#تفسیر_قرآن #تفسیر_سوره_ضحی 🔅🔅🔅 📌 نگاشت 1 :پیش گفتار ✅ نامگذاری این سوره را ضُحیٰ یا والضحیٰ نامیده‌اند. «ضحی» به معنای روز و روشنایی است. سبب این نامگذاری این است که خداوند در آغاز سوره به ضحی قسم یاد می‌کند.[دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۵.] ✅ ترتیب و محل نزول سوره ضحی جزو سوره‌های مکی و در ترتیب نزول، یازدهمین سوره‌ای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، نود و سومین سوره است[معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.] و در جزء سی‌ام قرآن جای دارد. ✳ تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها سوره ضحی ۱۱ آیه، ۴۰ کلمه و ۱۶۵ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی جزو سوره‌های مُفصَّلات است. گفته شده سوره ضحی یکی از چهارده سوره‌ای است که یک‌جا بر پیامبر(ص) نازل شده است.[دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۵.] ادامه تفسیر متنی روزهای زوج هفته در همین کانال👇 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #تفسیر_سوره_ضحی 🔅🔅🔅 📌 نگاشت 2 :پیش گفتار ✅ شأن نزول درباره شأن نزول سوره ضحی گفته شده است مدتی وحی بر پیامبر(ص) نازل نشد؛ به همین دلیل برخی دشمنان، او را شماتت می‌کردند که خدا پیامبرش را رها کرده است. بعد از این واقعه سوره ضحی نازل شد و آن حضرت را شاد کرد.[تفسیر المیزان] ✅ محتوای سوره در یک نگاه سوره ضحی با دو سوگند آغاز می‌شود؛ سپس به پیامبر(ص) بشارت می‌دهد كه خدا هرگز تو را رها نکرده است. بعد به او نوید می‌دهد كه خداوند آنقدر به او عطا خواهد کرد كه خشنود شود. 🔹 در آخرین بخش، گذشتۀ زندگانی پیامبر را یادآوری می‌کند كه خداوند چگونه او را همیشه مورد رحمت خود قرار داده و در سخت‌ترین لحظات زندگی حمایتش کرده است؛ 🔹 از همین رو در آیات پایانی به او دستور می‌دهد كه به شكرانه این نعمت‌ها با یتیمان و مستمندان مهربانی كند و نعمت خدا را بازگو کند. 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

(5)خامه‌گر، محمد، ساختار سوره‌های قرآن کریم، تهیه مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت نورالثقلین، قم، نشر نشرا، چ۱، ۱۳۹۲ش. 🔅🔅🔅 #تفسیر_قرآن #تفسیر_سوره_ضحی 📌 نگاشت 3:محتوای سوره ضحی در یک نگاه 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #تفسیر_سوره_ضحی ▪نگاشت 4 :نکات تفسیری آیات 1تا 5 🔅🔅🔅 وَ الضُّحى‌ «1» وَ اللَّيْلِ إِذا سَجى‌ «2» ما وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَ ما قَلى‌ «3» وَ لَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَكَ مِنَ الْأُولى‌ «4» وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى‌ «5» «1» به روشنايى آغاز روز سوگند. «2» به شب سوگند آنگاه كه آرامش بخشد. «3»پرودگارت تو را وانگذاشته و خشم نگرفته است. «4» همانا آخرت براى تو بهتر از دنيا است. «5» و به زودى پروردگارت (چيزى) به تو عطا كند كه خشنود شوى 🍀🍀🍀 ✅ ۱ - سوگند خداوند، به چاشت گاه و به گسترش نور خورشید در آن زمان (و الضحى) «ضحى» در معانى گسترش نور خورشید و «پهناور شدن روز» (مفردات راغب) و «اندکى پس از بالا آمدن روز» (قاموس) به کار مى رود. ✅ ۲ - وقت چاشت و زمان پرتو افشانى خورشید، داراى عظمتى درخور سوگند خداوند (و الضحى) ✅ ۳ - نور خورشید و برآمدن آن در صبحگاه، نعمتى الهى است. (و الضحى) ✅ 4 - سوگند خداوند، به شب، هنگام سیطره کامل تاریکى آن بر موجودات (و الّیل إذا سجى) «سجى الّیل»; یعنى، شب با تاریکى خود ساتر شد و پوشاند(مصباح). اصل این کلمه، بر آرامش یافتن و انطباق کامل دلالت دارد. (مقاییس اللغة) ✅ 5 - شب و سیطره افکندن تاریکى آن بر موجودات، از نعمت هاى بزرگ الهى و داراى عظمتى درخور سوگند خداوند (و الّیل إذا سجى) ✅ 6- آرامش موجودات در شب، نعمتى بزرگ و داراى عظمتى درخور سوگند خداوند (و الّیل إذا سجى) «آرامش یافتن» (یکى از معانى ذکر شده براى «سَجْو») در آیه شریفه به شب اسناد یافته است. این اسناد یا حقیقى است; یعنى، با سیطره کامل تاریکى، گویا شب از پیشروى باز ایستاده است و یا اسناد مجازى است و شب آرام به معناى بى تحرّک بودن موجودات در شب است. ادامه دارد... 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #تفسیر_سوره_ضحی ▪نگاشت 5 :نکات تفسیری آیات 1تا 5 🔅🔅🔅 وَ الضُّحى‌ «1» وَ اللَّيْلِ إِذا سَجى‌ «2» ما وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَ ما قَلى‌ «3» وَ لَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَكَ مِنَ الْأُولى‌ «4» وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى‌ «5» «1» به روشنايى آغاز روز سوگند. «2» به شب سوگند آنگاه كه آرامش بخشد. «3»پرودگارت تو را وانگذاشته و خشم نگرفته است. «4» همانا آخرت براى تو بهتر از دنيا است. «5» و به زودى پروردگارت (چيزى) به تو عطا كند كه خشنود شوى 🍀🍀🍀 ✅ 7- خداوند، هرگز ارتباط خود را با پیامبر(ص) قطع نکرده و به آن حضرت بى اعتنا نبود. (ما ودّعک ربّک) 🔹 «تودیع» - که در بدرقه مسافر و ترک کردن او متعارف شده است - در این آیه به معناى ترک است (مفردات). ✅ 8 - خداوند، تدبیرکننده امور پیامبر(ص) و مربّى او است. (ربّک) ✅ 9- توجّه پیامبر(ص)، به ربوبیت و عنایت ویژه خداوند به او، مایه اطمینان آن حضرت به قطع نشدن ارتباط الهى با او است. (ما ودّعک ربّک) ✅ 10 - خداوند، هرگز از پیامبر(ص) ناراحت نشد و بر آن حضرت خشم نکرد. (و ما قلى) «قِلى» (مصدر «قَلى»); یعنى، شدت تنفّر و مبغوض داشتن. (مفردات) ✅ 11 - خداوند، پیوند خود را با کسانى که مبغوض او هستند، قطع خواهد کرد. (ما ودّعک ربّک و ما قلى) جمله «ماقلى»، در صدد نفى علت تودیع و به منزله تعلیل براى جمله اول است. ✅ 12 - با وجود ربوبیت و عنایت ویژه خداوند به پیامبر(ص)، موردى براى خشم و بى مهرى به آن حضرت وجود نداشت. (ربّک و ما قلى) ✅ 13- خداوند، در تأکید بر قطع نشدن ارتباط او با پیامبر(ص) و ناخرسند نبودن از آن حضرت، به نور خورشید و تاریکى شب سوگند یاد کرده است. (و الضحى . و الّیل إذا سجى . ما ودّعک ربّک و ما قلى) این آیه، جواب قسم هایى است که در آغاز سوره آمده بود. ادامه دارد... 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_ضحی ▪نگاشت 6 :نکات تفسیری آیات 1تا 5 🔅🔅🔅 وَ الضُّحى‌ «1» وَ اللَّيْلِ إِذا سَجى‌ «2» ما وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَ ما قَلى‌ «3» وَ لَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَكَ مِنَ الْأُولى‌ «4» وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى‌ «5» «1» به روشنايى آغاز روز سوگند. «2» به شب سوگند آنگاه كه آرامش بخشد. «3»پرودگارت تو را وانگذاشته و خشم نگرفته است. «4» همانا آخرت براى تو بهتر از دنيا است. «5» و به زودى پروردگارت (چيزى) به تو عطا كند كه خشنود شوى 🍀🍀🍀 14- پیدایش وقفه اى کوتاه در نزول وحى بر پیامبر(ص)، جلوه اى از ربوبیت خداوند و در راستاى تدبیر امور رسالت آن حضرت بود. (ربّک) در شأن نزول هاى متعدد و ناهماهنگ درباره این سوره، این نکته مورد اتفاق است که در نزول پیاپى آیات قرآن، درنگى پدید آمد که پیامبر(ص) را غمگین و مورد شماتت دشمن قرار داد و آیات این سوره، براى آن حضرت مایه تسلاى خاطر گردید. تعبیر «ربّک» بیانگر آن است که همین وقفه نیز، جلوه ربوبیت و تدبیر خداوند بوده و آن حضرت را در مسیر دریافت و ابلاغ پیام هاى الهى، تقویت کرده است. 15- تأخیر وحى در برهه اى از دوران نزول قرآن، پیامبر(ص) را نگران ساخته، در معرض زخم زبان دشمن قرار داد. (ما ودّعک ربّک و ما قلى) لحن آیه شریفه و همراه بودن آن با سوگندهاى خداوند، بیانگر اضطراب و رنجیدگى پیامبر(ص) و در صدد آرامش بخشیدن و تسلاى خاطر دادن به آن حضرت است. 16 - جهان آخرت براى پیامبر(ص)، داراى مزایایى فراوان تر از دنیا است. (و للأخرة خیر لک من الأُولى) 17 - خداوند، با نوید آخرتى بهتر از دنیا براى پیامبر(ص)، آن حضرت را به تداوم عنایت هاى خویش و نبود هیچ بغض و نفرتى نسبت به او، مطمئن ساخت. (ما ودّعک ... و للأخرة خیر لک من الأُولى) 18 - افراد متروک و مبغوض خداوند، در جهان آخرت محروم تر از وضع دنیایى خویش خواهند بود. (و للأخرة خیر لک من الأُولى) این آیه مى تواند تعلیل براى آیه قبل باشد; یعنى، چون آخرت تو بهتر از دنیاى تو است، پس بدان که خداوند تو را مبغوض نداشته است. 19 - خیر دنیا و آخرت، به دست خداوند است. (ربّک ... و للأخرة خیر لک من الأُولى) 20- قرآنْ پیشاپیش، رهایى پیامبر(ص) را از روى گردانى و خشم خداوند تا پایان عمر آن حضرت، خبر داده است. (و للأخرة خیر لک من الأُولى) مراد از «آخرت» و «اُولى» چه دنیا و آخرت باشد و چه آغاز و فرجام زندگانى دنیوى پیامبر(ص) - چنانچه برخى از مفسران احتمال داده اند - آیه شریفه سلامت کامل پیامبر(ص) را، از هرگونه انحراف که به خشم خداوند بینجامد، پیشگویى کرده است. ادامه دارد... 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_ضحی ▪نگاشت 7 :نکات تفسیری آیات 1تا 5 🔅🔅🔅 وَ الضُّحى‌ «1» وَ اللَّيْلِ إِذا سَجى‌ «2» ما وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَ ما قَلى‌ «3» وَ لَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَكَ مِنَ الْأُولى‌ «4» وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى‌ «5» «1» به روشنايى آغاز روز سوگند. «2» به شب سوگند آنگاه كه آرامش بخشد. «3»پرودگارت تو را وانگذاشته و خشم نگرفته است. «4» همانا آخرت براى تو بهتر از دنيا است. «5» و به زودى پروردگارت (چيزى) به تو عطا كند كه خشنود شوى 🍀🍀🍀 21- زندگانى پیامبر(ص)، در جهان آخرت، همراه با عطاى مداوم پروردگار و سرشار از رضایت است. (و لسوف یعطیک ربّک فترضى) «سوف» براى استقبال است و مراد از آن - به قرینه آیه قبل - جهان آخرت است. 22-خداوند، با وعده قطعى به پیامبر(ص)، درباره بخشش پیاپى به آن حضرت تا حد رضایت کامل در آخرت، او را تسلا داده و بر دور بودن همیشگى آن حضرت از قهر و خشم خود تأکید کرد. (ما ودّعک ... و لسوف یعطیک ربّک فترضى) «لام» در «لسوف»، حرف ابتدا و براى تأکید است. 23- عطیه هاى خداوند به پیامبر(ص) در جهان آخرت، جلوه ربوبیت او و در راستاى رشد و کمال آن حضرت است. (یعطیک ربّک) 24- خرسندى پیامبر(ص) در جهان آخرت، مرهون عطاى بى شمار الهى است. (یعطیک ... فترضى) حرف «فاء» دلالت دارد که آنچه رضایت پیامبر(ص) را در پى خواهد داشت، عطاى مداومى است که فعل «یعطیک» بر آن دلالت دارد. گفتنى است که در آیه شریفه، دو نکته نهفته است: ۱. خداوند، عطاى خود را به رسول اللّه(ص) افزایش مى دهد تا حدى که او را راضى سازد. ۲. خداوند، هر چه را پیامبر(ص) دوست دارد و به آن راضى است، در اختیار آن حضرت مى نهد. 25- عطاهاى رضایت بخش خداوند در آخرت، دلیل برترى زندگى اخروى پیامبر(ص) بر دنیاى آن حضرت است. (و للأخرة خیر لک من الأُولى . و لسوف یعطیک ربّک فترضى) 26- دنیا، فاقد زمینه مناسب براى بهره بردن پیامبر(ص) از عطاهاى ویژه الهى و رسیدن آن حضرت به خرسندى کامل (و للأخرة خیر لک من الأُولى . و لسوف یعطیک ربّک فترضى) ادامه دارد... 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_ضحی ▪️نگاشت 8 :واژه نگاشت 🔅🔅🔅 أَ لَمْ يَجِدْكَ يَتِيماً فَآوى‌ «6» وَ وَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدى‌ «7» وَ وَجَدَكَ عائِلًا فَأَغْنى‌ «8» فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلا تَقْهَرْ «9» وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ «10» وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ «11» «6» آيا تو را يتيم نيافت، پس پناه داد و سامانت بخشيد. «7» و تو را سرگشته يافت، پس هدايت كرد. «8» و تو را تهى‌دست يافت و بى‌نياز كرد. «9» (حال كه چنين است) پس بر يتيم قهر و تندى مكن. «10» و سائل را از خود مران. «11» و نعمت پروردگارت را (براى سپاس) بازگو كن. 🍀🍀🍀 ✅ «یَتِیماً»: پیغمبر هنوز طفل شش ماهه‌ای در شکم مادر بود که پدرش از دنیا رفت. در عمر شش سالگی مادرش آمنه هم وفات کرد. در هشت سالگی پدر بزرگش عبدالمطّلب که سرپرستی او را به عهده داشت دار فانی را وداع گفت. از آن به بعد تحت سرپرستی عمویش ابوطالب قرار گرفت. ✅ «آوَی»: منزل و مأوی داد. پناه داد. ✅ «ضَآلاًّ»: گمراه و سرگشته. پیغمبر قبل از نبوّت، دریای موّاج کفر و شرک و ظلم و فسق و جهل و خرافات محیط را می‌دید و غرق‌شدگان در آن را نظاره می‌کرد، امّا راه به جائی نمی‌برد. نمی‌دانست چگونه خالق جهان را بپرستد و بدو نزدیک بشود، و از بارگاه یزدان نجات مردمان را بطلبد. به غار حراء پناه می‌برد و شبها و شبها با خود خلوت می‌کرد و سرگشته در تفکّرات و حیرت‌زده از مشاهده اوضاع به دنبال نجات می‌گشت، تا در دل غار حراء نور وحی پرتو افکند و او را به حق رهنمود کرد . @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_ضحی ▪️نگاشت 9 :واژه نگاشت 🔅🔅🔅 أَ لَمْ يَجِدْكَ يَتِيماً فَآوى‌ «6» وَ وَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدى‌ «7» وَ وَجَدَكَ عائِلًا فَأَغْنى‌ «8» فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلا تَقْهَرْ «9» وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ «10» وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ «11» «6» آيا تو را يتيم نيافت، پس پناه داد و سامانت بخشيد. «7» و تو را سرگشته يافت، پس هدايت كرد. «8» و تو را تهى‌دست يافت و بى‌نياز كرد. «9» (حال كه چنين است) پس بر يتيم قهر و تندى مكن. «10» و سائل را از خود مران. «11» و نعمت پروردگارت را (براى سپاس) بازگو كن. 🍀🍀🍀 ✅ «عَآئِلاً»: فقیر و بی‌چیز. چیزهائی که پیغمبر از پدر به ارث برد، شتر ماده‌ای و کنیزکی بود.خدا او را با سود تجارت، و ثروت خدیجه، و .... دارا و بی‌نیاز کرد. آیات گذشته، بیانگر الطاف و عنایات خاصّ الهی در حق پیغمبر است. ✅ «لا تَقْهَرْ»: خوار و زبون مدار. اموال و دارائیشان را با زور مگیر و تصرّف مکن. ✅ «لا تَنْهَرْ»: با خشونت مران. برخی سائل را خواهان دانش و پرسش کننده از مسائل علمی شمرده‌اند. ✅ «حَدِّثْ»: صحبت بدار. بازگو کن. بازگو کردن نعمت، شکرگزاری از آن با قول و فعل، امکان‌پذیر است. سپاس با زبان، و بذل و بخشش از آن. ذکر ثروت و قدرت برای تفاخر، مراد نیست. ادامه دارد.... 🌿🌿🌿 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. 👇👇👇 کانال قرآنی رحیق در ایتا @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_ضحی ▪نگاشت 10 :نکات تفسیری آیات 6 تا 11 🔅🔅🔅 أَ لَمْ يَجِدْكَ يَتِيماً فَآوى‌ «6» وَ وَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدى‌ «7» وَ وَجَدَكَ عائِلًا فَأَغْنى‌ «8» فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلا تَقْهَرْ «9» وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ «10» وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ «11» «6» آيا تو را يتيم نيافت، پس پناه داد و سامانت بخشيد. «7» و تو را سرگشته يافت، پس هدايت كرد. «8» و تو را تهى‌دست يافت و بى‌نياز كرد. «9» (حال كه چنين است) پس بر يتيم قهر و تندى مكن. «10» و سائل را از خود مران. «11» و نعمت پروردگارت را (براى سپاس) بازگو كن. 🍀🍀🍀 ۱ - پیامبر(ص(، از از آغاز تولّد یتیم بود. (ألم یجدک یتیمًا فاوى(استفهام «ألم یجدک یتمًا» مطلق است و به زمان خاصى اختصاص نیافته است و کسى که خداوند او را به طور مطلق یتیم مى یابد، باید از آغاز تولد با فوت پدر مواجه باشد. فعل «آوى» نیز قرینه است بر این که یتیمى پیامبر(ص(، در دورانى بود که شخص به سرپرست نیازمند است. بنابراین آن حضرت، از آغاز تولّد یتیم بوده است. ۲ - یتیمى پیامبر(ص(، او را به داشتن سرپرست نیازمند کرده بود. (ألم یجدک یتیمًا فاوى(حرف «فاء» براى عطف مسبب بر سبب است و دلالت دارد که آنچه پیامبر(ص(را نیازمند سرپرست کرده بود، یتیمى آن حضرت بوده است. ۳ - وجود پدر، مأمن و مأوایى مناسب براى مراقبت از فرزند (ألم یجدک یتیمًا فاوى(به کسى «یتیم» گفته نمى شود; مگر در صورت نبود پدر. (العین( ۴ - خداوند، از آغاز یتیمى پیامبر(ص(، هیچ گاه آن حضرت را بدون سرپرست نگذاشته بود. (ألم یجدک یتیمًا فاوى(«إیواء» (مصدر «آوى»(; یعنى، منزل دادن، ساکن کردن، جمع آورى و ضمیمه ساختن چیزى به چیز دیگر (برگرفته از قاموس و مقاییس اللغة(. در آیه شریفه به معناى قرار دادن شخص در کنار دیگرى و در آوردن او از حالت بى جایى و بى پناهى است. ۵ - فراهم آوردن سرپرست براى پیامبر(ص(و برطرف ساختن دغدغه یتیمى از خاطر او، نشانه دور بودن آن حضرت از قهر و خشم خداوند (ما ودّعک ربّک و ما قلى ... ألم یجدک یتیمًا فاوى( ۶ - خداوند، با یادآورى الطاف خود در دوران کودکى پیامبر(ص(، آن حضرت را به عطاهاى آینده خویش اطمینان بخشید. (و لسوف یعطیک ... ألم یجدک یتیمًا فاوى( ۷ - پیامبر(ص(از خردسالى، در پناه خداوند و برخوردار از مراقبت مخصوص او بود. (ألم یجدک یتیمًا فاوى(فعل «آوى» - که مطلق است - ممکن است به معناى «آواک إلى نفسه» و بیانگر مراقبت مستقیم خداوند، از پیامبر(ص(باشد. ۸ - یتیمان، باید از مأواى مناسب برخوردار و از سرگردانى رهانیده شوند. (ألم یجدک یتیمًا فاوى(آیه شریفه، گرچه در مقام امتنان بر پیامبر(ص(است و مأوا بخشیدن به آن حضرت را در دوران یتیمى، امدادى الهى به او خوانده است; ولى نعمت شمردن این عمل، تمجید از آن و نشانگر مطلوب بودن چنین رفتارى است. ۹ - خداوند، با سوق دادن مردم به سوى پیامبر(ص(، آن حضرت را از تنهایى و غربت در آورد.* (ألم یجدک یتیمًا فاوى(فعل «آوى» - که مطلق است - مى تواند به معناى «آوى إلیک الناس» باشد. در این صورت یتیم به معناى «وحید» خواهد بود. ادامه دارد... 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_ضحی ▪نگاشت 11 :نکات تفسیری آیات 6 تا 11 🔅🔅🔅 أَ لَمْ يَجِدْكَ يَتِيماً فَآوى‌ «6» وَ وَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدى‌ «7» وَ وَجَدَكَ عائِلًا فَأَغْنى‌ «8» فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلا تَقْهَرْ «9» وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ «10» وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ «11» «6» آيا تو را يتيم نيافت، پس پناه داد و سامانت بخشيد. «7» و تو را سرگشته يافت، پس هدايت كرد. «8» و تو را تهى‌دست يافت و بى‌نياز كرد. «9» (حال كه چنين است) پس بر يتيم قهر و تندى مكن. «10» و سائل را از خود مران. «11» و نعمت پروردگارت را (براى سپاس) بازگو كن. 🍀🍀🍀 10 - پیامبر(ص)، پیش از دریافت هدایت هاى الهى، از شریعت اسلام و احکام قرآن بى خبر بود. (و وجدک ضالاًّ فهدى) 🔹 ضلالت دو گونه است: ۱. تحیّر در علوم نظرى مانند توحید; ۲. سرگردانى در علوم عملى نظیر احکام شرعى . درباره پیامبر(ص) به قرینه آیه «ما ضلّ صاحبکم...» (النجم/۲) - که ضلالت را از آن حضرت منتفى مى داند - مراد دومین نوع است; یعنى، پیامبر(ص) آنچه را بعد از بعثت با نزول قرآن پى برد، پیش از بعثت نمى دانست. 11 - خداوند، پیامبر(ص) را به شریعت اسلام آگاه ساخت. (فهدى) 12 - هدایت یافتن پیامبر(ص) به شریعت اسلام، پس از ناآگاهى از آن، نعمتى بزرگ از جانب خداوند (و وجدک ضالاًّ فهدى) 🔹 آیه شریفه در مقام امتنان بر پیامبر(ص) و برشمردن یکى از نعمت هاى بزرگ خداوند است و به همین جهت، نمى توان آن را مربوط به گم شدن آن حضرت در نزد حلیمه، یا عبدالمطلب و یا ابوطالب دانست آنگونه که برخى احتمال داده اند; زیرا این امور نه ویژه پیامبر(ص) بوده و نه اهمیتى فوق العاده دارد. 13 - بى خبرى از هدایت هاى الهى، گمراهى است. (و وجدک ضالاًّ فهدى) 🔹 ضلالت و هدایت، داراى مراتب است و عدم آگاهى پیامبر(ص) پیش از بعثت، به معارفى که پس از بعثت بر آن حضرت نازل شد، در آیه شریفه نوعى ضلالت قلمداد شده است که با بعثت، به هدایت تبدیل شد. 14 - خداوند، با یادآورى امداد ویژه خویش براى آشنا شدن پیامبر(ص) با معارف دین، بر دور بودن آن حضرت از قهر و خشم خود تأکید کرد. (ما ودّعک ربّک و ما قلى ... و وجدک ضالاًّ فهدى) 🔹🔹🔹 15- پیامبر(ص)، در برهه اى از عمر خویش، تنگدست بود. (و وجدک عائلاً فأغنى) 🔹 فعل «عال» از مصدر «عول»; یعنى، کفالت کرد و قیّم شد (مصباح) و از مصدر «عَیْلَة»; یعنى، فقیر شد (مفردات راغب). در آیه شریفه، مراد دومین معنا است; زیرا معناى اول (خداوند تو را عائله مند یافت)، با آنچه از تاریخ زندگانى پیامبر(ص) رسیده است، تطبیق نمى کند. 16 - خداوند، تنگدستى پیامبر(ص) را به ثروتمندى و بى نیازى از دیگران مبدّل ساخت. (فأغنى) 🔹 «غِنى»، به معناى توانگر بودن (صحاح اللغة) و «غَناء» (بر وزن کلام) به معناى اکتفاکردن است (مصباح). فعل «أغنى» به دلیل حذف متعلقات آن، مى تواند هر دو معنا را برساند. 17 - فقر، حالتى نامطلوب و تبدیل آن به توانگرى، امرى ستوده است. (و وجدک عائلاً فأغنى) 🔹 لحن آیه شریفه - که در مقام امتنان بر پیامبر(ص) است - بیانگر برداشت یاد شده است. 18 - خداوند، با بیان زدودن فقر از زندگى پیامبر(ص)، آن حضرت را به دورى از قهر و خشم خویش، اطمینان بخشید. (و وجدک عائلاً فأغنى) 19 - همه نعمت هاى مادى و معنوى، وابسته به خداوند است. (فاوى ... فهدى ... فأغنى) ادامه دارد... 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_ضحی ▪نگاشت 12 :نکات تفسیری آیات 6 تا 11 🔅🔅🔅 أَ لَمْ يَجِدْكَ يَتِيماً فَآوى‌ «6» وَ وَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدى‌ «7» وَ وَجَدَكَ عائِلًا فَأَغْنى‌ «8» فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلا تَقْهَرْ «9» وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ «10» وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ «11» «6» آيا تو را يتيم نيافت، پس پناه داد و سامانت بخشيد. «7» و تو را سرگشته يافت، پس هدايت كرد. «8» و تو را تهى‌دست يافت و بى‌نياز كرد. «9» (حال كه چنين است) پس بر يتيم قهر و تندى مكن. «10» و سائل را از خود مران. «11» و نعمت پروردگارت را (براى سپاس) بازگو كن. 🍀🍀🍀 20 - پرهیز از تحمیل خواسته هاى خود بر یتیمان، توصیه خداوند به پیامبر(ص) (فأمّا الیتیم فلاتقهر) 🔹 «قَهْر» به معناى مسلط شدن است. خداوند را «قاهر» مى گویند; زیرا خلق را مقهور تسلط و قدرت خویش ساخته و آنان را بر وفق آنچه اراده اش تعلق گرفته - چه دلخواه آنان باشد و چه از آن اکراه داشته باشند - متحوّل ساخته است. 21 - خداوند، با گوشزد کردن یتیمى پیامبر(ص) و مراقبت هاى خویش از آن حضرت، او را به پرهیز از سلطه بر یتیمان فراخواند. (ألم یجدک یتیمًا فاوى ... فأمّا الیتیم فلاتقهر) 22 - یتیمان، در معرض مجبور شدن به اجراى دستورهاى دیگران و نیازمند امداد و حمایت در برابر تجاوزگران (فأمّا الیتیم فلاتقهر) 23- تحقیر یتیمان و تحمیل ذلّت بر آنان، کارى نکوهیده و مورد نهى خداوند (فأمّا الیتیم فلاتقهر) «قَهْر»; یعنى، بر کسى فائق آمدن و او را به طریقى ذلّت آفرین، گرفتار ساختن. 🔹🔹🔹 24- خداوند، پیامبر(ص) را از رد درخواست گدایان و راندن خشونت آمیز آنان از خود، برحذر داشت. (و أمّا السائل فلاتنهر) 🔹 «نَهْر» (مصدر «لاتنهر»); یعنى، کسى را با فریاد خشونت آمیز از خود راندن. (مفردات راغب) 25 - راندن سائل از خود و بازداشتن او از تقاضاى کمک، رفتارى ناپسند و مورد نهى خداوند (و أمّا السائل فلاتنهر) 26 - لزوم انفاق به کمک خواهان مستمند (و أمّا السائل فلاتنهر) 27 - خداوند، با یادآورى دوران فقر پیامبر(ص) و امدادهاى خویش به آن حضرت، او را بر انفاق به مستمندان فرمان داد. (و وجدک عائلاً فأغنى ... و أمّا السائل فلاتنهر) 28 - از خود راندن اهل تحقیق و بى پاسخ گذاشتن سؤالات آنان، نکوهیده و ناروا است. (و أمّا السائل فلاتنهر) 🔹 «سائل»، کلمه اى است مطلق و بر پرسشگران و اهل تحقیق نیز قابل تطبیق است. 29 - خداوند، با بیان هدایت هاى خویش به پیامبر(ص) و رهانیدن آن حضرت از ناآگاهى ها، او را به آموختن دانسته هاى خود به جویندگان آن تشویق کرد. (و وجدک ضالاًّ فهدى ... و أمّا السائل فلاتنهر) 30 - نعمت هاى خداوند، فراتر از خواسته هاى او از انسان است. (فاوى ... فأغنى ... فلاتقهر ... فلاتنهر) 🔹 خداوند، در بیان نعمت هایش بر پیامبر(ص)، از پناه دادن و ثروتمند ساختن آن حضرت سخن مى گوید; ولى در مقابل او را تنها به مقهور نساختن یتیم و جواب رد ندادن به سائل مکلف مى سازد. مقایسه این دو روش، و جنبه اثباتى و سلبى در آنها، بیانگر نکته یاد شده است. 31 - توجّه به رسیدن عطاى خداوند، پیش از کمک خواستن از او، زمینه پرهیز از دریغ داشتن کمک، به کسانى است که دست نیاز به سوى انسان دراز مى کنند. (و وجدک عائلاً فأغنى ... و أمّا السائل فلاتنهر) 🔹 خداوند در آیات پیشین، پیامبر(ص) را متوجّه ساخت که به مجرد فقیر یافتن آن حضرت، وى را غنى ساخت و اکنون از او مى خواهد که از رد حاجتمندان - آن هم پس از اظهار نیاز کردن آنان - بپرهیزد. مقایسه آن عطا و این فرمان، بیانگر برداشت یاد شده است. 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_ضحی ▪نگاشت 13 :نکات تفسیری آیه 11 🔅🔅🔅 وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ «11» «11» و نعمت پروردگارت را (براى سپاس) بازگو كن. ۱ - بازگو کردن نعمت هاى خدادادى و مستور نداشتن آنها از مردم، توصیه خداوند به پیامبر(ص) (و أمّا بنعمة ربّک فحدّث) ۲ - نعمت هاى خداوند به پیامبر(ص)، جلوه هاى ربوبیت او بوده و رشد و تربیت آن حضرت را به دنبال داشته است. (ربّک) ۳ - برخوردارى از جاى امن، هدایت و ثروت، نعمت هاى الهى و سزاوار بازگو کردن براى دیگران است. (فاوى ... فهدى ... فأغنى ... و أمّا بنعمة ربّک فحدّث) ۴ - صاحبان نعمت، باید هنگام بازگوکردن نعمت ها، به وابستگى آنها به خداوند، معترف باشند. (بنعمة ربّک فحدّث) ۵ - خداوند، خواهان بازگو شدن تحوّلات خوشایند زندگى پیامبر(ص) و مراحل رهایى آن حضرت از رنج یتیمى و ناآگاهى و فقر (ألم یجدک یتیمًا ... ضالاًّ ... عائلاً ... و أمّا بنعمة ربّک فحدّث) 👈 پایان تفسیر سوره ضحی در پست های روزهای زوج به بررسی سوره انشراح خواهیم پرداخت. 🍁🍁🍁 ⏪ با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید. @rahighemakhtoom