خبرگزاری حوزه
فارسی English العربية Français اردو
پخش زنده
جمعه ۲۴ دی ۱۴۰۰ |۱۰ جمادی‌الثانی ۱۴۴۳ | Jan 14, 2022
صفحه اصلی
حوزه علمیه قم
کد خبر: 992899
۶ آذر ۱۴۰۰ - ۲۲:۵۰
چاپ
نشست «چیستی جهاد تبیین در آیات و روایات» برگزار شد

حوزه/ نشست علمی- ترویجی «چیستی جهاد تبیین در آیات و روایات» به صورت حضوری و مجازی به همت معاونت پژوهشی مجتمع آموزش عالی قرآن و حدیث المصطفی، برگزار شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام امیر بنی‌عصار، امروز شنبه ششم آذرماه در کرسی علمی- ترویجی «چیستی جهاد تبیین در آیات و روایات»، با اشاره به اهمیت اصلاح روش‌ها در فقه‌الحدیث، با بیان اینکه در «جهاد تبیین» باید مستندات روایی و قرآنی آن بیان شود، اظهارکرد: برای کشف معنای دقیق «جهاد تبیین» باید معانی "جهاد و تبیین" به صورت تفکیکی بررسی گردد. تبیین، روشن کردن حق و حقیقتی است که به صورت عمدی یا ناخودآگاه پوشانده شده است.
استاد جامعةالمصطفی با بیان اینکه مقوله جهاد، حرکتی فرهنگی است که در اسلام بازتولید شده، افزود: اسلام تغییر مفهومی به جنگ و حرب داد و آن را منحصر در اذن الهی برشمرد تا این تلاش و مشقت با فی سبیل الله بودن، معنای مقدسی پیدا کند.
حجت‌الاسلام بنی‌عصار، با بیان اینکه در اسلام، معنای جهاد توسعه یافته و وجوب شرعی برای جهاد بیان شده است، خاطرنشان کرد: ترکیب جهاد تبیین برای این بود که این مفهوم مقدس را برای کار ارزشمند تبیین حقایق الهی به کار گیریم. نامه‌هایی که رسول‌الله(ص) به کشورهای مختلف برای دعوت به اسلام می فرستادند، نخستین جهاد ابتدایی تبیین در اسلام بوده است.
این محقق و پژوهشگر علوم دینی، با اشاره به اینکه پیشینه جهاد تبیین به صدر اسلام برمی گردد، اظهارکرد: اهل‌بیت(ع) ویژگی‌های تبیینی برای برخی از اصحاب ذکر کرده‌اند؛ ضعف در جهاد تبیین پس از رحلت رسول گرامی اسلام(ص)، منجر به شکل گیری جهاد نظامی در سرزمین‌های اسلامی شد.
وی، با اشاره به مصادیق دیگری از جهاد تبیین در تاریخ اسلام، مستندات روایی اهمیت تبیین و جهاد در این راه را مورد توجه قرار داد و اذعان کرد: امام علی(ع)، در خطبه‌ای، ریشه فتنه‌ها را فقدان تبیین بیان فرمودند؛ تبیین، راه را برای تسلط باطل بسته، حق را حکم فرما می‌سازد.
حجت‌الاسلام بنی‌عصار تبیین را وظیفه‌ای دینی بر دوش آحاد مختلف مردم دانست و گفت: همه مسلمانان و افراد به اندازه توان، ظرفیت و استعدادی که دارند، مسئول تبیین حقایق و معارف ناب‌الهی هستند.
وی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب با جهاد تبیین، توجه ویژه‌ای به جبهه جدید مبارزه با دشمنان اسلام داشتند، خاطرنشان کرد: تبیین دایره پیشرفت‌های هسته‌ای، سلول‌های بنیادی، نانو، هوافضا، اقتداردفاعی و موشکی، توسعه دانشگاهی، پیشرفت‌های علم و صنعت شامل؛ امور ساختمانی و عمرانی، ماشین‌ها وهواپیما، تنها بخش مهمی از مصادیقی است که جدای از تبیین معارفی باید بدان توجه کرد.
استاد گروه حدیث جامعةالمصطفی، با بیان اینکه مردم در دوران ضعف تبیین، احساس می کنند حقیقتی وجود ندارد، تصریح کرد: جهاد تبیین، کلید واژه رهبرمعظم انقلاب و برگرفته از آیات و روایات است و بر همه جوانان، آگاهان و علما تکلیفی را استوار ساخته، و برای اثربخشی بیشتر تبیین معارف و حقایق به کار گرفته می‌شود.
حجت‌الاسلام بنی‌عصار، با تأکید بر اینکه اگر تلاشی بی‌وقفه و درد درونی برای دفاع از دین داشته باشیم، به آن جهاد گفته می شود، اظهارکرد: جهاد تبیین، تکلیفی فراگیر است که اگر محقق نشود، منجر به آثار سوئی می‌گردد که پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام(ص) جامعه اسلامی با آن مواجه شد.
در ادامه حجت‌الاسلام رحیم سالمی، ناقد نخست این نشست علمی- ترویجی، این نشست را موضوع مهمی دانست که نیازمند برگزاری نشست‌ها و کرسی‌های علمی- ترویجی با این مباحث دانست و خاطرنشان کرد: جهاد تبیین، از کلیدواژه‌هایی است که رهبر معظم انقلاب در روزهای اخیر مطرح کرده‌اند. برای پرداختن درست به این موضوع باید به خاستگاه آن، به ویژه سخنرانی ایشان، که در آن، این کلیدواژه مطرح شد، توجه کرد.
وی، با بیان اینکه مقام معظم رهبری در دهه ۶۰ بحث تهاجم فرهنگی و در دهه ۷۰ جنگ نرم و امثالهم را مطرح کردند و مسئولان و حوزویان را متوجه این مسائل کردند، خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب فقیهی هستند که به معنای واقعی، حرکت و فعالیت‌های دشمن را رصد می‌کنند و هشدارهایی مطرح می سازند.
حجت الاسلام سالمی، با بیان اینکه روش قرآنی و روایی، شبیه تعریف منطق ارسطویی نیست، افزود: روش قرآنی و روش روایی، روش ویژه‌ای است که در آن تعریف به آثار و اقسام مورد نیاز جامعه بیان می‌گردد.
وی، با تأکید بر اینکه نهج البلاغه سرشار از جهاد تبیینی است، اظهارکرد: بیان اقسام و انواع جهاد، چه در مقام دفاع و چه جهاد تبیینی ابتدایی اه
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
فیلم از طرف یامهدی ادرکنی
نام‌گذاری فرزندان امام علی به ابوبکر و عمر و عثمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حضرت علی (علیه‌السّلام) نام سه تن از فرزندان خود را عمر، ابوبکر و عثمان گذاشته است، در رابطه با این نام‌گذاری اهل‌سنت حکم به حسن روابط امیرالمومنین و خلفا کرده‌اند، لذا ایرادی به شیعیان گرفته‌اند که چطور ممکن است کسی نام فرزندانش را هم‌نام قاتل همسرش بگذارد؟ پس آنها نمی‌توانند قاتل حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) باشند.
فهرست مندرجات
۱ - طرح شبهه
۲ - پاسخ اجمالی
۲.۱ - نام‌گذاری به نام ابوبکر
۲.۲ - نام‌گذاری به نام عمر
۲.۳ - نام‌گذاری به نام عثمان
۳ - پاسخ‌های تفصیلی
۳.۱ - مرسوم بودن نام‌ها
۳.۲ - نبود نام‌گذاری روی علاقه والدین به افراد
۳.۳ - نام صحابه
۳.۴ - نظر امام علی درباره ابوبکر و عمر
۳.۵ - دوستی یک طرفه
۴ - نتیجه
۵ - پانویس
۶ - منبع
۱ - طرح شبهه
[ویرایش]
شیعیان ادعا می‌کنند که خلیفه اول و دوم به خانه فاطمه (رضی‌الله‌عنها) حمله کرده‌اند؛ در حالی که همه می‌دانیم علی (رضی‌الله‌عنه) چند تن از فرزندان خود را به نام‌های خلفا، همان‌هایی که ادعا می‌شود قاتل فاطمه بوده‌اند، نام‌گذاری کرده است. این نشان می‌دهد که خلفا از این تهمت‌ها بری هستند. آیا کسی نام فرزندانش را از نام قاتل زنش می‌گذارد؟
۲ - پاسخ اجمالی
[ویرایش]
نام‌های فرزندان امام علی (علیه‌السّلام) را بررسی می‌کنیم.
۲.۱ - نام‌گذاری به نام ابوبکر
اولاً: اگر قرار بود که امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) نام فرزندش را ابوبکر بگذارد، از نام اصلی او (عبدالکعبه، عتیق، عبدالله و... با اختلافی که وجود دارد) انتخاب می‌کرد نه از کنیه او.
ثانیا: ابوبکر کنیه فرزند علی (علیه‌السّلام) بوده و انتخاب کنیه برای افراد در انحصار پدر فرزند نمی‌باشد؛ بلکه خود شخص با توجه به وقایعی که در زندگی‌اش اتفاق می‌افتاد کنیه‌اش را انتخاب می‌کرد.
ثالثاً: بنا بر قولی، نام این فرزند را امیرمؤمنان (علیه‌السّلام)، عبداللّه گذارد که در کربلا سنّش ۲۵ سال بوده است.
ابوالفرج اصفهانی می‌نویسد:
قتل عبدالله بن علی بن ابی طالب، وهو ابن خمس وعشرین سنة ولا عقب له.
عبدالله بن علی ۲۵ ساله بود که در کربلا به شهادت رسید. [۱]
بنابراین سال ولادت عبدالله در اوائل خلافت حضرت علی (علیه‌السّلام) بوده که حضرت در آن دوره تندترین انتقاد‌ها را از خلفای پیشین داشته است.
۲.۲ - نام‌گذاری به نام عمر
اولاً: یکی از عادات عمر تغییر نام افراد بود و بر اساس اظهار مورخان شخص عمر این نام را بر او گذازد و به این نام نیز معروف شد.
بلاذری در انساب الاشراف می‌نویسد:
وکان عمر بن الخطاب سمّی عمر بن علیّ باسمه.
عمر بن خطاب، فرزند علی را از نام خویش، «عمر» نام‌گذاری کرد. [۲]
ذهبی در سیر اعلام النبلاء می‌نویسد:
ومولده فی ایام عمر. فعمر سماه باسمه.
در زمان عمر متولد شد و عمر، نام خودش را برای وی انتخاب کرد. [۳]
عمر بن الخطاب، اسم افراد دیگری را نیز در تاریخ تغییر داده است که ما فقط به سه مورد اشاره می‌کنیم:
۱. ابراهیم بن الحارث بن عبدالرحمن.
عبد الرحمن بن الحارث.... کان ابوه سماه ابراهیم فغیّر عمر اسمه.
پدرش اسم او را ابراهیم گذاشته بود؛ ولی عمر آن را تغییر داد و عبدالرحمن گذاشت. [۴]
۲. الاجدع ابی مسروق بن عبدالرحمن.
الاجدع بن مالک بن امیة الهمدانی الوادعی... فسماه عمر عبد الرحمن.
عمر بن الخطاب، اسم اجدع بن مالک را تغییر داد و عبدالرحمن گذاشت. [۵]
۴ ثعلبة بن سعد بن معلی:
وکان اسم المعلی ثعلبة، فسماه عمر بن الخطاب المعلی.
نام معلی، ثعلبه که عمر آن را تغییر داد و معلی گذاشت. [۶]
ثانیاً: ابن‌حجر در کتاب الاصابه، باب «ذکر من اسمه عمر»، بیست و یک نفر از صحابه را نام می‌برد که اسم‌شان عمر بوده است.
۱. عمر بن الحکم السلمی؛ ۲. عمر بن الحکم البهزی؛ ۳. عمر بن سعد ابوکبشة الانماری؛ ۴. عمر بن سعید بن مالک؛ ۵. عمر بن سفیان بن عبدالاسد؛ ۶. عمر بن ابوسلمه بن عبدالاسد؛ ۷. عمر بن عکرمة بن ابوجهل؛ ۸. عمر بن عمرو اللیثی؛ ۹. عمر بن عمیر بن عدی؛ ۱۰. عمر بن عمیر غیر منسوب؛ ۱۱. عمر بن عوف النخعی؛ ۱۲. عمر بن لاحق؛ ۱۳. عمر بن مالک؛ ۱۴. عمر بن معاویة الغاضری؛ ۱۵. عمر بن وهب الثقفی؛ ۱۶. عمر بن یزید الکعبی؛ ۱۷. عمر الاسلمی؛ ۱۸. عمر الجمعی؛ ۱۹. عمر الخثعمی؛ ۲۰. عمر الیمانی. ۲۱. عمر بن الخطاب. [۷]
آیا این نام گذاری‌ها همه به خاطر علاقه به خلیفه دوم بوده؟!.
۲.۳ - نام‌گذاری به نام عثمان
اولاً: نام‌گذاری به عثمان، نه به جهت هم‌نامی با خلیفه سوم و یا علاقه به او است؛ بلکه همان‌گونه که امام (علیه‌السّلام) فرموده، به خاطر علاقه به عثمان بن مظعون این نام را انتخاب کرده است.
انّما سمّیته باسم اخی عثمان بن مظعون.
فرزندم را به نام برادرم عثمان بن مظعون نامیدم. [۸]
ثانیاً: ابن‌حجر عسقلانی بیست و شش نفر از صحابه را ذکر می‌کند که نامشان عثم