#تفكرسيستمی_درمدرسه از سال‌های اولی که وارد مدرسه شدم نصیحت آزاردهند‌ه‌ای مدام در گوشم تکرار می‌شد که: "خودت را خسته نکن، هیچ‌کس یک دستت درد نکنه هم به تو نخواهد گفت" بعد از حدود ده سال هنوز هم این فضا بر مدارس حاکم است. در طول این مدت سوالی برایم پیش آمده بود که چرا تعدادی از همکارانم احساس ارزشمندی در محیط کار خود نمی‌کنند؟ «احساس ارزشمندی طرز نگاه و باوریست که ما نسبت به خود داریم و میزان ارزشی است که برای خود قائل هستیم. انسان زمانی احساس ارزشمند بودن واقعی را تجربه می‌کند که خودش را همانطور که هست بپذیرد.» سوالی که پیش می‌آید این است که افراد دارای احساس ارزشمندی چه ویژگی‌هایی دارند؟ «براساس مطالعات، مهمترین ویژگی این افراد این است که خود را مسئول کارهایشان می‌دانند و تنها روی خود حساب باز می‌کنند و خود را قربانی شرایط بیرونی نمی‌دانند.» آنها عاملیت را برای خود قائلند و به عبارتی #تفکر_درونزا دارند. «به‌قول مولانا: ساعتی میزان آنی ساعتی موزون این بعد از این میزان خود شو تا شوی موزون خویش» اما چه عواملی در بالا بردن احساس ارزشمندی معلمان نقش دارد؟ «۱-اینکه یک معلم چه #خودپنداره‌ای (Self-Concept) از خود دارد بسیار مهم است و باید از خود بپرسد: من کیستم و چه کاری دارم انجام می‌دهم؟ با یافتن پاسخ این سوالات رسالت خود را می‌شناسد و به راحتی گم نمی‌شود. معلمی که نداند کارش چه کمکی به دیگران می‌کند چطور می‌تواند احساس ارزشمندی بکند. ۲- #خودکارآمدی نکته مهم دوم است. اینکه معلم چقدر به توانایی‌های خود باور دارد و خود را اثر بخش ‌می داند، احساس ارزشمندی و رضایت او را افزایش ‌می‌دهد. ۳- حمایت‌های بیرونی نیز بسیار اهمیت دارد. از آنجایی که آموزش یک مسئله چند بعدی است، ساز و کار حمایتی که معلم را پشتیبانی و حمایت‌های گوناگون فکری، مهارتی و روانی می‌کند بسیار حائر اهمیت است. ۴- اینکه معلم چقدر در تصمیمات مشارکت داده ‌می‌شود و دیده یا شنیده می‌شود نیز احساس تعلق خاطر او را به کار افزایش می‌دهد و در نتیجه فرد احتمالا احساس ارزشمندی بیشتری می‌کند.» منبع: بخشی از گفتگوی دکتر علی صاحبی با مجله رشد معلم، شمارۀ ۶، سال ۱۳۹۶، نویسندۀ کتاب «احساس ارزشمندی و راه‌های تقویت آن» ،انتشارات سایه سخن 🆔 @tarbiyat_talim 👈 ✍