⭕️ آیا خدا میتواند خدای دیگری خلق کند؟
🔹«قدرت» داشتن یک فاعل به معنای این است که فاعل سنخیت لازم برای انجام دادن آن فعل را دارد، ولی افزون بر تناسب و سنخیت، باید خود فعل نیز شرایط لازم برای موجود شدن را دارا باشد و آفریدن خدای دیگر، قابلیت تحقق را ندارد. به تعبیری قدرت به اموری که ممکنالوجود باشند، تعلق میگیرد.[1]
🔸آفرینش خدای دیگر ممکن نیست و امری محال است؛ چراکه خدا یعنی موجودی که مخلوق نیست و آفریدن خدای دیگر، یعنی آن خدا مخلوق است و این تناقض بوده و محال است و نیز آفرینش خدای دیگر با توحید سازگار نیست و ممتنع است.
🔸مثال برای فهم آسان
🔹وقتی میگوییم حسین قدرت حل مسائل ریاضی را دارد، بدین معناست که حسین نسبت به مسألهای در ریاضی که قابلیت حل شدن داشته باشد، تواناست. حال فرض کنید کسی بگوید: حسین! عددی بگو که کوچکتر از ٦ و بزرگتر از ٨ باشد.
☑️روشن است که چنین عددی نیست و حسین نیز نمیتواند این مسأله را حل کند، اما این عدم توانایی به خاطر قدرت نداشتن حسین نیست، بلکه به سبب محال بودن مسأله است.
📗پینوشت:
[1]. علامه مصباح یزدی، آموزش عقاید، ص١٠٣.
📎 #مباحث_خدا_شناسی
📎 #قدرت_الهی
🔰 @p_eteghadi 🔰
⭕️ سوال
❓عذاب ابدی برای گناهان محدود دنیایی، چگونه با عدل الهی سازگار است؟
1️⃣ بین اعمال نیک و بد و بین پاداش و کیفر اُخروی نوعی رابطه علیت وجود دارد که بهوسیله وحی الهی کشف و به مردم گوشزد شده است.
🔹از این رو ممکن است نتیجه و پیامد گناهی، بسیار هولناک و حتی جاودانگی در آتش باشد و البته تشخیص این موارد از محدوده عقل بشری خارج است؛ چراکه ما تأثیر افعالمان در دنیا را بهطور کامل نمیدانیم؛ چه برسد به سرای آخرت که دسترسی محدودتری داریم.
2️⃣ برای آسان شدن فهم این مسئله میتوان به نمونههایی از افعال در دنیا که اثر طولانی در همین دنیا داشته، اشاره نمود: کور کردن چشم خود یا دیگران در یکلحظه انجام میگیرد، اما نتیجه آن تا پایان عمر ادامه دارد، چهبسا برخی گناهان بزرگ نیز دارای آثار اخروی جاویدان باشند.[1]
3️⃣ وجه دیگری که موید روایی هم دارد، توجه به نیت افراد است. کسی که در عمر محدود دنیویاش با نیت، قصد گناه و بیتوبه دنیا را ترک نموده، اگر صد یا هزار سال دیگر هم میماند، بنای بر ادامه معصیت را داشت و خدا میداند که او هرچقدر بماند، چنین خواهد بود و ازاین جهت عذاب دائمی برای چنین فردی خلاف عدالت نیست.[2]
✅ البته عذاب جاويدان برای کسانی است که تمام روزنههای نجات را به روى خود بسته، بنای اصلاح و توبه نداشته و غرق در گناهان شدهاند: «بَلى مَنْ كَسَبَ سَيِّئَةً وَ أَحاطَتْ بِهِ خَطيئَتُهُ فَأُولئِكَ أَصْحابُ النّارِ هُمْ فيها خالِدُونَ»؛[3] «آرى كسى كه مرتكب گناهى گردد و آثار آن تمام وجود او را احاطه كند، چنان كسى اهل دوزخ است و جاودانه در آن خواهد ماند».
📗 پینوشت:
[1]. علامه مصباح، محمدتقی، آموزش عقاید، ص 200.
[2]. شیخ صدوق، محمد بن علی، التوحید، ص 398.
[3]. سوره بقره، آیه 81.
📎 #مباحث_خدا_شناسی
📎 #عدالت_الهی
🔰 @p_eteghadi 🔰