کردن، به اینا بجای #فرزندت_کجاست باید گفت #داداشت_کجاست؟! البته مواظب باشید که بهتون اعلام جنگ نکنند!!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030654432579645440?s=19
🆔 @nazokbin
میگویند چرا این به اصطلاح مدافعین حقوق زنان اعم از #سلبریتیها و سیاسیون در ماجرای هتک حرمت به بانوی ایرانی در فرودگاه #تفلیس ساکتاند، میگویم ایشان تنها وقتی اعتراض میکنند که حجابی را به کسی الزام کرده باشند واگر الزاما پوششی را از کسی بردارند، آن را در راستای #حقوق_زنان میدانند.
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030728687468113920?s=19
🆔 @nazokbin
تراژدیتر از #تراژدی_اعتماد_به_آمریکا، عبرت نگرفتن زبونان زمان، از قسمتهای پرشمار سریال مهوع اعتماد و خوشبینی به #شیطان_بزرگ است.
#کودتا٢٨مرداد
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030760258141126656?s=19
🆔 @nazokbin
تندیس #اسگل_بلورین میرسد به کسی که بازیگر نقش اول مرد منطقه هست، ولی در اثر شکست در #تراژدی_اعتماد_به_آمریکا، به ایفای نقش مکمل زن در #تراژدی_اعتماد_به_اروپا راضی شده است!!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030825437927301120?s=19
🆔 @nazokbin
مداح عزیز! روحانی ارجمند! علم و هنر شما محترم! من هم اصلا نمیگویم دریافت مزد باعث خدشه به اخلاصتان میشود، لیکن آنقدر مزد مطالبه نکنید و نرخ را بالا نبرید که باعث هتک حرمت به لباس پیامبر و محبت اهل بیت سلام الله علیهم اجمعین گردد.
#مداحی_شغل_نیست
#روحانیت_شغل_نیست
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030838612064129025?s=19
🆔 @nazokbin
#ترامپ یک گروه اقدام ویژه علیه ایران به راه انداخته است ولی #روحانی هنوز حاضر نیست تیم #اقتصادی فرسوده، اشرافی، بیتحرک و فشل خود که بارها بیش از تحریمها، به اقتصاد کشور و معیشت مردم ضربه زدهاند را ترمیم کند!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030847193618571264?s=19
🆔 @nazokbin
#استاد_انتظامی هرچقدر بازیگر خوبی بود، خوب هم بازی میخورد؛ چه بازیای که از فتنهگران خورد و از ایشان حمایت کرد و چه بازیای که از احمدینژاد و مشایی خورد و در ثبت نام مشایی با ایشان همراهی کرد!!
هر خباثت، خیانت، ترور، جنگطلبی و کودتایی که مستکبران عالم مرتکب میشوند و هر همراهی که کشورهای کوچکتر با ایشان انجام میدهند، همگی به اسم #منافع_ملی انجام میشود، عبارتی خودخواهانه از جنس منافع شخصی و حزبی که ان شاءالله در دوران ظهور جایش را به انصاف، حقطلبی و ظلمستیزی خواهد داد.
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030884959689551874?s=19
🆔 @nazokbin
روحانی: "جو #اقتصاد کشور با بگیر و ببند درست نمیشود."
جناب #روحانی! با بگیر و بخور درست میشود؟! با اعلام #جنگ در حمایت از مفسدان و با امانتدار و ذخیره خواندن حرامخواران نجومی چه؟! اقتصاد درست میشود؟!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030889161782448129?s=19
🆔 @nazokbin
#جهانگیری گفته #فساد به برخی از مسئولان بالایی کشور رسیده است و من میگویم اتفاقا فساد از شما مسئولان بالایی که برای برادران، فرزندان، رفقا و همحزبیهایتان رانت قائل میشوید سرچشمه میگیرد. همین شما که وقتی قرار میشود با نزدیکان فاسدتان برخورد شود تا حد اعلام #جنگ هم پیش میروید!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1030929929377128448?s=19
🆔 @nazokbin
آقایان روحانی و ظریف! چرا به سوالات و ابهامات مردم درباره توافق #دریای_خزر پاسخ نمیدهید؟! اصلا فرض کنید این توافق هم محصول مذاکره با آمریکا و اروپاست! نه به آن که #برجام را خورشید، ماه، هوا، معجزه، کلید و... خواندید و نه به اینکه درحد رفع ابهام هم برای مردم توضیح نمیدهید!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1031128035813220357?s=19
🆔 @nazokbin
صادق زیباکلام: "آقای ظریف میفرمایند اروپا هنوزهزینه ایی بابت حمایت ازایران دربرابرآمریکا نپرداخته.هرچه فکرکردم ما چه طلبی ازاروپایی ها داریم عقلم بجایی نرسید.شایدتوقع جناب ظریف بواسطه پرونده درخشان حقوق بشر مان؛ یا شاید هم منظورشان کارنامه برجسته تر محیط زیست مان هست که باعث این توقع شده."
آقای صادق زیباکلام! اگر طبق نظرات شما قراربود حرکت کنیم که به همه دنیا بدهکار بودیم تا آنجا که حتی در یک مسابقه ملی ورزشی هم نباید برنده میشدیم! راستی نگفتید بدهی ما به آمریکا و اروپا که آجرآجر از توسعهشان را بر جان و مال و منابع ملتهای مستضعف جهان مثل ایران بنا نهادهاند چیست؟!
آقای #صادق_زیباکلام! آیا ندیدید که #اروپا همراه با آمریکا با تحریمهای ظالمانه و استفاده سیاسی از آژانس انرژی اتمی، ما را مجبور کرد بخش مهمی از حقوق هستهایمان را درعوض بخشی دیگر از حقمان یعنی تحریم نبودن واگذار کنیم و عملا به این معامله هم پایبند نماند!! خب حالا بدهکار هم باشیم؟!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1031180433684353029?s=19
🆔 @nazokbin
نه درجمهوری اسلامی همه اقدامات خوب ونه دررژیم پهلوی همه کارها بدبوده امافرق رویکردها وآرمانهامهم وآشکارست؛ رویکردج.ا برعکس پهلوی، مردمسالاری، اسلامگرایی،حمایت ازمستضعفان داخلی وخارجی، استکبارستیزی وتقابل باسلطه همهجانبه بیگانه بوده که البته بعضاتحقق عملیشان باضعف مواجه بوده است.
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1031219249962995712?s=19
🆔 @nazokbin
دوستان! کسی میدونه عبارت #قابل_قبول یعنی چی؟!! بعد معنی عبارت #غیرقابل_قبول چی میشه؟!!
#روحانی در نشست هیئت دولت:
"عملکرد وزارت #اقتصاد قابل قبول است"
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1031244155354271744?s=19
🆔 @nazokbin
تعداد امضاکنندگان نامه #استیضاح_کرباسیان هفته پیش ۸۳ امضا داشت و این یعنی اکثر نمایندگان #مجلس عملکرد #وزیر_اقتصاد را خوب میدانستند و حالا که امضاهای این نامه در عرض یک هفته به ۳۳ امضا رسیده، یعنی عملکرد وی از خوب هم خوبتر شده است!!!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1031262194657386497?s=19
🆔 @nazokbin
توییت تاجزاده: "سخنگوی شورای نگهبان: نمایندهای را صدا زدیم به او گفتیم این حرفها که میزنی از نظر ما در بررسی صلاحیتت اثر میگذارد.
آیا هدف از تهدید صریح نماینده مجلس و علنی کردن خبر آن، مرعوبکردن همه فعالان سیاسی نیست و پرده از ماهیت بردهپرور #نظارت_استصوابی برنمیدارد؟
#ام_الفساد"
#ام_الفساد شما فتنهگران هستید که قانون را قبول ندارید! شما که #نظارت_استصوابی را سد راه استمرار افسادطلبی و قانونشکنی خود میدانید! شما که اقدام #شورای_نگهبان در یادآوری وظایف قانونی نمایندگان و تکالیف خودش در بررسی التزام عملی به قانون اساسی و ولایت فقیه را مرعوب کردن میخوانید!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1031277445222203394?s=19
🆔 @nazokbin
توییت تاجزاده: "هدف واقعی #تئوریسین_استبداد_دینی از بیان اینکه "مراقب باشیم کسانی که اولویتشان ایرانی بودن است سر کار نیایند"، نابودی کامل #جمهوریت نظام است، البته با ایجاد دوگانگی کاذب بین دین و ملیت و اصالت دادن به اسلام. او در حقیقت تیغ استصواب را تیز میکند.
#لغو_نظارت_استصوابی"
گرچه ایران و اسلام متضاد نیستند و وطن دوستی از آیات ایمان است ولی ملیت که شخص در تعیینش نقشی ندارد و مکتب که ارادیست ازحیث رتبه متفاوتند، قرآن کریم میفرماید "ان اکرمکم عندالله اتقیکم" نمیگوید ایرانی یا عرب بودنتان! و ملیگراها ثابت کردهاند نمیتوانند حقیقتا به اسلام پایبند باشند.
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1031281548518203392?s=19
🆔 @nazokbin
توئیت محمود صادقی: "شاید باز بیتوتهکنان خرده بگیرند که این وقت شب در توعیتر چکار میکنی؟!
راستش از خبر بازداشت نادر فتورهچی خواب از سرم پریده؛ دوباره به جای #فساد و #فاسد افشاگر فساد را زندان کردند! اگر تا ظهر فردا شکایت از او را پس نگیرند جزئیات پرونده #صندوق_ذخیره_فرهنگیان را منتشر خواهم کرد."
جناب #محمود_صادقی! شاید خرده بگیری ولی بهتر بود این وقت شب از بازداشت #نادرفتورهچی به دلیل شکایت تهیهکننده سریال شهرزاد درس عبرت میگرفتی، چون افشاگری هم اگر با تهمت همراه شود همانطوری که تاکنون بارها مرتکب شدهای، میتواند تو را به زندان بیندازد، پس برای بگمبگمهایت بیشتر دقت کن!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1031380730251800576?s=19
🆔 @nazokbin
نمایندگانی که از طرح #شفافیت_آراء خود نزد مردم ابا دارید! با علم خدا و روز جزا چه میکنید؟!
https://twitter.com/nazokbin_ir/status/1031403588390735872?s=19
🆔 @nazokbin