#نمونه_طرح_اجمالی
موضوع اول پایان نامه‌ام که تصویب شد :
"بررسی فقهی حکم انفاقات زوجه "
تبیین مساله:
آنچه مسلم است در فرهنگ اسلامی انفاق دارای مفهوم گسترده ای است و به معنای مطلق هزینه کردن است اما بیشتر به خرج مال در راه خدا اعم از واجب و مستحب اطلاق شده است.
انفاقات زوجه دارای شقوق مختلفی است که میتوان به بررسی فقهی حکم آنها پرداخت .
شقوق مختلفی که برای این انفاقات قابل تصور است عبارت اند از:
1-انفاق به معنای خرج مال در راه خدا باشد، که 4 حالت دارد:
1. انفاقات واجب زوجه از مال خویش
2. انفاقات واجب زوجه از مال زوج
3. انفاقات مستحب زوجه از مال خویش
4. انفاقات مستحب زوجه از مال زوج
2-انفاق به معنای مطلق هزینه کردن باشد، که 2 حالت دارد:
1. انفاقات زوجه از مال خویش
2. انفاقات زوجه از مال زوج
با توجه به قاعده تسلیط که برخی آن را «قاعده سلطنت» یا «قاعده تسلط» نیز نامیده‌اند. مالک مختار است هرگونه تصرف در اموال خویش داشته باشد.
آیا جایز است زوجه هرگونه انفاق از مال خویش با توجه به لزوم اطاعت از زوج، داشته باشد؟
جهت پاسخگویی به این پرسش لازم است شقوق مختلف انفاقات زوجه با دقت نظر ویژه ای بررسی شود.
در این رساله در پی آنیم که حکم فقهی شقوق مختلف انفاقات زوجه را بررسی نماییم.
سوالات اصلی و فرعی
سوال اصلی :
حکم فقهی انفاقات زوجه چیست؟
سوالات فرعی
1. معنا و مفهوم انفاق چیست؟
2. حکم فقهی انفاقات واجب زوجه با توجه به لزوم اطاعت از زوج چیست؟
3. حکم فقهی انفاقات مستحب زوجه با توجه به لزوم اطاعت از زوج چیست؟
4. حکم فقهی انفاقات زوجه به معنای مطلق هزینه کردن با توجه به لزوم اطاعت از زوج چیست؟
پیشینه
در خصوص موضوع پایان نامه مقاله و یا پایان نامه نوشته نشده است مقالات و پایان نامه های موجود به بررسی انفاق به معنای خرج کردن در راه خدا اعم از واجب و مستحب و همچنین پرداخت هزینه های زندگی به زوجه توسط زوج به عنوان یکی از وظایف وی بیان شده است ، مانند :
"قرآن و انفاق با تاکید بر مفهوم و حقیقت انفاق" نویسنده : علیرضا مظفری، در این پایان نامه به واژه شناسی انفاق قرآنی پرداخته و با استفاده از آیات و روایات به این نتیجه رسیده است که این واژه از نظر قرآن دارای معنا و مفهوم گسترده ای بوده و شامل امور معنوی مانند انفاق علم و جان و جاه و قدرت، نیز می گردد و همچنین بیان مراتب انفاق پرداخته و بعد از آن انواع انفاق از لحاظ حکم که عبارت است از انفاق واجب، انفاق مستحب، انفاق حرام، انفاق مکروه مطرح شده است
"عوامل و پیامدهای ترک انفاق از دیدگاه قرآن و روایات" نویسنده: زهرا مهدی‌پور، در این پایان نامه به معنای انفاق و تقسیم بندی انفاق واجب و مستحب اشاره شده است. بررسی عوامل و پیامدهای ترک انفاق از دیدگاه قرآن و روایات پرداخته است.
"نفقه زوجه در اسلام" ، نویسنده: اکرم احمدزاده به بررسی ابعاد مختلف نفقه زوجه پرداخته است.
"پژوهشی پیرامون نفقه"، نویسنده : مهناز علیجانی ، در این پژوهش موارد زیر بیان شده است: تاریخچه نفقه ، بیان ادله ی وجوب نفقه در ایات و روایات ،بیان مصادیق محدوده و شرایط و مسقطات نفقه زن، بیان نفقه اقارب، اقاسم و ترتیب ان و همین طور امتیازات و تفاوت های نفقه زن بر اقارب و محدوده ان پرداخته شده است.
وجه تمایز این پایان نامه با دیگر مقالات و پایان نامه ها این است که به بررسی حکم فقهی شقوق مختلف انفاقات شخص زوجه، می پردازد.
─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─
@p_sath3
#نمونه_طرح_اجمالی
طرح اجمالی موضوع دوم پایان نامه که تصویب شد:
"بررسی فقهی حکم وجوب تمکین زوجه از زوج در صورت تعارض با قاعده فقهی لاضرر با توجه به دیدگاه امام خمینی ره و آیت الله خویی ره "
تبیین مساله:
آنچه مسلم است در شرع مقدس اسلام زوجین وظایف و حقوقی نسبت به یکدیگر دارند از جمله یکی از وظایف زوجه که حقوق زوج محسوب میشود عبارت است از وجوب تمکین زوجه از زوج.
اما سوال مهم اینست که گاهی ممکن است بخاطر شرایط زمانی یا مکانی و یا شرایط خاص روحی و یا جسمی یا ویژگیهای زوج، تمکین موجب ضرر بر زوجه باشد آیا زوجه در تمام شرایط موظف به تمکین است؟ آیا در صورت تعارض قاعده فقهی لاضرر با وجوب تمکین زوجه از زوج، حکم شرعی تمکین با وجود ضرر بر زوجه مرتفع میشود ؟
امام خمینی ره و آیت الله خویی ره دو عالم بزرگ جهان تشیع هستند که مبنای فکری متفاوتی دارند و این تفاوت منجر به پیدایش دو مکتب فکری مختلف، قم و نجف شده است که یکی منجر به پیدایش انقلاب اسلامی در ایران شده است و دیگری قائل به تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت نیست.
دیدگاه امام خمینی ره در مورد قاعده لاضرر ناظر به فقه حکومتی است و معتقد هستند قاعده لا ضرر، قاعده فقهی نیست بلکه حکم شرعیِ حکومتی است و آن را به «نهي حکومتي» تفسير مي کنند.
و اما دیدگاه آیت الله خوئی در مورد قاعده لاضرر این است که مجرای قاعده فقهی لا ضرر حکم ایجابی است و شامل احکام مباح نمیشود خواه وسیله ضرر بر نفس شود یا وسیله ضرر بر غیر و دیگران شود.
بررسی موارد جواز عدم تمکین زوجه، که از مباحث بحث برنگیز و مهم محوب میشود، از دیدگاه دو فقیه بزرگ تشیع که مبنای فکری متفاوتی دارند، حائز اهمیت بسیاری است.
در این رساله در پی آنیم که با توجه به دیدگاه امام خمینی ره و آیت الله خویی ره به بررسی حالات مختلف حکم فقهی وجوب تمکین زوجه در صورت وجود ضرر برای زوجه ،بپردازیم.
سوالات اصلی و فرعی
سوال اصلی :
حکم وجوب تمکین زوجه از زوج در صورت اضرار به زوجه با توجه به قاعده لاضرر بنا به امام خمینی ره و آیت الله خویی ره، چیست؟
سوالات فرعی
1. معنا و مفهوم قاعده فقهی لاضرر چیست؟
2. حدود و شرایط قاعده فقهی لاضرر از دیدگاه امام خمینی ره چیست؟
3. حدود و شرایط قاعده فقهی لاضرر از دیدگاه آیت الله خویی ره چیست؟
4. شرایط معتبر تحقق ضرر در تمکین کدام است؟
5. چگونه تعارض ادله وجوب تمکین به طور مطلق با قاعده لاضرر از دیدگاه امام خمینی ره و آیت الله خویی ره، قابل حل است؟
پیشینه
در خصوص موضوع پایان نامه مقاله و یا پایان نامه نوشته نشده است ولی در رابطه با سوالات فرعی کما بیش مقاله و پایان نامه نگارش شده است که عبارت اند از:
"نظريه امام خميني (ره) درباره لاضرر و کاربرد آن در حقوق خانواده" (عنوان عربي: قاعده «لا ضرر» الفقهية من منظور الامام الخميني و دورها في حقوق العائله)، نویسنده محمد سروش، مجله مطالعات راهبردي زنان (كتاب زنان)، بهار 1390 , دوره 13 , شماره 51 (فقه و حقوق) ; از صفحه 75 تا صفحه 104 . در این مقاله به دیدگاه امام خمینی (ره) درباره قاعده «لاضرر» پرداخته شده است مبنی بر اینکه امام خمینی ره قاعده لاضرر را به «نهي حکومتي» تفسير مي کنند. به نظر ايشان جمله لاضرر و لاضرار مشتمل بر دو قاعده در تحريم آسيب جسمي و جاني و در تحريم ايجاد فشار روحي و مضيقه رواني است. با اين تفسير، لاضرر، يک حکم ثانوي حاکم بر همه احکام شرعي مثل «لاحرج» نيست. از تفسير خاص امام خميني (ره) در حقوق خانواده نتايج مهمي به دست مي آيد؛ يکي آنکه، هر گونه رفتار از سوي زوجين که موجب زيان يا مضيقه و حرج براي ديگري باشد، جايز نيست. دوم آنکه، حقوق زوجين نسبت به يکديگر، با اين قاعده، محدود و مضيق مي شود. سوم آنکه، در موارد ضرر و ضرار با رجوع زيان ديده به حاکم اسلامي جلوي زيان گرفته مي شود.
"قاعده لاضرر از دیدگاه شیخ انصاری، آخوند خراسانی، امام خمینی (قده)" نویسنده : حشمت صادقی، در این رساله معانی لغوی و اصطلاحی قاعده و تفاوتهای قاعده فقهی و قاعده اصولی و سیر تحول و گسترش قواعد فقهی از نظر امامیه و اهل سنت و منابع و ماخذ قواعد فقهی امامیه و اهل سنت بیان شده و به مدرک و مستندات قاعده لاضرر که کتاب و سنت و اجماع بوده پرداخته و متن حدیث اورده شده و بعد از ان به دیدگاههای وارده از سه شخصیت مهم شیخ مرتضی انصاری - آخوند خراسانی - امام خمینی (ره) پرداخته شده است و در پایان از مفاد حقوقی قاعده لاضرر و تنبیهات ان سخن رفته و کاربرد ان نیز در قانون مدنی ایران لحاظ شده است.
"جدیدترین نظرات در قاعده لاضرر و لاضرار" نویسنده : مرضیه میثمی، قاعده فقهی، بررسی مدرک قاعده لاضرر با ادله اربعه ، معنای لغوی ضرر و ضرار و نظر علما در خصوص ان ، هییت ترکیبیه حدیث لاضرر و نظریه نفی و نهی ، نظریه نهی سلطانی یا حکم حکومتی ، تحلیل داستان سمره ، تعارض دو ضرر از دیدگاه علما است.
─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─
@p_sath3
#نمونه_طرح_اجمالی
طرح اجمالی موضوع دوم پایان نامه که تصویب شد:
"بررسی فقهی حکم وجوب تمکین زوجه از زوج در صورت تعارض با قاعده فقهی لاضرر با توجه به دیدگاه امام خمینی ره و آیت الله خویی ره "
تبیین مساله:
آنچه مسلم است در شرع مقدس اسلام زوجین وظایف و حقوقی نسبت به یکدیگر دارند از جمله یکی از وظایف زوجه که حقوق زوج محسوب میشود عبارت است از وجوب تمکین زوجه از زوج.
اما سوال مهم اینست که گاهی ممکن است بخاطر شرایط زمانی یا مکانی و یا شرایط خاص روحی و یا جسمی یا ویژگیهای زوج، تمکین موجب ضرر بر زوجه باشد آیا زوجه در تمام شرایط موظف به تمکین است؟ آیا در صورت تعارض قاعده فقهی لاضرر با وجوب تمکین زوجه از زوج، حکم شرعی تمکین با وجود ضرر بر زوجه مرتفع میشود ؟
امام خمینی ره و آیت الله خویی ره دو عالم بزرگ جهان تشیع هستند که مبنای فکری متفاوتی دارند و این تفاوت منجر به پیدایش دو مکتب فکری مختلف، قم و نجف شده است که یکی منجر به پیدایش انقلاب اسلامی در ایران شده است و دیگری قائل به تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت نیست.
دیدگاه امام خمینی ره در مورد قاعده لاضرر ناظر به فقه حکومتی است و معتقد هستند قاعده لا ضرر، قاعده فقهی نیست بلکه حکم شرعیِ حکومتی است و آن را به «نهي حکومتي» تفسير مي کنند.
و اما دیدگاه آیت الله خوئی در مورد قاعده لاضرر این است که مجرای قاعده فقهی لا ضرر حکم ایجابی است و شامل احکام مباح نمیشود خواه وسیله ضرر بر نفس شود یا وسیله ضرر بر غیر و دیگران شود.
بررسی موارد جواز عدم تمکین زوجه، که از مباحث بحث برنگیز و مهم محوب میشود، از دیدگاه دو فقیه بزرگ تشیع که مبنای فکری متفاوتی دارند، حائز اهمیت بسیاری است.
در این رساله در پی آنیم که با توجه به دیدگاه امام خمینی ره و آیت الله خویی ره به بررسی حالات مختلف حکم فقهی وجوب تمکین زوجه در صورت وجود ضرر برای زوجه ،بپردازیم.
سوالات اصلی و فرعی
سوال اصلی :
حکم وجوب تمکین زوجه از زوج در صورت اضرار به زوجه با توجه به قاعده لاضرر بنا به امام خمینی ره و آیت الله خویی ره، چیست؟
سوالات فرعی
1. معنا و مفهوم قاعده فقهی لاضرر چیست؟
2. حدود و شرایط قاعده فقهی لاضرر از دیدگاه امام خمینی ره چیست؟
3. حدود و شرایط قاعده فقهی لاضرر از دیدگاه آیت الله خویی ره چیست؟
4. شرایط معتبر تحقق ضرر در تمکین کدام است؟
5. چگونه تعارض ادله وجوب تمکین به طور مطلق با قاعده لاضرر از دیدگاه امام خمینی ره و آیت الله خویی ره، قابل حل است؟
پیشینه
در خصوص موضوع پایان نامه مقاله و یا پایان نامه نوشته نشده است ولی در رابطه با سوالات فرعی کما بیش مقاله و پایان نامه نگارش شده است که عبارت اند از:
"نظريه امام خميني (ره) درباره لاضرر و کاربرد آن در حقوق خانواده" (عنوان عربي: قاعده «لا ضرر» الفقهية من منظور الامام الخميني و دورها في حقوق العائله)، نویسنده محمد سروش، مجله مطالعات راهبردي زنان (كتاب زنان)، بهار 1390 , دوره 13 , شماره 51 (فقه و حقوق) ; از صفحه 75 تا صفحه 104 . در این مقاله به دیدگاه امام خمینی (ره) درباره قاعده «لاضرر» پرداخته شده است مبنی بر اینکه امام خمینی ره قاعده لاضرر را به «نهي حکومتي» تفسير مي کنند. به نظر ايشان جمله لاضرر و لاضرار مشتمل بر دو قاعده در تحريم آسيب جسمي و جاني و در تحريم ايجاد فشار روحي و مضيقه رواني است. با اين تفسير، لاضرر، يک حکم ثانوي حاکم بر همه احکام شرعي مثل «لاحرج» نيست. از تفسير خاص امام خميني (ره) در حقوق خانواده نتايج مهمي به دست مي آيد؛ يکي آنکه، هر گونه رفتار از سوي زوجين که موجب زيان يا مضيقه و حرج براي ديگري باشد، جايز نيست. دوم آنکه، حقوق زوجين نسبت به يکديگر، با اين قاعده، محدود و مضيق مي شود. سوم آنکه، در موارد ضرر و ضرار با رجوع زيان ديده به حاکم اسلامي جلوي زيان گرفته مي شود.
"قاعده لاضرر از دیدگاه شیخ انصاری، آخوند خراسانی، امام خمینی (قده)" نویسنده : حشمت صادقی، در این رساله معانی لغوی و اصطلاحی قاعده و تفاوتهای قاعده فقهی و قاعده اصولی و سیر تحول و گسترش قواعد فقهی از نظر امامیه و اهل سنت و منابع و ماخذ قواعد فقهی امامیه و اهل سنت بیان شده و به مدرک و مستندات قاعده لاضرر که کتاب و سنت و اجماع بوده پرداخته و متن حدیث اورده شده و بعد از ان به دیدگاههای وارده از سه شخصیت مهم شیخ مرتضی انصاری - آخوند خراسانی - امام خمینی (ره) پرداخته شده است و در پایان از مفاد حقوقی قاعده لاضرر و تنبیهات ان سخن رفته و کاربرد ان نیز در قانون مدنی ایران لحاظ شده است.
"جدیدترین نظرات در قاعده لاضرر و لاضرار" نویسنده : مرضیه میثمی، قاعده فقهی، بررسی مدرک قاعده لاضرر با ادله اربعه ، معنای لغوی ضرر و ضرار و نظر علما در خصوص ان ، هییت ترکیبیه حدیث لاضرر و نظریه نفی و نهی ، نظریه نهی سلطانی یا حکم حکومتی ، تحلیل داستان سمره ، تعارض دو ضرر از دیدگاه علما است.
─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─
@p_sath3