🔻چرا باید دنبال «زاویۀ دیدِ درست» باشیم؟
🔻بخش عمدهای از خوشبختی یا بدبختی ما به طرز نگاه ما بستگی دارد
🔻 #زاویه_دید (ج۱)- ۱
🔸 بصیرت یکی از تعابیر کلیدی قرآن است؛ یعنی درست نگاهکردن به پدیدهها. اینکه میفرماید «قرآن، بصائر است» (هذا بَصائِرُ لِلنَّاسِ) یعنی قرآن، انسان را طوری بار میآورد که درست به پدیدهها نگاه کند.
🔸 بخش عمدهای از خوشبختی یا بدبختی ما بستگی به طرز نگاه ما دارد. قدرت تحلیل ما بسته به این است که ما پدیدهها را چگونه نگاه میکنیم. ژرفنگری و موضعگیریِ ما نسبت به هر چیزی، بستگی به نوع نگاه ما دارد.
🔸 خوشحالی و غم ما هم بستگی دارد به اینکه هر پدیدهای را چگونه نگاه میکنیم. مثبتنگری یا منفیبافیِ ما، امیدداشتن یا ناامیدشدنِ ما، همه به طرز نگاهکردن ما بستگی دارند.
🔸ممکن است کسی یک پدیدهای را ببیند و خیلی ناامید بشود، اما همان پدیده را یک کسی دیگر ببیند و خیلی امیدوار بشود، این به طرز نگاه افراد بستگی دارد. مثلاً پدیدۀ داعش را میتوانیم مطلقاً «شوم» ببینیم، اما میتوانیم مثل امام(ره) که جنگ تحمیلی را از الطاف خفیۀ الهی میدانست، از یک زاویۀ دیگری به آن نگاه کنیم.
🔸 نگاه ما صرفاً برآمده از آگاهیهای ما نیست، بلکه از حالِ درونی ما هم خبر میدهد، از عقل و قدرت تحلیل و نقادی ما هم خبر میدهد.
👤علیرضا پناهیان
🔻گاهی خدا با یک بلا یا سلب نعمت، نگاه ما را درست میکند
🔻مراقب باش نگاهت خراب نشود؛ گاهی برای درستشدنش رنج زیاد لازم است!
🔻 #زاویه_دید (ج۲)- ۲
🔸 ابلیس تا آخر عمر روی ما کار میکند که طرز نگاه ما را خراب کند. نباید طرز نگاه هرکسی را دریافت کنیم؛ باید بدانیم این کسی که دارد نگاهش را به ما منتقل میکند کیست و نگاهش چگونه است؟
🔸باید مراقب باشیم که نگاه و زاویۀ دید ما را خراب نکنند، اگر نگاه ما خراب شد گاهی برای درستکردنش درد فراوان و رنجهای سنگین لازم است.
🔸گاهی خدا میخواهد به بندهاش بگوید «فلان مشکلِ تو بزرگ نیست» ولی او قبول نمیکند و میگوید خیلی بزرگ است! لذا خدا یک مشکل بزرگ برایش پیش میآورد تا بفهمد مشکل بزرگ یعنی چه! گاهی با یک بلای سخت، میفهمی که نگاهت خراب بوده و باید درستش کنی.
🔸بعضی وقتها، از یک نعمت بزرگ برخوردار هستیم اما قبول نمیکنیم که این نعمت بزرگی است. لذا خداوند با سلب آن نعمت، نگاه ما را عوض میکند و آنوقت میفهمیم که واقعاً نعمت بزرگی بوده است.
👤علیرضا پناهیان
🔻گرایشهای انسان، نگاه او را عوض میکنند؛ بهحدی که گاهی پشه را فیل میبیند!
🔻وقتی دلار را بزرگ ببینی، نمیتوانی به «اقتصاد بدون دلار» فکر کنی!
🔻 #زاویه_دید (ج۷)- ۱
🔸 گرایشهای انسان روی نگاه و زاویۀ دید او تأثیرگذار هستند، لذا کسی که شجاع نباشد نمیتواند نگاه حماسی پیدا کند؛ حتی اگر حماسه و جهاد و شهادت را خوب برایش توضیح بدهید! چون شجاع نیست، نمیتواند صحنه را درست ببیند و به تصویر بکشد.
🔸 گرایشهای انسان (مثلاً شجاعت یا ترس) یک «دید» به انسان میدهند و نگاه او را تغییر میدهند؛ بهحدی که ممکن است یک پشه را به بزرگیِ فیل ببیند و فرار کند! این نگاهِ غلط، ناشی از ترسهایی است که در دلش وجود دارد.
🔸 امام(ره) فرموده بود اگر ناو آمریکایی وارد خلیج فارس شد، آن را بزنید! بعدها یکی از فرماندهان ارتش آمریکا گفت که اگر ایرانیها یک موشک به ناو ما زده بودند، همۀ ناوهایمان را از خلیج فارس خارج میکردیم و برنمیگشتیم؛ اما خوشبختانه نزدند! حالا چرا نزدند؟ چون آمریکا را بزرگ دیدند.
🔸 در مسائل اقتصادی هم برخی از مسئولین، اصلاً اقتصاد بدون «دلار» به ذهنشان نمیرسد و نمیتوانند آن را تصور کنند، چون دلار را خیلی بزرگ دیدهاند؛ این تأثیر «نگاه» است نه تأثیر علم یا واقعیت!
🔸 خداوند برای حل مسائل اقتصادیِ ما در عین بحران هم راه حل گذاشته است، اما آن کسی که باید ببیند، این راهحلها به چشمش نمیآید، چون نگاهش به مسائل، طورِ دیگری است. کسی که نگاهش درست نباشد، به خلاقیت نمیرسد و راه حل هم پیدا نمیکند.
👤علیرضا پناهیان
🔻دو راهبرد مهم برای رسیدن به نگاه درست و دقیق
🔻هوای نفس و حبالدنیا بصیرت را از انسان میگیرد
🔻 #زاویه_دید (ج۱۰)
برای رسیدن به نگاهِ درست، علاوه بر تفکر و آیندهنگری-که قبلاً بیان شد- یک راه دیگر این است که از خدا بخواهیم حق و باطل را به ما نشان بدهد! این دعا از پیامبر(ص) نقل شده است: «اللَّهُمَّ أَرِنَا الْحَقَائِقَ كَمَا هِيَ» خدایا حقایق عالم را آنطور که هست به ما نشان بده!
🔸 خداوند علاوه بر نشاندادنِ حق و باطل یا خوب و بد، لطف دیگری هم به ما بندگانش میکند؛ اینکه به ما نشان میدهد بین خوبها کدام خوبتر است و بین بدها کدام بدتر است؟
🔸 بهانهای که خیلیها برای خرابشدن میآورند یک حرف خوب است! خیلیها برای غیبتکردن یا ظلمکردن، یک بهانۀ خوب میآورند و بهانهشان هم درست است، درحالیکه باید به یک حرف خوب دیگر که مهمتر است توجه میکردند؛ مثل خوارج که یک حرف خوب را (لاحُکم اِلا لِله) گرفتند و در مقابل علی(ع) ایستادند.
🔸 علاوه بر تکنیک فوق -که در واقع یک راهبرد محسوب میشود- راهبرد مهم دیگر برای داشتن نگاه درست، این است که از هوای نفس تبعیت نکنیم و با آن مخالفت کنیم. به محض اینکه ذرهای به سمت هوای نفس و حبالدنیا بروی نگاه درست و حماسیات، خراب میشود.
🔸 أمیرالمؤمنین(ع) میفرماید: دنیا نهایت و آخرِ نگاه آدمِ کور است و آنطرف دنیا هیچچیزی را نمیبیند. آدم بصیر، کسی است که نگاهش نفوذ پیدا میکند و آنطرفتر از دنیا میرود و میفهمد که آخرتی پشت سر آن هست (نهجالبلاغه/خطبه۱۳۳)
👤علیرضا پناهیان
🚩دانشگاه هنر- ۹۶.۷.۱۵