#تدبردرقرآن
خلاصه مباحث کرسی تدبر در قرآن (۹۸/۱۱/۲۱)
موضوع: سوره مبارکه منافقون
در این سوره با چهار ویژگی و چهار گونه کذب منافقان آشنا خواهیم شد:
۱. کذب گفتاری: آیات ۱ تا ۳
۲. کذب رفتاری: آیه ۴
۳. کذب اعتقادی: آیات ۵ و ۶
۴. کذب سیاسی: آیات ۷ و ۸
آیه ۱:
کذب گفتاری منافقان در برابر رهبر: دروغ
_ اذا جاءک المنافقون: ای پیامبر هنگامی که می آیند منافقان نزد تو. "کاف" در "جاءک" به پیامبر برمی گردد. معلوم است جریان نفاق با رهبر جامعه اسلامی کار دارد.
_ قالوا: و هر وقت هم می آیند، می گویند:
_ نشهد انک لرسول الله: ما قبول داریم و شهادت می دهیم که تو پیامبر خدا هستی.
_ و الله یشهد انهم لکاذبون: ولی خدا شهادت می دهد که آنها دروغگویند.
آیه ۲:
کذب گفتاری منافقان در برابر مردم: قسم
_ اتخذوا ایمانهم جنة: منافقان برای فریب افکار عمومی، در برابر مردم از ابزاری به نام قسم به عنوان سپر، استفاده می کنند و چون عقاید مردم پاک است باور می کنند.
_ فصدوا عن سبیل الله: با فریب، مردم را از راه خدا باز می دارند.
_ انهم ساء ما کانوا یعملون: چقدر کارشان زشت است.
آیه ۳:
چه می شود که منافقان به اینجا می رسند؟
_ ذلک بانهم آمنوا ثم کفروا: منافق اول مومن و در میان مردم بود ولی بعدها باطنش کافر شد، اما همچنان ایمان ظاهری اش را حفظ کرد.
_ فطبع علی قلوبهم فهم لا یفقهون: خدا مُهری بر قلب آنها می زند که متوجه نمی شوند، نوکر دشمن اسلام در بدنه نظام اسلامی هستند برای از بین بردن نظام اسلامی.
آیه ۴:
کذب رفتاری منافقان در پوشش و حالت سخن:
_ و اذا رایتهم: ای پیامبر، وقتی تو می بینی منافقان را؛
_ تعجبک اجسامهم: تعجب می کنی از ظاهر (دیندار) آنها؛
تعجب پیامبر از چیست؟ از اینکه چطور یک انسان می تواند اینگونه باشد و نقش بازی کند.
_ و ان یقولوا تسمع لقولهم: وقتی صحبت می کنند خیلی محکم و زیبا حرف می زنند و حالت صحبت و نفوذ کلام شان مخاطب را جذب می کند.
_ کانهم خشب مسندة: این افراد مانند چوب خشک کنار دیوار هستند. چوب درخت به ریشه وصل است و زندگی در آن جریان دارد ولی چوب کنار دیوار، حیات ندارد. منافق، جریان حیات روحی در او خشک شده و ریشه اعتقادی اش قطع شده است.
_ یحسبون کل صیحة علیهم: منافقان انسانهای ترسویی هستند و مانند چوب خشک کنار دیوار که هر لحظه ممکن است فرو بیفتد، می ترسند هر لحظه، نفاق شان آشکار شود.
_ هم العدو: اینها هستند که دشمن اند؛
_ فاحذرهم: از آنها دوری کنید؛
_ قاتلهم الله : خدا بکشد آنها را؛
_ انی یوفکون: چگونه منحرف می شوند.
https://eitaa.com/quranlive
#تدبردرقرآن
خلاصه مباحث کرسی تدبر در قرآن (۹۸/۱۱/۲۸)
موضوع: سوره مبارکه منافقون
آیات ۵ و ۶؛ کذب اعتقادی منافقان:
۱. غرور و تکبر در عدم خطاپذیری
۲. غرور و تکبر در عدم تواضع در برابر رهبر
آیه ۵:
و اذا قیل لهم تعالوا...:
بعد از بر ملا شدن نفاق منافقان، هنگامی که به آنها گفته می شود بیایید و از پیامبر (صلی الله علیه و آله) عذرخواهی کنید و بخواهید برای شما استغفار کند؛ چهره بر می گردانند و اعراض می کنند. اولا: تکبر دارند و اعتقاد ندارند که خطا کرده اند؛ ثانیا: اعتقاد به این ندارند که اگر خطا کردند پیامبر (صلی الله علیه و آله) می تواند برای آنها استغفار کند.
آیه ۶:
سواء علیهم استغفرت لهم ام ... :
خدا می فرماید: ای پیامبر بر فرض که تو هم برای آنها استغفار کنی سودی به حال آنان ندارد و خدا هرگز آنها را نمی بخشد و مردم فاسق را هدایت نمی کند.
آیات ۷ و ۸؛ کذب سیاسی منافقان:
آیه ۷:
ایجاد نارضایتی در اقشار محروم و ایجاد شکاف بین رهبر و مردم
هم الذین یقولون لا تنفقوا...:
منافقین کسانی هستند که در جلسات خصوصی خود، پیوسته می گویند: بر کسانی که نزد رهبر هستند، کمک مالی و انفاق نکنید تا از اطراف او پراکنده شوند (از طریق فشار اقتصادی).
ولی نگاه عمیق ندارند که بفهمند اگر خدا بخواهد می تواند در یک چشم بر هم زدن رونق اقتصادی را ایجاد کند.
آیه ۸:
توطئه براندازی نظام اسلامی
یقولون لئن رجعنا الی المدینة...:
منافقین در جلسات خصوصی شان، پیوسته با هم می گویند: اگر برگردیم به شهر، عزیزان (یعنی منافقین) باید ذلیلان (یعنی رهبر و مومنان) را از شهر خارج کنند (توطئه براندازی حکومت).
در حالی که منافقان نمی فهمند که عزت در دست خدا و از آن رهبر و مومنین می باشد.
آیات ۹ تا ۱۱؛ دعوت مومنین به انفاق، برای دوری از موانع یاد خدا که حب مال و فرزند می باشد.
آیه ۹ :
یا ایها الذین آمنوا لا تلهکم اموالکم ...:
ای کسانی که ایمان آورده اید، مبادا اموال و فرزندانتان شما را از یاد خدا بازدارند؛ چرا که هر که غافل شود بدبخت و زیان دیده است.
آیه ۱۰ :
و انفقوا من ما رزقناکم ...:
قبل از آنکه مرگتان فرا برسد به داد خودتان برسید و انفاق کنید. زیرا کسی که مرگش فرا رسد می گوید: پروردگارا، چرا مرگ مرا به تاخیر نینداختی تا صدقه بدهم و از شایستگان باشم.
آیه ۱۱ :
و لن یوخر الله نفسا اذا جاء اجلها...:
هنگامی که اجل کسی فرا رسید، هرگز خدا آن را به تاخیر نمی اندازد و خدا به آنچه می کنید، آگاه است.
رابطه بین قسمت اول و دوم سوره (آیات ۱ تا ۸ و آیات ۹ تا ۱۱):
منافق یعنی دنیا طلب (ثروت، قدرت و موقعیت)؛ و زمینه دنیاطلبی، حب مال و فرزند است که انسان را در مسیر جریان نفاق قرار می دهد. و چون منافقان با فشار اقتصادی دنبال ایجاد نارضایتی در مردم هستند، شما انفاق کنید تا جریان نفاق نتواند به اهداف شوم خود برسد.
https://eitaa.com/quranlive
#تدبردرقرآن
خلاصه مباحث کرسی تدبر در قرآن (۹۹/۱/۴)
موضوع: سوره مبارکه صف
در آیات ۱ تا ۹ این سوره مبارکه صحبت از اراده خدا در غلبه جهانی دین اسلام بر همه ادیان بود که مومنان را به خاطر سستی در جهاد، توبیخ و کافران را از هرگونه برنامه ریزی ناامید می کرد.
در آیات دهم به بعد بار دیگر خطاب به مومنان می کند (یا ایها الذین آمنوا) و به آنان آن تجارتی را که در نهایت منجر به نجات آنها از آتش جهنم و سعادتمندی آنها می شود را معرفی می کند.
سیاق سوم (آیات ۱۰ تا ۱۳): تشویق مومنان به جهاد با مال و جان در راه خدا، در پرتو ایمان حقیقی به خدا و پیامبر (ص)
آیه ۱۰ :
یا ایها الذین آمنوا هل ادلکم علی تجارۀ ... : این نحوه بیان نشانه تشویق است: ای مومنان می خواهید به شما داد و ستدی را معرفی کنم که نتیجه اش این است که از آتش جهنم نجات پیدا می کنید؟ در ادامه این تجارت را برای ما توضیح می دهد. تجارت دو طرف دارد؛ داد و ستد: چیزی که مومنان باید بدهند و چیزی که خدا به مومنان می دهد.
آیه ۱۱:
آنچه شما باید انجام بدهید: تومنون بالله و رسوله: اول، ایمان به خدا و رسولش؛ و تجاهدون فی سبیل الله: بعد تلاش و کوشش همه جانبه در راه خدا؛ باموالکم و انفسکم: این جهاد به وسیله اموال (دارایی ها) و انفس (جانها) باشد. این می شود کاری که ما باید انجام بدهیم: ایمان و عقیده به خدا و فرستاده او؛ دوم، تلاش و کوشش حداکثری در راه این عقیده، که هم باید جهتش درست (فی سبیل الله) باشد و هم باید حداکثری باشد.
ذلکم خیر لکم ... : اینکه مال و جانتان را برای خدا هزینه کنید برای شما خیلی بهتر است از اینکه آنها را در غیر راه خدا هزینه کنید، اگر می دانستید. این جمله برای این است که بگوید: اگر افق نگاه شما دقیق می بود می فهمیدید که در این دنیا هر چه قدر از ثانیه های عمرتان را برای خدا هزینه کنید ضرر نمی کنید.
آیه ۱۲:
یغفر لکم ذنوبکم و یدخلکم جنات ... :
ای مومنان، آثار و نتایج این داد و ستد برای شما دو پاداش از جانب خدا است:
اولین پاداش این است که خدا پیامدهای خطاها و گناهان (ذنوب) شما را می پوشاند، چه در این دنیا و در چشم مردم و چه در آن دنیا در حساب و کتاب نامه اعمال انسان؛
دومین پاداش: و یدخلکم جنات ... : شما را در باغ هایی داخل می کند که از زیر درختان آن رودهایی جاری است؛ و مساکن طیبه ... : و شما را در خانه های پاک در باغ هایی جاودان داخل می کند. مسکن های پاک خانه هایی است که افراد داخل آن طیب هستند (یعنی همان اولیاءالله). این است پیروزی و سربلندی بزرگ.
آیه ۱۳:
و اخری تحبونها نصر من الله و فتح قریب ... :
و نعمت دیگری که دوست دارید، نعمت دنیایی است که یاری از سوی خدا و پیروزی نزدیک است.
سیاق چهارم (آیه ۱۴): توصیه مومنان به انصار الله بودن در رکاب پیامبر (ص) رمز غلبه بر دشمنان دین
آیه ۱۴:
یا ایها الذین آمنوا کونوا انصار الله ... :
ای مومنان، اگر خواستید در رکاب پیامبر (ص) او را یاری کنید از یاران حضرت عیسی (ع) الگو بگیرد. بیایید یاران خدا باشید هرچند او به یاری شما نیازی ندارد بلکه می خواهد مومنان نفعی ببرند.
و از حواریون الگو بردارید؛ همچنانکه حضرت عیسی (ع) فرمود: یاران من چه کسانی هستند؟ و حواریون نگفتند ما یاران تو هستیم، بلکه گفتند: ما یاران خداییم؛ زیرا آنکه پیامبر خدا را یاری کند، خدا را یاری کرده است. و خدا می فرماید ما هم آنان را یاری کردیم و در نهایت مومنان بر کافران غلبه پیدا کردند و پیروزی و فتح دنیایی شامل حال آنان شد.
در نتیجه اگر مومنان هم پیامبرشان را یاری کنند خدا هم در دنیا آنها را کمک و تایید می کند و هم در آخرت آنها را داخل در باغ های بهشتی می کند.
جهت هدایتی سوره مبارکه صف: تاکید بر وعده پیروزی جهانی اسلام در پرتو بذل مجاهدانه جان و مال در همراهی رسول خدا (صلی الله علیه و آله).
https://eitaa.com/quranlive
#تدبردرقرآن
خلاصه مباحث کرسی تدبر در قرآن (۹۹/۱/۱۱)
موضوع: سوره مبارکه جمعه
فضای سوره مبارکه جمعه، فضای تاکید بر عمل به دستورات دین است.
آیات ۱ تا ۴: خداوند پاک و بی همتا و دانا، برانگیزاننده پیامبری است برای تزکیه و تعلیم امت
آیه ۱:
یسبح لله ما فی السموات و ما فی الارض ...
این سوره هم با تسبیح خدا شروع شده و از مسبحات است که مضارع بودن تسبیح در این سوره، بر استمرار تسبیح دلالت دارد. همه موجودات (انسانها، حیوانات، گیاهان، اشیاء) پیوسته خدا را تسبیح می کنند.
تسبیح یعنی اعتراف به پاکی و بی عیب و نقص بودن. همه موجودات هستی با عملکرد خودشان به ما اثبات می کنند که عالم خدایی دارد که آن را مدیریت می کند و کارش درست است.
الملک: همان خدایی که مَلِک، یعنی صاحب حُکم و فرمانروایی است.
القدوس: یعنی پاک و مقدس است.
العزیز: خدایی که شکست ناپذیر و صاحب اراده ای است که هیچکس را توان مقابله با این اراده نیست.
الحکیم: صاحب حکمت است و همه کارهایش روی حساب و کتاب است.
آیه ۲:
هو الذی بعث فی الاُمّیین رسولا منهم ...
همان خدایی که کارش درست است، کسی است که در میان مردم درس ناخوانده، پیامبری از خودشان برانگیخت.
اُمّیین: منسوب به اُمّ: کسی که از مادر متولد شده و چیزی آموزش ندیده است.
پیامبر از میان اُمّیین و از خودشان است؛ یعنی قابلیت این را دارد که برای آنها الگو باشد.
خدا این رسول را فرستاده که مردم را تربیت کند.
تربیت: یعنی فضایی را برای رشد کسانی که تحت نظر ایشان هستند آماده کند.
در واقع این آیه مدل تربیتی پیامبر (ص) را در جامعه به ما معرفی می کند: تلاوت آیات قرآن، تزکیه و پاک کردن ظرف وجودی و روح انسانها از ناپاکی ها و رذایل اخلاقی، تعلیم و آموزش احکام و معارف قرآن به مردم. که در این مُدل تربیتی تزکیه اولویت دارد بر تعلیم.
و قطعا قبل از اینکه پیامبر بیاید، مردم در گمراهی بودند و از این مدلهای تربیتی خبری نداشتند و راه غلط را می رفتند.
آیه ۳:
و آخرین منهم لما یلحقوا بهم و ...
و غیر از اُمیین کسان دیگری هستند که هنوز به اُمیین ملحق نشده اند. دیگرانی که در آینده خواهند آمد و پیامبر (ص) برای آنها هم فرستاده شده (پیامبری فرا زمانی و فرامکانی) و این مساله که پیامبری از میان مردم عرب برای همه عالم هستی فرستاده شود، هم صاحب عزت می خواهد و هم صاحب حکمت که بتواند این کار را انجام بدهد.
آیه ۴:
ذلک فضل الله یوتیه من یشاء ...
این بعثت، فضل و بخشش خداست که به هر که بخواهد عطا می کند. و خداوند همیشه صاحب فضل و بخشش بزرگ است. و چون تشخیص داده پیامبر (ص) بهتر از هر کسی می تواند بار سنگین تربیت مردم را بر دوش بکشد، این وظیفه را بر عهده ایشان قرار داده است.
#تدبردرقرآن
خلاصه مباحث کرسی تدبر در قرآن (۹۹/۱/۱۸)
موضوع: سوره مبارکه جمعه
بخش دوم؛ آیات ۵ تا ۸ :
بیان لزوم عمل به آموزه های انبیا در پرتو پند و اندرز گرفتن از یهودیانی که عالم بی عمل بودند.
آیه ۵:
مثل الذین حملوا التوراه ثم لم یحملوها ... :
کسانی که تورات به آنها تعلیم داده شد و بار عمل به آن بر عهده آنان گذاشته شد؛ ولی آنها این بار را حمل نکردند و به تورات عمل نکردند؛ مثل آنها مانند الاغی است که کتابها را حمل می کند و از معلومات کتاب بی بهره است.
خداوند با این مَثَل به مسلمانان توجه می دهد که شما نسبت به عمل کردن به کتاب دینی تان بی توجه نباشید.
و می فرماید: چقدر زشت است مثل کسانی که آیات خدا را تکذیب کردند... یعنی اگر کسی قرآن را فهمید ولی به آن عمل نکرد به نوعی تکذیب آیه محسوب می شود.
آیه ۶ :
قل یاایها الذین هادوا ... :
ای پیامبر (ص) به آنها بگو: ای کسانی که یهودی شدید، اگر شما گمان می کنید اولیاءالله هستید و کسی جز شما دوست خدا نیست، اگر واقعا راست می گویید آرزوی مرگ کنید.
این خودش یک شاخص است. شاخص اولیاءالله بودن، نترسیدن از مرگ است؛ یعنی جایی که لازم است برای انجام وظیفه جان خود را بدهند، دریغ نمی کنند.
آیه ۷ :
و لا یتمنونه ابدا بما قدمت ایدیهم...:
ولی ای پیامبر (ص) این را بدان که اینها هرگز آرزوی مرگ نمی کنند به سبب گناهانی که از پیش فرستادند. که نشان می دهد علت ترس از مرگ، گناه است و خدا به حال ظالمان کاملا آگاه است.
آیه ۸ :
قل ان الموت الذی تفرون منه ...:
به آنها بگو شما چه آرزوی مرگ بکنید چه نکنید مرگی که پیوسته از آن فرار می کنید روزی شما را ملاقات خواهد کرد. و وقتی مُردید، بازگردانده می شوید به سوی خدایی که عالم الغیب و الشهاده است. بعد از آن هم خدای متعال خبر می دهد به شما نسبت به آنچه که در دنیا پیوسته به آن عمل می کردید.
بخش سوم؛ آیات ۹ تا ۱۱:
ترجیح معنویات بر مادیات، سیاست حاکم بر عمل به آموزه های الهی
آیه ۹ :
یا ایها الذین آمنوا اذا نودی للصلوه ... :
ای مومنان هنگامی که برای نماز جمعه ندا داده شود به سوی نماز که یاد خدا است بشتابید و خرید و فروش را رها کنید که این بهتر است برای شما از اینکه این کار را نکنید.
این آیه به ما توجه می دهد که در حالتی که انسان بین دو عمل قرار می گیرد؛ یکی ندای برای نماز که منفعت روحی و اخروی دارد و دیگری بیع که منفعت دنیایی دارد، از منفعت دنیایی برای ذکر خدا بگذرد که این برایش بهتر است.
آیه ۱۰ :
فاذا قضیت الصلوه فانتشروا ... :
این که گفته شد بیع را رها کنید، فقط برای وقت نماز است. هنگامی که نماز تمام شد، در زمین منتشر شوید و بجویید از فضل خدا.
و در همان حال هم خدا را بسیار یاد کنید و یاد خدا را فراموش نکنید که این می شود زمینه ساز فلاح و رستگاری شما.
آیه ۱۱:
و اذا راوا تجاره او لهوا انفضوا الیها ... :
هنگامی که انسانهای قدر ناشناس معارف دینی، تجارت یا لهو و سرگرمی را دیدند، به سوی آن پراکنده شدند و ترک کردند تو را (ای پیامبر) در حالیکه تو قائم بودی و داشتی خطبه می خواندی.
ای پیامبر به آنها بگو: ای کسانیکه منافع دنیایی را بر نماز و بر خطبه نماز جمعه ترجیح دادید، آنچه نزد خداست بهتر است از منافع دنیایی و خداوند بهترین روزی دهنده است.
جهت هدایتی سوره:
سعادت جامعه در پرتو به کار بستن هدایت وحیانی رهبر الهی
#تدبردرقرآن
خلاصه مباحث کرسی تدبر در قرآن ۹۹/۲/۱
موضوع:سوره مبارکه تغابن
بخش دوم:آیات5تا10
آیه5: أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَبَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَبْلُ فَذَاقُوا وَبَالَ أَمْرِهِمْ...
در این آیه خداوندمتعال خطاب به کافران زمان پیامبر(ص) می فرماید:آیا خبر کسانیکه پیش از شما کفر ورزیدند و وزر و وبال کارشان را چشیدندو عذاب الیم در قیامت منتظرشان هست، به شما نرسیده است؟قطعا انسان عاقل از سرنوشت شوم گذشتگان باید عبرت بگیرد.
آیه6: ذَلِكَ بِأَنَّهُ كَانَتْ تَأْتِيهِمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ...
این سرنوشت شوم بخاطر این بود که پیامبرانشان با معجزاتی روشن به سوی آن ها آمدند ولی آنها چون نمی خواستندقبول کنند می گفتند آیا یک انسانی که مثل خود ماست می خواهد ما را هدایت کند؟اینان همچنین تصورمی کردند اگر به پیامبران ایمان بیاورند خدا قویتر می شود. درحالیکه وَاسْتَغْنَى اللَّهُ:خداوند از عبادت ما بی نیاز است چون وَاللَّهُ غَنِيٌّ حَمِيدٌ:خداوند غنی است و همه عالم او را ستایش می کنند.
در ادامه خداوند از پندار باطل مخاطبان زمان پیامبر(ص) ومنکران معاد سخن می گوید و آن ها را به ایمان به خدا، رسول خدا و قرآن دعوت می کند.
آیه7: زَعَمَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنْ لَنْ يُبْعَثُوا..
کافران گمان می کردند هرگز برانگیخته نمی شوند .اما ای پیامبر(ص) به آنها بگوحتمابرانگیخته می شویدوبه همه آنچه عمل کردید،خبر داده می شوید واین کار برای خدا آسان است.
آیه8: فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ...
پس ای کافران ایمان بیاورید به خدا، فرستاده اش و قرآنی که ما نازل کرده ایم .وبدانیدخدابه آنچه انجام می دهید آگاه است.
آیه9: يَوْمَ يَجْمَعُكُمْ لِيَوْمِ الْجَمْعِ....
پیامدهای ناگوار اعمالتان را به شما در قیامت (یوم الجمع)خبر می دهند. یوم الجمع است زیرا:تا همه جمع نشوند حساب ها دقیق بررسی نمی شود.یوم التغابن: از اسامی قیامت است .یعنی روزی که انسان های خسارت دیده پی به خسارتهایشان می برندو حسرت ها می خورند.
وَمَنْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا:ایمان باید همراه با عمل باشد.
آیه10: وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا:
کسانیکه خدا را قبول نکردند و تکذیب هم کردند، اینان هم نشینان آتش در قیامت هستند.
آیات 5و6سرنوشت دنیوی کفار زمان های قبل را تعلیل نمود و در آیات 7تا10گمان غلط انسان های کافر وسرنوشت اخروی مومنان وکافران را بیان نمود .پس جهت آیات 5تا10عبارت است از: بیان سرنوشت سخت دنیوی واخروی کافران وسرانجام نیکوی مومنان برای تشویق به ایمان.
بخش سوم:آیات11تا13
آیه11: مَا أَصَابَ مِنْ مُصِيبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ...
آیه به یکی از آثار دنیوی ایمان آوردن به خدا اشاره می کند و آن این هست که هیچ مصیبتی جز به اذن خدا به کسی نمی رسد.سنت خدا این است که همه گرفتارمی شوند اما می فرماید ما به شما کمک می کنیم در مشکلات آرام باشید
یهد قلبه:خدا این قدرت را می دهد که به مشکلات جوری نگاه کند که سختیها برای او شیرین شود.
آیه12: وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ...
حال که ایمان به خدا انسان را در مشکلات یاری می کند پس اطیعوا الله :با عمل به دستورات خداو رسول در مشکلات دنیایی، آرامش خود را حفظ کنید.
آیه13: اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ...
اگر شما به خدا ایمان آوردید شایسته است در کارها تنها به او توکل کنید.
بنابراین آیات11تا13به این نکته اشاره می کند:ایمان به خدا و رسول و اطاعت از آن ها تنها راه هموار شدن مصائب دنیایی
#تدبردرقرآن
خلاصه مباحث کرسی تدبر در قرآن (۹۹/۱/۴)
موضوع: سوره مبارکه صف
در آیات ۱ تا ۹ این سوره مبارکه صحبت از اراده خدا در غلبه جهانی دین اسلام بر همه ادیان بود که مومنان را به خاطر سستی در جهاد، توبیخ و کافران را از هرگونه برنامه ریزی ناامید می کرد.
در آیات دهم به بعد بار دیگر خطاب به مومنان می کند (یا ایها الذین آمنوا) و به آنان آن تجارتی را که در نهایت منجر به نجات آنها از آتش جهنم و سعادتمندی آنها می شود را معرفی می کند.
سیاق سوم (آیات ۱۰ تا ۱۳): تشویق مومنان به جهاد با مال و جان در راه خدا، در پرتو ایمان حقیقی به خدا و پیامبر (ص)
آیه ۱۰ :
یا ایها الذین آمنوا هل ادلکم علی تجارۀ ... : این نحوه بیان نشانه تشویق است: ای مومنان می خواهید به شما داد و ستدی را معرفی کنم که نتیجه اش این است که از آتش جهنم نجات پیدا می کنید؟ در ادامه این تجارت را برای ما توضیح می دهد. تجارت دو طرف دارد؛ داد و ستد: چیزی که مومنان باید بدهند و چیزی که خدا به مومنان می دهد.
آیه ۱۱:
آنچه شما باید انجام بدهید: تومنون بالله و رسوله: اول، ایمان به خدا و رسولش؛ و تجاهدون فی سبیل الله: بعد تلاش و کوشش همه جانبه در راه خدا؛ باموالکم و انفسکم: این جهاد به وسیله اموال (دارایی ها) و انفس (جانها) باشد. این می شود کاری که ما باید انجام بدهیم: ایمان و عقیده به خدا و فرستاده او؛ دوم، تلاش و کوشش حداکثری در راه این عقیده، که هم باید جهتش درست (فی سبیل الله) باشد و هم باید حداکثری باشد.
ذلکم خیر لکم ... : اینکه مال و جانتان را برای خدا هزینه کنید برای شما خیلی بهتر است از اینکه آنها را در غیر راه خدا هزینه کنید، اگر می دانستید. این جمله برای این است که بگوید: اگر افق نگاه شما دقیق می بود می فهمیدید که در این دنیا هر چه قدر از ثانیه های عمرتان را برای خدا هزینه کنید ضرر نمی کنید.
آیه ۱۲:
یغفر لکم ذنوبکم و یدخلکم جنات ... :
ای مومنان، آثار و نتایج این داد و ستد برای شما دو پاداش از جانب خدا است:
اولین پاداش این است که خدا پیامدهای خطاها و گناهان (ذنوب) شما را می پوشاند، چه در این دنیا و در چشم مردم و چه در آن دنیا در حساب و کتاب نامه اعمال انسان؛
دومین پاداش: و یدخلکم جنات ... : شما را در باغ هایی داخل می کند که از زیر درختان آن رودهایی جاری است؛ و مساکن طیبه ... : و شما را در خانه های پاک در باغ هایی جاودان داخل می کند. مسکن های پاک خانه هایی است که افراد داخل آن طیب هستند (یعنی همان اولیاءالله). این است پیروزی و سربلندی بزرگ.
آیه ۱۳:
و اخری تحبونها نصر من الله و فتح قریب ... :
و نعمت دیگری که دوست دارید، نعمت دنیایی است که یاری از سوی خدا و پیروزی نزدیک است.
سیاق چهارم (آیه ۱۴): توصیه مومنان به انصار الله بودن در رکاب پیامبر (ص) رمز غلبه بر دشمنان دین
آیه ۱۴:
یا ایها الذین آمنوا کونوا انصار الله ... :
ای مومنان، اگر خواستید در رکاب پیامبر (ص) او را یاری کنید از یاران حضرت عیسی (ع) الگو بگیرد. بیایید یاران خدا باشید هرچند او به یاری شما نیازی ندارد بلکه می خواهد مومنان نفعی ببرند.
و از حواریون الگو بردارید؛ همچنانکه حضرت عیسی (ع) فرمود: یاران من چه کسانی هستند؟ و حواریون نگفتند ما یاران تو هستیم، بلکه گفتند: ما یاران خداییم؛ زیرا آنکه پیامبر خدا را یاری کند، خدا را یاری کرده است. و خدا می فرماید ما هم آنان را یاری کردیم و در نهایت مومنان بر کافران غلبه پیدا کردند و پیروزی و فتح دنیایی شامل حال آنان شد.
در نتیجه اگر مومنان هم پیامبرشان را یاری کنند خدا هم در دنیا آنها را کمک و تایید می کند و هم در آخرت آنها را داخل در باغ های بهشتی می کند.
جهت هدایتی سوره مبارکه صف: تاکید بر وعده پیروزی جهانی اسلام در پرتو بذل مجاهدانه جان و مال در همراهی رسول خدا (صلی الله علیه و آله).
https://eitaa.com/quranlive