#مقایسه_ای_بین_سیوطی_و_شرح_ابن_عقیل در باب #مبتدا_و_خبر: 1- #سیوطی در ابتدای باب با ذکر این نکته که چرا ابن مالک ابتدا از #مبتدا_و_خبر صحبت کرده و سپس بعد از تکمیل بحث #نواسخ_مبتدا_و_خبر به سراغ باب #فاعل رفته است به یک بحث معروف در علم نحو اشاره کرده که با این عنوان مطرح می شود: «إذا دار الأمر بين كون المحذوف فعلا و الباقى فاعلا و كونه مبتدأ و الباقى خبرا» یعنی: اگر امر دائر شد بین اینکه اسم مرفوع را فاعل برای فعل مقدر بدانیم یا مبتدایی که خبرش در تقدیر است، چه کنیم؟ کدام ترکیب درست است؟ مثلا در آیه (وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَهُمْ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ) نقش «الله» چیست؟ آیا تقدیر آیه این است؟«اللّهُ خَلَقَهُم»، یا «خَلَقَهُمُ اللّهُ‏»؟ پاسخ این سؤال در گروه حل این مسأله است که اصل در مرفوعات چیست؟ فاعل یا مبتدا؟ #شرح_ابن_عقیل از ذکر این نکته خالی است. برای مطالعات تکمیلی در این بحث می توانید به بابپنجم مغنی ذیل همین عنوان مراجعه نمایید: إذا دار الأمر بين كون المحذوف فعلا و الباقى فاعلا و كونه مبتدأ و الباقى خبرا؛ فالثانى أولى‏ 2- #شرح_ابن_عقیل در بحث #مبتدای_وصفی به ترکیب #لیس_قائمٌ الزیدان به عنوان #مبتدای_وصفی پرداخته و آن را شرح می دهد؛ در حالی که #سیوطی به بررسی این ترکیب و امثال آن نپرداخته است. نیز مثال «أ قائمٌ أبواه زیدٌ» را بررسی می کند که آیا مبتدای وصفی هست یا نیست، به طور کلی شرح و توضیح و بررسی تطبیقی مبتدای وصفی بر مثال ها، در #شرح_ابن_عقیل کاربردی تر و جزئی تر است. 3- در #شرح_ابن_عقیل به علت #اختلاف_ادباء در #ترکیب #آیه (أَ راغِبٌ أَنْتَ عَنْ آلِهَتِي يا إِبْراهِيمُ) پرداخته است ولی #سیوطی مثال #قرآنی برای #مبتدای_وصفی ذکر نکرده است. 4- در بحث #خبر_جامد و اینکه آیا #متحمل_ضمیر هست یا نه؟ عبارات #سیوطی سخت تر است و عبارات #ابن_عقیل شیوا تر و جامع تر است. 5- شرح بیت « و أبرزنه مطلقا حيث تلا ما ليس معناه له محصّلا» در #شرح_ابن_عقیل، مفصل تر و گویاتر است. اگر چه هم #ابن_عقیل و هم #سیوطی در این بیت دچار کم گویی اند و تکمیل مطلب را باید در #شرح_اشمونی_بجویید. 6- ذیل بیت « و أخبروا بظرف أو بحرف جر ناوين معنى «كائن» أو «استقر». » #ابن_عقیل به مذاهب مطرح در تقسیم خبر به سه قسم: مفرد؛ جمله؛ و ظرف و جار و مجرور اشاره کرده و استدلال آنها را بیان می کند ولی #سیوطی وارد این بحث نشده است. 7- #ابن_عقیل به حدی درباره #متعلق جار و مجرور دقیق سخن گفته که به #غلی مشهور #طلاب هم به طور غیر مستقیم اشاره دارد و می گوید «#مُستَقِرّ» به صیغه #اسم_فاعل است. پس تقدیر «مُستَقَرّ» به صیغه اسم مفعول، غلط است. 8- اگر چه #ابن_عقیل در شرح بیت: « و لا يكون اسم زمان خبرا عن جثّة و إن يفد فأخبرا» مثال های بیشتری دارد ولی #سیوطی در بیان قاعده های مطرح در ذیل این بیت، دقیق تر و کامل تر است. 9- #مسوغات_ابتدا_به_نکره در #شرح_ابن_عقیل کامل تر از #سیوطی است. بررسی مثالهایی نظیر «إن ذهب عير فعير فى الرّباط» و «شرّ أهرّ ذا ناب»، و «شى‏ء جاء بك‏» و #ترکیب_اسم _مرفوع بعد از #کَم و ... که در #شرح_ابن_عقیل بررسی شده است، طلبه را برای فهم دقیق تر مثل های عربی و عبارات #مغنی آماده تر و مأنوس می کند. 10- #شرح_ابن_عقیل بسیار دقیق تر کامل تر به شرح بیت « و الأصل في الأخبار أن تؤخّرا و جوّزوا التّقديم إذ لا ضررا» پرداخته است ولی #سیوطی حق مطلب را ادا نکرده است. #ابن_عقیل در این بحث، به #ابن_شجری و نظر علمای مدرسه #بصره و #کوفه هم اشاره دارد. طلبه ای که #شرح_ابن_عقیل بخواند می داند که در #ترکیب ««زيد قائم»، و «زيد قام أبوه»،و «زيد أبوه منطلق‏» #اختلاف است نه اینکه دو وجه صحیح باشد. در حالی که از #سیوطی این مطالب به دست نمی آید. 11- مصرع «كذا إذا ما الفعلُ كانَ خبراً» در #شرح_سیوطی دقیق تر توضیح داده شده و #سیوطی در اینجا #حق_استاد_و_پدر را به جا آورده و منشأ شرح خود را که #حاشیه پدرش بر #الفیه است، معرفی می کند. 12- #شرح_ابن_عقیل بر بیت «كذا إذا عاد عليه مضمر ممّا به عنه مبينا يخبر» دقیق تر و بهتر و کامل تر از #شرح #سیوطی است و به #اختلاف_بین_نحویین در #ترکیب «ضَرَبَ غُلامُهُ زيداً» و #فرق آن به «صاحبها فى الدّار» نیز اشاره می کند. که چرا نحویین مثال دوم را ممتنع می دانند ولی در صحت مثال اولی اختلاف نموده اند؟ ادامه دارد https://eitaa.com/joinchat/2412642376C439d1ec02d

🔊 #اطلاعیه 🔊 ✅ برگزاری #درس_ویژه در ماه مبارک #رمضان ⏮ #مبادی_رجالی_اجتهاد 🔶 آیت‌الله ملک زاده ◾️ استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم؛ 🗓 زمان: از دوشنبه، ۲۹ شعبان تا پایان ماه مبارک رمضان؛ هر شب، ساعت ۱۱ رسمی؛ 🕌 مکان: صفائیه، کوچه۲۳، پلاک۲۱ 💥 شرکت در این درس برای عموم #طلاب و #فضلا آزاد می باشد؛ http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9

#آداب #سیرۀ_طلبگی #عمل_استاد #عمل_طلاب در محیطی که بیشتر طلاب رفت و آمد می کنند، حضور داشتم. رفتم سرویس بهداشتی، منظره ای تعجب آور دیدم، نه یک یا دو نفر، بلکه بیشتر از آقایان را دیدم که پس از خروج از سرویس بهداشتی، حتی برای شستن دست هم سراغ شیر آب نرفتند. این در حالی است که 25 سال قبل، همۀ اساتید پس از خروج از سرویس بهداشتی وضو می گرفتند. می گفتند: روایت است که وضو نور است. حیف است انسان خودش را از این نور محروم کند. ما هم که گهگاهی وضو نمی گرفتیم، از وضو نگرفتن خودمان خجالت می کشیدیم. کسی ما را مجبور نمی کرد. ولی 1- این روایات به گوشمان خورده بود، 2- اهل عمل به این روایات را هر روز و هر لحظه می دیدیم. این روایات چنان در جان طلاب آن روزگار نشسته بود که الآن هم اگر بدون وضو از سرویس ها خارج شویم، گویا چیزی کم داریم. بیچاره طلاب الآن که از دیدن منظره هایی مثل آنچه ذیلا می گویم، محروم اند: الف- اذان گفتن اساتید با صدای بلند در حیاط یا نمازخانه مدرسه. ب- اذان دسته جمعی ج- نماز شب اساتید در مدرسه د- وضو گرفتن اساتید برای غیر نماز (البته هنوز برخی اساتید که مثل بنده بی حال نیستند، وجود دارند. کونوا دُعاة الناس بأعمالکم و لا تکونوا دعادة الناس بألسنتکم) ه_ پیاده روی با اساتید در مسیر مدرسه تا حرم یا مثل آن و- خاطره گویی اساتید ز- دیدار اساتید در منزل و دیدن کتابخانه و سیرۀ عملی و زاهدانه و فقیرانۀ علمای حوزه که هنوز هم در میان اساتید گم نام حوزه وجود دارد. ح- برگزاری دروسی اضافه بر دروس رایج در علوم مختلف اسلامی (سراغ هیئت یا نجوم و ریاضی نروید، حداقل در اخلاق و فقه و ادبیات و فلسفه و عرفان و کلام و تفسیر هم نداریم #چون #طلاب #نمی_خواهند.) ط-... @DUROUS_ALSHABAB