📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه
جلسه پنجم شرح نامه ۵۳ / ۱۴۰۱/۰۴/۰۳
💥هیات راه فاطمه(س) قم
⭕️ فراز اخلاق رهبری (وَ اَشعِر قلبَک الرحمه للرعیه...و ابتلاکَ بِهم)
#بخش_سوم
5⃣ "یَفرُطُ منهم الزَّلَلُ و تَعرِضُ لهُم العِلَلُ و یُوتَی علی ایدِیهم فی العَمدِ و الخطا، فَاَعطِهِم مِن عَفوِکَ و صَفحِک..."
• این متعلق به آن سه گانه رحمت و محبت و لطف است. متعلق به حیوان درنده نباش است!
- اولا سرزدن لغزش و گناه، عمدی و خطایی را برای مردم طبیعی می شمارد. کسی نگوید مگر جامعه اسلامی، آدمش باید فلان کند؟!!
- ثانیا از کلمه "یفرط" و "تعرض" استفاده می کند. یفرط از ریشه "فرط" به معنی عجله و شتاب کردن در کار است. یعنی کنش گر، لغزش می یابد.
کسی هم که کنش گر نیست مصون نیست؛ تَعرض لهم العلل: گناه و نقصان بر او عارض می شود.
- ثالثا درباره عمد و خطای اینها، اهل رحم و محبت باش و گرگ صفت نباش! "عفو" کن! یعنی پیگرد بردار و ببخش. "صفح" کن ! بالاتر حتی در خاطر و ذهن هم کدورت نگه ندار.
-رابعا این درباره لغزش ها و گناهان و نافرمانی ها در حوزه اوامر حکومتی و دستورات ولی امر است نه حدود الهی(حق الله و حق الناس). چون ایندو بخشیدنش دست والی نیست. خود حضرت هم حد جاری می کرده است.
قرینه ادامه جمله است: "پس همانگونه که دوست داری خداوند بخشش و چشم پوشی اش را ارزانیت کند، تو نیز بر مردم ببخش و خطایشان را نادیده بگیر زیرا تو بالاتر از آنان هستی و آنکه ترا حاکم مصر کرده بالاتر از توست، و خداوند بالاتر از کسی است که تورا حاکم مصر کرده است."
• مثال قرآنی لزوم عفو و صفح در اینباره:
در ماجرای افک و بهتان زنی به زن پیامبر که قرآن صراحتا می فرماید اتاق فکر و عملیاتی داشت (والذی تولّی کِبرَه منهم)، عده ای از مومنان عمدا یا خطائاً شایعه را پذیرفتند. برخی که آلوده نشدند قرار گذاشتند که آنها را حتی اگر از خویشان باشند از انفاق و مساوات محروم کنند. آیه۲۲ سوره نور نازل شد: "ولیعفوا و لیصفحوا"!
- در جامعه ما هم اگر جوانی درباره مقامی دچار لغزشی شد همین باید جاری شود. نه یکباره جامعه بشنود پاپ اسبق ترور کننده خودش را بخشیده۴ اما نماینده ولی فقیهی، ناهی منکر یا منتقدی که احیانا در چگونگی ها لغزشی خطایی یا عمدی داشته به دادگاه کشیده و محکوم شود!
__
پی نوشت:
۱و۲. برای نمونه ر.ک:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=23349
۳. در اینباره دو بحث نظری مهم مطرح است: کرامت ذاتی انسان/ قواعد تعامل با غیر هم کیش، آیا حکومت هم همان وظیفه مومنان را دارد؟!
۴. تفصیل را اینجا بخوانید
https://faradeed.ir/fa/news/31672
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه
۱۴۰۱/۱۰/۲۳
شام میلاد حضرت زهرا(سلام الله علیها)
💥هیات راه فاطمه(س) قم
• حَبِیسه یا مُحرَّره ⁉️
#بخش_سوم
ب) روایت مشهور به حدیث لوح
باز جابر بن عبدالله انصاری به امام باقر(ع) می گوید: در ایام حیات رسول الله مادرت زهرا(س) را ملاقات کردم تا ولادت حسین(ع) را به او تبریک بگویم که در دستان ایشان لوح سبز رنگی دیدم...(ر.ک: کمال الدین/صدوق)
این نمونه هم منحصر نیست.
❓آیا تبریک ولادت فرزند یک ضرورت است؟! آیا مثل این موارد نقض مردی او را نبیند و او مردی را؛ نیست؟!
ج) روایاتی که از مشاهده کار خانه کردن فاطمه(س)، خوابش بردن در کنار گهواره حسین(ع)، مجروح شدن دستش ازکار با آسیب دستی توسط اصحاب(سلمان، ابوذر، بلال و...) نقل شده است.(ر.ک: موسوعه فاطمه)
د) روایاتی که خرید کردن و تهیه جهیزیه حضرت را توسط برخی اصحاب به دستور پیامبر گزارش می کند. مثل عطر خریدن عمار و آوردنش نزد فاطمه(س) (دلائل الامامه ص۲۶)
و...
❓آیا میتوان این دیدن و دیده شدن ها را همه حمل بر ضرورت کرد؟!!
5️⃣ اعراض بخاطر ادله قطعی
شهید مطهری هم روایت منقول از حضرت زهرا(س) و هم فراز ۳۱ نهج البلاغه را به برخی وجوه اخلاقی حمل می کند. دلیلش را این قرار می دهد که با ادله قطعی از آیات و روایات و سیره بر خلاف این فرازها، فقهاء از این فرازها اعراض کرده و فتوا نداده اند.(ر.ک: مجموعه آقار ج۱۹ص۵۴۷و۵۴۸)
⬅️ بعد نتیجه می گیرند که نه حبس در خانه و نه اختلاط بلکه همان پوشش شرعی اسلامی برای حضور اجتماعی زن.
*️⃣ نماز زن در قعر بیتش
از آنچه گفته شد نمی خواهیم نتیجه بگیریم همه کارهای زن در اجتماع بهتر از در خانه است.
روایاتی در افضلیت نماز خواندن زن در خانه اش هست که موجب فتوای فقهاء هم شده است. (برای نمونه صحیحه هشام بن سالم در الفقیه ج۱ص۳۹۷).
ما فلسفه احکام تعبدی را نمی دانیم که چرا نماز زن در پستوی خانه اش بهتر از ایوان و بهتر حیاط خانه است؟!
❓مگر میدانیم چرا زن در خانه خود و حتی بدون حضور محرم ها هم باید پوششی کامل (مثل پوشش نزد نامحرم) در نماز داشته باشد؟!
باوجودی که خداوند با همه محرم است زن در پستوی خانه اش هم باید پوشش کامل در نماز داشته باشد!
⬅️ کسی نمیتواند از حکم افضلیت نماز در خانه نتیجه بگیرد پس فعالیت های دیگر به طریق اَولی!
چه اولویتی؟!! ما فلسفه احکام تعبدی مثل افضلیت نماز را نمی دانیم و حق نداریم آن حکم را از جانب خود به فعالیتهای اجتماعی ای که قرآن و روایات برای زن تصریح کرده اند، سرایت دهیم. باید سر همان مقدار تحفظ کنیم.
• این عدم تحفظ بر مقدار دلیل نمونه های دیگر هم دارد. تعبیری نزد برخی فقهاء درباره صدای زن شایع شده که: "صوتها عوره" !
همین را هم مجتهدین نقاد یا حتی عالمان اخباری نقد کرده اند !
مقدس اردبیلی آن را فاقد دلیل می شمارد(ر.ک: مجمع الفائده ج۲ص ۱۶۴ وص۲۲۸ وج۳ص۱۲۰)
فقیهی اخباری مثل صاحب حدائق آنرا "تکلفات اصحاب" می شمارد(حدائق الناظره ج۸ص۱۴۱و۱۴۲)
حکم در فروعاتی که مبتنی بر این تعبیر بوده در بین متاخرین دچار توقف و بازبینی شده است.
⬅️ پس در قاعده سازی و تعمیم احکام باید به اندازه دلیل شرعی اقدام کرد و تحت تاثیر عرف زمانه چیزی اضافه نکرد!
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh