نشانه شناسی
قسمت اول
به قلم سعید جلوخانی
تعریف واژگان بنیادی زبانشناسی نزد فردینان دوسوسور
فردینان دو سوسور 1957_1913
سوسور بی شک یکی از کسانی است که به اهمیت نشانه شناسی پی برد و بدان تاکید کرد. دلیل شهرتش چاپ کتاب درس های درباره ی زبان شناسی همگانی (عمومی) بود که پس از مرگش چاپ شد. اصطلاح (semeologie/ semeology) را سوسور خلق کرده است،در بیان معنایی که منطق های سده ی پیشین آن را Semiotics می نامیدند . براساس آموزه های سوسور ، نشانه شناسی عبارت است ، علم پژوهش نظام های دلالت های معنایی . زبان هم یکی از این نظام هاست. زبان بدن (body-language)که براساس ایما اشارات و حالت های رفتاری بدن ماست دارای نشانه های معنایی است. همچنین این نشانه های معنایی در باستان نیز وجود دارند . مثلا نقوش سنگی غارها که توسط انسان های اولی کشیده شده است . ابزار های آنها جدا ازنوشتار گفتار است . پاری از این مسائل به قاعده تصویری ربط دارند و پاری هم به آن ربطی ندارند .
براساس کتاب زبانشناسی عمومی سوسور ، نشانی شناسی به صورت زیر تقسیم بندی کردم .
1.زبان نظامی از نشانه هاست که عقاید را بیان می کنند ، و از این رو قابل قیاس با نظام نگارش ، البای ناشنوایان ، مناسک نمادین ، اشکال، {قواعد}رفتار مودبانه و علامت های نظامی و عیره است.
2.زبان یکی از مهم ترین نظام هاست.
3. علم نشانه شناسی در روانشناسی ، باستانشناسی و علوم اجتماعی نیز کاربرد دارد.
4. نشانه شناسی برساخته ها را معلوم می کند و قوانین حاکم برآنها را معین می کند .
5.. زبانشناسی فقط بخشی از علم نشانه شناسی است.
6.قوانین که توسط نشانه شناسی کشف می شوند در مورد زبانشناسی هم کارا هستند .
تعریف نشانه نزد سوسور :
طبق تقسیم بندی سوسور نشانه به سه قسم زیر تقسیم می شوند .
1. دال .
2.مدلول
3.دلالت
واژه سگ را تصور کنید ،براساس سوسور هر نشانه ای در هر زبان قراردادی است. و نشانه های هر زبان برحسب قرارداد های زبانی متفاوت هستند .
دلالت : برای اشاره رابطه دال و مدلول است . بنا به گفته سوسور، ارتباط جدایی ناپذیری بین دال و مدلول وجود دارد.
دال ، مولفه ی آوایی نشانه است ;دال نه خود صوت واقعی ، بلکه تصویر ذهنی چنین صوتی است .یا به صورت ساده تر دال سازنده تصویر ذهنی است که مدلول است . به تصویر ذهنی که من از سگ دارم مدلول گفته می شود. وقتی واژه سگ را بکار می برم خود واژه سگ دال است و تصویری که در ذهن شما نقش می بندد مدلول می گویند.
بنا بتعریف سوسور ، دال تصویری صوتی است که به مدول دلالت دارد .طبق نظر او دال و مدلول به هم وابسته هستند. برای سوسور نسبت مدلول به دال مقدم است .
واق واق کردن سگان یا پارس کردن سگ ها را آوا می نامند .
طبق گفته زبانشناس ها ، واحد زبانی را نشانه می خوانند . نشانه اتحاد دال و مدلول است . به باور او نشانه ی زبانی اختیاری هستند . که ترکیب حاصل از دال مدلول از ذات اختیاری بر خوردار است .پس براین اساس می گویم :
هیچ رابطه ی طبیعی یا اجتناب ناپذیری میال دال و مدلول وجود ندارد . برای مثال من از طریق آلمانی حرف زدن ،دالی را از طریق hond نماینده ای می شود ، برای صحبت کردن درباره ی نوعی از آن حیوان که سگ نامیده می شود . اما این سگ صدا های در می آورد پارس می کند به آلمانی ها به آن Wau _Wau می گویند که از نظر سوسور این صداها چیزی نیستند جز آوا . Onomatopoeia و آوای دال ظاهرا حالت تقلیدی دارد. که در زبان های مختلف متفاوت است ،این نشانه عادی اختیاری آن است.
#سعید_جلوخانی
#نشانه_شناسی
#سوسور
منابع :
ساختار تاویل /بابک احمدی
فردینان دوسوسور /جاناتان کالر /ترجمی :کورش صفوی
دوره ی زبانشناسی عمومی /فردینان دو سوسور /ترجمه ی :کورش صفوی
📗دانلودرایگان جزوه،کتاب ونمونهسوال از همه رشتهها↙️تلگرام💙وایتا🧡
📖📚➔ @Pnu100 👈📗📒📕📔📘
🎓🤖➔ @Pnu100bot 👈😍📋