#صحیفه سجادیه
به نام خدا
➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗
◀️ خلاصه مباحث کرسی درسهایی از صحیفه سجادیه
🗓 تاریخ: ۹۹/۴/۳۱
⏺ موضوع: مضامین، بلاغت و جایگاه صحیفه سجادیه
➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗
✍️ نخستین عالمی که نسخه مشهور صحیفه سجادیه را به شکلی که اکنون در اختیار ما است، رواج داد شهید اول در قرن هشتم بود که دو بار صحیفه را کتابت کرد.
بعد از ایشان، شاگردانشان نیز تلاشهایی کردند. در سدههای بعد، شهید ثانی، شیخ بهائی، مجلسی اول و مجلسی دوم بودند که در نشر و توزیع صحیفه در بلاد اسلامی تلاش کردند.
🔸 جایگاه صحیفه سجادیه نزد بزرگان:
۱. علامه محمد تقی مجلسی (ره): شکی نیست که صحیفه کامله از مولای ما بزرگ سجدهکنندگان است که به تنهایی و به جهت فصاحت و بلاغت و اشتمال آن بر علوم الهی که از غیر معصوم آوردن آن ممکن نیست، در انتساب آن به حضرت سجاد (علیهالسلام) کافی است.
۲. سید علی خان مدنی (ره): بلاغت بیانی و فضیلت مضمونی صحیفه به گونهای است که ساحران سخن در برابر آن به سجده میافتند و بزرگان علم در برابر آن اعتراف به عجز میکنند.
۳. شهید صدر (ره): صحیفه سجادیه را باید بزرگترین عمل اجتماعی زمان و موقعیت امام معرفی کرد. این کتاب، یگانه میراث فرهنگ الهی، یک منبع بزرگ مکتبی، یک مشعل هدایت ربانی، یک مدرسه اخلاق و تربیت اسلامی است.
۴. ویلیام چیتینگ: تمدن اسلامی به طور کلی شبیه یک شهر مسلماننشین بیرونی است ... انسان راهی به درون باغهای پشت دیوار ندارد. مایلم بگویم کتابی مانند صحیفه بُعد درونی و داخلی اسلام را آشکار میکند.
۵. علامه طباطبایی (ره): هانری کُربَن (استاد شیعهشناس دانشگاه سوربُن) کراراً صحیفه سجادیه را میخواند و گریه میکرد. او مردی سلیم النفس و منصف بود ... .
۶. حضرت امام (ره): صحیفه سجادیه کتاب شریفی است که سبک بیان معارف الهیه اصحاب معرفت را چون سبک قرآن کریم بدون تکلف الفاظ در شیوه دعا و مناجات برای تشنگان معارف الهیه بیان میکند.
۷. صاحب تفسیر طنطاوی: از سوء بهره ما اینکه تاکنون به این اثر ارزشمند جاویدان از میراث پیامبر و اهل بیتش دسترسی پیدا نکرده بودیم و من هر زمان که در آن نظر میکنم، میبینم که این کلام، فوق کلام مخلوق و پایینتر از کلام خالق است.
🔸 دعای هشتم صحیفه سجادیه:
امام سجاد (علیهالسلام) در این دعا بخشی از رذایل اخلاقی و آسیبهای روح و روان انسان را بیان کرده و ابتدای دعا را اینگونه شروع میکنند: و کان من دعائه علیهالسلام فی الاستعاذه من المکاره و سیئ الاخلاق و مذام الافعال: از دعاهای حضرت است در پناه بردن به خداوند از مکاره و ناپسندیها و خویهای بد و کردارهای نکوهیده و ناشایست.
🔸 "استعاذه" در عنوان دعای هشتم:
استعاذه از ریشه "عوذ" به معنای اتصال و چسبیدن است. استعاذه یعنی به خداوند سبحان وابستگی، اتصال و پناه جستن؛ اینکه انسان از شرور و بدیها خودش را در پناه خدا قرار بدهد. قرآن این شرور را دو نوع میداند: شرور بیرونی (سوره فلق) و شرور درونی (سوره ناس).
استعاذه صرف گفتن به زبان نیست بلکه با دل و قلب و عمل و تلاش، باید خود را در پناه خدا قرار داد.
✍️ امام (علیهالسلام) بیش از ۳۰ مورد از رذایل را در این دعا مطرح میکنند و از آنها به خدا پناه میبرند.
🆔@quranlive
#صحیفه سجادیه
به نام خدا
➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗
◀️ خلاصه مباحث کرسی درسهایی از صحیفه سجادیه
🗓 تاریخ: ۹۹/۵/۷
⏺ موضوع: دعای هشتم صحیفه سجادیه
➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗
🔻🔻دعای هشتم صحیفه سجادیه🔻🔻
و کان من دعائه (علیهالسلام) فی الاستعاذه
من المکاره و سیئ الاخلاق و مذام الافعال
🔸 تعریف اخلاق:
"اخلاق"، جمع خُلُق است. به معنای حالتی در نفس انسان که سبب میشود انسان به آرامی، راحتی و سهولت کاری را انجام بدهد. کاری که قبل از آن، برای او سخت بوده است؛ اخلاق، بر دو نوع است: اخلاق حَسَن (خوب)، اخلاق سَیِّئ (زشت).
🔸 نخستین اخلاق ناپسند؛ "هَیَجانِ الحِرص":
کلمه "حرص" را در لغت، میل شدید معنا میکنند و در اصطلاح، شدت مبالغه انسان در خواستن چیزی را گویند. در باور عموم مردم، حرص معنای منفی دارد؛ اما در حقیقت، بستگی دارد به اینکه متعلق حرص چه باشد و به چه چیزی تعلق گرفته باشد.
🔸 نمونههای مثبت حرص:
۱. خدا در ستایش پیامبرش میفرماید: "لَقَد جاءَکُم رَسُول مِن اَنفُسِکُم ... حَریص عَلَیکُم ... (توبه، ۱۲۸)؛ پیامبر حریص است بر شما؛ یعنی حریص بر هدایت امت و جامعه است.
۲. حرصورزی در مرتبه محبت و عبودیت خداوند: "الذین آمنوا اَشَدُّ حُبّاً لله" (بقره، ۱۶۵)؛ (اَشَدُّ حُبّاً لله)، همان حرص در عشقورزی به خدا است.
۳. حریص بودن در مسیر علم و دانش: خدا به پیامبرش میفرماید: "و قل رب زدنی علما"؛ بگو پروردگارا علم مرا زیاد کن.
🔸 ریشه حرص:
۱. نبود معرفت توحیدی: انسان اگر تکیهاش بر صفات الهی باشد هرگز به سمت حرص نخواهد رفت؛ ولی اگر به داشتههای خودش اعتماد داشته باشد، به دنبال حرص میرود.
۲. توهّم: انسانهای حریص، توهمات را به جای قوه عقلانی، پایه زندگی خودشان قرار دادهاند؛ در حالیکه عقل به معنای بازداشتن است و سبب میشود حیوان وجود انسان، چموشی نکند و به سمت زیادهخواهی نرود.
🔸 آسیبهای حرص:
دو ویژگی در انسانهای حریص وجود دارد:
۱. بیقراری و آشفتگی؛ امام صادق (علیهالسلام) میفرمایند: اگر برای فرزند آدم دو وادی باشد که یکی، نهری از طلا و دیگری، نهری از نقره داشته باشد. انسان دنبال وادی سومی میگردد ... .
۲. اسارت: انسان حریص، اسیر دنیا و مادیات آن است و در او آزادگی وجود ندارد. امام صادق (علیهالسلام) میفرمایند: بینیازترین افراد کسی است که اسیر حرص نباشد.
🔸 درمان حرص:
۱. معرفت توحیدی: انسان هر مقدار که شناخت نسبت به خدا و صفات الهی داشته باشد میتواند با حرص مقابله کند.
۲. تامل و تفکر در پیامدهای حرص: انسان باید در عاقبت انسانهای حریص بیندیشد که چه کردند و کجا رفتند.
۳. تقویت خویشتن در مسیرهای مثبت حرص: انسان بیندیشد که اگر در مسیر هدایت و تقوا و کمال به سمت زیادهخواهی بروم چقدر ارزش خواهد داشت.
🔸 راهکار عملی مقابله با حرص:
۱. ارتباط متصل با خدا: خداوند، راهکار عملی درمان حرص را چنین معرفی میکند: "ان الانسان خلق هلوعا ... الا المصلین": انسانها آزمند و حریص آفریده شدهاند ... مگر نمازگزاران.
۲. مراقبه و خودپایشی: امیرمؤمنان (علیهالسلام) میفرمایند: "کُنتُ بَوّاباً عَلَی قَلبِی": من مانند نگهبانی، بر درب قلبم ایستادم و اجازه ندادم غیر خدا وارد آن شود.
۳. سیاستگذاری صحیح اقتصادی: برای مقابله با حرص، انسان باید حساب اموال خود را مشخص کند و بی حدّ و حصر در زندگی هزینه نکند و میانهروی داشته باشد.
🆔@quranlive