💢 معیوب شدن وسیله حین تعمیر آن ⁉️ سؤال: اینجانب به کارهای فنی و رفع مشکلات وسایل برقی یا مکانیکی بدون دستمزد مشغول می‌باشم؛ اگر احیاناً در حین تعمیر وسیله برقی دچار آسیب و معیوب شود. آیا ضامن هستم؟ ✅ پاسخ: 🔹 اگر از جمله ابزارهایی است که جهت انجام کار در اختیار او قرار گرفته است، در صورتی که در حین کار بوده و افراط و تفریط ننموده باشد ضامن نیست. 🔸اما اگر مسئولیت تعمیر آن ابزار را داشته است، ضامن است هرچند بدون افراط و تفریط بوده باشد مگر آن که طبیعت کار اقتضای این خسارت را داشته است. #احکام_معاملات #حق_الناس ------------------- 📚 پی نوشت: بخش استفتائات پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله خامنه‌ای ------------------ زمزم احکام @omranko

💠 حکم پرداخت ردّ مظالم برای شخص دیگر ⁉️ سؤال: آیا می‌توانیم مواردی که نمی‌دانیم مظالم آن به عهده ماست یا فرد دیگر، پرداخت کنیم؟ آیا از عهده فرد دوم، ساقط می‌شود؟ یا هر دو باید پرداخت کنیم؟ یا نفر دوم هم باید نیت پرداخت مظالم کند؟ اگر بعد فهمیدیم یقیناً به عهده نفر دیگر بوده از عهده او ساقط شده است؟ ✅ پاسخ: 🔹 اگر نیت کنید که مظالم خودتان باشد و اگر مظالم به عهده شما نبود، برای مظالم فرد دیگر محسوب شود، اشکال ندارد و اگر بعداً معلوم شود مظالم به عهده خودتان نبوده برای فرد دوم محسوب می‌شود. #احکام_اموال #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: بخش استفتائات پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله خامنه‌ای ------------------ زمزم احکام @omranko

💠 تعریف ردّ مظالم و چگونگی محاسبه آن ⁉️ سؤال: حداقل میزان ردّ مظالم چقدر می‌باشد؟ و در چه صورت پرداخت ردّ مظالم واجب است؟ ✅ پاسخ: به طور کلی مظالم به بدهی‌هایی گفته می‌شود که بر عهده انسان است و صاحب آن‌ها را نمی‌شناسید یا به هیچ وجه به آن‌ها ـ حتی ورثه ـ دسترسی ندارید، که در این صورت باید به اندازه حداقلی که یقین دارید همراه با تورم آن به فقیر بپردازید و اگر جنس و موجود باشد، باید عین آن را به فقیر تحویل دهید. #احکام_اموال #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: بخش استفتائات پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله خامنه‌ای ------------------ زمزم احکام @omranko

🔰 اهميت حق الناس 🖋 حق ‏الناس از مسائلى است كه در قرآن جايگاه ويژه‏ اى دارد. برخى از سوره‏ هاى قرآن همچون مطففين، حجرات، همزه و برخى سوره ‏هاى ديگر در زمينه حق ‏الناس است. 🔸۱. بلندترين آيه قرآن در زمينه حق الناس است. 🔸۲. اكثر نهى‏ هاى قرآن براى حفظ حق ‏الناس است و تمام آياتى كه در زمينه مغفرت الهى است، حقوق مردم را در بر نمى‏ گيرند. چنان كه حتى خون پاك شهيد كه نماد بندگى است، وامدارى به حق مردم را محو نمى ‏كند. 🔸۳. برخى روايات اهميت حق‏ الناس را از حق الله مهم‏تر دانسته ‏اند. 👈 زيرا حق‏ الناس، حق ‏الله هم هست، ولى حق ‏الله، حق الناس نيست. 👈 هر كس گناهى بكند فقط طرفش خداست و به ‏كسى بدهكار نيست اما اگر كارى ‏كند كه حق مردم ضايع شود، خدا هم مدعى است. 🔸۴. پيامبر (ص) فرمود: ✅ مى ‏دانيد مفلس كيست؟ گفتند: مفلس نزد ما كسى است كه نه پول نقدى دارد و نه متاع. حضرت فرمود: مفلس امت من كسى است كه با داشتن نماز و زكات و روزه به عرصه محشر مى‏ آيد اما كسانى را مورد تعدّى و ستم قرار داده است و به جان و مال و عِرضشان (آبرويشان) تجاوز نموده است. به اين دشنام داده و تهمت زده است، اموال اين شخص را برده، خون او را ريخته و ديگرى را كتك زده است. براى جبران گناهانش از حسنات وى به اين و آن مى ‏دهند، اگر حسناتش تمام شود پيش از آن كه برى‏ء الذمه گردد، از گناهان صاحبان حق مى ‏گيرند و به حساب وى مى ‏گذارند و سپس در آتشش مى ‏افكنند. «1» 🔸۵. امام خمينى (ره) در وصيتى به فرزندشان مرحوم سيد احمد خمينى (ره) مى ‏فرمايند: پسرم سعى كن كه با حق الناس از اين جهان رخت نبندى كه كار، بسيار مشكل مى ‏شود. سر و كار انسان با خداى تعالى كه ارحم الراحمين است بسيار سهل‌تر است تا سر و كار با انسان‏ها. به خدا پناه مى ‏برم از گرفتارى خود و تو و مؤمنين در حقوق مردم. «2» #حق_الناس #حقوق_مردم ------------------ 📚 منبع: «1» بحارالانوار، ج ۶۹، ص ۶، باب ۹۶. «2» صحيفه نور، ج ۱۶، ص ۲۲۳، وصيت امام خمينى (ره) به سيد احمد خمينى. ------------------ @omranko

🔰 فرق ‏هاى حق الله و حق الناس‏ 🔸۱. در حق ‏الله در برخى از موارد حاكم حق عفو دارد ولى در حق ‏الناس حق عفو ندارد. 🔸۲. در حق الله بنا بر تخفيف است، مثلًا كسى كه نمى‏ تواند ايستاده نماز بخواند، مى ‏تواند نشسته بخواند بر خلاف حق الناس. 🔸۳. صدور و اجراى حكم در حق ‏الناس منوط به مطالبه شاكى است بر خلاف حق الله. 🔸۴. حق الناس در پاره ‏اى از موارد مقدم بر حق الله است، بدين معنا كه در موارد اجتماع دو حق و عدم امكان عمل به هر دو از سوى مكلف، حق الناس مقدم است. 👈 مانند اين كه شخصى براى گذاردن حج پول دارد، لكن به همان مقدار بدهكار است و موجودى ‏اش كفاف يكى از اين دو امر را مى ‏كند، در اين صورت اداى دين به دليل اهميت حق الناس مقدم است. «1» 🔸۵. حق الناس اختيارش به دست مكلف است بر خلاف حق الله. 🔸۶. اگر كافر مسلمان شود، به حكم حديث نبوى الاسلامُ يجُبُّ ما قَبلَه، تمام گناهان او بخشيده مى ‏شود و تمام حقوق الهى (نماز، روزه، خمس، زكات و ...) كه در گذشته انجام نشده، از او ساقط است ولى تمام بدهى ‏هايى كه پيش از مسلمان شدنش بر ذمه‌اش بوده بايد بپردازد. «2» #حق_الناس #حق_الله ------------------ 📚 منبع: «1» فرهنگ فقه، ج ۳، ص ۳۲۶. «2» تفسير تسنيم، آية الله جوادى آملى، ج ۱۶، ص ۷۰۱. ------------------ زمزم احکام @omranko

🔰حق الناس ‏هاى فورى 🖋 اداى حق الناس دو گونه است: 🔹 برخى وقت‌دار هستند و فورى نيستند، مثل: - پرداخت بدهى ‏هايى كه وقت آن نرسيده است. - پرداخت مهريه در صورتى كه هنوز مطالبه نشده باشد. 🔹 برخى ديگر فورى هستند و بايد در اولين فرصت پرداخت شوند، مانند: 🔸۱. رد امانت در صورتى كه صاحب آن مطالبه نمايد. 🔸۲. اداى بدهى در صورتى كه وقت آن رسيده باشد و طلبكار آن را مطالبه كند. 🔸۳. تحويل خانه و مغازه اجاره‌اى توسط مستأجر در پايان زمان قرارداد. «1» 🔸۴. رد مال غصبى. 🔸۵. در صورتى كه شخص نشانه ‏هاى مرگ را در خود ببيند، بايد بدهى ‏هاى خود را فوراً بپردازد. #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: «1» جامع المسائل فاضل، ج ۱، س ۱۱۰۰ و ۱۱۰۳. ------------------ زمزم احکام @omranko

💠 حکم چیدن و جمع آوری گیاهان از زمین دیگران ⁉️ سؤال: حکم چیدن و جمع آوری گیاهان از زمینی که نمی‌دانیم ملک شخصی دیگران هست یا خیر، چیست؟ ✅ پاسخ: ورود به مِلک و زمین دیگران و چیدن و جمع آوری گیاهان و سبزی‌ها بدون اجازه از صاحبان آن جائز نیست؛ مگر قرائن قطعی وجود داشته باشد که ملک و زمین شخصی نیست و یا مالکین به این امر - چیدن و استفاده آنها - راضی هستند. #احکام_اموال #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: بخش استفتائات پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله خامنه‌ای ------------------ زمزم احکام @omranko

🔰 هشت نكته درباره غصب‏ 🔸۱. غصب آن است كه انسان از روى ظلم و ستم، بر مال يا حق ديگرى دست‌اندازى كند. «1» 🔹۲. اگر عين مال غصبى موجود باشد، بايد آن را به مالك بازگرداند، حتى اگر موجب ضرر براى غاصب شود. «2» 🔸۳. غاصب ضامن منافع مال غصبى در مدت غصب است، حتى اگر از آن استفاده‌اى نكرده باشد. «3» 🔹۴. اگر مال غصبى دچار عيب و نقص شود، بايد علاوه بر بازگرداندن آن، خسارت وارده را نيز جبران كند. «4» 🔸۵. كسى كه در ملك غصبى نماز بخواند، نمازش باطل است، حتى اگر فقط بر فرش غصبى باشد. «5» 🔹۶. نماز در ملكى كه منفعت آن مال ديگرى است (مثل اجاره داده شده)، بدون اجازه صاحب منفعت، باطل است. «۶» 🔸۷. تصرف در مال مشترك بدون رضايت شريك، غصب و حرام است و نماز در آن باطل است. «۷» 🔹۸. تصرف در مال ميتى كه بدهى دارد، حرام است و نماز در آن باطل، مگر آنكه تصرف جزئى و ناچيزى باشد. «۸» #حق_الناس #غصب ------------------ 📚 منبع: «1» توضيح المسائل مراجع، ج ۲، ص ۴۷۵. «2» تحرير الوسيله، ج ۲، ص ۱۷۷، م ۱۵. «3» همان، ص ۱۷۸، م ۱۷. «4» همان، ص ۱۸۰، م ۲۱. «5» توضيح المسائل مراجع، ج ۱، م ۸۶۶. «۶» همان، م ۸۶۷. «۷» همان، م ۸۷۲. «۸» همان، م ۸۷۶. ------------------ زمزم احکام @omranko

🔰 چهار نكته درباره عاريه 🖋 عاريه از معاملات رايگان و مورد تأكيد در اخلاق اسلامى است كه قوانين مخصوص خود را دارد. 🔸۱. عاريه آن است كه انسان مال خود را به ديگرى بدهد تا از آن استفاده كند و در عوض چيزى از او نگيرد. 👈 مثلًا كتاب خود را به ديگرى بدهد تا مطالعه كند و برگرداند. «1» 🔸۲. كسى كه چيزى را عاريه داده، هر وقت بخواهد مى‏تواند آن را پس بگيرد. 👈 كسى هم كه عاريه گرفته، هر وقت بخواهد مى‌تواند آن را پس بدهد. «2» 🔸۳. چيزى را كه عاريه گرفته، بدون اجازه صاحبش 👈 نمى‏تواند به ديگرى عاريه يا اجاره دهد. «3» 🔸۴. اگر مالى را كه عاريه كرده، از بين برود يا معيوب شود: 👈 اگر در نگهدارى آن كوتاهى يا در استفاده زياده‌روى نكرده، ضامن نيست. 👈 در غير اين صورت، بايد خسارت آن را بپردازد. «4» #عاريه #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: «1» توضيح المسائل مراجع، م ۲۳۴۴. «2» همان، م ۲۳۵۳. «3» همان، م ۲۳۵۸. «4» همان، م ۲۳۴۹. ------------------ زمزم احکام @omranko

🔰 خسارت به اموال ديگران‏ 🖋 يكى از مصاديق حق‌الناس، خسارت رساندن به ديگران است. قرآن مى ‏فرمايد: وَ لا تَكُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِينَ‏ «۱» و ديگران را به خسارت نيفكنيد! ✔️ در اين زمينه به سه نكته اشاره مى ‏شود: ❌ ۱. خسارت زدن به اموال ديگران حرام و موجب ضمان است و جبران آن بر عهده خسارت‌زننده است. ❌ ۲. خسارت به اموال عمومى موجب ضمان است. «۲» ❌ ۳. جبران خسارت واجب است، چه خسارت‌زننده كودك باشد و چه بزرگ، چه به اموال شخصى باشد يا دولتى، چه در خواب باشد يا بيدارى، چه خسارت كم باشد و چه زياد، چه مستقيم باشد و چه غير مستقيم، چه در شرايط طبيعى باشد و چه در حال عصبانيت و ... . #خسارت #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: (۱). شعراء / ۱۸۱. (۲). مسائل جديد، محسن محمودى، ج ۴، ص ۱۶۶. ------------------ زمزم احکام @omranko

🔰 چند نكته درباره رشوه‏ 🔘 ۱. گرفتن و دادن رشوه، حرام است. «۱» 🖋 امام على (عليه السلام) فرمود: الرَّاشِي وَ الْمُرْتَشِي وَ الْمَاشِي بَيْنَهُمَا مَلْعُونُون‏ «۲» رشوه دهنده و رشوه گيرنده و رابط ميان آن دو ملعونند. 🔘 ۲. تغيير عنوان رشوه، سبب حلال شدن آن نمى‏ گردد. مثلًا عنوان هديه، بخشش، شيرينى، زيرميزى و ... ماهيت حرام رشوه را عوض نمى ‏كند. «۳» 🔘 ۳. دريافت كننده رشوه، مالك آن نمى ‏شود و واجب است آن را به صاحبش برگرداند. «۴» 🔘 ۴. چنانچه كسى براى رسيدن به حقش، چاره‌اى جز پرداخت رشوه نداشته باشد، براى رشوه دهنده جايز است ولى براى گيرنده حرام است. ❓پرسش: گاهى مشاهده مى ‏شود بعضى از كارمندان ادارات از مراجعه كنندگان در برابر انجام كارشان تقاضاى رشوه مى ‏كنند. آيا پرداخت رشوه به آنان جايز است؟ ✅ پاسخ: جايز نيست و در صورت گرفتن رشوه، بايد به صاحبانشان برگرداند. «۵» #رشوه #حرام #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: (۱). تحريرالوسيله، ج ۲، ص ۳۶۵، م ۶. (۲). جامع الاخبار، ص ۱۵۶. (۳). تحريرالوسيله، ج ۲، ص ۳۶۵، م ۶. (۴). همان. (۵). اجوبة الاستفتائات، ص ۲۷۳، س ۱۲۴۵. ------------------ زمزم احکام @omranko

🔰 جا گرفتن در مسجد برای نماز 🔘 ١. جا گرفتن در حرم يا مسجد مانند نشستن در آن مكان است و ديگران نمی‌توانند محل او را اشغال کنند، به شرط آن‌كه وسيله‌ای مانند سجاده يا عبا تمام محل نمازخواندن يا قسمت عمده آن را بپوشاند؛ بنابراين گذاشتن مهر و تسبیح حقی برای شخص ايجاد نمی‌کند و ديگران می‌توانند در آن مكان نماز بخوانند. 🔘 ٢. بين گذاشتن رحل (عبا و سجاده) و آمدن فرد، نبايد فاصلهٔ زيادی باشد به‌طوری که آن مكان معطل بماند؛ اگر نمازگزار وسيله‌ای بگذارد و برود و برنگردد، به‌شرط آن‌که بدون برداشتنش نتوان در آن مكان نماز خواند، ديگرى می‌تواند آن را بردارد. «١» 🔘 ٣. اگر شخصی در مسجد جهت شرکت در نماز جماعت وسيله‌ای گذاشته و بیرون رفته و جماعت برپا شده و صاحب وسيله مراجعه نکرده، با شروع جماعت احتياط آن است تا زمانى که امام به رکوع نرفته، جاى او را اشغال نکنند. «٢» 🔘 ٤. کسی که در مسجد یا حرم جا گرفته، اگر دیگری جای او را غصب کند و در آن‌جا نماز بخواند، بنا بر احتیاط واجب باید دوباره نمازش را در محل دیگری بخواند. «٣» #حق_الناس #آداب_مسجد #نماز ------------------ 📚 منبع: (١) تحريرالوسيله، ج ٢، ص ٢١٥، م ١٧. (٢) مجمع المسائل گلپايگانى، ج ١، ص ١٣٥، س ٣٢. (٣) توضيح المسائل مراجع، م ٨٦٨. ------------------ زمزم احکام @omranko