#آموزش_صوت_و_لحن
#درس_هفدهم
#مقام_صبا
① معنای لغوي:
صبا، به معنی نسيم صبحگاه و نام آهنگی از آهنگ‌های موسيقی است.
② گستردگي و پيشينه:
اين مقام در عراق به منصوري معروف است.
چرا كه برخي آن را به منصور خليفه عباسي، و به قولي ديگر، منصور زلزال (همزمان دولت عباسي) نسبت مي‌دهند.
③ كيفيت آهنگ:
صبا، مجموعه‌اي از آهنگ‌هاي حزين مي‌باشد، و گذشته‌اي را به تصوير مي‌كشد كه انسان آن را از دست داده و از جمله مقامهاي محزون و دلنشين است كه زيبايي و روح خاصي به قرائت مي‌دهد. پردۀ صوتي مناسبي كه براي اين مقام مي‌توان در نظر گرفت توسط و اوج است كه باعث نمود بيشتر الحان آن مي‌شود. روند آن كاملاً لطيف، ملايم و روان است و هر نوع تكلف در اجراي آن از تأثيراتش مي‌كاهد. اين مقام بسيار حزين، تيز، رسا و اثرگذار است، پيچيدگي كمتري نسبت به ديگر مقام‌ها دارد.
④ موضوع آيات:
آياتي كه داراي «حالت، خوف، خشوع، توبه، انابه، مغفرت، ندامت، استغاثه، سوز، اندوه، حسرت، تضرع، درد، رنج مظلوم، احوالات قيامت و امثال» آن و همچنين آيات «مشركين، كفار و اصحاب شمال و معاد» همچنين آيات «عبرت، سرانجام گنهكاران و ذكر نعمت‌هاي الهي» را مي‌توان با اين مقام تلاوت نمود.
⑤ تاثيرات:
استفاده از نغمات اين مقام با عنايت به معنا و مفهوم، حال و هواي ملكوتي و روحاني را بر شنونده حاكم مي‌سازد. اين مقام حزن زايدالوصفي در انسان ايجاد مي‌نمايد و حالت هشدار، بيدارباش دارد. برخي گوشه‌هاي آن تاثير شديدي در قاري به وجود مي‌آورد و حالت خوف و اندوه ايجاد مي‌كند. اين نغمه انسان را دعوت به كنكاش در گذشته مي‌كند و همچون جواني بيدار، انقلابي در درون ايجاد مي‌نمايد، و توجه به بازگشت را يادآوري مي‌نمايد. اساتيد لحن گفته‌اند، هر كس ميل بازگشت در او بيشتر باشد، اين مقام را محزون‌تر و بهتر ايجاد مي‌كند.
⑥ جايگاه اجرا:
صبا روش بسياري از قراء در تلاوت است، اكثر قراء آن را با مقامهاي حجاز، عجم و چهارگاه در تجانس مي‌دانند و معمولاً پس از بيات و حجاز آن را اجرا مي‌نمايند.
⑦ گوشه‌ها و نغمه‌هاي فرعي:
بعضي قراء پس از اجراي اين مقام و مراحل اول و دوم آن، در مرحله‌ي سوم از عجم، به جاي جواب‌الجواب استفاده مي‌نمايند. زيرشاخه‌هاي معروف آن تقطيع و عجم است، قسمت اعظم زيرشاخه‌ي تقطيع «رمل» مي‌باشد كه در مقام سگاه و صبا از آن استفاده مي‌شود. در مورد زيرشاخۀ عجم عده‌اي معتقدند كه مقام عجم به صورت مستقل وجود ندارد و فقط در حد همين زيرشاخه است و برخي ديگر عجم را يك مقام مستقل دانسته‌اند و آن را جداي از اين زيرشاخه مي‌دانند. همچنين نغمه‌هاي فرعي «بوسيلك و صبا و زمزم» را مي توان نام برد.
⑧ قاريان برتر:
از مصطفي اسماعيل و عبدالباسط مي‌توان به عنوان اساتيدي كه در اجراي اين مقام، و زيرشاخه‌ي عجم آن، مهارت فوق‌العاده‌اي دارند نام برد. و همچنين اساتيدي چون منشاوي، شعبان صياد، محمد رفعت، حصان، كامل يوسف را مي‌توان نام برد. در اين مقام تلاوت سوره‌هاي احزاب، طبلاوي و هود عبدالمنعم طوخي مشهور مي‌باشد.
❇️لینک ورود به کلاس :
https://eitaa.com/quran_yazd
#دارلقرآن_مرکزی_امام_خامنه_ای
https://shad.ir/darolghoranmarkazi
82 دنبال‌کننده
69 عکس
176 ویدیو
19 فایل