🔷اهمیت روزه
🔸روزه و روزه داران در روایات، دارای ارزش و اهمیت خاصی می باشند. امام صادق (علیه السلام) فرمود:
نَومُ الصَّائِمِ عِبَادَهٌ وَ صَمتُهُ تَسبِیحٌ وَ عَمَلُهُ مُتَقَبَّلٌ وَ دُعَاؤُهُ مُستَجَاب
خواب روزه دار عبادت و سکوتش تسبیح و عملش مورد قبول و دعایش مستجاب است.
🔸پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:
إِنَّ لِلجَنَّهِ بَاباً یُدعَی الرَّیَّانَ لَایَدخُلُ مِنهُ إِلَّا الصَّائِمُون
برای بهشت دری است به نام « ریّان » که فقط روزه داران از آن در وارد بهشت می شوند.
🔸پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:
قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی الصَّومُ لِی وَ أَنَا أَجزِی بِهِ وَ لِلصَّائِمِ فَرحَتَانِ حِینَ یُفطِرُ وَ حِینَ یَلقَی رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الَّذِی نَفسُ مُحَمَّدٍ بِیَدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ عِندَ اللَّهِ أَطیَبُ مِن رِیِح المِسک
خداوند تبارک و تعالی فرمود: روزه مخصوص من است و پاداش آن نیز به عهدۀ من است و برای روزه دار دو سرور هست: یکی هنگامی که افطار می کند و دیگری زمانی که خدا را ملاقات می نماید. قسم به آن کسی که جان محمد در دست اوست بوی مخصوص دهان روزه دار از بوی خوش مشک در نزد خدا خوشبوتر است.
📚( احکام رمضان، صفحه 18) #مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #احکام
❓درباره اهمیت روزه و فواید آن توضیح دهید؟
⬅️«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ »؛بقره (۲ )، آیه ۱۸۳. ؛ «اى کسانى که ایمان آورده اید! روزه بر شما مقرر شده است؛ همان گونه که بر کسانى که بیش از شما (بودند) مقرر شده بود ؛ باشد که پرهیزکارى کنید».
«روزه» در لغت به معناى امساک و خوددارى از هر چیز است و در اصطلاح فقه عبارت است از: «امساک و خود دارى از موارد هشت گانه خوردن و آشامیدن، نزدیکى، استمناء، دروغ بستن بر خدا و پیغمبر و جانشینان او، رساندن غبار غلیظ به حلق، فرو بردن تمام سر در آب، باقى ماندن بر جنابت، حیض و نفاس تا اذان صبح، اماله کردن با چیز روان و قى کردن. - از هنگام اذان صبح تا اذان مغرب به قصد انجام دادن فرمان خداوند».
🔻شواهد فراوانى در تاریخ به چشم مى خورد که روزه در میان یهود و مسیحیت و اقوام و ملت هاى دیگر نیز بوده است. آنان به هنگام مواجهه با غم و اندوه و توبه و طلب خشنودى خداوند، روزه مى گرفتند تا با این کار در پیشگاه او اظهار عجز و تواضع نموده و به گناهان خود اعتراف کنند. از انجیل استفاده مى شود که مسیح(ع) چهل شبانه روز، روزه داشته است. ر.ک: تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۶۳۳. قرآن مجید به صراحت بیان مى کند: این فریضه الهى، در امت هاى پیشین نیز واجب بوده است. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ »: بقره (۲ )، آیه ۱۸۳.
🔶روزه ابعاد گوناگون و تأثیرات مفیدى بر وجود انسان دارد. مهم ترین این آثار عبارت است:
◽️۱. روزه روح انسان را تلطیف و اراده او را قوى و غریزه هایش را تعدیل مى کند «لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ».
▫️۲. روزه براى برقرارى مساوات میان فقیر و غنى است تا مردم با چشیدن طعم گرسنگى، به یاد فقیران و محرومان بیفتند و حق آنان را ادا کنند. احادیث بسیارى در این زمینه آمده است، ر.ک: من لایحضره الفقیه، ج ۲، ح ۱۷۶۹-۱۷۶۶.
▫️۳. روزه اثر بهداشتى و درمانى فراوان دارد و باعث سلامتى و تندرستى جسم مى گردد. رسول خدا(ص) «صُومُوا تَصِحُّوا» ؛ «روزه بگیرید تا سالم شوید». الکسى سوفورین (دانشمند روسى ) روزه دارى را طریق درمان بسیارى از بیمارى ها - از جمله کم خونى، ضعف روده ها، رماتیسم، نقرس، بیمارى هاى چشم، مرض قند و بیمارى هاى کلیه و کبد مى داند. به نقل از: تفسیرنمونه، ج ۱، ص ۶۳۲.
🔻«روزه» عبادت است و باید براى انجام دادن فرمان خداوند، از اذان صبح تا مغروب کارى که روزه را باطل مى کند، انجام ندهد. این همان نیت روزه است و لازم نیست آن را از قلب خود بگذراند و یا بر زبان جارى کند. نیت براى روزه ماه رمضان و نذر معیّن، از اول شب تا اذان صبح و براى روزه غیر معین (مانند روزه قضا و نذر مطلق ) از اول شب تا ظهر روز بعد است. نیت روزه مستحبى، از اول شب شروع شده و تمام روز ادامه دارد تا موقعى که به اندازه نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد.
🔻اگر انسان از روى عمد و اختیار کارى که روزه را باطل مى کند، انجام دهد، روزه اش باطل مى شود و باید علاوه بر قضا، کفاره نیز بدهد. کفاره روزه دو ماه روزه است که ۳۱ روز آن باید پى در پى باشد و یا شصت فقیر را سیر کند و اگر به هر کدام یک مد (تقریباً ۷۵۰ گرم گندم یا جو یا مانند آنها ) بدهد، کافى است. دادن پول به فقیر کفایت نمى کند ؛ مگر اینکه اطمینان داشته باشد فقیر به وکالت از او، طعام خریده، سپس آن را به عنوان کفاره قبول مى کند. همچنین مى تواند پول کفاره را به یکى از مراکز و نهادهاى مطمئن بدهد که به مصارف یاد شده مى رسانند (مانند دفاتر مراجع بزرگوار تقلید و کمیته امداد )
#مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #پرسش_و_پاسخ
📖یکی از واجبات دین اسلام و از مهم ترین عبادات، روزه است که عامل مؤثری برای پرورش روح تقوا و دینداری در تمام زمینه ها و ابعاد است. قرآن کریم پس از بیان حکم وجوب روزه، به مؤمنان می فرماید: (لَعَلَّکمْ تَتَّقُونَ)؛[1] «تا شاید پرهیزگار شوید!» آری، روزه از نظر مادی و معنوی در وجود انسان آثار فراوانی دارد که از همه مهم تر «بُعد اخلاقی و فلسفۀ تربیتی» آن است.
❇️تعدیل غرایز حیوانی و تقویت بُعد ملکوتی
از فواید مهم روزه این است که روح انسان را «تلطیف» و ارادۀ او را «قوی » و غرایزش را «تعدیل» می کند؛ چون روزه دار باید در حال روزه با وجود گرسنگی و تشنگی، از غذا و آب و لذات جنسی چشم بپوشد، و عملاً ثابت کند که او همچون حیوان، در بند اصطبل و علف نیست. او می تواند زمام نفس سرکش خود را به دست بگیرد و بر هوسها و شهوات نفسانی خویش مسلّط گردد.
روزه، انسان را از عالم حیوانیت ترقی داده و به جهان فرشتگان صعود می دهد که جملۀ (لَعلَّکمْ تَتَّقُونَ) اشاره به همۀ این حقایق است.[2] به خاطر همین اثر «تعدیل غرایز» است که در روایات معصومین(ع) به کسانی که قدرت ازدواج ندارند، توصیه شده علاوه بر روزۀ واجب، روزۀ مستحبی نیز بگیرند.[3]
❇️سپر از آتش دوزخ
در حدیث صحیح زراره از امام باقر(ع) «روزه» یکی از پایه های اسلام و به عنوان «سپر از آتش دوزخ» معرفی شده است: «بُنِی الْإِسْلَامُ عَلَی خَمْسَةِ أَشْیاءٍ عَلَی الصَّلَاةِ وَ الزَّکاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحجِّ وَ الْوَلَایةِ وَ قالَ رَسولُ اللَّهِ(ص): الصَّوْمُ جُنَّةٌ مِنَ النَّارِ؛[4] دین مقدس اسلام بر پنج ستون بنا شده است: نماز، زکات، روزه، حج و [قبول] ولایت و سرپرستی [معصومین(ع)]، و پیامبر خدا(ص) فرموده است: روزه سپر آتش دوزخ است.»
❇️زکات بدن
در حدیث صحیحی پیامبر(ص) به اصحاب خود فرمود: «آیا به شما خبر دهم از چیزی که اگر به آن عمل کنید، شیطان را به اندازۀ مشرق تا مغرب از شما دور می کند؟ عرض کردند: آری. فرمود: «الصَّوْمُ یسَوِّدُ وَجْهَهُ وَ الصَّدَقَةُ تَکسِرُ ظَهْرَهُ وَ الْحُبُّ فِی اللَّه وَ الْموَازَرَةُ عَلَی الْعَمَلِ الصَّالِحِ یقْطَعُ دَابِرَهُ وَ الِاسْتِغْفَارُ یقْطَعُ وَتِینَهُ وَ لِکلِّ شَی ءٍ زَکاةٌ وَ زَکاةُ الْأَبْدَانِ الصِّیامُ؛[5] روزه شیطان را رو سیاه می کند، صدقه و انفاق در راه خدا کمرش را می شکند، دوستی در راه خدا و یاری کردن به همدیگر برای انجام عمل صالح دنبالۀ او را قطع می کند، استغفار رگ قلب او را می بُرد، و هر چیز زکاتی دارد، "زکات بدنها" است.»
🔰پی نوشت ها
[1] بقره/ 183.
[2] ر. ک: تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و همکاران، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1384 ش، ج 1، صص 703 -709.
[3] در وسائل الشیعه، شیخ حرّ عاملی، آل البیت(ع)، قم، 1411 ق، ج 1، صص 410 – 411. چهار حدیث به مضمون فوق آمده است.
[4] وسائل الشیعه، ج 10، ص 395، ابواب الصوم المندوب، باب 1، ح 1.
[5] همان، صص 395 - 396، ح 2. #مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #منبر_کوتاه
🔷 نیت روزه
🔹 مسأله: در نیت روزه همین قدر کافی است که انسان قصد کند برای انجام فرمان خداوند از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد و جاری کردن نیت بر زبان یا گذراندن از قلب لازم نیست.
🔹 مسأله: روزه دار شب اول ماه رمضان می تواند نیت کند که یک ماه را روزه بگیرد ولی بهتر است در هر شب ماه رمضان برای روزۀ فردای آن روز نیت کند.
🔹 مسأله: اگر روزه دار بداند ماه رمضان است و عمداً نیت روزۀ غیر رمضان کند، نه روزۀ رمضان حساب می شود و نه روزه ای که قصد کرده است.
🔹 مسأله: روزۀ شخصی که خوابیده است، اگر قبل از خواب نیت روزه را داشته صحیح است، اگرچه تمام روز را خواب باشد.
🔹 مسأله: اگر در روزۀ واجب معینی، مثل روزۀ ماه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد، روزه اش باطل است.
🔹 مسأله: کسی که خواب مانده یا مسافر بوده و نتوانسته روزه بگیرد اگر قبل از ظهر بیدار شود و یا مسافر به وطن یا محل اقامت ده روزه برسد اگر شرایط لازم روزه را دارا باشد، می تواند نیت روزۀ واجب کند و اگر بعدازظهر بیدار شود نمی تواند نیت روزۀ واجب کند.
🔹 مسأله: اگر کسی عمداً تا اذان ظهر نیت روزه ماه رمضان نکند باید قضای آن روز را بگیرد.
◽ پرسش: شخصی نیت روزه مستحبی کرده ولی قبل از ظهر فهمید که روزۀ قضا بر ذمۀ او می باشد، آیا می تواند نیت روزۀ قضا کند؟
▫ پاسخ: بله، می تواند.
🔹 مسأله: وقت نیت روزه معین غیر رمضان، همانند نیت روزۀ رمضان است که اگر عمداً تا پیش از اذان صبح نیت نکند، روزه اش باطل است.
🔹 مسأله: اگر برای روزۀ واجب غیر معینی، مثل روزۀ قضای رمضان یا روزۀ کفاره، عمداً تا نزدیک ظهر نیت نکند اشکال ندارد، بلکه اگر پیش از نیت، تصمیم داشته باشد که روزه نگیرد یا تردید داشته باشد که بگیرد یا نه، چنانچه کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و پیش از ظهر نیت کند، روزۀ او صحیح است.
🔹 مسأله: وقت نیت روزۀ مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازۀ نیت کردن به مغرب، وقت باقی مانده.
🔹 مسأله: اگر مریض پیش از ظهر ماه رمضان خوب شود و از اذان صبح تا آن وقت، کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، باید نیت روزه کند و چنانچه بعد از ظهر بهبودی یابد، روزۀ آن روز بر او واجب نیست.
🔹 مسأله: در روزۀ ماه رمضان لازم نیست نیت را معین کند برخلاف روزۀ قضا و نذر و... که باید معین کند.
📚 ( احکام رمضان، صفحه 18)
#مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #احکام
🔲 اگر روزه دار نیت قاطع کند ولی نیت قطع نکند آیا روزه اش صحیح است یا باطل.
چون مرحوم امام می فرمایند نیت قاطع اشکال ندارد، یکی از دوستان گفت مقام معظم رهبری می گویند نظر امام را قبول ندارند و نیت قاطع را هم بنا بر فتوا مبطل می دانند.
▪ پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
▫ در روزه ماه رمضان اگر در اثنای روز از نيّت روزه گرفتن بر گردد به طوری که قصد ادامه روزه نداشته باشد، روزه اش باطل می شود و قصد دوباره او برای ادامه روزه فايده ندارد، البته تا اذان مغرب بايد از کاری که روزه را باطل می‌‌کند خودداری کند. امّا اگر دچار ترديد شود به اين معنی که هنوز تصميم نگرفته است روزه را باطل کند، يا تصميم بگيرد کاری را که موجب باطل شدن روزه است صورت دهد و هنوز آن را انجام نداده (نیت قاطع) در اين دو صورت صحّت روزه او محل اشکال است و احتياط واجب آن است که روزه را تمام کند و بعداً هم آن را قضا نمايد. هر روزه واجب معيّن ديگر ـ مانند نذر معيّن و امثال آن ـ نيز دارای همين حکم است.
◀ ولی در روزه‌های مستحب و نيز روزه‌های واجب غير معين که وجوب آن مخصوص به روز معينی نيست اگر تصميم بر قطع روزه بگيرد ولی کاری که روزه را باطل می‌‌کند از او سر نزند و بعداً دوباره تا پيش از ظهر ـ و در مستحب تا غروب ـ نيّت روزه کند، روزه او صحيح است.
#مناسبت
#ماه_مبارک_رمضان #استفتاء