#آموزشی ✍ ادامه بحث تاریخچه طب سنتی در ایران(بخش سوم) 🔆 عصر تحوّل طبّ سنتی ایران ▫️این مهم از زمانی شروع می شود که کتاب «ذخیره خوارزمشاهی» توسط سید اسماعیل جرجانی (متوفی سال ۵۳۱ ق.) تألیف می شود. این دانشمند والامقام ایرانی جنبش عظیمی در نشر متون پزشکی در تمدّن اسلامی آن زمان ایجاد کرد و کتاب خود را به زبان فارسی به رشته تحریر درآورد. ▪️کتاب «ذخیره خوارزمشاهی» مشتمل بر ده جلد کتاب کوچک تر است، بدین شرح: ❶⇦کتاب اوّل: در شناختن حدّ و حدود طبّ، هدف آن وگنجینه بدن انسان از مواد، خلط ها، مزاج ها، طبیعت بدن ها، عادت ها و شرح هر یک از اعضای بدن ❷⇦کتاب دوم: در تشخیص بیماری از حالت های بدن انسان و انواع و درجه بندی بیماری ها و دلایل بروز آن و تشخیص و شناسایی نبض بیمار، تفسیر و شناسایی حال بیمار مبتنی بر موارد زائدی که از تن بیرون یا خارج می شود، مانند عرق و ادرار ❸⇦کتاب سوم: در حفظ تندرستی و چگونگی انجام این امر و شناخت نوشیدنی ها، خوراکی ها، میزان و چگونگی خواب و بیداری، حرکت، سکون و بازشناسی انواع رایحه ها و عطردرمانی (Aromatherapy)، تدابیر و راه های به کارگیری روغن ها، مصرف مسْهِل و ملین و موادّ تهوّع آور، چگونگی انجام فصد و حجامت، فواید شادی و مضرّات غم و مسائل فرهنگی روانشناسی که بسیار زیبا و دلنشین بیان شده است، تشخیص نشانه های بیماری و پرورش بچّه ها و نگهداری از پیران و مسافران از جمله مطالب بسیار شیوا، دقیق و مهمّی است که از آن سخن به میان آمده است. ❹⇦کتاب چهارم: در تشخیص مرض و بیماری و راه های آن، که بسیار ظریف و مدبّرانه بیان شده است ❺⇦کتاب پنجم: علل و علامت و عوارض تب و چگونگی معالجه آن ❻⇦کتاب ششم: در معالجه بیماری ها از فرق سر تا نوک پا ❼⇦کتاب هفتم: در معالجه ورم ها، آماس ها، زخم ها و چگونگی شکافتن و داغ کردن آنها (جرّاحی) و معالجه کردن عضوی که سیاه شده و می میرد، چگونگی معالجه شکستگی و ضرب خوردگی ❽⇦کتاب هشتم: در زمینه راه های حفظ بهداشت و آراستگی ظاهری ❾⇦کتاب نهم: در زمینه چگونگی کارکرد و استفاده از زهرها و پادزهرهای مهم در پزشکی ❿⇦کتاب دهم: در تعب هایی که به شکل های گوناگون پدیدار می گردند. ▫️بد نیست بدانیم که سه کتاب دیگر خوارزمشاهی نیز به زبان فارسی نوشته شده است که عبارتند از: «یادگار»، «اغراض الطّبیه و مباحث العلائیه» و «خف علایی» یا «خفی علایی». ▪️از جمله کتاب هایی که در چنین دورانی تألیف شد، می توان از کتاب «قانون» شیخ که شامل پنج کتاب بدین ترتیب است، نام برد: ①⇦کلّیات که شامل چهار فن و چهار شیوه است ②⇦ادویه مفرده (داروهایی گیاهی) ③⇦بیماری های اعضای بدن از سر تا نوک پا که شامل بیست و دو تکنیک است ④⇦بیماری های تخصّصی که به عضو خاصّی اختصاص ندارد ⑤⇦داروهای گیاهی مرکب که در بردارنده مقالات است ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#آموزشی ✍ ادامه بحث تاریخچه طب سنتی در ایران(بخش چهارم) ▪️طب سنتی ایرانی یکی از قدیمی ترین و موثرترین علوم طبی در جهان است، طب سنتی ایرانی کاملا بر اساس علم و منطق و فلسفه بوده و بسیار دقیق و پیشرفته است. در طب سنتی ایرانی حفظ الصحه و یا حفظ سلامتی بدن بسیار پر اهمیت تر از درمان بیماری است، حکمای ایرانی دریافته بودند که حفظ سلامتی بدن بسیار راحت تر از درمان بیماری است و در صورت بیماری هم غذا درمانی بسیار مهمتر از دارو درمانی است زیرا به اعتقاد طبیبان ایرانی دارو موافق بدن انسان نیست و تنها باید به عنوان راهکار آخر از آن استفاده کرد. طب ایرانی کلی نگر است و دو مولفه مهم یعنی مزاج واخلاط از مهمترین مبانی طب ایرانی است. عده ای اعتقاد دارند که حتی طب یونانی نیز برگرفته از مبانی طب ایرانی است. 🔆 تاریخچه طب سنتی قبل و بعد از اسلام ▫️شواهد تاریخی نشان دهنده این است که تاریخچه طب سنتی ایرانی به قبل از اسلام برمیگردد. مورخان دوره هخامنشی و ساسانی را دوره های طلایی طب سنتی دانسته اند. در زمانی که مردم در سایر نقاط دنیا بصورت بدوی زندگی میکردند و هنوز ساختارهای دولتی و حکومتی هم نداشتند در ایران زمین علم طب بصورت آکادمیک تدریس میشد. دانشگاه جندی شاپور در زمان ساسانیان که در آن علم طبابت تدریس میشد را میتوان اولین مرکز آموزش علم طب دانست. ▪️با ورود اسلام به ایران گسترش طب ایرانی شدت بیشتری گرفت و دانشمندان و پزشکان ایرانی نقش بسیار پر رنگی در معرفی طب سنتی به اسلام داشتند، در این دوره طب ایرانی با طب اسلامی ادغام شد. طب سنتی ایرانی در طول تاریخ اسلام بسیار پر رنگ بود و طبیبان حاذقی مانند ابن سینا، زکریای رازی، حکیم جرجانی، ابوالقاسم بن خلف الزهراوي و … در این دوره پرورش یافتند. در دوره قاجاریه و با گسترش افکار تجدد گرایانه طب سنتی کم رنگ تر شد. 🔆 قاجاریه و کم رنگ شدن طب سنتی ▫️در دوره قاجاریه و همزمان با هجمه فرهنگی غرب و گسترش اندیشه به اصطلاح تجدد گرانه باعث شد معیارهای جدیدی در جامعه شکل بگیرد. در آن زمان دانشجویان زیادی برای تحصیل در رشته پزشکی به فرنگ اعزام شدند و بنیان پزشکی ما بر اساس آموزه های دانشگاه های غربی شکل گرفت! البته طب سنتی نیز در آن دوران به حیات خود ادامه میداد. در دوره آقا محمد خان و فتحعلی شاه هیچ بیمارستانی در ایران ساخته نشد. در دوره ناصرالدین شاه و به دلیل مسافرت های زیاد به فرنگ و تاثیر از فرهنگ آن بیمارستان هایی در تهران ساخته شد. از زمان ناصرالدین شاه تا آخر دوره قاجار طب ایرانی کم کم جای خود را به طب پاستوری دارد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#آموزشی ✍ تقسیم بندی علوم از دیدگاه حکما و جایگاه علم شریف طب ❶⇦ابن بهریز در قرن ۳ : ←علوم علمی/ علوم عملی←(علم طب) ❷⇦ابویوسف یعقوب کندی در قرن ۳ : ←علوم انسانی←(علم طب) / علوم الهی ❸⇦ابونصر فارابی در قرن ۴ : علم را به شش قسمت تقسیم کرده است: ←علم زبان/ علم منطق/ریاضیات/علوم طبیعی←(علم طب)/علوم مدنی/علوم الهی ❹⇦صاحبان رسائل اخوان الصفا در قرن ۴ : ←ریاضی/شرعی/فلسفی←(علم طب) ❺⇦شیخ الرئیس ابن سینا در قرن ۵ : ←حکمت دو بخش است : اصول(کلیه و فراگیر)/ فروع(جزئیه)←(علم طب) ❻⇦امام محمد غزالی در قرن ۵ : ←شرعی/غیر شرعی←(علم طب) ❼⇦خواجه نصیرالدین طوسی در قرن ۷ : ←حکمت عملی/حکمت نظری←(علم طب) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#آموزشی ✍ تقسیم بندی علم طب 1⃣ طب نظری : دانشی که عملکرد طبیعی و تغییرات بدن انسان و عوامل موثر بر آن را که منجر به سلامتی یا بیماری می‌شود، در آن بررسی می شود/ جنبه علمی دارد/ فرد نسبت به "قوانین" و اصول طب آگاه می‌شود. ←طب نظری سه بخش است: الف) امور طبیعیه : اموری که به طبیعت منسوب هستند(فیزیولوژی) (طبیعت همان قوه مدبره هوشمند حاکم بر مصالح بدن است. طبیعت دو ویژگی دارد ۱.بیشعور است و ۲.هوشمند است، مانند ماشین حساب یا ساعت) ب) اسباب و علل : علت ایجاد تغییرات در بدن انسان و عوامل موثر بر آن و نحوه ایجاد بیماری و اسباب حفظ سلامت.(فیزیو پاتولوژی و ایتولوژی) ج) علائم و دلایل: نشانه هایی که بر سلامت یا بیماری فرد دلالت می‌کند مثل نبض، مثل غلبه اخلاط، بول و... . در طب رایج نشانه های سلامت و بیماری با کارهای پارا کلینیکی انجام میشود، مثل آزمایشات و سونوگرافی و سی تی اسکن. اما در طب‌ سنتی با استفاده از نبض و بول و غیره میفهمند که وضعیت سلامت و بیماری بدن چگونه است. 2⃣ طب عملی : بخشی از دانش طب که به قصد "عمل و مباشرت بر بالین" فرا گرفته می‌شود. به بیان دیگر یعنی علم به شیوه عمل و کاربرد طب بر بالین است. همچنین علم به روشهای حفظ سلامت جزو طب عملی است. طب عملی خود دو بخش است: ❶←حفظ سلامت : تدابیر خاص حفظ سلامت + سته ضروریه (سته ضروریه شامل ۶ بخش است : ①اکل و شرب ②الاهویه ③نوم و یقظه ④تدابیر حرکت و سکون ⑤تدابیر اغراض نفسانی ⑥تدابیر احتباس و استفراغ) ❷←معالجات یا درمان : ① درمان بالسته ضروریه ② درمان باالاغذیه (درمان با غذا) ③ درمان بالادویه (درمان با دارو) ④ علاج بالید (اعمال یداوی): انواع ماساژ و دلک و غمز /حجامت ها/ بادکش ها / فصد/ ردادی... ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

📜من #طب_سنتی هستم ▫️با جهان بینی توحیدی و کوله باری از هزاران تجربه بشری ▪️من بدون غفلت از اجزاء، طبی کل نگرم پس همه چیز را منحصر در #مزاج نمی دانم ▫️آنان که مرا #طب یونانی، مسیحی، مشرکین و منافقین می خوانند در حق من جفا می کنند ▪️من نه پدر دارم نه مادر❗ من حاصل اندیشه های دانشمندان خدا پرستم 🔸 من چکیده اشک های هزاران تن رنجورم 🔸 من پژواک ناله های هزاران مجروحم 🔸 من خلاصه تلاش حکیمان دلسوزم 🔸 من نکات مثبت همه علوم طبی را می پذیرم و از آن استفاده می کنم 🔸 همه علوم را از خدا می دانم و علم طب اگر در دست کفار و مشرکین هم باشد بر آن دست پیدا می کنم ▫️با آن که نام من طب سنتی است اما بر خلاف نظر طب جدید تحجر گرا و متعلق به تاریخ نیستم ▪️با طب جدید هستم اما با تقدس گرایی و تجاری سازی علوم طبی سر سازش ندارم ▫️من با گرایش های انحرافی طب جدید مخالفم ▪️اگر من #طب_سنتی اصیل هستم با شهرت طلبی، انحصار گرایی، تعصب، سودجویی، تقدس گرایی مدعیان طب سنتی نیز بیگانه ام ▫️من طبی خوش اخلاقم و دست همه تلاشگران صادق حوزه سلامت را به گرمی می فشارم آیا من در شأن حوزه سلامت مردم مسلمان کشورم هستم❓ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#آموزشی ✍ درمان بالسته ضروریه یعنی چه؟ در واقع یعنی تا ←خواب و بیداری ←غذا ←آب و هوا ←مسائل روحی و روانی ←ورزش ←و احتباس و استفراغ را درست نکردیم اصلا فکر هیچ نوع سلامتی و یا اعاده آن در بیمار نباشیم و ابدأ راه به جایی نخواهیم برد. ‌ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍نسخه مجرب و آزموده برای درمان #زردی_نوزاد ①⇦ترنجبین: هر روز یک قاشق مربا خوری #ترنجبین در یک چهارم استکان آب جوش حل کرده به نوزاد بدهید؛ باید به اندازه ای به نوزاد داده شود تا باعث ایجاد اسهال ملایم شود 👈توجه داشته باشید ترنجبین هیچ ضرری برای نوزاد ندارد و یک ماده غذایی مکمل نیز برای نوزاد بحساب می آید؛ متأسفانه برخی مردم تحت تأثیر تبلیغات سوء مخالفان طب سنتی از دادن ترنجبین واهمه دارند. 🔹مقدار مصرف ترنجبین در این شرایط باید به اندازه ایی باشد که ماده #صفراوی را در کبد و روده ها بلغزاند و خارج کند، بنابراین در صورت لزوم میزان مصرف تا یک قاشق غذا خوری یا بیشتر برسد تا اسهال ملایم ایجاد شود. ②⇦تخم گشنیز: هر روز یک قاشق چای خوری #تخم_گشنیز در یک استکان آب روی شعله ملایم بجوشانند تا یک چهارم آن باقی بماند صاف کنند و با قاشق چایخوری در طول روز به نوزاد بدهند. میتوانند با کمی شکر قرمز شیرین کنند. ③⇦آبزن حمام استحمام نوزاد هر روز با آبزن حمام باشد. ترکیب آبزن حمام: 1ق غ سدر+ 1ق غ مورد+ 1ق چ حنا+ 1ق غ روغن زیتون+ 1ق غ سرکه یا آبلیموی خانگی+ 1 زده تخم مرغ و کمی آب. ⭕️داروهای دیگری از جمله #شیرخشت و #فلوس هم برای زردی نوزاد بکار میرود که استفاده از آنها بطور عموم صحیح نیست. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍آشنایی با #مبانی_علم_طب ۱. تقسیم علم طب به دوبخش ▫️نظری و ▫️عملی ⬅️طب نظري : يعني دانشي كه چگونگي عملكرد و تغييرات بدن انسان و عوامل مؤثر بر آن را كه منجر به سلامتي يا بيماري مي شوند، بررسي مي كند. ⬅️تقسیم بخش نظری طب به سه قسمت ▪️الف)امور طبیعیه ▪️ب)علم به اسباب و علل صحت و مرض ▪️ج)علم به دلایل و علایم صحت و مرض ✍نگاه طب سنتی به فیزیولوژی بدن (امور طبیعیه): در مکتب طب سنتی اموری که هستی و قوام جسمی بدن بر آن‌ها مبتنی است، تحت نام «امور طبیعیه» بیان می‌شود، آنچه طب رایج آن را تحت عنوان «فیزیولوژی بدن» می‌شناسد که شامل هفت جزء میباشد: ❶ارکان. ❷امزجه. ❸اخلاط. ❹اعضاء. ❺ارواح. ❻قوا. ❼افعال. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

‍ 🎶 #عدم_تحمل_صدا ها یا همان(هیپرآکوسیس) چیست و راهکارهای درمانی 🔻بعضی از افراد در مقابل سرو صداها تحمل کمی داشته و سریعا واکنش نشان میدهند ،اینگونه افراد در برابر کوچکترین سر و صدایی کلافه شده و پرخاشگری میکنند . 🔻افرادی که در مقابل سر و صدا اذیت میشوند و تحمل سر و صداها و جاهای شلوغ برایشان میسر نیست ،از #خشکی_مزاج_مغز برخوردارند. ✍لذا برای درمان ، باید به مغز این افراد #رطوبت بخشید تا توان تحملشان بیشتر شود. بدین منظور چکاندن یک تا سه قطره ترکیب روغن گل بنفشه و گل بابونه خالص شبها در هر سوراخ بینی و ماساژ پیشانی و پشت گوش باهمین ترکیب هنگام خواب میتوانند موثر واقع شود. 🍲خوردن سوپ جو با گوشت بلدرچین و روغن زیتون - سوپ گشنیز - سمنو -فرنی -حلیم -آش ماش - کاهو با سکنجبین- روغن مالی سر پس از حمام و هر چیزی که رطوبت بخش باشد میتواند به درمان این افراد کمک شایانی بکند. 🔆البته ممکن است این مشکل دلایل دیگری همچون، آسیب دیدگی پرده #گوش، ضربه خوردن #جمجمه، عفونت های کهنه نیز داشته باشد که در هر صورت باید با تشخیص و زیر نظر یک متخصص طب سنتی درمان شود. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

1⃣ ارکان ✍در اصطلاح حکیمان، رکن یا عنصر عبارت است از جسم بسیطی که به‌غیراز خود تجزیه نمی‌شود و تشکیل دهنده اجزای اولیۀ همۀ موجودات، اعم از انسان، حیوان، نبات و جماد هستند و تعداد آن‌ها ۴ عدد است: 🔥آتش عنصری ☁️هوا عنصری 💧آب عنصری 🌏خاک عنصری ❇️ذکر این نکته ضروری است که به کار بردن اصطلاح آتش، آب‌وخاک برای نزدیک سازی مفاهیم به ذهن است و منظور از خاک عنصری، خاک متعارف نیست، همین‌طور در مورد آب‌وآتش. زیرا طبق تعریف، ارکان اجسامی هستند که غیرقابل تجزیه‌اند و به همین دلیل گاه «عنصر» نیز نامیده می‌شوند. استفاده از این کلمات به دلیل مشابهتی است که بین خصوصیات این عناصر با نمادهای قابل‌لمس آن در طبیعت دارد. همان‌طور که توضیح دادیم، هر یک از ارکان دارای کیفیتی است که بر اساس کیفیت مختص به خود، خواص خود را بروز می‌دهد. به‌این‌ترتیب که: ①⇦خاک عنصری دارای کیفیت سرد و خشک ②⇦ آب عنصری دارای کیفیت سرد و تر ③⇦هوا عنصری دارای کیفیت گرم و تر ④⇦آتش عنصری دارای کیفیت گرم و خشک است. ✍وظایف ارکان چهارگانه: ❶←خاک عنصری: وظیفۀ آن ایجاد پایداری و شکل‌دهی و حفظ اشکال است. ❷←آب عنصری: وظیفه آن ایجاد امکان شکل‌پذیری و قابلیت انعطاف در اجسام است، به‌طوری‌که هرچه این عنصر در جسمی بیشتر باشد، حالت سیالیت آن بیشتر می‌شود. ❸←هوا عنصری: شکل‌پذیری و سیالیت بیشتر و سریع‌تری دارد و وظیفۀ آن ایجاد تخلخل و فاصله بین ذرات اجسام و افزایش لطافت و سبکی است. جسمی که هوا عنصری زیادی دارد میل به بالا رفتن پیدا می‌کند. مثلاً در اثر حرارت، آب به بخار تبدیل می‌شود چراکه براثر حرارت تکائف و درهم‌فشردگی آن کمتر می‌شود. ❹←آتش عنصری: وظیفۀ آن ایجاد لطافت، نضج، سبکی و کاهش شدت سردی است. بنابراین، موجودی که آتش عنصری آن زیاد است، حرکت آن بیشتر است. ❇️به عبارتی می‌توان گفت، دو عنصر سنگین (خاک و آب) در به وجود آمدن اعضاء و سکون آن‌ها نقش بیشتری دارند؛ درحالی‌که دو عنصر سبک (آتش و هوا) در به وجود آمدن ارواح و حرکت آن‌ها و همچنین حرکت اعضاء نقش مهم‌تری دارند. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍آداب تغذیه بر اساس مبانی طبّ سنّتی ایرانی( ۱ ) 🔹رعایت این نکات ساده در زمان سلامتی می­تواند باعث پیشگیری از بیماری­ها و در زمان بیماری، موجب بازگشت سلامتی و تسریع روند درمان شود. 1⃣قانون اوّل: زمان غذا خوردن انسان باید در زمان اشتهای واقعی اقدام به غذا خوردن کند و بدون اشتهای صادق غذا نخورد. این زمانی است که غذای قبلی کاملاً هضم شده است و ادرار نضج پیدا کرده است. یعنی رنگ آن از بی­رنگی به سمت ترنجی و پررنگ شدن رفته است. همچنین شکم از زیر سینه تا ناف سبک شده است، بوی غذای قبلی در باد گلو نیست، نبض کوتاه تر شده است، حواس ظاهری تیزتر شده است و احساس تشنگی بوجود آمده است. ←اگر فرد در حالت سیری و هضم نشدن کامل غذای قبلی اقدام به غذا خوردن کند، در دراز مدّت مبتلا به بیماری­های متعدّد گوارشی، کبدی و سیستمیک خواهد شد. ←همچنین باید توجّه داشت که در صورت بروز اشتهای صادق، نباید غذا خوردن را به تعویق انداخت. چرا که باعث جذب مواد فاسد به سمت معده و بروز بیماری خواهد شد. 2⃣قانون دوم: زمان دست کشیدن از غذا قبل از این که کاملاً سیری اتّفاق بیافتد، باید دست از غذا خوردن کشید؛ چرا که غذا برای هضم شدن نیاز به فضای بیشتری دارد و اجزای آن از هم فاصله می­گیرند. حال اگر حجم معده کاملاً پر شده باشد، باعث تشویش و اختلال هضم و بروز نفخ و سوءهاضمه خواهد شد. مجموع این دو قانون در یک روایت کوتاه بیان شده است: «کُل وأنتَ تَشتَهی وأمسِک وأنتَ تَشتَهی» (مستدرک الوسائل، ج 16، ص 221) 3⃣قانون سوم: جویدن غذا و طول مدّت غذا خوردن لقمه­ های غذا باید کوچک برداشته شوند تا بتوان آن­ها را به­ خوبی جوید. جویدن کامل غذاها باعث پیشگیری از سوءهاضمه، نفخ، یبوست و بسیاری از اختلالات دیگر خواهد شد؛ چون هضم غذا از دهان آغاز می­گردد. این کار باعث طول کشیدن بیشتر غذا خوردن شده و از پرخوری نیز پیشگیری می­کند. امّا از طرف دیگر بسیار طول دادن غذا خوردن نیز نهی شده است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍آداب تغذیه بر اساس مبانی طبّ سنّتی ایرانی ( ۲ ) 4⃣قانون چهارم: نوع غذاهای مصرفی و غذا بر حسب مزاج­های مختلف در طبّ سنّتی ایرانی، غذاها را بر اساس فاکتورهای مختلفی تقسیم­ بندی می­کنند. یکی از این تقسیم­ بندی­ها، تقسیم بر اساس عملکرد آن­ها در بدن است. ←هر چیز خوردنی که وارد بدن می­شود و وارد فعل و انفعال با بدن می­شود، یا شبیه بدن می­شود و جایگزین بافت و مواد از دست رفته از بدن می­گردد که به آن غذای مطلق می­گویند. ←یا اصلاً قابلیت غذائیت برای بدن ندارد و بدن را تحت تأثیر خود قرار می­دهد و کیفیّتش را تغییر می­دهد؛ مثلاً بدن را گرمتر یا سردتر از حدّ معمول خودش می­کند که دوای مطلق نام دارد، مثل زنجبیل و کافور و سیاه­دانه و ... ←بعضی موارد نیز هستند که هم حالت  غذایی و هم حالت دوایی دارند. حال اگر غذائیت غالب باشد، غذای دوایی نام می­گیرند؛ مثل کاهو، اسفناج، عدس، نخود، لوبیا و ...  و اگر دوائیت غالب باشد، دوای غذایی نام می­گیرند، مانند سیر، پیاز، تره، نعناع و ... ←این قانون می­گوید فردی که سالم است و سوءمزاجی ندارد، نباید بطور روزمره به غیر از غذاهای مطلق، غذایی دریافت کند. چرا که در درازمدت باعث بروز سوءمزاج (خارج شدن از حالت اعتدال مزاج و سلامتی) خواهد شد. بهترین غذاهای مطلق شامل نان گندم خوب پخته شده، گوشت­های معتدل مثل گوسفند و بز ، شیرینی­های ملایم و طبیعی، میوه­هایی مثل انجیر و انگور است. اکثر غذاهای مطلق، طبع معتدلی دارند و برای کسانی که سالم هستند و مزاجشان خیلی از اعتدال دور نیست، مناسب است. امّا کسانی که مزاجشان از اعتدال فاصله دارد و با خوردن غذاهای گرم یا سرد اذیّت می­شوند، باید غذاهای ضد مزاج خودشان را دریافت کنند. یعنی از غذاهای دوایی و در مرحله بعد دواهای غذایی استفاده کنند. درصورت وجود بیماری، باید زیر نظر متخصّص، از دواهای مطلق استفاده کرد. ←درواقع در مصرف گروه شیر و لبنیات، میوه­ها و سبزی­ها باید به مزاج و سوءمزاج­ها توجّه کرد. مثلاً اگر کسی دارای غلبه سردی است و با خوردن ماست، ترشی­ها، کاهو، خیار و گوجه دچار سستی بدن، آبریزش دهان، پرخوابی و کندی ذهن می­گردد؛ اوّلاً باید میزان مصرف این مواد را کاهش دهد (نه این که کلاً حذف کند) و ثانیاً مُصلحات مناسب آن­ها را به­ کار ببرد، مثلاً ماست را با اندکی نعناع یا پونه یا زنیان میل کند و ثالثاً در هر گروه غذایی غذاهای مناسب طبع خودش را انتخاب کند، برای نمونه به جای کاهو و خیار و گوجه، از هویج رنده شده و کرفس استفاده کند. در فردی نیز که دارای غلبه گرمی است و با خوردن ادویه زیاد (که معمولاً طبع گرمی دارند، مانند دارچین، فلفل، زنجبیل و ....) و شیرینی­جات و غذاهای پرچرب، دچار خارش بدن، خشکی دهان، تشنگی زیاد و .... می­شود؛ توجّه به نکته گفته شده و انتخاب غذاهای مناسب در هر گروه غذایی ضروری است. 🔖تبصره: استفاده از دواهای مطلق (که هیچ خاصیت غذارسانی برای بدن ندارند، مثل زعفران، دارچین، زردچوبه، فلفل و ....) در غذاها به میزان کم مانعی ندارد و منظور از آن، خوش طعم کردن غذاها (برای میل بیشتر طبیعت و هضم درست غذا) و رفع سردی و بی­مزگی غذاهاست. در طبّ سنّتی گفته می­شود اگر غذا بو و طعم خوب نداشته باشد، طبیعت بدن رغبتی برای هضم و جذب آن نخواهد داشت! برای این مورد حجم بسیار کمی از این ادویه در غذا استفاده می­شود و البته نباید آستانه چشایی را به حجم زیاد این موارد عادت داد. (یعنی عادت کردن به مصرف غذاهای خیلی شور یا تند عوارضی به همراه دارد.) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa