eitaa logo
ندای تهذیب
7.7هزار دنبال‌کننده
4.7هزار عکس
1.7هزار ویدیو
886 فایل
کانال رسمی معاونت تهذیب و تربیت حوزه‌های علمیه اداره قرآن و حدیث @Sarbazevatan1362 اداره اخلاق @Bahoosh593 اداره مشاوره @ENamazizade پیشنهادات و انتقادات @kovsar140 سایت‌‌ها: tahzib.ismc.ir hojre-nama.ir nedaye-tahzib.ir
مشاهده در ایتا
دانلود
☝️☝️ 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 3 1.. کتاب های اخلاقی - روایی (قسمت اول): مقصود از این گونه کتابها، نوشته هایی است که با گردآوری و باب بندی روایات اخلاقی ، نگارش یافته است و برای تاثیر گذاری و تقویت بنیه اخلاقی، از نفس رحمانی و موثر پاکان و معصومین[ ع] سود جسته است. نویسندگان آن، به شیوه ای که احکام تکلیفی و فقهی رااز روایات می گیرند، صفات و ارزشهای اخلاقی را نیز در کلام معصومین[ ع] جستجو می کنند. برای تاثیرگذاری بیشتر در خواننده، ثواب و عقاب اخروی را محور می دانند و پیامدهای کردار بد، یا پاداشهای اعمال نیک را، گوشزد می کنند. پیشینه تاریخی این شیوه ، چنین است که از دیرباز، ارادتمندان و شاگردان معصومین[ ع] گفتار آن بزرگواران را در مجموعه هایی ضبط می کردند که دراصطلاح ، حدیث شناسی[ اصول] نام می گرفت، در دوران امامان، ازاین گونه نوشته ها و کتابها، فراوان بوده است، اما براثر حوادث زمان، رو به کاستی گرفت. لکن با زحمت و همت با همتانی مانند: کلینی (م 329 ه.ق .) صدوق (م 381ه.ق )، شیخ طوسی[ ره] (م 460ه.ق .) و غیره ، مجموعه های دیگری گردآوری شد و دائره المعارف روایی ، نظیر:[ اصول و فروع کافی] - به همت بیست ساله شخصیتی مانند کلینی[ ره] - پدید آمد. برخی ازاین بزرگان صرفا به گردآوری و دسته بندی روایات بسنده کردند، و برخی دیگر، شرح و مطالبی نیز بدانها افزودند. بی شک، این گونه کتابها از ویژگیها و ارزشهای والایی - در باب تربیت و پیرایش جانها - برخوردارند و جایگاه اصلی را در میان منابع اخلاقی، به خود اختصاص داده اند. این ارزشمندی بخاطرامتیازاتی است که این گونه کتابها دارا بوده و آنها را از دیگر متون اخلاقی ، ممتاز می سازد. مانند: الف : توصیه های اخلاقی و تحکیم مبانی ارزشی ،از زبان کسانی که در دید خواننده ، معصوم بوده و دوراز هرگونه لغزش و خطا شمرده می شوند. ازاین روی ، بااطمینان ، دل به آهنگ کلام آنان می سپارد و از پیام ایشان ، متاثر می گردد. ب : معانی بسیار شگرف و بلند، درالفاظی کوتاه و رسا، بر زبان حکیم ترین انسانها جاری گشته که بدور از بیراهه روی و سر در گمی ، حقیقت را بیان می کنند و راه را نمایان می سازند. این گرانباری و پرمغزی ، ویژ‌گی‌ای است که بدین حد، فقط در کلام معصومین[ ع] پیدا می شود. ج : تکیه اساسی و بیشتر، بر فضایل و ارزشهایی دارند که سرچشمه دیگر نیکیها و خوبیها به شمار آمده و در پی پدید آوردن ملکات اخلاقی در خواننده خود هستند. د: بهره مندی از عوامل و انگیزه های حقیقی ، مانند: ثواب و خرسندی الهی در روی آوری به اعمال نیک ، قهر و عذاب خدایی در ارتکابب گناهان محوراصلی پیام اینهاست که در کاربرد وارزشمندی این انگیزه ه، در تربیت و آموزشهای اخلاقی اسلام ، جای هیچ گونه تردید نیست . ادامه دارد... 🌻 @nedaye_tahzib 🌿 tahzib-howzeh.com
☝️☝️ 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 4 1.. کتاب های اخلاقی - روایی (قسمت دوم): اینک پس از اشاره به برخی از ویژگی ها، نمونه ای ازاین گونه کتابها را در پیش روی قرار می دهیم : 1- اصول کافی [ ثقه الاسلام ، محمدبن یعقوب کلینی ، م 328.329 ه.ق]. این کتاب ، که قرنهاست مرجع پژوهشگران و دانشوران بوده و اکنون نیز چونان گذشته ، معتبرترین کتاب حدیثی به شمار می آید، دائره المعارف روایی است که آبشخور صافی برای تشنگان معارف اسلامی - عقاید،اخلاق و فقه - بوده که با مهارت و نظم ، باب بندی و عنوان گذاری شده است . بخاطر دقت فراوانی که در گردآوری و یادداشت احادیث به کار رفته است و قرب زمانی نویسنده به عصر معصومین[ ع] اعتبار ویژه ای برای این کتاب متنی پدید آورده است . تعلیقات ، تصحیحات فهرستهای فنی ، چاپ شایسته ، زیبنده این گونه میراثهاست که خوشبختانه برخی انجام گرفته و بعضی در دست اقدام است . 2-مکارم الاخلاق: حسن بن الفضل الطبرسی این کتاب نیز بر شیوه اخلاق روایی ، نگارش یافته است . نخست ازاخلاق النبی[ ص] آغاز گشته ، آداب و سنن را در پی آورده و کاوشهایی را در اخلاق و سجایای اخلاق ، دنبال کرده است . گفتار معصومین[ ع] ، با چینش و ترتیب تقریبا منظمی ، گرد آمده و با مهارت ، مطالب اخلاق ، به گونه ای ریز و واقع بینانه بررسی شده است . بخاطراین ارزشمندی ، همواره در محفل دانش پژوهان ، دست به دست می گشته و از شهرت ویژه ای دراخلاق ، برخوردار شده است . چنان که علامه مجلسی[ ره] می فرماید: کتاب المکارم فی الاشتهار کالشمس فی رائعه النهار: [مکارم الاخلاق به مانند خورشید نیمه روز، شهرت داشته و نمایان است] . 3- تنبیه الخواطر و نزهه النواظر المعروف بمجموعه ورام: ورام بن ابی فراس المالکی الاشتری ، م 605 ه.ق . این کتاب نیز، بحثهای گوناگون اخلاقی را با شیوه اخلاق روایی ، پرداخته است . بخش عمده را روایات تشکیل داده و گاهی از شعر و گفتار کوتاه دیگران نیز، گزارش کرده است . عبارات گزیده ، کوتاه ، سودمند و متنوع ، نشاط و جذابیت ویژه ، به خواننده می بخشد. چنانکه از دیرباز همواره در محفل خردمندان ، دفتر ذکر و برای پرهیزکاران نغمه موزون بوده است . کاربرد اصلی این کتاب را نیز در همین زمزمه ای بودن آن می توان دانست چنان که پیشینیان هم به این خاطر، یکدیگر را به خواندن آن سفارش می کردند. کتابهای دیگری نیز دراین راستا جای می گیرند، که از جهت شیوه نگارش و ویژه گیها، مانند چند کتابی است که بر شمردیم .ازاین روی ، به گونه ای گذرا،از آنها یاد می کنیم : المواعظ : [شیخ صدوق ، م 381 ه.ق] . که روایات اخلاقی را با شیوه ای موعظه ای ،از کلمات معصومین[ ع] گزینش کرده است . محاسن برقی : [ احمد بن ابی عبدالله برقی ، م 280 ه.ق] . که روایات را براساس ثواب و عقاب اخروی ، گردآورده است . وافی : [ مولی محسن فیض کاشانی] ، که از عقاید آغاز گشته و سپس به بخش اخلاقیات رسیده و در هر باب ، آیات قرآنی را با شرحی اجمالی ، نقل کرده است . در پی آیات ، گفتار معصومین[ ع] را آورده و بعضا مطالبی را بدانها افزوده است . بحارالانوار، ج 66 تا 70 :علامه مجلسی ، که به ترتیب اصول کافی ، تحت عنوان کتاب [ ایمان و کفر]، مکارم اخلاق ، و مساوی اخلاق و ... ، نوشته است . آیات مربوطه را با تفسیر و روایات آن را نیز، در پی آورده است . ریاض السالکین : [ میر سیدعلی خان کبیر]،این کتاب ، بهترین شرح [صحیفه سجادیه] به شمار می رود. [صحیفه سجادیه] از مطالب و گفتار نغزاخلاقی لبریز است و مهارت و شایستگی ، شارح آن ، کتاب را از بحثها و کاوشها ژرف اخلاقی ، بهره مند ساخت و مفاهیم پرارج صحیفه را قابل فهم گردانید. کاوشگران مسائل اخلاقی ، با مراجعه به آن در می یابند که در منابع اخلاقی تربیتی مقام ارجمندی را داراست . و نیز، دراین راستا، می توان کتابهای دیگری ، مانند :[ غرر و درر آمدی - چاپ دانشگاه ، 7 جلدی] ،[ مصادقه الاخوان] ، شیخ صدوق ،[ الجواهر السنیه] ، شیخ حر عاملی ،[ مشکاه الانوار] طبرسی [ ارشادالقلوب] ، دیلمی - جلد دوم ،[ تحف العقول] ،ابن شعبه حرانی ،[خصال] ، شیخ صدوق ،[ عده الداعی] ،ابن فهد حلی ،[ مرآت الرشاد]، مامقانی [ المومن] ، حسین سعید اهوازی ،[ کشف المحجه] ، سید بن طاووس ،[ نورالحقیقه و نورالحدیقه] ، عزالدین عبدالصمد را نام برد. ادامه دارد... 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com
👇🏿👇🏿 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 5 1.. کتاب های اخلاقی - روایی (قسمت سوم): نگاه کلی : کتابهایی که در بخش اخلاقی - روائی ،از آنها نام بردیم ، نمونه ای بود از نوشته هایی که به عنوان منابع اخلاقی ، شمرده می شوند. چند نکته را یادآور می شویم : 1- کتابهای اخلاقی - روایی ،از نظم و چینش شایسته و یک نواختی برخوردار نیستند. هر یک از دانشوران این فن ، به ذوق و سلیقه شخصی عمل کرده و نظم و ترتیب را بکار بسته است . ازاین روی شایسته است که مانند کتابهای : فقهی ،اصولی ، فلسفی و غیره ،از نظم و ترتیب همانند، منطقی و گویا بهره مند شوند و با فهرستهای فنی تدوین گردند. 2- برخی ازاین کتابها، سند روایات را بیان نداشته و به گزارش متن آن ، بسنده کرده اند. که این انداختن سند، به هر دلیلی که باشد، کمترین زیانش ، سردرگمی و بی اعتمادی پژوهنده است که وی را در پی گیری مصادر، تصحیح منقولات و پژوهش فزونتر، دچار دشواری می کند. 3- وجود روایات پرسش زا، سنگین ، متاشبه، مغایر یکدیگر و نیازمند به تحلیل ، شرح و توجیه ، اشکال دیگری است که دراین نوشته ها دیده می شود. روایاتی که از مفهوم دشواری برخوردارند و بیشتر مردم ، توان فکری و پذیرش آنها را ندارند. سزاواراست که این گونه روایات با شرح و تحلیل پیرامون شرائط زمانی - مکانی مخاطب و با امام ، و با بهره وری از سائر کلمات معصومین در تفسیر و زدودن شبهه ها، انتشار یابند. 4- پرداختن این مجموعه ها به پاره ای از نیازهای اخلاقی - روانی - آن هم گاه و بیگاه بگونه ای تکراری و مشابه . ازاین رو شایسته است که یک مجموعه منظم و تحقیقی از گفتار و سنت معصومین[ ع] و کلام خداوندی - که در بردارنده تمامی مسائل اخلاقی و روانی انسانی باشد، پدید آید و راه برای پژوهشگران آینده هموار شود تاایشان ، گامهای بعدی را برداشته ، و مطابق نیاز هر زمان و براساس اندیشه و توان فکری و ذوقی طبقات گوناگون جامعه ، آثاری را، به نگارش در آورند. ادامه دارد... 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com
👇🏿👇🏿 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 6 2- کتابهای اخلاقی - فلسفی (قسمت اول) : مقصود از این گونه کتابها، نوشته هایی است که حکمای اسلام ، جهت پرورش و تهذیب نفوس ، نگارش کرده اند و بیشتر با مدد عقل و برهان ، به بیان مسائل اخلاقی پرداخته اند.از دریچه [حکمت عملی] انسان را دارای یک سلسله وظایف و تکالیفی می دانند، که عقل و خرد، توان کشف آنها را دارد و برانجام و ترک آنها، دستور می دهد. بهترین وسیله آراستگی را، شناخت فضایل دانسته و منشا رذائل را، جهل و نادانی می دانند پیشتازاین اندیشه حکمای یونان بودند که خیر را در سعادت عقلانی ، تقویت نیروی تفکر و بعد ادراکی می دانستند و عامل تعیین کننده ، در دست یابی به خیر را، شناخت و ادراک معرفی می کردند.ایشان ، معتقد بودند که : [ آدمی از روی علم و عمد، دنبال[ شر] نمی رود، واگر خیر و نیکی را تشخیص دهد،البته آن را اختیار می کند... نیکوکاری ، بسته به تشخیص نیک و بد، یعنی دانایی است . بالاخره فضیلت بطور مطلق ، جز دانش و حکمت چیزی نیست] . 🌱استاد مطهری ، در تفسیراین بینش می نویسند: افلاطون و استادش سقراط، معتقدند، برای عمل به مقتضای خیر، شناختن آن کافی است . یعنی امکان ندارد که انسان کار نیک را بشناسد و تشخیص دهد و عمل نکند، علت عمل نکردن جهالت است . پس برای مبارزه با فساداخلاقی ، جهل را بایداز بین برد و همان کافی است . ازاین رو سقراط، معتقداست که : سرمنشا همه فضایل[ حکمت] است . بلکه هر فضیلتی ، نوعی حکمت است . مثلا شجاعت عبارت است از: معرفت این که از چه باید ترسید واز چه نباید ترسید عفت ، عبارت است از: دانستن این که چه اندازه هدایت شهوات نفسانی شود و چه اندازه جلوگیری شود عدالت عبارت است از: دانستن اصول و ضوابطی که باید در روابط با مردم رعایت شود . ویژگی دیگر این بینش ، تکیه بر [حد وسط] و اعتدال میان قوای چهارگانه نفس ( عاقله ، عامله ، شهویه و غضبیه )است ، که اگر حرکات این قوی ، به گونه ای معتدل انجام گیرد، و سه قوه اخیر مطیع اولی ( عقل ) باشد، و درافعال بر آنچه عقل تعیین می کند، گام بردارد اولا فضایل سه گانه: [حکمت ، عفت و شجاعت] پدید می آید، و ثانیا از حصول آنها، که مرتب بر سازش قوای چهارگانه و اطاعت و انقیاد سه قوه ازاولی است - حالتی پدید می آید که کمال و تمامیت قوای چهارگانه است و آن [عدالت] نام دارد. بنابراین ، هر یک ازاین فضایل چهارگانه (حکمت ، عفت ، شجاعت و عدالت ) که منشا دیگر فضایل و صفات پسندیده به شمار می آیند، دارای جنبه های افراط و تفریط هستند، که عقل ، حد وسط آنها را بر می گزیند و جهتهای افراط و تفریط ر، رها می کند. ادامه دارد.... 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com
👇🏿👇🏿 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 7 2- کتابهای اخلاقی - فلسفی (قسمت دوم) : 👇🏿👇🏿 1️⃣ السعاده و الاسعاد فی السیره الانسانیه: ابوالحسن عامری نیشابوری ، م 381ه.ق مجتبی مینوی که نوشتن مقدمه ، فهرستها و تصحیح این کتاب را به عهده داشته است ، درباره آن چنین می‌نویسد: [ کتاب السعاده والاسعاد، که دراین مجلد تقدیم می شود مشتمل براصول اخلاق و تدابیر عملی است ، که در حیات دنیا،از برای سعید شدن و سعید کردن ضروری شناخته است .این اصول و تدابیر را مولف کتاب ،از ترجمه‌های عربی مولفات ارسطو و سایر فلاسفه یونان استخراج کرده و با نکات و تعلیمات واندرزها و دستورها و حکایاتی که در کتب ایران و هند و عرب یافته است و مناسب و موید گفته های یونانیان تشخیص داده است در آمیخته و کتابی در سیرت و اخلاق انسانی و قوانین سیاست و اصول تربیت و تدبیر منزل ،از آن ترتیب داده است] عامری ، در سالهای میان وفات فارابی و درخشش ابن سینا، مقام ریاست فیلسوفان مسلمان را داشت و در هماهنگی فلسفه یونانی با شریعت اسلام ، کوشش فراوانی را به کار بست و دست به نگارش کتابهای فراوان ، در بحثهای گوناگون فلسفی زد. با بررسی و چینشی در خور تحسین به مسائل اخلاقی پرداخت ، و با مدد گرفتن فراوان از گفتار حکم، و گاهی از روایات ، در تبیین مطالب اخلاقی کوشید. ترتیب کتاب ، بدین گونه است که نخست ، با تقسیم کردن سعادت به [ انسیه] (بدنیه ،النفس البهیمیه ،الشهوانیه و ...) و [ عقلیه] ( النفس الناطقه النظریه ) و راههای به دست آوردن هر یک ، نخستین بخش کتاب آغاز می شود. سپس به بحث از فضائل ،اقسام آن و چگونگی بهره مندی از آنها می پردازد. در بخش سوم ، پیرامون مدیریت جامعه ، شرایط وانواع هر یک ، به کاوش پرداخته و در بخش چهارم و پنجم ، درباره ریاستهای اجتماعی ، جامعه فاضله ، ریاستهای گوناگون و ویژگیهای هر یک ، بحث می کند. در بخش ششم نیز،از رهبری مردم ، و وظایف هر یک ازاقشار جامعه ، سخن می گوید. کاربرد و جایگاه پژوهش این کتاب - در باب اخلاق ، می تواند از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد، زیرا: الف : عناوین فراوان ، و ترتیب و نظم شایان توجه ، سر خط خوبی از مطالب اخلاقی و ترتیب آنها، دراختیار خواننده و پژوهنده قرار می دهد. ب : نقل بسیار زیاد اقوال و افکار حکمای یونانی و غیره و اعتبار ویژه ای که نویسنده دراین گزارش دارد منبع شایسته ای جهت پی بردن به افکار اخلاقی ایشان نیز، به شمار می آید. چنان که مینوی می نویسد: [ اغلب کتبی که ماخذ مولف بوده ، مخصوصا ترجمه های کتابهای یونانی که در دسترس حکمای اسلامی بوده است ،از میان رفته و فقط از راه تالیفاتی شبیه به این کتاب است که ما می توانیم بدانیم ،اهل فلسفه و حکمت در عالم اسلامی از چه ماخذ و منابعی حاصل فکر و تعمق فلاسفه قدیم یونان را شناخته و اقتباس کرده و مبنای اندیشه ها و نوشته های خود ساخته است] . (مقدمه السعاده والاسعاد) ادامه دارد... 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com
👇🏿👇🏿 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 8 2- کتابهای اخلاقی - فلسفی (قسمت سوم) : 👇🏿👇🏿 2️⃣ تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق (یا طهارة الاعراق): کتابی به عربی درباره علم اخلاق نوشته ابوعلی احمد بن محمد بن یعقوب رازی ملقب به مسکویه، فیلسوف قرن چهارم و پنجم. وی که از مترجمعین آثار یونانی است ، بیشتر بر عقل و مکتبهای فلسفی تکیه دارد و به شیوه و ترتیب آنها سیر می کند. به گونه ای چشم گیراز گفتار حکماء یونانی سود جسته و با مهارت این گفتار را بررسی کرده و در آنهااجتهاد می کند. تفاوت وی با عامری در چند نکته است : 1- بهره مندی وی از شرع و تعالیم دین ، فزونتراز عامری است . 2- بر عکس عامری که نگارش ساده و روانی را دنبال می کرد،ایشان در پی شیوه ای علمی و در خور فهم صاحبان فن است . چنانکه خود گوید: [ و علمناه لمحبی الفلسفه خاصه لاللعوام] . 3- ویژگی دیگراین کتاب ، نظم بسیار مرتب و منطقی است که در هفت مقاله و براساس شیوه حکماء یونان آمده است . چنان که از نفس ، قوای نفس ، فضایل چهارگانه ، آغاز کرده و بحثهایی نظیر: اخلاق و طبایع ، سعادت ، لذت ، شجاعت ، عدالت ، جور،انواع محبت ، مرضهای نفسانی و راه مداوای هر یک و ... را به دنبال آورده است . مسکویه رازی ، بیش از هر متفکراسلامی ، به اخلاق و مسائل روحانی ،اهتمام ورزیده است . مهمترین نگارش وی دراین زمینه ، همین کتاب[ تهذیب الاخلاق] است . که مرحوم خواجه نصیر طوسی ، درباره ارزش واهمیت آن می نویسد: کتاب الطهاره - که استاد فاضل و حکیم کامل ،ابوعلی احمد بن محمد بن یعقوب مسکویه خازن رازی ، سقی الله ثراه ، و رضی الله عنه وارضاء، در تهذیب اخلاق ساخته است و سیاقت آن ، برایراد بلیغ ترین اشارتی در فصیح ترین عبارتی پرداخته ، چنان که این سه چهار بیت که پیش ازاین در قطعه گفته آمده است به وصف آن کتاب ناطق است : بنفسی کتاب حازکل فضیله وصار لتکمیل البریه ضامنا مولفه قدابرزالحق خالصا بتالیفه من بعد ماکان کامنا و وسمسه باسم الطهاره قاضیا به حق معناء ولم یک ماینا لقد بذل المجهودلله دره فما کان فی نصح اخلایق خانیا] (کتابی که همه برتری را در بر گرفته و ضامن تمامیت نیکی گشته است . حق را که ناپیدا بود، بدین نگارش ، بی پیرایه آشکار ساخت . نام آن ر،[ طهارت] نامید، که سزاوار و شایسته آن است تمام کوشش را بکار بود، خدایش پاداش فراوان دهد، که در خیرخواهی مردم خطا نرفت ). بااین که افکار واندیشه های مسکویه ، چندان نو و مبتکرانه ، به نظر نمی آید. بلکه تلفیقی است ازاندیشه های حکمای یونانی ، که با مهارت و ژرف اندیشی ، پرداخته و تکمیل شده است .اما گفتار وی ، در باب اخلاق فلسفی ، جنبه سندی داشته و ازارزش فراوانی ، بر خورداراست . زیرا وی ،از نخستین حکیمانی است که انظار فلاسفه و دانشوران اسلامی را به مطالعه اخلاق ، بدین شیوه ، متوجه ساخته و کوشیده است که معارف اسلامی را، به شیوه و جو علمی روز مطرح سازد. کتاب دیگری ازایشان به نام[ جاویدان خرد]، به چاپ رسیده است ، که در آن ، بیشتر به پندهای جزئی و گوناگون مردم جهان ،از هر آیینی که باشند، توجه دارد و مانند[ طهاره الاعراق] به کلیات مسائل اخلاقی ، نپرداخته است . وی در تفاوت این دو می نویسد: بالجزئیات [فهذه جمل نحکمها قبل تفصیلها لولاانا قداحکمنالک الاصول کلها فی کتابناالموسوم[بتهذیب الاخلاق] ، لاوجبنالک هاهنا. ولکن هذاالکتاب غرضنا فیه ایراد جزئیات الاداب بمواعظ الحکما من کل نحله و تبعنا فیه صاحب کتاب [جاویدان خرد] کما وعدناک فی اوله... . (پس این مطالبی بود که بطور فشرده ثابت کردیم . واگر نبود که تمامی اصول این گفتار را در کتاب[ تهذیب الاخلاق] بیان داشته ایم ، بر خود لازم می دانستیم ، که اینجا بحث کنیم .اما هدف ما دراین کتاب : آوردن آداب جزئی ،از پندهای حکما از هر آیینی که باشند - هست . و همان گونه که در آغاز یادآور شدیم : به شیوه کتاب[ جاویدان خرد] ، خواهیم رفت ). ادامه دارد... 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com
👇🏿👇🏿 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 9 2- کتابهای اخلاقی - فلسفی (قسمت سوم) : 👇🏿👇🏿 3️⃣اخلاق ناصری: خواجه نصیرالدین طوسی ،597 - 672 ه.ق . این کتاب نیز، مانند دیگر نوشته هایی ازاین قبیل ، متاثراز شیوه و افکار حکمای یونانی است ، که با درایت و فرزانگی خواجه ، پرداخت گشته است . دراین کتاب ، نخست ازانواع علوم حکمی سخن رفته است . و سپس به اقسام حکمت عملی پرداخته شده که در سه مقاله و هر یک با فصلهای گوناگون ، جای گرفته است : مقاله نخست ، در[ تهذیب اخلاق] است ، که به گونه ای آزاد، کتاب[ تهذیب الاخلاق] مسکویه ، به فارسی برگردان شده است . مقاله دوم ، در تدبیر منزل و مقاله سوم ، در سیاست مدن که اقوال و آراء حکم، به شیوه و آهنگ مقاله نخست نگارش یافته است . از آن رو که خواجه ،این کتاب را به توصیه دیگری می نوشته ، مانند برخی از نوشته های دیگرش ،اعمال نظری نکرده و صرفا گرد آورنده و گزارشگری است که با ترتیب و صورتی شایسته ، به تدوین مطالب پرداخته است . به همین دلیل است که گاهی گفتار بیگانه و مخالف با اندیشه و سیره وی را، مشاهده می کنیم که بدون هیچ گونه اظهارنظری ، از آنها گذشته و به نقد آنها، نپرداخته است . چنان که خود دراین باره می نویسد: [پیش از خوض در مطلوب می گوئیم : آنچه دراین کتاب تحریر می افتد،از جوامع حکمت عملی بر سبیل نقل و حکایت و طریق اخبار و روایت ،از حکمای متقدم و متاخر باز گفته می آید بی آن که در تحقیق حق وابطال باطل شروعی رود، یا به اعتبار معتقد رایی و تزییف مذهبی خوض کرده شود]. پس به روشنی معلوم است که بنای خواجه ، برگزیدگی و گزارشگری بوده است و نمی خواسته به گونه ای استدلالی و کامل به همه بحثها و حقایق اخلاقی بپردازد. بلکه بیشتر،استجابت اسماعیلیان است لذا هنگامی که[ هلاکو] براسماعیلیان چیره شد، و خواجه با وی مرتبط گشت ، خطبه پیشین کتاب را تغییر داد. و موخره آن را نیزانداخت . مطالبی که مناسب ذوق و فرهنگ ایشان بوده و در ستایش آنهابه شمار می رفت ، زدود. تمامی مطالب کتاب ،از تحقیق و گرانباری ویژه ای برخورداراست . همه صفحات ، نکته های پرمغزی را در دید خواننده قرار می دهد، به گونه ای که کاوشگراخلاق ، نمی تواند به آسانی از آن گذشته ، واز گرانباری و چینش شایسته آنها، سرمشق نگیرد و محور نگزیند. بنابراین ، ضروری است که در کاوشهای اخلاقی ، بحثهای مربوطه آن مورد نظر قرار گیرد. ادامه دارد... 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com