eitaa logo
کانال رسمی دکتر مجید معارف
712 دنبال‌کننده
253 عکس
39 ویدیو
229 فایل
استاد تمام دانشکده الهیات دانشگاه تهران سردبیر فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش دینی» ارتباط با ادمین و ارسال سوالات @hafeze2
مشاهده در ایتا
دانلود
💠 حقوق زهرا (عليهاالسلام) در كتاب خدا 🔻 مجید معارف خداى متعال در سوره اسراء به رسول خود چنين خطاب مى‌كند: (وَ آتِ‌ ذَا الْقُرْبىٰ‌ حَقَّهُ‌)؛ «حق خويشاوندان را بده». با توجه به تفسير «قربى» در آيه مودت، مراد از «ذى القربى» همان خويشاوندان رسول خدا (صلی الله علیه وآله) هستند كه نزديك‌ترين مصداق آن فاطمه زهرا (عليهاالسلام) است و اين مطلب، از رواياتى به دست مى‌آيد كه براى تفسير اين آيه بيان شده است. بنابر روايات شيعه و سنى، هنگامى كه اين آيه نازل شد، پيامبر خدا (صلی الله علیه وآله) فاطمه زهرا (عليهاالسلام) را فراخواند و مزرعه فدك را به وى واگذار كرد. از جمله ابوسعيد خدرى نقل كرده است: لمّا نَزَلَ‌ فَاَعطاها فَدكاً. هنگامى كه آيه (وَ آتِ‌ ذَا الْقُرْبىٰ‌ حَقَّهُ‌) نازل شد، رسول خدا(ص) فاطمه(عليهاالسلام) را فراخواند و فدك را به وى بخشيد. «1» 🔸 مانند اين حديث را ابن عباس و ديگران، روايت كرده‌اند. «2» فاطمه زهرا (عليهاالسلام) با چنين پيشينه‌اى مقابل ابوبكر ادعا كرد كه پدرش فدك را به او هبه كرده است؛ اما ابوبكر نپذيرفت و گفت: «من گفته تو را قبول ندارم». در اين هنگام، ام ايمن و يكى از غلامان پيامبر(ص) براى فاطمه(عليهاالسلام) گواهى دادند. «3» ولى دستگاه خلافت، به شهادت اين دو اهميتى نداد. ازاين‌رو، به استناد روايات وارده، رسول خدا(ص) در حيات خود فدك را به فاطمه (عليهاالسلام) بخشيد و آن حضرت نيز در آن تصرف كرد و درآمد سالانه آن را ميان فقرا تقسيم مى‌نمود. «4» 🔹 على (علیه السلام) نيز در نامه 45 نهج‌البلاغه از مالكيت فدك، براى اهل‌بيت (عليهم‌السلام) خبر داده است كه پس از رسول خدا(ص) مصادره گرديد. بَلى كانَتْ‌ فِى أيدِينا فَدكٌ‌ مِنْ‌ كُلِّ‌ ما أظَلَّتْهُ‌ السَّماءُ فَشَحَّتْ‌ عليها نُفوسُ‌ قومٍ‌ وَ سَخَتْ‌ عَنها نُفوسُ‌ قومٍ‌ آخَرينَ‌ و نِعمَ‌ الحَكَمُ‌ اللهُ‌ و مَا اصنَعُ‌ بِفَدَكٍ‌ وَ غَيرِ فَدكٍ‌.... آرى از آنچه آسمان بر آن سايه افكند، فدك در دست ما بود كه مردمى بر آن بخل ورزيده [آن را از ما گرفتند] و مردمى ديگر سخاوتمندانه از آن چشم پوشيدند و بهترين داور خداست؛ مرا با فدك و غير فدك چه كار...؟! «5» آرى، پس از وفات رسول خدا(ص) سردمداران قدرت و خلافت، فدك را غصب و سپس شايع كردند كه رسول خدا(ص) فرموده است: إِنّا مَعاشِرَ الأَنبياءِ لانُورِّث ما تَركناهُ‌ صَدَقةٌ‌. (ما گروه پيامبران، چيزى به ارث نمى‌گذاريم، آنچه از ما باقى مى‌ماند، صدقه است.) «6» 🔻 هدف آنان از اين كار محروم كردن اهل‌بيت(عليهم‌السلام) از پشتوانه اقتصادى‌شان بود. حضرت فاطمه(عليهاالسلام) با تأكيد بر مالكيت فدك، به احتجاج با ابوبكر پرداخت، به اين صورت كه فرمود: با فرض آنكه فدك هبه رسول خدا(ص) نبوده و فقط‍‌ در شمار مواريث پيامبر(ص) باشد، آيا در كتاب خدا وارد شده است كه تو از پدر خود ارث ببرى و من نتوانم ارث ببرم‌؟ «7» هدف حضرت فاطمه (عليهاالسلام) آن بود كه به ادعاى روايى ابوبكر بر ارث نبردن از پيامبر پاسخ دهد؛ زيرا اگر روايتى مخالف صريح آيات قرآن باشد، بى‌اعتبار است و صلاحيت استدلال ندارد. 🌀 پی‌نوشت: 1. تفسير القرآن العظيم، ج3، ص39؛ تفسير عياشي، ج2، ص310 و311 و نيز ر.ك: تفسير نورالثقلين حويزى، ج3، صص153 - 156؛ شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج1، صص329 - 341. 2. همان. قابل ذكر است كه برخي، مانند ابن كثير، ايراد گرفته‌اند كه به‌دليل مكى‌بودن سوره بنى‌اسرائيل اين روايات اعتبار چنداني ندارد (تفسير القرآن العظيم، ج3، ص39)؛ چون موضوع فدك و واگذارى آن به فاطمه زهرا(عليهاالسلام) يا شخص ديگر، مربوط‍‌ به حوادث جنگ خيبر به بعد است كه در مدينه اتفاق افتاد. در پاسخ بايد گفت: علاوه بر بحث مستثنيات سوره‌هاى مكي (كه آيه يا آياتي از آن در مدينه نازل شده و در كتاب‌هاى علوم قرآني فصلي را به خود اختصاص داده است) مى‌توان از احتمال نزول مكرر يك آيه در مكه و مدينه نيز سخن به ميان آورد. بنابراين بعيد نيست كه آيه (وَ آتِ‌ ذَا الْقُرْبىٰ‌ حَقَّهُ‌ وَ الْمِسْكِينَ‌ وَ...) دو بار نازل شده باشد، يكي در مكه همراه سوره اسراء و ديگرى در مدينه كه براساس آن، رسول‌خدا(ص) فدك را به فاطمه زهرا(عليهاالسلام) واگذار كرد. التمهيد في علوم القرآن، ج1، ص156 كه مى‌نويسد: «اذن فالايه -لعلها- نزلت للمرة الثانية بعد فتح خيبر و بعد ما افاء الله على رسوله والمؤمنين...». 3. ر.ك: مفاتيح الغيب، ج29، ص284. 4. بحارالانوار، ج29، ص133. 5. نهج البلاغه، نامه 45. 6. ر.ك: شرح نهج البلاغه، ابن ابى‌الحديد، ج16، ص218. به نقل از سقيفه و فدك، ابوبكر احمد بن عبدالعزيز جوهرى. 7. الاحتجاج، طبرسي، ج1، ص102. 🆔 @ostadmaaref
سخنی در سیره زندگانی حضرت زهرا سلام الله علیها.mp3
10.63M
💠 موضوع: سخنی در سیره زندگانی حضرت زهرا سلام الله علیها ♦️ دکتر مجید معارف 🔹 به مناسبت فرارسیدن شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها 🆔 @ostadmaaref
💠 مقاله: بررسی اثر تربیتی باور به حضور امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در زندگی از منظر قرآن و روایات 📖 چکیده: انسان در زندگی فردی و اجتماعی نیازمند باورهای قوی است تا به پشتوانه آن باورها هرچه سریع تر به سوی کمال و تعالی انسانی راه بپیماید و به سعادتی که همه اولیای الهی برای رسیدن انسان به آن تلاش می کردند، نائل آید. از جمله این باورها اعتقاد به حضور امام مهدی (عج) می باشد. در این پژوهش سعی داریم به تاثیر این باور در حیات مومنان و معتقدان به حضرتش بپردازیم؛ از جمله تاثیرات این باور عبارت است از: حیات و شادابی انسان در باوری عمیق، دور ماندن از القائات شیطان، توانمند شدن در راستای رشد و تعالی، نجات از حیرت و سرگردانی، تخلق به سیره امام(ع)، بهره مندی از نور هدایت، روشن شدن فلسفه زندگی، شکوفایی روح امید و دست یافتن به آرامش، تقویت جهان بینی دینی و رسیدن به حقیقت ایمان. در واقع تنها فردی می تواند به سعادت برسد که در مسیر معرفت و بندگی خدا و شناخت حجت الهی قدم بردارد. این بررسی روایی نشان می دهد که ما می توانیم زندگی خویش را بر اساس تعالیم قرآن و معارف اهل بیت (علیهم السلام) و همچنین اعتقاد به حضور آخرین حجت الهی به گونه ای بنا نماییم تا همواره در مسیر هدایت گام برداشته و از هرگونه انحراف مصون بمانیم. 📘 فصلنامه: بصیرت و تربیت اسلامی، پیاپی 27 (زمستان 1393)، صفحات: 1 تا 24 🆔 @ostadmaaref
بررسي اثر تربيتي باور به حضور امام مهدي (عج) در زندگي از منظر قرآن و روايات.pdf
295K
💠 بررسی اثر تربیتی باور به حضور امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در زندگی از منظر قرآن و روایات 🖌 نویسندگان: مجید معارف؛ محبوبه کبیر (عج) 🆔 @ostadmaaref
✅ سلسله نشست های علمی آنلاین "درآمدی به اخلاق قرآنی" 🔴برگزارکننده: انجمن علمی معارف اسلامی دانشگاه شهید بهشتی و دفتر هم اندیشی استادان دانشگاه با همکاری انجمن های علمی دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، شیراز، اصفهان، الزهرا، معارف اسلامی و ادیان و مذاهب ☑️ با حضور دکتر مجید معارف 📅 زمان: ٩ فروردین - ساعت ۱۶:۳۰ 👈سامانه ثبت نام (رایگان): https://b2n.ir/quransbu 👈لینک ورود: https://webinaronline.ir/Link/S2314196092 🌐کانال اطلاعات سایر نشست‌ها: http://eitaa.com/ethicssbu 🆔 @ostadmaaref
خاستگاه اعتقادی اخلاق در روایات شیعه.mp3
40.67M
✅ سلسله نشست های علمی آنلاین "درآمدی به اخلاق قرآنی" 🔴برگزارکننده: انجمن علمی معارف اسلامی دانشگاه شهید بهشتی و دفتر هم اندیشی استادان دانشگاه با همکاری انجمن های علمی دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، شیراز، اصفهان، الزهرا، معارف اسلامی و ادیان و مذاهب ☑️ با حضور دکتر مجید معارف 🔻 موضوع: خاستگاه اعتقادی اخلاق در روایات شیعه 📅 زمان: ٩ فروردین 1402 🆔 @ostadmaaref
📢انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران با همکاری انجمن علمی دانشگاه های بین المللی مذاهب اسلامی، علامه (ره)، الزهرا (سلام الله علیها)، قم برگزار می‌کند: 🔆 سلسله نشست‌های علمی ماه مبارک رمضان( ۱۴۰۲ شمسی) ✍🏻موضوع: حقیقت لیلة القدر و دعا در ماه رمضان 🎙 سخنران: دکتر مجید معارف (عضو هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران) 📆 یکشنبه ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ ⏰ ساعت ۲۱ الی ۲۲ 🌐لینک ورود به جلسه: https://www.skyroom.online/ch/csir.ut/ut 📌 انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران 🆔 @scsqh 🆔 @ostadmaaref
🌀 انجمن علمی مطالعات نهج البلاغه ایران و دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران (گروه علوم قرآن و حدیث) برگزار می‌کند: «بزرگداشت روز ملی نهج البلاغه» 🔹 به‌همراه آیین رونمایی از آخرین کتاب دکتر مجید معارف در حوزه نهج‌البلاغه با عنوان: «شناخت حدیث (دفتر سوّم)؛ بارقه‌هایی از تاریخ و معارف نهج البلاغه» 🔹 با حضور محترم: - آيت الله سید جمال الدین دین‌پرور؛ رییس انجمن علمی مطالعات نهج البلاغه ایران - دکتر مجید معارف؛ استاد تمام دانشگاه تهران و مؤلف کتاب «حدیث شناخت؛...» 🔹 سخنرانان: دکتر عبدالهادی فقهی زاده؛ «بزرگداشت نهج البلاغه؛ ضرورت‌ها و پیام‌ها» دکتر محمود واعظی؛ «نهج البلاغه و رسالتهای عصری ما» 🔹 زمان: دوشنبه، ٢١ فروردین ١۴٠٢ - ساعت ۱۵-۱۳ 🔹 مکان: سالن شهید مطهری، واقع در دانشکده الهیات دانشگاه تهران 🔹 لینک‌های ورود به نشست: http://Meeting.tpnu.ac.ir/nahj https://www.skyroom.online/ch/csir.ut/ut 🌐 https://nahjalbalaghah.ir 🆔 @nahjalbalaghah_ir 🆔 @ostadmaaref
نشست "حقیقت لیله القدر و دعا در ماه رمضان" امروز برگزار می گردد. نشست هفتم از فصل سوم سلسله نشست های علمی_تخصصی علوم قرآن و حدیث ویژه ماه مبارک رمضان (۱۴۰۲ شمسی) به همت انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین‌المللی مذاهب اسلامی امروز یکشنبه ۲۰ فروردين با عنوان (حقیقت لیله القدر و دعا در ماه رمضان) با حضور دکتر مجید معارف استاد تمام گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران برگزار می‌گردد. 🌐 خبرگزاری ایسنا: https://www.isna.ir/news/1402012009107/ 🌐 خبرگزاری مهر: https://www.mehrnews.com/news/5750196/ 🌐 خبرگزاری ایکنا: https://iqna.ir/fa/news/4132599/ 🌐 خبرگزاری دانشجو: https://snn.ir/fa/news/1068960/ و... 💠 کانال رسمی دکتر مجید معارف 🆔 @ostadmaaref
حقیقت لیلة القدر و دعا در ماه رمضان.mp3
30.94M
📢انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران با همکاری انجمن علمی دانشگاه های بین المللی مذاهب اسلامی، علامه (ره)، الزهرا (سلام الله علیها)، قم: 🔆 سلسله نشست‌های علمی ماه مبارک رمضان (۱۴۰۲ شمسی) ✍🏻موضوع: حقیقت لیلة القدر و دعا در ماه رمضان 🎙 سخنران: دکتر مجید معارف (عضو هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران) 📆 یکشنبه ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ 🆔 @ostadmaaref
💠 گزارش سخنرانی استاد معارف در آئین رونمایی از کتاب جدید التألیف ایشان با عنوان «شناخت حدیث (دفتر سوّم)؛ بارقه‌هایی از تاریخ و معارف نهج البلاغه» 🗓 دوشنبه، ٢١ فروردین ١۴٠٢ 🔹 اعتراف می‌کنم که اولین مواجهه من با نهج البلاغه در دوران جوانی با کتاب «سیری در نهج البلاغه» استاد شهید مطهری اتفاق افتاد. اما بعد از آنکه در سال ١٣۶١ وارد دانشگاه تربیت مدرس وارد شدم، ۴ واحد درسی در خدمت استاد مرحوم بهبودی با موضوع نهج البلاغه درس خواندم. به جرأت می‌گویم که شیرینی و حلاوت نهج البلاغه را در کنار استاد مرحوم بهبودی چشیدم و واقعا در این درس مستفیض شدم. جزوه درس ایشان بعدها توسط بنیاد نهج البلاغه با نام سیری در نهج البلاغه چاپ شد. 🔹 در طول سی سال اخیر، دو درس پیرامون نهج البلاغه تدریس کردم. یکی آشنایی با نهج البلاغه (که برخی مطالب آن درس تبدیل به مقاله شد و در کتاب جدید نیز وجود دارد.) و دوم رابطه نهج البلاغه با قرآن. 🔹 معمولاً هر استادی برای راحتی شاگردان، جزوه و کتابی از درس خود تهیه و در اختیار آنان قرار می‌دهد. بنده نیز به بهانۀ تدریس آشنایی با نهج البلاغه کتاب حدیث شناخت را تهیه کردم که سر انجام توسط انتشارات بسیار خوب نبأ منتشر گردید و اکنون به همت ناشر محترم، فایل مجازی آن بطور رایگان در سایت جهت دسترسی آسان عموم قرار گرفته است. 🔹 این کتاب مجموعه‌ای از ١۵ مقاله است که در دو بخش تدوین شده. بخش اول تاریخ نهج البلاغه که به نوعی تاریخ حدیث است و بخش دوم مشتمل بر معارفی از نهج البلاغه است. برخی مطالب این فصل مشتمل بر مقالاتی است که به کمک نویسندگان دیگری به انجام رسیده و برخی نیز تماما توسط بنده نوشته شده. برای مثال یکی از مهم ترین فصول محتوایی و معارفی کتاب مبحث عقل در نهج البلاغه است که توسط بنده نگارش شده. 🔹 هرچند بنده همانند استاد دلشاد تهرانی و استاد مهدی جعفری، نهج البلاغه پژوه نیستم، اما خداوند توفیقی داده تا نام بنده نیز در کنار این عزیزان قرار بگیرد. 🆔 @ostadmaaref
بزرگداشت روز ملی نهج البلاغه.mp3
20.08M
🌀 انجمن علمی مطالعات نهج البلاغه ایران و دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران (گروه علوم قرآن و حدیث): «بزرگداشت روز ملی نهج البلاغه» 🔹 همراه با آیین رونمایی از آخرین کتاب دکتر مجید معارف در حوزه نهج‌البلاغه با عنوان: «حدیث شناخت؛ بارقه‌هایی از تاریخ و معارف نهج البلاغه» 🔹 با حضور محترم: - آيت الله سید جمال الدین دین‌پرور؛ رییس انجمن علمی مطالعات نهج البلاغه ایران - دکتر مجید معارف؛ استاد تمام دانشگاه تهران و مؤلف کتاب «شناخت حدیث (دفتر سوّم)؛...» 🔹 سخنرانان: دکتر عبدالهادی فقهی زاده؛ «بزرگداشت نهج البلاغه؛ ضرورت‌ها و پیام‌ها» دکتر سید مهدی جعفری؛ «نهج البلاغه و رسالت‌های عصری ما» 🔹 زمان: دوشنبه، ٢١ فروردین ١۴٠٢ 🔹 مکان: سالن شهید مطهری، واقع در دانشکده الهیات دانشگاه تهران 🆔 @nahjalbalaghah_ir 🆔 @ostadmaaref
حدیث شناخت؛ بارقه هایی از تاریخ و معارف نهج البلاغه.pdf
3.9M
💠 فایل Pdf کتاب جدید التألیف دکتر معارف با عنوان: «شناخت حدیث؛ بارقه‌هایی از تاریخ و معارف نهج البلاغه» 🆔 @ostadmaaref
💠 از بارزترین ابعاد شخصیت علی -علیه السلام- موضوع حیات سیاسی آن حضرت و تجلی آن در دوره های مختلف زندگی آن امام است. با مطالعه در حیات پربار امیرالمؤمنین علی -علیه السلام- روشن می‌گردد که آن حضرت در طول زندگانی خود از سیره ویژه‌ای پیروی نموده و بر ارزش‌های خاصی پافشاری کرده که مهم‌ترین ویژگی آن تأثیرپذیری از مکتب اسلام است. 🌺 کتاب حاضر به جنبه خاصی از حیات امیرمؤمنان یعنی حضور سیاسی آن حضرت، در دوره بعثت و رسالت پیامبر گرامی اسلام -صلی الله علیه و آله- است پرداخته است. ♦️ برخی از اهم فهرست کتاب حاضر: 🔹معرفی عصر پیامبر اسلام 🔹 علی علیه السلام و بعثت پیامبر -صلّی الله علیه و آله- 🔹 اتحاد و یگانگی روحی با رسول خدا -صلّی الله علیه و آله- 🔹 علی علیه السلام و حوادث مهم دوران رسالت همچون: حادثه لیله المبیت، جنگ بدر، نبرد احد، جنگ احزاب، غزوه خیبر، فتح مکّه، غزوه تبوك، تبلیغ به جاي پیامبر -صلّی الله علیه و آله-، جریان مباهله، مأموریّت یمن و سفر حجه الوداع، معرّفی و نصب جانشینی و... 👇👇👇 🆔 @ostadmaaref
زندگانی سیاسی امام علی علیه السلام.pdf
1.77M
💠 کتاب زندگانی سیاسی امام علی -علیه السلام- 🆔 @ostadmaaref
سخنرانی استاد مهدوی راد به مناسبت شهادت امام صادق عليه‌السلام به میزبانی دکتر معارف.mp3
25.77M
🔹 سخنرانی استاد مهدوی راد به مناسبت شهادت امام صادق عليه‌السلام به میزبانی دکتر معارف 🔹 زمان: دوشنبه 25 اردیبهشت 1402 🌀 مکان: تهران - سالن اجتماعات مجتمع اساتید سرو (دانشگاه تهران) 🆔 @ostadmaaref
﷽ 💠 گزارش سخنرانی استاد مهدوی راد به مناسبت شهادت امام صادق عليه‌السلام به میزبانی دکتر معارف 🔹 زمان: دوشنبه 25 اردیبهشت 1402 🔻 بیان و توضیح احادیثی چند، در باب ارتباط قرآن و سنت پیامبر و معصومین علیهم السلام: وصیت امیرالمؤمنین عليه‌السلام در بستر شهادت: اما وصیتی ایاکم فالله لاتشرکوا به شیئا، و محمدا فلا تضیعوا سنته، اقیموا هذین العمودین، و اوقدوا هذين المصباحين. فقال الله تبارك و تعالي و انزلنا اليك الذكر لتبين للناس مانزّل الیهم و لعلهم یتفکرون این بخشی از وصیت دوم امیرالمؤمنین علیه‌السلام در بستر شهادت است که در نهج البلاغه در قسمت خطبه‌ها هم آمده. وصیت اول همان است که فرازهای آن با عبارت الله الله مشخص شده است. 🔹 همه شارحان نهج البلاغه در مورد عبارت الله لاتشرکوا به شیئا، معتقدند که منظور، توحید و عدم شرک با تمام ابعاد آن است، یعنی توحید ذاتی و صفات و... ولی به قرینه‌ی کلمه سنت، منظور از توحید، توحید ربوبیت است و سررشته دار بودن خدای سبحان برای انسان در تمام ابعاد زندگی او 🔹 در احادیث وارده از احادیث علوی گرفته تا احادیث ولوی، تاکید بر دو نکته بسیار حساس وجود دارد. آن دو، یکی کتاب الله و دومی سنت رسول الله است که سنت اهل بیت ادامه سنت رسول الله است. 🔹 آیه‌ای که امام به آن اشاره کردند، سه قسمت دارد: ۱- نقشه راه که قرآن است، از طرف خداست. ۲- تفسیر این نقشه کار پیامبر است. ۳- نقش خود مؤمن، تفکر کردن و پیاده کردن این نقشه در زندگی است 🔻 در خطبه‌های امیرالمؤمنین علیه السلام و در وصف قرآن چنین آمده که قرآن ساکت و صامت است، فاستنطقوه. یعنی قرآن را به زبان بیاورید. توضیح این مطلب در کلام خود رسول‌الله(ص) هست که: فاستنطقوه بسنتی. در قرآن هم نسبت به سنت و روش پیامبر تاکید زیادی شده است. 🔹 ذیل این آیه علامه طباطبایی می‌فرماید: این آیه نشان می‌دهد که سنت پیامبر حجت است در فهم قرآن و با توجه به حدیث ثقلین، سنت معصومان هم در فهم قرآن حجت است. در قرآن آمده: فلا و ربک لایومنون حتی یحکموک فیما شجر بینهم. عبارت "فیما شجر بینهم" عام است. یعنی مؤمنان، مؤمن نخواهند بود، مگر این که سنت پیامبر را بر موارد اختلافی بینشان حاکمیت دهند. و سنت، حتی در باب انسان و نگرشهای درونی خود او هم باید حاکمیت داشته باشد. 🔻 توجه به سنت به عنوان مبین و مفسر قرآن، در تمام احادیث جریان دارد از احادیث نبوی تا خطبه حضرت زهرا (س) و احادیث حسنین (ع) و ائمه‌ هدی (ع). تا جایی که خطبه فدکیه بیش از آنکه مربوط به فدک باشد، مربوط به تشریح رابطه قرآن و سنت است.‌ امام صادق علیه السلام از چند زاویه به قرآن و سنت پرداخته‌اند که یکی جلوگیری از تحریف تفسیری است. امام به نحوی آیات را تفسیر می‌کنند که وقتی در برابر تفسیر حاکمیت وقت از آیه قرار می‌گیرد، آن تفسیر، نقد حاکمیت است. مثلا در تفسیر آیه: ولتسألن يومئذ عن النعيم، ابتدا گفته می‌شود که از نظر تفسیر حاکمیت، "نعیم" سبزه، طعام و... است. امام با رد تمام این تفاسیر می‌فرماید: نعیم ولایت ما خاندان پیامبر است. در آیه: یا ایها الذين آمنوا ادخلوا في السلم كافة، "السلم" ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام و با توجه به سیاق آیات که مربوط به ماجرای ليلة المبيت است، یکی از مصادیق مهم اثبات ولایت امیرالمومنین (ع)است. در بیانات امام صادق (ع) آمده است که آیات قرآن، اول آن در یک موضوع، وسط آن در یک موضوع و آخر آن هم در موضوع دیگری است. این سه، هم از یکدیگر مستقل بوده و هم در کنار هم دارای معنای پیوسته هستند، و همچنین در ارتباط با سیاق هم معنا پیدا می‌کنند. این موضوع، سبک تفسیری اهل بیت را نشان می‌دهد. مثلا در گفتگوی حسن وشاء با امام جواد عليه‌السلام، امام به او توصیه کردند که از بین خواستاران دخترانش، کسی که به ایمان و اخلاق او اطمینان دارد را بپذیرد. و این آیه را خواندند که: الا تفعلوه تكن فتنة في الارض و فساد كبير. 🔻 در اهل سنت هم نظیر این تفسیر تحت عنوان "توسعه معنایی" وجود دارد. سوال اینکه ائمه‌ علیهم‌السلام در ارتباط با قرآن معلم هستند یا مفسر. اخباریون ایشان را مفسر می‌دانند و علامه طباطبایی ایشان را معلم می‌دانند. ولی ائمه هم معلم هستند و هم مفسر. امام موسی کاظم علیه السلام در مقام تفسیر آیه به سوال کننده می‌فرماید: از جمله آنها نباش که می‌گویند معنای آیه همین است و جز این نیست. مثل آیه: و من شر النفاثات فی العقد. همه‌ی مفسران، النفاثات را پیرزنان دمنده در گره‌ها معنی کرده‌اند. ولی امام موسی صدر در تفسیر این آیه اشاره می‌کند که النفاثه، مونث نیست، بلکه مبالغه است. مانند علامه. و معنای آن چنین می‌شود که از شر تمام کسانی که گره ایجاد می‌کنند و در آن می‌دمند و این معنا تمام مفسدین دنیا را شامل می‌شود. 🖌 تهیه و تنظیم: سرکار خانم غفاری 🆔 @ostadmaaref
◾️ شهادت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام تسلیت باد. ⚫️ کتابخانه جامع‌ مطالعاتی حضرت (علیه السلام) - معرفی ۳۹ عنوان کتاب و مقاله سودمند پیرامون امام صادق علیه السلام: 🔹 محور اول، کتابشناسی موضوعی امام صادق (علیه السلام)؛ آثار منسوب به حضرت یا نگارش‌یافته درباره ایشان: 1. كتابشناسي امام صادق (ع) / ناصرالدين انصاری - بوستان كتاب 2. کتابشناسی و پایان‌نامه شناسی امام صادق (ع) / نیره خداداد شهری – پایگاه دین آنلاین 3. معرفی برخی آثار منسوب به امام صادق(ع) / علی اکبر ضیایی - کیهان اندیشه 4. تفسیر امام جعفر صادق (ع) / مدخل دانشنامه جهان اسلام - محمدتقی سبحانی و محمدتقی کرمی 5. الشعر المنسوب الی الامام الصادق (ع) / مصطفوی‌نیا، عسکری، معصومی - نشریه نصوص معاصره 🔸 محور دوم، زندگی، شخصیت و معارف امام صادق (علیه السلام): 0. مدخل امام جعفر صادق (ع) در دائره المعارف بزرگ اسلامی / احمد پاكتچي 1. بحار الانوار؛ ترجمه ج ۱۱؛ مخصوص به امام صادق (ع) / علامه مجلسی (ره) 2. الامام الصادق و المذاهب الاربعة (4 جلدی) / اسد حيدر – عتبه کاظمیه (ع) "قوی‌ترین کتاب" 3. الامام الصادق علیه السلام (جلد اول و جلد دوم) / علامه محمدحسین مظفر - جامعه مدرسین 4. مسند الامام الصادق (ع) «پنج جلدی» / الشيخ عزيز الله العطاردي – ناشر: عطارد 5. الصحيفة الصادقية / باقر شريف القرشي - دار الكتاب الإسلامي قم 1410 ق 6. موسوعه الامام الصادق (ع) / سید کاظم قزوینی: دارای مجلدات گوناگون و دنباله دار و در دست تکمیل تا امروز (لینک کتابشناسی) 7. الامام الصادق عليه السلام قدوة و أسوة / السيد محمد تقي المدرسي: ناشر و مولف 8. معالم حیاة الإمام الصادق / آیت الله سید علی خامنه‌ای - نشریه بقیةالله لبنان؛ جمادی الأخری 1419 9. الامام الصادق (ع) خصائصه و ممیزاته / محمد جواد فضل الله - دار الزهراء قم 10. اشعه من بلاغه الامام الصادق (ع)؛ خطب، رسائل، مواعظ؛ / الشيخ عبد الرسول الواعظي - دار الهداية، طهران 1383ق 11. الإمام الصادق (ع) والتنظير للتنمية البشرية / السید محمدرضا الخرسان – الکلمة الطیبة النجف الاشرف 1436 ق 12. شخصیت باعظمت امام صادق (ع) / حاج سراج انصاری – دارالسلام؛ شهریور 1330. 13. جایگاه علمی امام صادق (ع) / سید محمدحسین حسینی - ماهنامه مبلغان. 14. امام صادق (ع) و شکل‌گیری مکتب جعفری / خلیل حقیقی – نشریه علوم اسلامی؛ پاییز 1386. 15. انقلاب فرهنگي و سياسي در سيره امام صادق (ع) / محمد محمدي اشتهاردی. 16. امام صادق (ع) و نظام‌سازی در اجتهاد / عزت السادات میرخانی – فصلنامه فقه و حقوق خانواده. 🔹 محور سوم، سیره سیاسی امام صادق (علیه السلام): 1. حیات سیاسی امام صادق (ع) / محمد خطیبی – نشریه پیام. 2. امام صادق (ع) و قیام‌هاى زمان / عباس کوثری - فرهنگ کوثر. 3. قیادة الإمام الصادق (ع) / آیت الله سید علی خامنه‌ای – فصلنامه رسالة الثقلین؛ خرداد 1374. 4. المنهج السیاسی لفکر الامام جعفر الصادق (ع) / خضر الخفاجی – جامعه بغداد. 🔹 محور چهارم، سیره تربیتی و اخلاقی: 1. روش های تربیت اجتماعی در سیره امام صادق (ع) / سمیه سادات موسوی – نامه جامعه 1394. 2. مکتب اخلاقی امام صادق (ع) / شهید محمد مفتح- مکتب تشیع۱۳۴۲. 3. پندهای امام صادق (ع) به ره‌جویان صادق / آیت الله مصباح یزدی - موسسه امام خمینی ره. 🔸 محور پنجم، بینش و منهج قرآنی امام (علیه السلام): 1. گونه شناسی روایات تفسیری امام صادق (ع) / حسین خاکپور - فصلنامه حسنا. 2. شخصیت قرآنی امام صادق(ع) / مینا شمخی؛ فرشته زاده عطار - بینات. 🔹 محور ششم، اولاد و ذریّه ‌شناسی حضرت: 1. المعقبون من آل ابی طالب (ع) (ج 2: شامل اعقاب الصادقیه) / سید مهدی رجایی - موسسه عاشورا. 2. اَلْفَخْری فی أنْسابِ الطّالبیّین / سید عزیزالدین قاضی مروزی ازوارقانی (عالم قرن ششم). 🔸 محور هفتم، امام (علیه السلام) از نگاه خاورشناسان غربی: 1. امام صادق علیه السلام از دیدگاه خاورشناسان / محمد احسانی - نشریه سیمای تاریخ 1389. 2. الإمام الصادق عليه السلام كما عرفه علماء الغرب / دکتر نورالدین آل علی – دارالجوادین (ع) "نقادانه مطالعه کنید". 🔹 محور هشتم، دشمن‌شناسی و انحراف‌ستیزی امام (علیه السلام): 1. جزاء اعداء الامام الصادق (ع) في دار الدنيا / هاشم موسوی جزائری. 2. امام صادق (ع) و مبارزه با بدعت صوفی‌گری / داود الهامي - درسهايي ازمكتب اسلام 1371. 3. امام صادق (ع) و اصلاحات فرهنگی / علی رفیعی – نشریه پیام. 4. شیوه‌های مقابله امام صادق (ع) با جریان‌های انحرافی / عبدالحسین شورچه - پژوهش‌نامه علوم حدیث تطبیقی. ◾️ معرفی منابع فوق، لزوما به معنای تایید همه محتوای ان نمی باشد. 🆔 @ostadmaaref
🔺«شبکه اجتهاد» منتشر کرد؛ 🔖پروندۀ «کتب اربعۀ حدیثی و مطالعاتِ مغفول» ✔️کتب اربعۀ حدیثی شیعه (الکافی، من‌ لایحضره ‌الفقیه، تهذیب ‌الاحکام و الاستبصار ‌فیما اختلف ‌من ‌الاخبار) را می‌توان ارکان اربعۀ حدیث شیعه به ویژه در میدان فقه دانست. مطالعات و پژوهش‌ها و جُستارهایی که پیرامون این کتب انجام شده، بسیار فراوان است؛ اما این پرونده به عرصه‌های مغفول و کمترکارشدۀ این کتب در حد توان و مجال توجه دارد. 📍هدف از تشکیل این پرونده، پرداختن به زوایایی از کتب اربعه است که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. به قطع نزد کمی از دانشیان، این زوایا دیری است که پرداخته شده و مورد مطالعه قرار گرفته؛ اما فقط کمی از ایشان چنین‌اند. برای محسوس‌تر شدن این ضرورت، باید اشاره کنیم که قرار است چه مطالعات و با چه محورهایی را ارائه دهیم. 📌این پرونده با آثار و گفتاری‌های از اساتید: مجید معارف، علی نصیری، محمدحسن ربانی بیرجندی، محمدباقر ملکیان، احمد عابدی، حسین انصاریان، سید محمدهای گرامی، سیدعلی سجادی‌زاده، سیدعلی دلبری، محمدکاظم تقوی، محمدحسین اخوان، منصور گروسی، امیرحسین عرفان، محمد فایزی، حسین عاملی، عباس مفید، محمدجعفر اسلامی، مصطفی قناعتگر، مصطفی موحدی‌فر، مارسین کاوسکی، رابرت گلیو؛ پیش روی شما قرار می‌گیرد. 👈 در «اجتهاد» مطالعه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=71190 🆔 https://eitaa.com/ijtihad 🆔 @ostadmaaref
💢جایگاه دیباچه کتب اربعه در بازشناسی منهج و زمانه محمدون ثلاث ✔️دکتر مجید معارف در گفتگوی تفصیلی با «اجتهاد»: 🔹خواندن مقدمه‌ای که یک محدث بر کتاب‌ می‌نویسد باعث فهم چند مطلب‌ می‌شود، ازجمله: شرایطی که مؤلف در آن به سر‌ می‌برد و کمبودهای حوزه حدیث در آن دوره که کتاب‌ می‌توانسته به آن نیاز پاسخ دهد. دیگر اینکه پی می‌بریم مؤلف جامع حدیثی‌ بگوید، روش انتخاب روایاتش چه بوده؟ آیا معیاری‌‌‌ برای انتخاب داشته؟ قاعدتاً هر محدثی روایات کتاب خود را گزینش کرده است. 🔸پیرامون کتاب الکافی کلینی باید گفت بعید است او 20 سال پس از درخواست سائل‌‌‌ به فکرجواب دادن افتاده باشد! البته خود کلینی این را نگفته [20سال] و بعدها در کتب فهرست افرادی مانند نجاشی‌‌‌ گفته‌اند. 🔹وقتی مقدمه کتاب کافی را‌ می‌خوانید،‌ می‌توان برداشت کرد کلینی درصدد تحکیم مبانی دینی شیعی و مبارزه با جهل و خرافات بوده است؛ او از ضعف دین‌داری در میان گروه‌هایی از مردم شکایت دارد. از اینکه جهل و خرافات جایگزین اسلام حقیقی شده است. 🔸کلینی در مقدمه کتاب خود از چهار معیار در مقام انتخاب روایات‌‌‌ و نیز حل تعارض آن‌ها نام‌ می‌برد و معتقد است عمل به این معیارها خود بر اساس دستور امامان است. این نشان می‌دهد که او دست به‌گزینش‌‌‌ روایات زده است. 🔹کتاب تهذیب الاحکام در شرایطی نوشته شد که خود شیعیان هم از اختلاف حدیث و تعارض اخبار رنج‌ می‌بردند. شیخ طوسی کوشید قدم مؤثری در حل تعارض اخبار بردارد.‌‌‌.. 👈متن کامل گفتگو را در «اجتهاد» ملاحظه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=71187 🆔 https://eitaa.com/ijtihad 🆔 @ostadmaaref
🌀 آیین رونمایی از مجموعه آثار و تکریم تلاش علمی علامه محقق استاد سید علی شهرستانی 🔹 سخنرانان: اساتید جعفر سیدان، نجم الدین طبسی، محمدتقی سبحانی، ربانی بیرجندی و مجید معارف 🔹 زمان: دوشنبه، ١١ خردادماه ١۴٠٢ - ساعت ٨:٣٠ الی ١١ صبح 🔹 مکان: مشهد، بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی - سالن شیخ طبرسی 🆔 @ostadmaaref
﷽ 💠 گزارش سخنرانی دکتر مجید معارف در آیین رونمایی از مجموعه آثار و تکریم تلاش علمی علامه محقق استاد سیدعلی شهرستانی 🔹 زمان: پنجشنبه ١١ خرداد ١۴٠٢ 🔻 یکی از مباحثی که حضرت آیت الله شهرستانی در مجموعه آثار خود به آن پرداخته است، مسئله منع حدیث است. این کتاب سعی دارد به یک مسئله مهم تاریخی، جوابی علمی بر پایه یک پدیده نظریه‌پردازانه بدهد. ابتکار ایشان در مجموعه آثارشان این است که همواره بر پایه عناصر مرتبط عقلی و نقلی به استدلال در باره موضوعات می‌پردازند. 🔹 آیت الله شهرستانی در یکی از مسائل تاریخ صدر اسلام معتقد است، اتفاق تلخی در عالم اسلام رخ داد و آن مجتهد انگاری رسول خدا و به تعبیری هم عرض‌انگاری شیخین یا احساس هم عرض‌انگاری آن دو با حضرت بود که به موجب این عمل مقام پیامبر را تنزل داده و مقام شیخین را بالا بردند؛ ولذا در مواردی آراء فقهی خودشان را بر در کنار بیانات فقهی پیامبر اکرم قرار می‌دادند. 🔻 یک نظریه باید در بر دارنده عناصری منسجم و دارای ارتباط ارگانیک با یکدیگر باشد. آیت الله شهرستانی، پس از بیان عقیده خود، به بیان عناصر چهارگانه نظریه خویش پرداخته و می‌گوید: ١. تلاش در نشان‌دادن سیره شیخین به عنوان منبعی برای تشریع ٢. خلاص کردن خلفاء -خودشان را- از مراجعات مکرر به صحابه و محدثان؛ خلفاء پس از مدتی دیگر به صحابه راستین پیامبر برای پاسخ به سوالات فقهی و اعتقادی خود مراجعه نمی‌کردند و آراء خود را در این زمینه بیان می‌داشتند. ٣. تنزل درجه پیامبر، علی و اهل بیت او در حد سایران ۴. تقویت اجتهاد در صحابه در مجادلات تفسیری و فقهی 🔹 در مجموع آثار علامه شهرستانی مستدل و دارای اتقان علمی است. 🆔 @ostadmaaref
💠 مقاله: خاستگاه نقد حدیث شیعه از سوی سیدابوالفضل برقعی 📖 چکیده: سیدابوالفضل برقعی(1287– 1372) یکی از روحانیون و قرآنیون معاصر است که به نقد احادیث شیعه می‌پردازد. او منکر تمامی اعتقادات شیعه است و در آثار خود تلاش می‌کند اعتقادات و احادیث شیعه را نقد کند. مقاله پیش رو به بررسی خاستگاه یا ریشه‌های نقد حدیث برقعی می‌پردازد به عبارت دیگر چه عواملی سبب شده است که برقعی احادیث و اعتقادات شیعه را نقد کند. روش جمع آوری مطالب در این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای بوده و روش پردازش به آنها به صورت توصیفی تحلیلی می‌باشد. پس از بررسی‌ها مشخص شد که قبل از برقعی جریان نقد حدیث شیعه و قرآنیونی بوده‌اند که برقعی با برخی از آنها مرتبط بوده است. همچنین برقعی قائل به قرآن بسندگی و نفی احادیث است او از نقدهای دانشمندان شیعه استفاده نموده و پا را فراتر از آنها گذاشته و تمامی احادیث و اعتقادات شیعه را نقد می‌کند؛ همچنین آشنایی او با یکی از کتابهای ابن تیمیه و ترجمه او از دیگر عوامل و ریشه‌های دیدگاه‌های برقعی است. در مجموع باید گفت که عوامل یاد شده، در نقد احادیث شیعه و دیدگاه‌های او تاثیر داشته است. 📘 مجله: دوفصلنامه علمی پژوهش‌ در علوم قرآن و حدیث، سال اول، شماره دوم، پاییز و زمستان 1401 🆔 @ostadmaaref
خاستگاه نقد حدیث شیعه از سوی سیدابوالفضل برقعی.pdf
318.7K
💠 خاستگاه نقد حدیث شیعه از سوی سیدابوالفضل برقعی 🖌 نویسندگان: سیدمجید نبوی؛ علی حسن‌بیگی؛ مجید معارف؛ کیوان احسانی 🆔 @ostadmaaref