به امید باران آهنگ باران حبیب را گوش می کنیم

روز اَرد از ماه آبان/ آبراه تاریخی؛ دستاورد هخامنشیان

امروز روز اَرد از ماه آبان 3762 زرتشتی، شنبه نوزدهم آبان‌ماه 1403 خورشیدی، نهم نوامبر 2024 میلادی گات ها1 فرازهایی از پیام اشو زرتشت: با دست‌های برافراشته به سوی تو ای مزدا و با فروتنی کامل پیش از همه چیز خواستارم که بهره‌ای از خرد سپند (مقدس) خود را به من عطا فرمایی تا به همراهی درستی کردار و ضمیر پاک بتوانم خوشبختی روان آفرینش (همه جهانیان) را فراهم سازم. یسنا ۲۸ بند- 1 —————————— * ————————— photo 2019 06 13 02 04 21اَرد: – بیست‌ وپنجمین روز هرماه سی‌روزه در گاه‌شماری زرتشتیان “ارد” نام دارد. – در آیین زرتشتی، با برآمدن خورشید (گاه هاوَن، هنگام بامداد) روز آغاز می‌شود. – ایزد ارد یا «اَرت»، در اوستا به ریخت «اَشی وَنگوهی» آمده است که چمار(:معنی) آن؛ توانگری، بی‌نیازی، خواسته و دارایی است. – آموزه های اشوزرتشت آرامش درونی را همراه با توان‌گری و به‌دست آوردن خواسته‌ و دارایی سفارش می‌کند. – پیروان این بینش، برای به دست آوردن و رسیدن به خواسته‌های خود از راه درست و راست، کار و کوشش را گزینش کرده و از بیکاری، تنبلی و کاهلی پرهیز می‌کند. سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش ارد‌ روز است فرخ و میمون / با همه لهو و خرمی مقرون ای دلارای یار گلگون‌رخ / خیز و پیش‌آر باده‌ی گلگون اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم) هرچیز نو بخر و اندر خانه بر. اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار: به بازار شو، روز (ارد) ای پسر / نوانو بخر چیز و با خانه بر —————————— * ———————— Canal de Suez کانال سوئز گشایش آبراه دریای سرخ به رود نیل به دستور داریوش بزرگ (۵۱۸ پ.م) داریوش بزرگ، شاهنشاه بزرگ هخامنشی هنگامی که می‌خواست بخش‌های باختری و خاوری شاهنشاهی خود را با یک راه آبی به هم بپیوندد، باید به کشف راه‌های آبی ناشناخته دست می‌زد. کار ساختن آبراه میان دریای سرخ و رود نیل برای عبور کشتی‌های ایران از خلیج فارس به مدیترانه تکمیل شد. این روز پس از محاسبات تقویمی به دست آمده است. سنگ‌نبشته‌های به دست آمده در طول این آبراه نشان می‌دهد که پس از اتمام کار هر قسمت از این آبراه، جزییات کار بر سنگ حک و در محل نصب شده است. این آبراه به تصمیم داریوش بزرگ و عمدتاً با هدف نظامی ساخته شده بود. باستان‌شناسان و مورخان متفق‌القول هستند که این آبراه از کارهای بزرگ بشر در قرون قدیم بوده است. داریوش بزرگ پس از تکمیل آبراه شخصاً از آن بازدید کرد و ضمن دیدار از گور پادشاهان مصر و نوشته‌ها و بناهای آنان، دستور جمع‌آوری تاریخ مصر را در یک مجموعه داد که باقی مانده است. این پروژه از دید مهندسی و عمرانی یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای تاریخ باستان به شمار می‌آید و نشان‌دهنده‌ی توانمندی‌های فنی و مدیریتی ایرانیان در زمان هخامنشیان است. داریوش بزرگ با این اقدام نه‌تنها ارتباطات دریایی را بهبود بخشید، بلکه تأثیر قابل توجهی بر تجارت و تبادلات فرهنگی میان ایران و مصر گذاشت. آبراه میان دریای سرخ و رود نیل، که به نام “کانال داریوش” نیز شناخته می‌شود، یکی از نخستین تلاش‌ها برای ایجاد مسیرهای آبی بین‌المللی بود. این پروژه باعث افزایش توانمندی ناوگان دریایی ایران و تسهیل تجارت با کشورهای مدیترانه‌ای شد. همچنین، این آبراه به عنوان یک نماد از قدرت و اقتدار ایران در منطقه به شمار می‌رفت. در مسیر آبراه، سنگ‌نبشته‌هایی از داریوش بزرگ یافت شده‌اند که نشان‌دهنده تلاش‌ها و دستاوردهای او در ساخت این پروژه بزرگ هستند. این سنگ‌نبشته‌ها، افزون بر ارزش تاریخی، نشان‌دهنده دانش مهندسی و سازماندهی پیشرفته‌ای هستند که در آن زمان به کار گرفته شده بود. این اقدام داریوش بزرگ یکی از مثال‌های برجسته از نوآوری‌ها و دستاوردهای فنی و مهندسی در دوران باستان است که تاثیرات عمیق و پایداری بر تاریخ و فرهنگ منطقه گذاشته است. توانمندی‌های فنی و مدیریتی ایرانیان در ساخت این آبراه نشان‌دهنده اهمیت بزرگ‌منشی و دیدگاه‌های بلندپروازانه داریوش بزرگ بود که در تاریخ به‌عنوان یکی از بزرگترین فرمانروایان ایران شناخته می‌شود. —————————– * ——————————— یادروز 19 آبان‌ماه: سردار سپه وزیر جنگ به اتفاق قائم مقام‌الملک و دبیر اعظم برای استقبال از احمد شاه به سوی بوشهر حرکت کردند. (۱۳۰۱ خورشیدی) ورود جیره‌بندی و دادن کوپن برای مواد غذایی در اقتصاد ایران برای نخستین بار. (۱۳۲۰ خورشیدی) دو ماه و نیم پس از اشغال نظامی، برای نخستین بار سیستم جیره‌بندی و دادن کوپن به خانواده‌ها برحسب شمار اعضای خانوار که ارائه شناسنامه مأخذ کار بود به اجرا درآمد. ایران قبلاً از این لحاظ خودکفا بود ولی پس از اشغال نظامی که از سوی دولت‌های مسکو و لندن و کمبود خواربار آنها صورت گرفته بود. دولت “دکتر مصدق” لایحه ملی شدن شرکت تلفن را به مجلس داد. (۱۳۳۱ خورشیدی)