💠 علم فطری
🔸 علم قبل از جهل است یعنی چه؟ ذات اقدس الهی قبل از اینکه جاهل را خلق بکند، #عالم را خلق کرد؛ زیرا آدم (سلام الله علیه) که #عالم به اسمای الهی بود ﴿وَ عَلَّمَ آدَمَ الأسْماءَ﴾،[1] قبل از دیگران خلق شده است و در درون ما قبل از اینکه ما فراموش بکنیم، جاهل بشویم و تجاهل بکنیم، علم را خلق کرده است: ﴿وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها ٭ فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها﴾،[2] انسان قبل از اینکه جاهل بشود، #عالم بود و #عالم به دنیا آمد. جهل یک سلسله غرایز و اغراضی است که روی علم را پوشانده است؛ لذا حضرت فرمود: «لِأَنَ الْعِلْمَ کَانَ قَبْلَ الْجَهْلِ»، ما قبل از اینکه جاهل بشویم، #عالم بودیم.
🔸 وظیفه علما این است که هم از آن سابقه خود پاسداری کنند و هم از سابقه #ساختار_خلقت حمایت کنند، نگذارند جهل پیدا شود، چون اگر ـ خدای ناکرده ـ جامعه ای جاهل بود، هم بی راهه می رود، هم راه دیگران را می بندد و اگر #عالم بود نه بی راهه می رود و نه راه دیگران را می بندد؛ لذا همه ما موظف هستیم که آن مهمان را در کنار میزبان حفظ بکنیم.
▫️ یک سلسله علومی است که مهمان ما هستند؛ یعنی ما آنچه که در حوزه ها می خوانیم یا در دانشگاه ها یاد می گیریم اینها مهمان هستند. میزبان و صاحبخانه آن #علم_فطری است که فرمود: ﴿وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها ٭ فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها﴾.
🔸 اگر ما در حوزه و دانشگاه، علمی تحصیل کردیم که با صاحبخانه بسازد، راحت زندگی می کنیم و هیچ غوغایی در درون ما نیست و هیچ چیزی هم ما را نمی فروشد و ما هم خود را به هیچ چیزی نمی فروشیم، زیرا صاحبخانه درِ این خانه را محکم بسته است و مزاحم را راه نمی دهد؛ ولی اگر ـ خدای ناکرده ـ مهمانی دعوت کردیم که با صاحبخانه نساخت، اولین ضرر را خود ما می کنیم.
🔸 یک بیان نورانی امیر مؤمنان (سلام الله علیه) دارد که فرمود: «رُبَّ عَالِمٍ قَدْ قَتَلَهُ جَهْلُهُ وَ عِلْمُهُ مَعَهُ [لَمْ ینْفَعْهُ] لَا ینْفَعُه»؛[3] چه بسا عالمان حوزه و یا دانشگاه اند که درس خوانده اند و عالم هستند، ولی #کشته_جهل هستند؛ در جهاد درون، جهل اینها بر اینها مسلط شد و آنها را از پا درآورد، «رُبَّ عَالِمٍ قَدْ قَتَلَهُ جَهْلُهُ وَ عِلْمُهُ مَعَهُ [لَمْ ینْفَعْهُ] لَا ینْفَعُه». در بخشی دیگر فرمود: «کَمْ مِنْ عَقْلٍ أَسِیر تَحْتَ هَوَی أَمِیر»؛[4] چه بسیار عقل هستند که در آن نبرد داخلی و جهاد درونی به اسارت نفس درمی آیند، به اسارت غرور و خواسته ها درمی آیند و آنچه را که می خواهند بر عقلشان حاکم است.
▫️ بنابراین وظیفه عالمان [عبارت است از] میزبان را شناختن، یک؛ مهمانی دعوت کردن که با میزبان بسازد، دو؛ وقتی حرم امن خود را پاسداری کردند به دیگران بپردازند و آن اینکه دیگران را #عالم بکنند.
[1]. سوره بقره، آیه31.
[2]. سوره شمس، آیه7 و 8.
[3]. نهج البلاغة(للصبحی صالح)، .حکمت107.
[4]. نهج البلاغة(للصبحی صالح), حکمت211.
#کشته_جهل
#اسارت_نفس
#وظیفه_علما
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
╭━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╮
@qoranketabehedayt
╰━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╯
قرآن کتاب هدایت
🔹 هاتف غیبی #آيت_الله_العظمی_جوادی_آملی ╭━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰ 🍃🌸🍃
💠 هاتف غیبی
🔹 علم را ذات اقدس الهی معنا کرده است، ائمه (علیهم السلام) معنا کرده اند و آن این است که علم آن است که رهبری عمل را به عهده بگیرد. علم یک #هاتف غیبی است. از مفهوم، این کار ساخته نیست، از صورت ذهنی این فریاد یا فرمان غیبی ساخته نیست.
🔹 از بیانات نورانی حضرت امیر (سلام الله علیه) این است که «الْعِلْمُ یهْتِفُ بِالْعَمَلِ»؛ علم یک هاتف غیبی است، علم آن است که عمل را به دنبال بیاورد «فَإِنْ [أَجَابَ] أَجَابَهُ وَ إِلَّا ارْتَحَلَ عَنْه»؛[1] علم یک #هاتف_غیبی است، عمل را به درون و به همراه خود دعوت می کند. اگر موفق شد عمل را به همراه خود آورد و عمل از آن اطاعت کرد این علم می ماند و شکوفا می شود و اگر موفق نشد #هاتف_غیبی نبود، به دنبال عمل نبود، عمل را رهبری نکرد و عمل را به دنبال خود نیاورد، این رخت بر می بندد. گرچه در سوره مبارکه «نحل» فرمود انسان که به دنیا آمده ﴿وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَیئاً﴾،[2] این نکره در سیاق نفی است؛ یعنی زادروز میلاد هر کسی با #جهل_عمومی او همراه بود، هیچ چیزی نمی دانست و از این بدیهیات هیچ خبری نبود؛ بعد فرمود سمع و بصر و فؤاد و مانند آن که مجاری ادراک هستند، خدا عطا کرد تا انسان عالم بشود. ممکن است بخشی از انسان ها در پایان عمر گرفتار همین نکره در سیاق نفی بشوند؛ البته به عنوان موجبه جزئیه نه کلّیه؛ فرمود یک عده هستند: ﴿لِكَی لا یعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَیئا﴾؛[3] هیچ چیزی در اواخر عمر به یادش نیست.
🔹 انسانی که با دو نکره در سیاق نفی مواجه است، در زادروزش ﴿وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَیئاً﴾، در دوران سالمندی که دوران بازدهی اوست به جایی برسد که ﴿لِكَی لا یعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَیئا﴾ این که با دو سالبه محدود است، جنوباً سلب، شمالاً سلب، شرقاً سلب، غرباً سلب، این چه ره آوردی دارد؟! وقتی ره آورد می ماند که ما آن #علم_صاحبخانه را نرنجانیم؛ درست که خدا فرمود: انسان وقتی به دنیا آمد از بدیهی ترین بدیهیات باخبر نیست؛ اما از راه دیگر فرمود از نظری ترین نظریات باخبر است! فرمود من انسان را بی سرمایه خلق نکردم، یک لوح نانوشته به انسان ندادم، یک #کتاب_الهی و ذرّینی به او دادم ﴿وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها٭ فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها﴾[4] آنچه فجور اوست به او آموختم، آنچه تقوای اوست به او آموختم، آنچه منشأ فجور است یاد دادم، آنچه منشأ تقواست به او آموختم. تمام تلاش ما حوزویان و دانشگاهیان باید این باشد که مهمانی دعوت کنیم که با صاحبخانه بسازد، #صاحبخانه آن علم اصلی است، آن #علم_فطری است، #نفس_ملهمه است خدا را می شناسد پیغمبر را می شناسد ائمه را می شناسد، فجور را می شناسد تقوا را می شناسد ﴿مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قیلا﴾؛[5] آنکه ما را آفرید از او راستگوتر کسی نیست، او فرمود من هیچ روحی را #ناقص_الخلقة خلق نکردم ﴿وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها﴾ تسویه نفس، #مستوی_الخلقه بودنِ نفس با این «فاء» فصیحیه که تفسیر کننده قبل است بیان شده است، ﴿فَأَلْهَمَها﴾ این «فاء» که «فاء» عاطفه نیست، این «فاء» آن تسویه را تفسیر می کند. خدا انسان را #مستوی_الخلقه خلق کرد یعنی چه؟ یعنی آنچه #لازمه_کمال او بود به او داد.
[1] . نهج البلاغة(للصبحی صالح)، حکمت366.
[2] . سوره نحل، آیه78.
[3] . سوره نحل70.
[4] . سوره شمس، آیات7و8
[5] . سوره نساء، آیه122.
#مستوی_الخلقه_بودن
#علم_صاحبخانه
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
╭━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╮
@qoranketabehedayt
╰━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╯