#آموزش #علوم_قرآنی استاد آیت الله محمد هادی #معرفت 🔅🔅🔅 🔰درس دوازدهم:قرائت حفص ⏪ويژگى قرائت حفص 🔻يگانه قرائتى كه داراى سندى صحيح و با پشتوانۀ جمهور مسلمين استحكام يافته، «قرائت عاصم به روايت حفص» است. اين قرائت در طىّ‌ قرون پى‌درپى تا امروز، همواره ميان مسلمانان متداول بوده و هست كه اين تداول به چند سبب است: 1️⃣١. شايع بودن آن در ميان عامۀ مسلمانان: در حقيقت قرائت حفص همان قرائت عامۀ مسلمانان است؛ زيرا حفص و استاد او (عاصم) شديداً به آنچه كه با قرائت عامّه و روايت صحيح و متواتر ميان مسلمانان موافق بوده، پاى‌بند بودند. اين قرائت را عاصم از شيخ خود، ابوعبدالرحمان سُلَمى، و او از امام اميرالمؤمنين عليه السلام اخذ كرده‌است و على عليه السلام نيز با نصّ‌ اصلى وحى كه بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده و ميان مسلمانان متواتر بوده، قرائت مى‌كرد. 2️⃣٢.ثقه بودن راويان: عاصم در بين قرّاء، معروف به خصوصيات و خصلت‌هايى ممتاز بوده كه شخصيتى قابل توجه به او بخشيده است. وى در اخذ قرآن از ديگران بسيار محتاط‍‌ بوده‌است، لذا قرائت را از كسى غير از ابوعبدالرحمان سلمى - كه از على بن ابيطالب عليه السلام فرا گرفته بود - اخذ نمى‌كرد. ابن‌عياش مى‌گويد: «عاصم به من گفت: هيچ‌كس حرفى از قرآن را براى من قرائت نكرد مگر ابوعبدالرحمان سلمى، كه قرآن را از على عليه السلام اخذ كرده بود» . همچنين حفص - كه قرائت عاصم را در مناطق مختلف رواج داده - به انضباط‍‌ و شايستگى معروف بود و در ميان اصحاب عاصم نسبت به قرائت او اعلم بود؛ از اين جهت، همه مسلمانان علاقه‌مند بودند تا قرائت عاصم را از وى اخذ كنند. ابوعمرو دانى مى‌گويد: «حفص كسى است كه قرائت عاصم را براى مردم تلاوت مى‌كرد و در ترويج آن مى‌كوشيد. او در بغداد و در مكه به آموزش قرائت عاصم همت گماشت» .شاطبى دربارۀ وى مى‌گويد: «حفص به جهت دقت و اتقان در قرائت، برتر از ديگران شمرده مى‌شد» . 3️⃣٣. پذيرفته شدن آن از سوى بزرگان: در تمام دوره‌هاى تاريخ، قرائت عاصم قرائتى بود كه بر همۀ قرائت‌ها ترجيح داشته و بين عامه مسلمانان و در مناطق مختلف رواج داشته است؛ به عنوان مثال: در ابتداى قرن چهارم، در جلسه قرائت ابن مجاهد - قارى بغداد - پانزده تن متخصص قرائت عاصم وجود داشته است و ابن مجاهد تنها قرائت عاصم را به آنان تعليم مى‌داد. يا نفطويه ابراهيم بن محمد (درگذشته به سال ٣٢٣) - كه پنجاه سال آموزش قرائت را به عهده داشت - جلسات خود را با قرائت عاصم آغاز مى‌كرد و سپس به قرائت‌هاى ديگر مى‌پرداخت. احمد بن حنبل نيز گفته است: «عاصم مورد وثوق بود و من قرائت او را اختيار كرده‌ام» . همچنين اكثر ائمه قرائت كوشيده‌اند تا اسناد قرائت خود را به عاصم متصل كنند. 4️⃣٤. اسناد حفص در نقل قرائت عاصم از على اميرالمؤمنين عليه السلام : كه اسنادى صحيح و عالى است و در ديگر قرائت‌ها نظير ندارد؛ زيرا: ➖اولاً عاصم قرائت را به‌طور كامل از احدى غير از شيخ و استاد خود، ابوعبدالرحمان سلمى، اخذ نكرده است. ➖ثانياً هيچ‌گاه با استاد خود ابو عبدالرحمان مخالفت نكرد، زيرا يقين داشت آنچه را از او فرا گرفته، دقيقاً همان است كه او از على عليه السلام آموخته است. 🔹عاصم خود، در اين‌باره مى‌گويد: «من در قرائت، هيچ اختلافى با ابوعبدالرحمان سلمى نداشتم و در هيچ مورد با قرائت او مخالفت نورزيدم، زيرا به‌يقين مى‌دانستم كه ابوعبدالرحمان سلمى نيز در هيچ موردى با قرائت على عليه السلام مخالفت نورزيده‌است» . ➖ثالثاً عاصم، اختصاصاً اسناد طلايى و عالى قرائت خود را فقط‍‌ به ربيب خود، حفص ،منتقل كرده، نه به هيچ‌كس ديگر و اين همان فضيلت و شايستگى ويژه‌اى است كه تنها براى حفص فراهم آمد تا مسلمانان به او روى آورند و تنها قرائت او را بپذيرند. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد 🔅 مدرسه تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#آموزش #علوم_قرآنی استاد آیت الله محمد هادی #معرفت 🔅🔅🔅 🔰درس دوازدهم:قرائت حفص ⏪حجّيت قرائات سبع 🔰در اينجا اين سؤال مطرح مى‌شود كه آيا قرائات سبع، داراى حجّيت و ارزشِ‌ اعتبارى هستند؟ آيا نمازگزار مى‌تواند يكى از اين قرائت‌ها را انتخاب كند؟ ⁉️ 🔻بيشتر فقها قائل به جواز مى‌باشند. مرحوم سيد محمد كاظم يزدى در العروة‌الوثقى و مرحوم سيد ابوالحسن اصفهانى در وسيلة النجاة، احتياط‍‌ را در آن دانسته‌اند كه نمازگزار از قرائات سبع تجاوز نكند. 🔻آيت‌اللّه خويى قرائت به قرائات متداول عصر ائمه را جايز دانسته و امام‌خمينى قدس سره احتياط‍‌ را در اين دانسته‌اند كه از قرائات سبع تجاوز نشود. ☑️مشهور ميان فقها، اختيار در انتخاب هر يك از قرائات سبع است. با آنكه در روايت امام‌صادق عليه السلام آمده‌است: «قرآن يكى است واز نزد واحد نازل شده است و اختلاف از جانب راويان است.»؛ اما مى‌گويند: ائمۀ معصومين رخصت داده‌اند كه طبق هر يك از قرائات مشهور قرائت كنند و روايت «اِقرأوا كما يقرأ الناس» را دليل بر اين مدّعى‌ گرفته‌اند، ولى مرحوم سيد محسن حكيم در شرح عروه مى‌فرمايد: «حديث مزبور نمى‌تواند ناظر به قرائات سبع باشد؛ زيرا پديدۀ حصر قرائات سبع در اوايل سدۀ چهارم به‌وقوع پيوست؛ يعنى دو قرن پس از صدور حديث مذكور» . ⚡️بنابراين، حديث را به قرائات معروف در عصر ائمه، ناظر مى‌داند كه بيش از قرائات سبع است. پس هر قرائتى كه ثابت شود در عصر ائمه شهرت مردمى داشته است، «جائز القراءة» مى‌باشد. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد 🔅 مدرسه تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#آموزش #علوم_قرآنی استاد آیت الله محمد هادی #معرفت 🔅🔅🔅 🔰درس دوازدهم:قرائت حفص ⏪حجّيت قرائات سبع ⏪ما بر اين باوريم: قرآنى كه از جانب خداوند بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده‌است، بيش از يكى نبوده و نيست و آن همين قرآنى است كه مردم از آن پاسدارى مى‌كنند. قرائت صحيح همان است كه مردم از پيامبر صلى الله عليه و آله گرفته‌اند و آن، قرائت موروثى بوده، هيچ گونه ارتباطى با قرائت قرّاء - كه مولود اجتهادات شخصى آنان است - ندارد و نمى‌تواند داشته‌باشد؛ زيرا قرآن موروثى، جدا از قرآن اجتهادى است. 🔹بزرگانى مانند امام بدرالدين زركشى و استاد خويى فرموده‌اند: «قرآن و قرائات دو حقيقتند: آن وحى الهى است كه بر پيامبر اكرم فرود آمده و اين اختلاف قرّاء بر سر شناخت آن وحى است كه بيشتر مبنى بر اجتهادات شخصى آنان است»؛ لذا حديث «إقرأوا كما يقرأ الناس» ناظر به همان حقيقتى است كه در دست مردم جريان دارد و آن‌را از پيامبر صلى الله عليه و آله به ارث برده‌اند. 🔸بنابراين آنچه حجّيت شرعى دارد، قرائتى است كه جنبۀ همگانى و مردمى دارد و همواره ثابت و بدون اختلاف است. همۀ قرآنهاى مخطوط‍‌ در طول تاريخ و مطبوع در چند قرن اخير، در تمامى كشورهاى اسلامى يكنواخت بوده و هست و آن به دليل همان قرائت حفص است. ▫️امام‌خمينى قدس سره فرموده‌اند: «احوط‍‌ آن است كه از آنچه در ثبت و ضبط‍‌ قرآن كنونى در دست مسلمانان وجود دارد تخلّف نشود» . 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد 🔅 مدرسه تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (1)آشنایی با سوره ⏪سوره مبارکه مزمل (سوره 73 ) اين سوره در مكه نازل شده است و داراى بيست آيه مى‏باشد 🔰محتواى کلی و شان نزول سوره مزمل ⏺لحن آيات سوره به خوبى نشان مى‏دهد كه با سوره‏هاى مكى هماهنگ است ، و به اين ترتيب احتمال نزول آن در مدينه ، چنانكه بعضى گفته‏اند ، بعيد به نظر مى‏رسد ، ولى تفاوت لحن آغاز و انجام آيه نشان مى‏دهد كه در ميان اين آيات فاصله زمانى قابل ملاحظه‏اى بوده است كه بعضى از مفسران آن را هشت ماه و بعضى يكسال و بعضى حتى ده سال نوشته‏اند . ⏺بسيارى از آيات اين سوره نشان مى‏دهد هنگامى نازل شده كه پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) دعوت علنى خود را شروع كرده بود ، و مخالفان در برابر او به مخالفت و تكذيب برخاسته بودند ، و پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) دستور پيدا مى‏كند در اين مرحله با آنها مدارا نمايد . ⏺لذا اين احتمال كه تمام سوره در آغاز دعوت پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) نازل شده باشد بسيار بعيد به نظر مى‏رسد ، ممكن است آيات نخستين آن چنين باشد ، ولى مسلما همه آيات آن چنين نيست ، چرا كه تعبيراتش نشانه گسترش اسلام ، لااقل در سطح مكه ، و قيام مخالفين به مخالفت و مبارزه است ، و مى‏دانيم چنين چيزى در سه سال آغاز دعوت وجود نداشت. 🔰شان نزولى كه براى سوره يا قسمتى از آيات آن در روايات آمده نيز متفاوت است. ⏺در بعضى از روايات آمدهاست كه وقتى پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) اولين پيام الهى و وحى را دريافت كرد وحشت زده نزد خديجه آمد ( احساس ناراحتى جسمانى داشت و به استراحت پرداخت ) و فرمود : مرا در جامعه‏اى بپيچيد اينجا بود كه جبرئيل نازل شد ، و يا ايها المزمل را براى پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) آورد. ⏺در حالى كه در روايات ديگرى آمده است كه اين ماجرا زمانى بود كه پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) دعوت خود را آشكار كرده بود ، و قريش در دار الندوة جمع شدند تا در كار پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) بينديشند ، و براى مقابله با او نام و شعارى انتخاب كنند ، بعضى گفتند او كاهن است ، ولى گروهى با اين پيشنهاد مخالفت كردند ، بعضى ديگر گفتند او مجنون است ، اما باز گروهى مخالفت كردند بعضى عنوان ساحر را ترجيح دادند ، آن را نيز نپذيرفتند . ⏺سرانجام گفتند هر چه هست او ميان دوستان جدائى مى‏اندازد ( بنابر اين ساحر است ) سپس مشركان پراكنده شدند.اين سخن به پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) رسيد ، خود را در لباسهايش پيچيد ( و به استراحت پرداخت ) در اين هنگام جبرئيل آمد و يا ايها المزمل و يا ايها المدثر را بر آن حضرت خواند. 🔖نتيجه اينكه همانطور كه قبلا اشاره كرديم ظاهرا اين سوره در مكه نازل شده ، و قطعا قسمتى از آن بعد از ظهور علنى اسلام ، و نفوذ نسبى آن در مكه بوده است ، هر چند احتمال دارد ، آياتى از آغاز سوره در اول بعثت نازل شده باشد . 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (2)آشنایی کلی با محتوای سوره مزمل 🔰محتواى سوره را مى‏توان در پنج بخش خلاصه كرد : 1️⃣بخش اول : آيات آغاز سوره است كه پيامبر را به قيام شبانه براى عبادت و تلاوت قرآن دعوت مى‏كند ، و براى آمادگى براى پذيرش يك برنامه سنگين آماده مى‏سازد. 2️⃣بخش دوم سوره : او را به صبر و شكيبائى و مقامت و مدارا بامخالفان در اين مقطع خاص دعوت مى‏كند. 3️⃣در بخش سوم : بحثهائى پيرامون معاد ، و ارسال موسى بن عمران به سوى فرعون و سركشى و سپس عذاب دردناك او را بيان مى‏دارد. 4️⃣در بخش چهارم : دستورات شديدى را كه در آغاز سوره پيرامون قيام شبانه آمده است به خاطر گرفتاريهاى مسلمانان تخفيف مى‏دهد. 5️⃣و در بخش پنجم : يعنى آخرين بخش سوره ، بار ديگر دعوت به تلاوت قرآن ، و خواندن نماز و دادن زكات و انفاق فى سبيل الله و استغفار مى‏نمايد. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#آموزش #علوم_قرآنی استاد آیت الله محمد هادی #معرفت 🔅🔅🔅 🔰درس دوازدهم:قرائت حفص ⏪سخنانى از اهل‌بيت(ع) دربارۀ قرائت قرآن از ائمۀ اهل‌بيت عليهم السلام سخنانى دربارۀ قرآن وارد شده كه نشان‌دهنده ميزان اهتمام و عنايت آنان به حفظ‍‌ و حراست نصّ‌ قرآن و جلوگيرى از تحريف و تأويل آن است. گزيده‌اى از اين سخنان در زير نقل مى‌شود: 🔹١. محمد بن وراق مى‌گويد: مجلدى را - كه حاوى قرآن بود - به امام صادق عليه السلام نشان دادم كه علايم و نشانه‌گذارى آن با طلا و يكى از سوره‌هاى آخرين آن نيز با طلا نوشته شده‌بود. كاستى در آن نبود. امام فرمود: «دوست ندارم كه قرآن با رنگى جز رنگ سياه نوشته شود، همان‌گونه كه در اوّلين بار نوشته شده‌است». اين سخن، نشانۀ دقت امام نسبت به حفظ‍‌ و سلامت قرآن است، تا آنجا كه در رنگ خط‍‌ نيز ترجيح داده‌شده كه به همان نحوى كه اول بار نوشته‌شده، باقى بماند. 🔹٢. امام باقر عليهما السلام مى‌فرمايد: «قرآن واحد است و از نزد خداى يگانه فرود آمده است و اين اختلافات از راويان برآن وارد مى‌شود». مفهوم اين سخن اين است كه قرائت نازل شده از جانب خدا يكى است و قرآن به نصّ‌ واحد نازل گشته‌است و اختلاف در روايت اين نصّ‌، بر حسب اجتهاد قاريان است. 🔹٣. امام صادق عليهما السلام مى‌فرمايد: «قرآن بر حرف واحد و از نزد خداى واحد نازل گشته‌است». منظور نفى قرائت‌هاى متداولى است كه مردم آنها را متواتر از پيامبر صلى الله عليه و آله پنداشته‌اند. امام چنين مطلبى را انكار مى‌كند، زيرا قرآن به نصّ‌ واحد نازل شده‌است؛ اما اختلاف لهجه‌ها از طرف امام نفى نمى‌شود. 🔹٤. سالم بن سلمه مى‌گويد: شخصى در محضر امام‌صادق عليه السلام آياتى از قرآن را قرائت كرد و به‌طورى كه من شنيدم، قرائت او غير از قرائت ديگر مردم بود. ▪️امام عليه السلام به وى فرمود: «از اين قرائت خوددارى كن و همان‌گونه كه مردم مى‌خوانند تو هم بخوان». شايد اين شخص بر حسب تفنّن قرّاء، قرآن را به‌وجوه مختلف قرائت كرده‌است و از آنجا كه اين قبيل قرائت‌ها، به‌منزلۀ بازى با نص قرآن كريم است، امام وى را نهى كرده و دستور دادند كه همان قرائت معروفى را كه مردم ملتزم به آن هستند، اختيار كند؛ زيرا قرائت صحيح - كه شريعت بدان امر كرده - همان قرائتى است كه هر نسلى از نسل پيش تا پيامبر صلى الله عليه و آله و او از جبرئيل و او از خداى عزّوجل، اخذ كرده‌است. 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد 🔅 مدرسه تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (3)آشنایی کلی با سوره مزمل ⏪فضيلت تلاوت سوره ☑️در حديثى از پيغمبر گرامى اسلام (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) آمده است : من قرأ سورة المزمل رفع عنه العسر فى الدنيا و الاخرة : هر كس سوره مزمل را بخواند سختيها در دنيا و آخرت از او برداشته مى‏شود . ☑️و در حديث ديگرى از امام صادق (عليه‏السلام‏) مى‏خوانيم : من قرأ سورة المزمل فى العشاء الاخرة ، او فى آخر الليل كان له الليل و النهار شاهدين مع السورة ، و احياه الله حياة طيبة و اماته ميتة طيبة : هر كس سوره مزمل را در نماز عشاء دوم ( منظور همان نماز عشاء است زيرا گاه به مغرب عشاء اول گفته مى‏شود ) يا در آخر شب بخواند ، شب و روز ، و همچنين خود اين سوره، گواه او در روز قيامت خواهد بود ، و خداوند او را حيات پاكيزه و مرگ پاكيزه‏اى خواهد داد!. ✅مسلما اين فضائل بزرگ در صورتى است كه محتواى سوره دائر به قيام شبانه و تلاوت قرآن و صبر و استقامت و ايثار و انفاق عملى گردد ، نه تلاوتى خالى از عمل. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (4)تفسیر آیات 1تا 5سوره مزمل بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ يَأَيهَا الْمُزَّمِّلُ‏(1) قُمِ الَّيْلَ إِلا قَلِيلاً(2) نِّصفَهُ أَوِ انقُص مِنْهُ قَلِيلاً(3) أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَ رَتِّلِ الْقُرْءَانَ تَرْتِيلاً(4) إِنَّا سنُلْقِى عَلَيْك قَوْلاً ثَقِيلاً(5) 1 -اى جامه به خود پيچيده!2 -شب را ، جز كمى ، به پا خيز!3 -نيمى از شب را ، يا كمى از آن كم كن.4 -يا بر نصف آن بيفزا ، و قرآن را با دقت و تامل بخوان.5 -چرا كه ما به زودى سختى سنگين را به تو القا خواهيم كرد. ⏪تفسير : 🔰اى جامه به خود پيچيده بپاخيز! 🔻همانگونه كه از لحن آغاز اين سوره بر مى‏آيد دعوتى است آسمانى از پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) براى استقامت، و آمادگى جهت پذيرش يك وظيفه بزرگ و سنگين ، كه بدون خودسازى قبلى انجام آن ممكن نيست ، مى‏فرمايد : اى جامه به خود پيچيده ! ( يا ايها المزمل). ◾️شب را جز كمى بپا خيز ! ( قم الليل الا قليلا).نيمى از شب را يا كمى از آن كم كن ( نصفه او انقص منه قليلا).يا بر نصف بيفزا ( او زد عليه).و قرآن را با تامل و دقت و در نهايت روشنى و فصاحت تلاوت كن ( و رتل القرآن ترتيلا). ▪️جالب اينكه مخاطب در اين آيات پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) است ولى نه به عنوان يا ايها الرسول و يا ايها النبى بلكه به عنوان يا ايها المزمل ، اشاره به اينكه دوران جامه به خود پيچيدن و در گوشه انزوا نشستن نيست ،بلكه دوران قيام و خودسازى و آمادگى براى انجام رسالتى عظيم است. ▪️و انتخاب شب براى اين كار به خاطر اين است كه اولا چشم و گوش دشمنان در خواب است ، و ثانيا كارهاى زندگى تعطيل مى‏باشد و به همين دليل انسان آمادگى بيشترى براى انديشه و تفكر و تربيت نفس دارد. ▪️همچنين انتخاب قرآن به عنوان متن اصلى اين برنامه به خاطر آن است كه تمام درسهاى لازم را در اين زمينه در بر دارد ، و بهترين وسيله تقويت ايمان و استقامت و تقوى و پرورش نفوس است . 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (5)تفسیر آیات 1تا 5سوره مزمل بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ يَأَيهَا الْمُزَّمِّلُ‏(1) قُمِ الَّيْلَ إِلا قَلِيلاً(2) نِّصفَهُ أَوِ انقُص مِنْهُ قَلِيلاً(3) أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَ رَتِّلِ الْقُرْءَانَ تَرْتِيلاً(4) إِنَّا سنُلْقِى عَلَيْك قَوْلاً ثَقِيلاً(5) 1 -اى جامه به خود پيچيده!2 -شب را ، جز كمى ، به پا خيز!3 -نيمى از شب را ، يا كمى از آن كم كن.4 -يا بر نصف آن بيفزا ، و قرآن را با دقت و تامل بخوان.5 -چرا كه ما به زودى سختى سنگين را به تو القا خواهيم كرد. ⏪تفسير : 🔹تعبير به ترتيل كه در اصل به معنى تنظيم و ترتيب موزون است ، در اينجا به معنى خواندن آيات قرآن با تانى و نظم لازم ، و اداء صحيح حروف ، و تبيين كلمات ، و دقت و تامل در مفاهيم آيات ، و انديشه در نتايج آن است. 🔹بديهى است چنين قرآن خواندنى مى‏تواند به سرعت به انسان رشد و نمو معنوى ، و شهامت اخلاقى ، و تقوا و پرهيزگارى ببخشد ، و اگر بعضى از مفسران آن را به معنى نماز خواندن تفسير كرده‏اند به خاطر آن است كه يكى از بخشهاى مهم نماز تلاوت قرآن است. ▫️تعبير به قيام در جمله قم الليل به معنى برخاستن در مقابل خوابيدن است ، نه فقط روى پا ايستادن است . ▪️و اما تعبيرات مختلفى كه در باره مقدار شب زنده دارى در اين آيات آمده ، در حقيقت براى بيان تخيير است ، و پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) را مخير مى‏كند كه نيمى از شب ، يا چيزى كمتر ، يا چيزى بيشتر را بيدار بماند ، و تلاوت قرآن كند ، در مرحله اول تمام شب را جز مقدار كمى ذكر مى‏كند ، و بعد تخفيف داده و آن را به نيمى از شب مى‏رساند و سپس كمتر از نيم. ▪️بعضى گفته‏اند منظور تخيير در ميان دو سوم و نصف و يك سوم شب است ، به قرينه آيه‏اى كه درآخر همين سوره خواهد آمد كه مى‏فرمايد: ان ربك يعلم انك تقوم ادنى من ثلثى الليل و نصفه و ثلثه. ⏺ضمنا از همين آيه آخر سوره به خوبى استفاده مى‏شود كه پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) در اين قيام شبانه ، تنها نبود ، بلكه گروهى از مؤمنان نيز در اين برنامه خودسازى و تربيتى و آمادگى ، همگام و همراه پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) بودند ، و او را به عنوان اسوه و الگوئى در اين راه پذيرفته بودند. بعضى از مفسران گفته‏اند كه منظور از جمله قم الليل الا قليلا اين است كه تمام شبها را جز بعضى از شبها بپا خيز ، و به اين ترتيب استثناء در اجزاء شب نيست ، بلكه در افراد شبها است ، ولى اين تفسير با توجه به مفرد بودن ليل و تعبير به نصف و كمتر از آن ، درست به نظر نمى‏رسد . 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (5)تفسیر آیات 1تا 5سوره مزمل بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ يَأَيهَا الْمُزَّمِّلُ‏(1) قُمِ الَّيْلَ إِلا قَلِيلاً(2) نِّصفَهُ أَوِ انقُص مِنْهُ قَلِيلاً(3) أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَ رَتِّلِ الْقُرْءَانَ تَرْتِيلاً(4) إِنَّا سنُلْقِى عَلَيْك قَوْلاً ثَقِيلاً(5) 1 -اى جامه به خود پيچيده!2 -شب را ، جز كمى ، به پا خيز!3 -نيمى از شب را ، يا كمى از آن كم كن.4 -يا بر نصف آن بيفزا ، و قرآن را با دقت و تامل بخوان.5 -چرا كه ما به زودى سختى سنگين را به تو القا خواهيم كرد. ⏪تفسير : 🔰 هدف نهائى اين دستور سخت و مهم (نماز شب و تلاوت قرآن )را چنين بيان مى‏كند : ما به زودى سخنى سنگين را به تو القا خواهيم كرد ( انا سنلقى عليك قولا ثقيلا ) گرچه مفسران در تفسير قول ثقيل هر كدام بيانى دارند كه ناظر به يكى از ابعاد مساله است ، ولى چنين به نظر مى‏رسد كه سنگين بودن اين قول كه منظور از آن بدون شك قرآن مجيد است ، از جهات و ابعاد مختلف است . ☑️سنگين از نظر محتوا ، و مفهوم آيات ! ☑️سنگين از نظر تحمل آن بر قلوب و دلها ، تا آنجا كه خود قرآن مى‏گويد : لو انزلنا هذا القرآن على جبل لرأيته خاشعا متصدعا من خشية الله : اگر اين قرآن را بر كوهها نازل مى‏كرديم آن را خاشع و از هم شكافته مى‏ديدى ! ( حشر 21). ☑️سنگين از نظر وعده‏ها ، و وعيدها ، و بيان مسؤوليتها. ☑️سنگين از نظر تبليغ ، و مشكلات راه دعوت. ☑️سنگين در ترازوى عمل و در عرصه قيامت. ☑️و بالاخره سنگين از نظر برنامه‏ريزى و اجراى كامل آن. 🔹آرى خواندن قرآن گرچه سهل و آسان و زيبا و دلنشين است ، ولى تحقق بخشيدن به مفاد آن به همان نسبت سنگين و مشكل مى‏باشد ، مخصوصا در آغاز دعوت پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) و قيام او در مكه كه محيط را ابرهاى تيره و تار جهل و بت پرستى و خرافات فرا گرفته بود ، و دشمنان متعصب و لجوج و بيرحم در برابر او دست به دست هم داده بودند ، ولى پيغمبر اكرم (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) و ياران اندكش با استمداد از تربيت قرآن مجيد ، و استعانت به نماز شب و استفاده از تقرب به ذات پاك پروردگار ، توانستند بر تمام اين مشكلات فايق آيند ، و بار اين قول ثقيل را بر دوش كشند و به منزل مقصود برسانند ! 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (6)نکته های تفسیری آیات 1تا 5سوره مزمل ⏪-قيام شبانه براى تلاوت قرآن و نيايش 🔸گفتيم گرچه مخاطب در اين آيات ، شخص پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) است ، ولى ذيل سوره نشان مى‏دهد كه مؤمنان هم در اين برنامه با شخص پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) همگام بودند ، اكنون سخن در اين است كه آيا اين قيام و شب زنده دارى در اوائل دعوت پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) بر همگان واجب بوده است يا نه ؟ بعضى از مفسران معتقدند ، اين امر واجب بوده ، بعدا آيه آخر سوره اين حكم را نسخ كرده ، وفاصله آن حدود يكسال بوده است. 🖇حتى بعضى معتقدند كه اين حكم قبل از تشريع نمازهاى پنجگانه بوده ، و پس از آنكه نمازهاى پنجگانه تشريع شد ، اين حكم نسخ گرديد. ▪️ولى همانطور كه مرحوم طبرسى در مجمع البيان نيز آورده ، در ظاهر آيات اين سوره چيزى كه دليل بر نسخ باشد به چشم نمى‏خورد ، و بهتر آن است كه گفته شود ، اين قيام و عبادت ، مستحب و سنت مؤكد بوده ، و هرگز جنبه وجوب نداشته است ، جز در مورد شخص پيغمبر اكرم (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) كه طبق بعضى از آيات ديگر قرآن نماز شب بر اوواجب بوده است ، و مانعى ندارد كه اين مساله براى پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) واجب باشد ، و بر مسلمين مستحب ، از اين گذشته آنچه در آيات فوق آمده منحصر به نماز شب نيست ، چرا كه نماز شب نيمى از شب ، يا دو ثلث از شب و يا حتى يك ثلث از شب را اشغال نمى‏كند آنچه در آيه مطرح است قيام براى ترتيل قرآن است. ◾️بنابر اين در اوائل كار اين حكم به صورت مستحب مؤكدى بوده ، و بعد تخفيف داده شده است ، و با توجه به اينكه در آغاز هر كار مخصوصا در اوائل يك انقلاب بزرگ هميشه توان و نيروى بيشترى لازم است ، جاى تعجب نيست كه يك چنين دستور فوق العاده به پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) و مسلمانان داده شده باشد كه قسمت زيادى از شب را بيدار بمانند ، و به محتواى اين برنامه جديد و تعليمات انقلابى آن آشنا گردند ، و علاوه بر آگاهى ، خود را براى پياده كردن آن از نظر روحيه بسازند . 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (7)نکته های تفسیری آیات 1تا 5سوره مزمل ⏪معنى ترتيل ▪️آنچه در آيات فوق روى آن تكيه شده مساله قرائت قرآن نيست ، بلكه مساله ترتيل است. ▫️در تفسير ترتيل رواياتى از معصومين (عليهم‏السلام‏) نقل شده كه هر كدام به يكى از ابعاد وسيع آن اشاره مى‏كند. 🔻در حديثى از امير مؤمنان على (عليه‏السلام‏) مى‏خوانيم كه : بينه بيانا و لا تهذه هذا الشعر ، و لا تنثره نثر الرمل ، و لكن اقرع به القلوب القاسية ، و لا يكونن هم احدكم آخر السورة : ترتيل يعنى آن را به طور روشن بيان كن ، نه مانند اشعار ، سريع و پشت سر هم بخوان ، و نه مانند دانه‏هاى شن آن را پراكنده ساز ، لكن چنان بخوان كه دلهاى سنگين را با آن بكوبى و بيدار كنى ، هرگز هدف شما اين نباشد كه حتما به آخر سوره برسيد ( مهم آن است كه محتواى آيات را درك كنيد ) . در حديث ديگرى از امام صادق (عليه‏السلام‏) در تفسير ترتيل مى‏خوانيماذا مررت باية فيها ذكر الجنة فاسال الله الجنة ، و اذا مررت باية فيها ذكر النار فتعوذ بالله من النار : وقتى از كنار آيه‏اى مى‏گذرى كه در آن نامى از بهشت است توقف كن و از خدا بهشت را بطلب ( و خود را براى آن بساز ) و هنگامى كه از آيه‏اى مى‏گذرى كه در آن نام دوزخ است از آن به خدا پناه بر ( و خويشتن را از آن دور دار). 🔹و در روايت ديگرى از همان امام (عليه‏السلام‏) آمده كه در تفسير ترتيل فرمود : هو ان تتمكث فيه و تحسن به صوتك : ترتيل آن است كه در آيات مكث كنى ، و با صداى خوب آن را بخوانى ، و نيز در حديث ديگرى از همان حضرت چنين نقل شده : ان القرآن لا يقرأ هذرمة ، و لكن يرتل ترتيلا ، اذا مررت باية فيها ذكر النار وقفت عندها و تعوذت بالله من النار : قرآن را سريع و تند نبايد خواند ، بلكه بايد با ترتيل خوانده شود ، هر گاه از آيه‏اى مى‏گذرى كه در آن سخنى از دوزخ است مى‏ايستى ، و از آتش دوزخ به خدا پناه مى‏برى. 🔸و بالاخره در حالات پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) نقل شده است كه آن حضرت آيات را از يكديگر جدا مى‏كرد ، و صداى خود را مى‏كشيد. 🔹اين روايات و روايات ديگرى كه به همين معنىدر اصول كافى و نور الثقلين و در المنثور و ساير كتب حديث و تفسير نقل شده همگى گواه بر اين حقيقت است كه نبايد آيات قرآن را به عنوان الفاظى خالى از محتوا و پيام ، تلاوت كرد ، بلكه بايد به تمام امورى كه تاثير آن را در خواننده و شنونده عميق مى‏سازد توجه داشت ، و فراموش نكرد كه اين پيام الهى است ، و هدف تحقق بخشيدن به محتواى آن است. 🔸ولى متاسفانه امروز بسيارى از مسلمانان از اين واقعيت فاصله گرفته ، و از قرآن تنها به الفاظى اكتفا نموده‏اند ، و همشان فقط ختم سوره و ختم قرآن است ، بى‏آنكه بدانند اين آيات براى چه نازل شده ؟ و چه پيامى را ابلاغ مى‏كند ؟ درست است كه الفاظ قرآن نيز محترم ، و خواندن آن داراى فضيلت است ، ولى نبايد فراموش كرد كه اين الفاظ و تلاوت مقدمه بيان محتوا است . 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (8)نکته های تفسیری آیات 1تا 5سوره مزمل ⏪فضيلت نماز شب ⚡️اين آيات بار ديگر اهميت شب زنده‏دارى ، و نماز شب ، و تلاوت قرآن را در آن هنگام كه غافلان در خوابند گوشزد مى‏كند ، و چنانكه قبلا نيز اشاره كرده‏ايم عبادت در شب ، مخصوصا در سحرگاهان و نزديك طلوع فجر ، اثرفوق العاده در صفاى روح ، و تهذيب نفوس ، و تربيت معنوى انسان ، و پاكى قلب و بيدارىدل و تقويت ايمان و اراده ، و تحكيم پايه‏هاى تقوا در دل و جان انسان دارد كه حتى با يك مرتبه آزمايش انسان آثار آن را به روشنى در خود احساس مى‏كند. ⚡️و به همين دليل علاوه بر آيات قرآن در روايات اسلامى نيز تاكيد فراوان روى آن شده است. از جمله در حديثى از امام صادق (عليه‏السلام‏) مى‏خوانيم : ان من روح الله تعالى ثلاثة : التهجد بالليل و افطار الصائم ، و لقاء الاخوان : سه چيز از عنايات مخصوص الهى است : عبادت شبانه ( نماز شب ) و افطار دادن به روزه‏داران ، و ملاقات برادران مسلمان. ⚡️و در حديث ديگرى از همان حضرت مى‏خوانيم كه در تفسير آيه ان الحسنات يذهبن السيئات ( كارهاى نيك اثر كارهاى بد را از بين مى‏برد ) فرمود : صلاة الليل تذهب بذنوب النهار : نماز شب گناهان روز را از بين مى‏برد . 🔸در ذيل آيه 79 سوره اسراء نيز بحث مشروحى در اين زمينه داشتيم ، و ده روايت جالب در باره اهميت نماز شب در آنجا نقل كرديم. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (9) تفسیر آیات6 تا 10سوره مزمل إِنَّ نَاشِئَةَ الَّيْلِ هِىَ أَشدُّ وَطئاً وَ أَقْوَمُ قِيلاً(6) إِنَّ لَك فى النهَارِ سبْحاً طوِيلاً(7) وَ اذْكُرِ اسمَ رَبِّك وَ تَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلاً(8) رَب المَْشرِقِ وَ المَْغْرِبِ لا إِلَهَ إِلا هُوَ فَاتخِذْهُ وَكِيلاً(9) وَ اصبرْ عَلى مَا يَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِيلاً(10) 6 -مسلما برنامه ( عبادت ) شبانه پابرجاتر و با استقامت‏تر است.7 -و تو در روز تلاش مستمر و طولانى خواهى داشت.8 -نام پروردگارت را ياد كن و تنها به او دل ببند.9 -همان پروردگار شرق و غرب كه معبودى جز او نيست ، او را نگاهبان و وكيل خود انتخاب كن.10 -و در برابر آنچه آنها ( دشمنان ) مى‏گويند شكيبا باش و به طرزى شايسته از آنها دورى نما. ⏪تفسير : 🔰تاثير نيايش در دل شب 🔸اين آيات همچنان به بحث پيرامون عبادت شبانه ، و آموزشهاى معنوى در پرتو تلاوت قرآن در دل شب ، ادامه مى‏دهد ، و در حقيقت به منزله بيان دليلى است براى آنچه در آيات قبل آمده است ، مى‏فرمايد : اين دستور عبادت و تلاوت شبانه به خاطر آن است كه برنامه ( عبادت و تعليم ) شب پابرجاتر و با استقامت‏تر است ( ان ناشئة الليل هى اشد وطئا و اقوم قيلا). ▫️ناشئة از ماده نشى‏ء ( بر وزن نثر ) به معنى حادثه است و در اينكه منظور از آن در اينجا چيست سه تفسير براى آن ذكر شده : نخست اينكهمنظور ساعات شب است كه يكى بعد از ديگرى حادث مى‏گردد ، يا خصوص ساعات آخر شب و سحرگاه. 🔹ديگر اينكه منظور برنامه قيام براى نماز و عبادت و تلاوت قرآن است همانگونه كه در حديثى از امام باقر (عليه‏السلام‏) و امام صادق (عليه‏السلام‏) نقل شده كه فرمودند : هى القيام فى آخر الليل الى صلاة الليل : منظور قيام در آخر شب براى نماز شب است. 🔻و در حديث ديگرى از امام صادق (عليه‏السلام‏) در تفسير اين آيه آمده : قيامه عن فراشه لا يريد الا الله : منظور برخاستن از بستر است كه هدفى جز خدا نداشته باشد. 🔻سوم اينكه منظور آن حالات معنوى و روحانى و نشاط و جذبه ملكوتى است كه در دل و جان انسان در اين ساعات مخصوص شب به وجود مى‏آيد كه آثارش در روح انسان عميقتر و دوامش بيشتر است . 🔻البته اين تفسير و تفسير قبل از آن لازم و ملزوم يكديگرند و مناسب است كه هر دو در معنى آيه جمع باشد. ▫️وطئا در اصل به معنى گام نهادن و همچنين به معنى توافق كردن است. ▫️تعبير به اشد وطئا يا به معنى مشقت و زحمتى است كه قيام و عبادت شبانه دارد ، و يا به معنى تاثيرات ثابت و راسخى است كه در پرتو اين عبادات در روح و جان انسان پيدا مى‏شود ( البته معنى دوم مناسب‏تر است ) . 🔹اين احتمال نيز وجود دارد كه به معنى توافق بيشترى است كه در اين لحظات در ميان قلب و چشم و گوش انسان و بسيج همه آنها در مسير عبادت پيدا مى‏شود. ▫️اقوم از ماده قيام به معنى پابرجاتر و صافتر است ، و قيل به معنى سخن گفتن است كه در اينجا اشاره به ذكر خدا و تلاوت قرآن است. 🔹رويهمرفته اين آيه از آياتى است كه با تعبيرات پرمحتوايش رساترين سخن را در باره عبادت شبانه و نيايش سحرگاهان ، و راز و نياز با محبوب ، در ساعاتى كه اسباب فراغت خاطر از هر زمان فراهم‏تر است ، و همچنين تاثير آن در تهذيب نفس ، و پرورش روح و جان انسانى ، بيان كرده است ، و نشان مى‏دهد كه روح آدمى در آن ساعات آمادگى خاصى براى نيايش و مناجات و ذكر و فكر دارد . 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#آموزش #علوم_قرآنی استاد آیت الله محمد هادی #معرفت 🔅🔅🔅 🔰درس دوازدهم:قرائت حفص ⏪رابطۀ شيعه و نص كنونى قرآن برخى ناآگاهان به شيعه نسبت داده‌اند كه مصحفى خاص خود دارند و آن‌را «المصحف الشيعي» مى‌نامند! در حالى‌كه شيعه خود از چنين مطلبى بى اطلاع است. گروهى از محققان متأخر شديداًبه اين ادعا اعتراض كرده‌اند كه مهم‌ترين آنان «گُلدزيهر» است. او علاقۀ خاصّ‌ شيعه را نسبت به نصّ‌ رسمى قرآن - كه در دست مسلمانان است - تشريح و تأييد مى‌كند. به‌منظور تشريح بهتر علاقه و اهتمام شيعه به نص قرآن كنونى، ناگزير از بيان مطالب زير هستيم: 🔹اگر تاريخ قرآن مجيد را بررسى كنيم، در مى‌يابيم كه نصّ‌ كنونى قرآن با وضع موجود، اصولاً محصول كوشش‌هاى شيعه است. در حقيقت، اگر قرآنى وجود داشته‌باشد كه بتوان آن‌را مصحف شيعى ناميد، همين مصحف موجود است و با توجّه به نقش امامان، قاريان، حافظان و هنرمندان شيعه در طول تاريخ نسبت به مصحف، بايد قرآن را به شيعه منسوب كرد. 🔅اميرالمؤمنين على عليه السلام اولين كسى است كه انديشۀ گردآورى قرآن را، پس از درگذشت پيامبر صلى الله عليه و آله اجرا كرد. ☑️مصحف‌هاى مهمّى كه در آن زمان و پيش از يكسان سازى مصاحف تهيه شد و قرآن در آنها جمع‌آورى گرديد عبارتند از: مصحف‌هاى عبداللّه‌بن‌مسعود، ابىّ‌بن‌كعب، ابوالدرداء و مقدادبن‌اسود. همگى اينان به‌ولاى خاص خاندان پيامبر شناخته شده‌اند. ➖اولين كسى كه يكسان سازى مصحف‌ها را در زمان عثمان مطرح كرد، حذيفة‌بن‌اليمان بود. ➖ابىّ‌بن‌كعب تصدّى املاى قرآن را موقع استنساخ مصحف‌ها بر عهده داشت. شكل‌گذارى مصحف و نقطه‌گذارى آن، به‌دست ابوالاسود الدؤلى و دو شاگرد او نصربن‌عاصم و يحيى‌بن‌يعمر انجام گرفت. ☑️اولين كسى كه در تحسين كتابت مصحف و زيبايى خطّ‍‌ آن اقدام كرد، خالدبن ابى‌الهياج - از اصحاب على عليه السلام - بود. ضبط‍‌ حركات به شكل كنونى، كار استاد بزرگ خليل‌بن‌احمد فراهيدى است. او اولين كسى است كه همزه و تشديد و رَوم و اشمام را وضع كرد. تمامى اين افراد از دانشمندان سرشناس شيعه‌اند. ⏺اگر نگوييم شش تن، دست كم چهارتن از قرّاء سبعه، شيعه بودند؛ اما قرائت كنونى - كه قرائت حفص است - يك قرائت شيعى خالص است كه آن‌را حفص - كه از اصحاب امام‌صادق عليه السلام بود - از شيخ خود عاصم - كه از بزرگان و معاريف شيعه است - فرا گرفت و وى از شيخ خود سلمى - از خواص على عليه السلام - فرا گرفت. سلمى نيز قرائت را از اميرالمؤمنين على عليه السلام ، على عليه السلام نيز آن‌را از پيامبر صلى الله عليه و آله و پيامبر نيز از خداى عزوجل أخذ كرده‌است. . 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد 🔅 مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (10) تفسیر آیات6 تا 10سوره مزمل إِنَّ نَاشِئَةَ الَّيْلِ هِىَ أَشدُّ وَطئاً وَ أَقْوَمُ قِيلاً(6) إِنَّ لَك فى النهَارِ سبْحاً طوِيلاً(7) وَ اذْكُرِ اسمَ رَبِّك وَ تَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلاً(8) رَب المَْشرِقِ وَ المَْغْرِبِ لا إِلَهَ إِلا هُوَ فَاتخِذْهُ وَكِيلاً(9) وَ اصبرْ عَلى مَا يَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِيلاً(10) 6 -مسلما برنامه ( عبادت ) شبانه پابرجاتر و با استقامت‏تر است.7 -و تو در روز تلاش مستمر و طولانى خواهى داشت.8 -نام پروردگارت را ياد كن و تنها به او دل ببند.9 -همان پروردگار شرق و غرب كه معبودى جز او نيست ، او را نگاهبان و وكيل خود انتخاب كن.10 -و در برابر آنچه آنها ( دشمنان ) مى‏گويند شكيبا باش و به طرزى شايسته از آنها دورى نما. ⏪تفسير : ▫️در آيه 7 مى‏افزايد : اين به خاطر آن است كه در روز تلاش و كوشش مستمر و فراوانى خواهى داشت ( ان لك فى النهار سبحا طويلا).دائما مشغول هدايت خلق و ابلاغ رسالت پروردگار ، و حل مشكلات زندگى جمعى و فردى هستى ، و مجال كافى براى عبادت و نيايش حاصل نمى‏شود ، بنابر اين عبادت شبانه را جانشين آن كن. ▫️احتمال ديگرى كه در تفسير آيه وجود دارد و از جهاتى جالبتر ، و با آيات قبل و بعد هماهنگ‏تر است اين است كه مى‏فرمايد : چون در طول روز وظائف سنگين و تلاش و كوشش فراوان بر دوش دارى ، بايد با عبادت شبانه خود را تقويت كنى ، و آمادگى لازم براى اين فعاليتهاى بزرگ و گسترده را از آن قيام شب به دست آورى. ▫️سبح ( بر وزن مدح ) در اصل به معنى حركت و رفت و آمد است و گاه به شنا كردن نيز اطلاق مى‏گردد ، چرا كه حركات مداومى دارد. ▫️گوئى جامعه انسانى را به اقيانوس بيكرانى تشبيه مى‏كند كه گروه كثيرى در آن در حال غرق شدن مى‏باشند ، امواج خروشانش به هر سو حركت مى‏كند كشتيهاى سرگردان در آن پناهگاهى مى‏جويند ، و پيامبر اسلام (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) تنها منجى غريق در اين دريا ، و قرآنش تنها كشتى نجات در اين اقيانوس است .اين شناگر بزرگ بايد با عبادات شبانه خود را براى اين ماموريت و رسالت عظيم روزانه آماده سازد. ▪️بعد از دستور قيام عبادت شبانه و اشاره اجمالى به آثار عميق آن به ذكر پنج دستور كه مكمل آن است پرداخته مى‏فرمايد : نام پروردگارت را ياد كن و اذكر اسم ربك مسلم است منظور تنها ذكر نام نيست ، بلكه توجه به معنى است چرا كه ياد لفظى مقدمه ياد قلبى است ، و ذكر قلبى روح و جان را صفا مى‏بخشد ، و نهال معرفت و تقوا را در دل آبيارى مى‏كند . ▫️تعبير به رب اشاره به اين است كه هر گاه نام مقدس او را مى‏برى توجه به نعمتهاى بى پايان و تربيت مستمر او نسبت به خويش داشته باش. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (11) تفسیر آیات6 تا 10سوره مزمل إِنَّ نَاشِئَةَ الَّيْلِ هِىَ أَشدُّ وَطئاً وَ أَقْوَمُ قِيلاً(6) إِنَّ لَك فى النهَارِ سبْحاً طوِيلاً(7) وَ اذْكُرِ اسمَ رَبِّك وَ تَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلاً(8) رَب المَْشرِقِ وَ المَْغْرِبِ لا إِلَهَ إِلا هُوَ فَاتخِذْهُ وَكِيلاً(9) وَ اصبرْ عَلى مَا يَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِيلاً(10) 6 -مسلما برنامه ( عبادت ) شبانه پابرجاتر و با استقامت‏تر است.7 -و تو در روز تلاش مستمر و طولانى خواهى داشت.8 -نام پروردگارت را ياد كن و تنها به او دل ببند.9 -همان پروردگار شرق و غرب كه معبودى جز او نيست ، او را نگاهبان و وكيل خود انتخاب كن.10 -و در برابر آنچه آنها ( دشمنان ) مى‏گويند شكيبا باش و به طرزى شايسته از آنها دورى نما. ⏪تفسير : ▪️سپس به سومين دستور پرداخته مى‏افزايد : همان پروردگار مشرق و مغرب كه معبودى جز او نيست ، او را وكيل و حافظ و ياور خود انتخاب كن ( رب المشرق و المغرب لا اله الا هو فاتخذه وكيلا). ▪️در اينجا بعد از مرحله ذكر الله و اخلاص مرحله توكل و واگذارى همه كارها به خدا فرا مى‏رسد ، خداوندى كه مشرق و مغرب عالم ، يعنى مجموعه جهان هستى در زير سيطره حكومت و ربوبيت او قرار دارد ، و تنها معبود شايسته پرستش او است ، اين تعبير در حقيقت به منزله دليلى است براى موضوع توكل بر خدا ، چگونه انسان بر او توكل نكند ، و كار خويش را به او نسپارد ، در حالى كه در پهنه جهان هستى غير از او حاكم و فرمانروا و منعم و مربى و معبود نيست . 🔸و بالاخره در چهارمين و پنجمين دستور مى‏فرمايد : در برابر آنچه دشمنان مى‏گويند صابر و شكيبا باش ، و از آنها دورى كن ، اما دورى شايسته و جميل ( و اصبر على ما يقولون و اهجرهم هجرا جميلا ) . و به اين ترتيب در اينجا مقام صبر و هجران فرا مى‏رسد ، چرا كه در مسير دعوت به سوى حق ، بدگوئى دشمنان ، و ايذاء و آزار آنان ، فراوان است ، و اگر باغبان بخواهد گلى را بچيند بايد در برابر زبان خار صبر و تحمل داشته باشد. 🔸بعلاوه گاهى در اينجا بى اعتنائى و دورى لازم است ، تا هم از شرشان در امان بماند ، و هم درسى از اين طريق به آنان بدهد ، ولى اين هجران و دورى نبايد به معنى قطع برنامه‏هاى تربيتى ، و تبليغ و دعوت به سوى خدا باشد. ▪️به اين ترتيب آيات فوق نسخه جامع و كاملى به پيامبر اسلام (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) و تمام كسانى كه در خط او گام بر مى‏دارند مى‏دهد كه از عبادات شبانه و نيايش پروردگار در سحرگاهان ، مدد بگيرند ، و سپس اين نهال را با آب ياد خدا و اخلاص و توكل و صبر و هجران جميل ، آبيارى كنند ، چه نسخه جامع و جالبى ؟ ! ⏺تعبير به رب المشرق و المغرب ( خداوند مشرق و مغرب ) اشاره به حاكميت و ربوبيت او بر تمام جهان هستى است ، همانگونه كه در تعبيرات روزمره مى‏گوئيم : فلانكس شرق و غرب زمين را در سيطره خود قرار داد ، يعنى تمام روى زمين را ، نه فقط نقطه مشرق و مغرب. ▫️هجر جميل ( دورى و جدائى شايسته ) همانگونه كه اشاره كرديم به معنى هجران توأم با دلسوزى و دعوت و تبليغ به سوى حق است ، كه يكى از روشهاى تربيتى در مقطع‏هاى خاصى محسوب مى‏شود ، و هرگز منافات با مساله جهاد در مقطع‏هاى ديگر ندارد كه هر كدام جائى و هر نكته مقامى دارد ، و به تعبير ديگر اين دورى ، بى اعتنائى نيست ، بلكه خود نوعى اعتنا است و به هر حال اينكه بعضى حكم آيه فوق را منسوخ با آيات جهاد دانسته‏اند صحيح نيست . 🔺مرحوم طبرسى در مجمع البيان در ذيل آيه مى‏گويد : و فى هذا دلالة على وجوب الصبر على الاذى ، لمن يدعوالى الذين و المعاشرة باحسن الاخلاق و استعمال الرفق ليكونوا اقرب الى الاجابة : اين آيه دلالت مى‏كند كه مبلغين اسلام ، و دعوت كنندگان به سوى قرآن ، بايد در مقابل نا ملائمات شكيبائى پيشه كنند ، و با حسن خلق ، و مدارا ، با مردم معاشرت نمايند ، تا سخنان آنها زودتر پذيرفته شود. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (12) تفسیر آیه 11سوره مزمل وَ ذَرْنى وَ المُْكَذِّبِينَ أُولى النَّعْمَةِ وَ مَهِّلْهُمْ قَلِيلاً(11) 11 -مرا با تكذيب كنندگان صاحب نعمت واگذار ، و آنها را كمى مهلت ده! ⏪ تفسير : 📌 حساب اين گنهكاران مستكبر را با من واگذار! ▪ در آخرين آيه از آيات پيشين اشاره‏اى به كارشكنيها و سخنان ناروا و اذيت و آزار دشمنان اسلام بود ، آيات مورد بحث آنها را زير رگبارى از تهديدات شديد ، دائر به عذابهاى دنيا و آخرت از سوى خداوند ، قرار داده ، و آنها را دعوت به تجديد نظر در برنامه‏هاى شوم خود مى‏كند ، و هم به مسلمانان صدر اول در برابر هجوم سخت اين دشمنان دلدارى مى‏دهد ، و پايمردى مى ‏بخشد . ▪ نخست مى‏فرمايد : مرا با اين تكذيب كنندگان ثروتمند و صاحب نعمت واگذار ، و آنها را كمى مهلت ده ! ( و ذرنى و المكذبين اولى النعمة و مهلهم قليلا). ▪ يعنى طرف آنها تو نيستى ، منم ، مجازات و كيفر آنها را به خود من واگذار ، و كمى به آنها مهلت ده ، تا هم اتمام حجت گردد ، و هم ماهيت خود را آشكار سازند، ▪ و پشت خود را از بار گناه سنگين كنند ، آن گاه عذاب من گلوى آنها را خواهد فشرد ! و مى‏دانيم مدت كمى گذشت كه مسلمانان نيرومندشدند ، و ضربات سنگين و شكننده خود را در جنگهاى بدر و حنين و احزاب و مانند آن بر پيكر دشمن وارد آوردند ، و نيز مدت كمى بيشتر نگذشت كه اين گردنكشان از دنيا رفتند ، و گرفتار عذاب الهى در برزخ شدند و عذاب قيامت نيز از آنها چندان دور نيست. ▪ ضمنا تعبير به اولى النعمة ( صاحبان نعمت ) اشاره به غرور و غفلت ناشى از فزونى مال و ثروت و امكانات مادى است كه غالبا دامنگير صاحبان آنها مى‏شود و به همين دليل در طول تاريخ انبياء چنانكه قرآن شاهد و گواه است اين دسته هميشه در صف اول مخالفان قرار داشتند. ▪ در حقيقت اين آيه شبيه آيه 34 سوره سباء است كه مى‏گويد : و ما ارسلنا فى قرية من نذير الا قال مترفوها انا بما ارسلتم به كافرون : ما در هيچ شهر و ديارى انذار كننده‏اى نفرستاديم ، مگر اينكه مترفين آنها ( كسانى كه مست ناز و نعمت بودند ) گفتند : ما به آنچه شما به آن فرستاده شده ‏ايد كافريم . ▪ در حالى كه اينگونه افراد بايد قبل از ديگران دعوت مناديان حق را لبيك گويند ، تا شكر اينهمه نعمت الهى را از اين طريق بجا آورند. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (13) تفسیر آیه 12و13سوره مزمل ⏪تفسیر: 🔸سپس در ادامه همين تهديد به صورت صريحتر مى‏گويد : نزد ما غل و زنجيرها و آتش دوزخ است ! ( ان لدينا انكالا و جحيما). ▫️انكال جمع نكل ( بر وزن فكر ) به معنى زنجيرهاى سنگين است ، و در اصل از ماده نكول ، به معنى ضعف و ناتوانى گرفته شده ، و از آنجا كه زنجيرهائى كه بر دست و پا و گردن مى‏نهند انسان را از حركت باز مى‏ دارد و ناتوان مى‏سازد ، اين واژه در معنى زنجير به كار رفته است ، آرى در برابر آزادى بى قيد و شرط و تنعمى كه در اين دنيا داشتند بهره آنها در آنجا اسارت است و آتش ! و باز مى‏افزايد : و غذائى گلوگير و عذابى دردناك ( و طعاما ذا غصة و عذابا اليما). 🔸غذائى بر عكس غذاهاى چرب و شيرين دنياى آنها كه به راحتى از گلو فرو مى‏رفت و گوارا بود ، و زندگى دردناك در برابر آسايش بى حساب اين مغروران خود خواه و مستكبر در اين جهان . 🔸با اينكه غذاى خشن و گلوگير خود عذابى است اليم ، بعد از آن عذاب اليم را جداگانه ذكر مى‏كند ، و اين نشان مى‏دهد ابعاد عذاب اليم آخرت از نظر شدت و عظمت بر هيچكس جز خدا معلوم نيست ، و لذا در حديثى مى‏خوانيم كه روزى يكى از مسلمانان اين آيه را تلاوت مى‏كرد ، و پيامبر (صلى‏ الله ‏عليه ‏وآله ‏وسلّم‏) استماع مى‏فرمود : ناگهان شخص مزبور صيحه‏اى زد و مدهوش شد. 🔹و در حديث ديگرى آمده است كه خود پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) اين آيه را تلاوت مى‏فرمود و چنين حالى به او دست داد . چگونه اين غذاى گلوگيرى نباشد ؟ در حالى كه در آيه 6 سوره غاشيه مى‏خوانيم ليس لهم طعام الا من ضريع : آنها غذائى جز از خارهاى جانگداز ندارند. 🔹و نيز در آيه 43 و 44 سوره دخان مى‏خوانيم : ان شجرت الزقوم طعام الاثيم : درخت زقوم ( همان گياه تلخ بد بو و بد طعم و تلخ و كشنده ) غذاى گنهكاران است ! سپس به شرح روزى مى‏پردازد كه اين عذابها در آن ظاهر مى‏شوند ، مى‏فرمايد : اين در روزى خواهد بود كه زمين و كوهها سخت به لرزه در مى‏ آيد و چنان كوه ها در هم كوبيده مى‏شود كه به شكل توده‏هائى از رمل و شن نرم در مى‏آيد ( يوم ترجف الارض و الجبال و كانت الجبال كثيبا مهيلا ) . ▫️كثيب به معنى شنهاى متراكم است ، و مهيل از ماده هيل ( بر وزن كيل ) به معنى ريختن شى‏ء نرمى مانند رمل و آرد بر چيزى است ، و در اينجا منظور شنهاى نرمى است كه هرگز استقرار و ثبات ندارد. 🔹بنابر اين معنى ، كوهها در قيامت آنچنان از هم متلاشى مى‏شوند كه به صورت شنهاى نرمى در مى‏آيند كه اگر پا روى آن بگذارند فرو مى‏رود. 🔹در باره سرنوشت كوهها در آستانه قيامت ، قرآن تعبيرات مختلفى دارد كه همگى حكايت از نابودى و تبديل آنها به خاكهاى نرم مى‏كند ( شرح بيشتر در باره مراحل مختلف نابودى كوهها ، و تعبيرات متفاوت قرآن در اين زمينه در ذيل آيه 105 سوره طه آمده است . 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (14) تفسیر آیه 15و16سوره مزمل إِنَّا أَرْسَلْنَا إِلَیْکُمْ رَسُولا شَاهِدًا عَلَیْکُمْ کَمَا أَرْسَلْنَا إِلَى فِرْعَوْنَ رَسُولا ﴿١٥﴾فَعَصَى فِرْعَوْنُ الرَّسُولَ فَأَخَذْنَاهُ أَخْذًا وَبِیلا ﴿١٦﴾ ما به شما (امت آخر زمان) رسولي فرستاديم که شاهد اعمال (و حجت کامل) شماست چنانکه بر فرعون هم رسول فرستاديم. ( 15 )تا فرعون نافرماني آن رسول کرد ما هم او را به قهر و انتقام سخت بگرفتيم. ( 16 ) ⏪تفسیر: 🔸سپس به مقايسه‏اى در ميان بعثت پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) و مخالفت زورمندان عرب ، و قيام موسى بن عمران در مقابل فرعونيان پرداخته ، مى‏فرمايد : ما پيامبرى به سوى شما فرستاديم كه گواه بر شما است ، همانگونه كه به سوى فرعون رسولى فرستاديم ( انا ارسلنا اليكم رسولا شاهدا عليكم كماارسلنا الى فرعون رسولا). 🔸هدف او ، هدايت شما و نظارت بر اعمال شما است ، همانگونه كه هدف موسى بن عمران ، هدايت فرعون و فرعونيان و نظارت بر اعمال آنها بود. 🔸ولى فرعون به مخالفت با آن رسول ، برخاست ، ما هم او را به مجازات شديدى گرفتار ساختيم ( فعصى فرعون الرسول فاخذناه اخذا وبيلا). نه لشكر عظيم او مانع از عذاب الهى شد ، و نه وسعت مملكت و قدرت حكومت و اموال و ثروتمندانشان جلو اين كار را گرفت و سرانجام همگى در امواج خروشان نيل كه به آن مباهات مى‏كردند غرق شدند ، شما كهدر سطحى بسيار پائينتر از آنها قرار داريد و از نظر عده و عده به مراتب از فرعون و فرعونيان ضعيف‏تريد در باره خود چه مى‏انديشيد ؟ و چگونه به اين مختصر اموال و نفراتتان مغرور مى‏شويد ؟ ! وبيل از ماده وبل در اصل به معنى باران شديد و سنگين است ، و سپس به هر چيز شديد و سنگين اطلاق شده ، مخصوصا در مورد مجازات ، و در آيه مورد بحث نيز اشاره به شدت عذاب است كه گوئى اشخاص را مانند يك باران شديد زير رگبار خود قرار مى‏دهد. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (15) تفسیر آیه 17تا 19 سوره مزمل فَکَیْفَ تَتَّقُونَ إِنْ کَفَرْتُمْ یَوْمًا یَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِیبًا ﴿١٧﴾ السَّمَاءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ کَانَ وَعْدُهُ مَفْعُولا ﴿١٨﴾ إِنَّ هَذِهِ تَذْکِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِیلا ﴿١٩﴾ 🌷🌷🌷 ⏺سپس روى سخن را به كفار زمان پيامبر اسلام كرده ، به آنها چنين هشدار مى‏دهد : اگر شما كافر شويد چگونه خود را از عذاب شديد الهى بركنار مى‏داريد در آن روز كودكان را پير مى‏كند ! ( فكيف تتقون ان كفرتم يوما يجعل الولدان شيبا ) و ( 2 ) . ⏺آرى عذاب آن روز آنقدر زياد ، سنگين ، شديد ، هولناك و كمرشكن است كه كودكان را پير مى‏كند ، و اين كنايه از شدت آن است عذاب آخرت كه سهل است بعضى نقل مى‏كنند در همين دنيا گاه كه انسان در تنگناهاى فوق العاده شديد قرار مى‏گيرد محسوس است كه در يك لحظه زودگذر موهاى او رو به سفيدى مى‏رود ! به هر حال آيه فوق اشاره به اين است به فرض اينكه شما در اينجهان همچون فرعونيان گرفتار عذاب نابود كننده نشويد ، قيامت و عذاب قيامت را چه خواهيد كرد ؟ ! در آيه بعد توصيف بيشترى در باره آن روز وحشتناك بيان كرده ، مى‏افزايد : در آن روز كرات آسمانى از هم شكافته مى‏شود ، و وعده الهى تحقق مى‏يابد ( السماء منفطر به كان وعده مفعولا). ⏺بسيارى از آيات قيامت و اشراط الساعة ( حوادثى كه در آستانه پايان جهان و آغاز رستاخيز صورت مى‏گيرد ) حكايت از انفجارهاى عظيم ، و زلزله‏هاى شديد ، و دگرگونيهاى سريع مى‏كند كه آيه مورد بحث تنها به گوشه‏اى از آن اشاره نموده است. ⏺وقتى آسمان وكرات آسمانى با آنهمه عظمت نتوانند در برابر حوادث عظيم آن روز مقاومت كنند از اين انسان ضعيف و ناتوان و آسيب پذير چه كارى ساخته است ؟!. 🔻در پايان اين بحث اشاره‏اى به تمام هشدارها و انذارهاى گذشته كرده ، مى‏فرمايد : آنچه گفته شد تذكر و يادآورى است ( ان هذه تذكرة). 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (16) تفسیر آیه19 سوره مزمل إِنَّ هَذِهِ تَذْکِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِیلا ﴿١٩﴾ 🌷🌷🌷 🔹 اشاره‏اى به تمام هشدارها و انذارهاى گذشته كرده ، مى‏فرمايد : آنچه گفته شد تذكر و يادآورى است ( ان هذه تذكرة). 🔸 شما در انتخاب راه آزاد هستيد ، و هر كس بخواهد هدايت شود و طالب سعادت ابدى باشد راهى به سوى پروردگارش بر مى‏گزيند ( فمن شاء اتخذ الى ربه سبيلا). 🔸 اگر پيمودن اين راه از طريق اجبار و اكراه صورت گيرد ، نه افتخارى است ، نه فضيلتى ، فضيلت آن است كه انسان با اراده و اختيار خود اين راه را انتخاب كرده ، و بپويد . 🔹خلاصه اينكه خداوند راه و چاه را نشان داده ، و ديده بينا ، و آفتاب روشنى بخش را در اختيار گذارده ، و مردم را مخير ساخته تا در اطاعت فرمانش با اراده و تصميم وارد عمل شوند. 🔹در اينكه جمله ان هذه تذكرة ( اينها تذكر و يادآورى است اشاره به چيست ؟ احتمالات متعددى از سوى مفسران داده شده است : گاه گفته‏اند اشاره به مواعظى است كه در آيات قبل آمد ، و گاه گفته شده اشاره به تمام سوره است ، و يا اشاره به تمام قرآن مجيد . 🔹 ویا اشاره به دستور نماز و عبادت شبانه باشد كه در آيات نخستين سوره آمده بود و مخاطب در آن پيامبر (ص) بود ، اين جمله مى‏خواهد آن را تعميم و گسترش به ساير مسلمانان دهد ، بنابر اين منظور از سبيل ( راه ) در جمله بعد نيز نماز شب است كه از جمله راههاى مهم به سوى پروردگار است همانگونه كه در آيه 26 سوره دهر بعد از دستور عبادت شبانه ( و من الليل فاسجد له و سبحه ليلا طويلا ) با فاصله مختصرى مى‏فرمايد ان هذه تذكرة فمن شاء اتخذ الى ربه سبيلا كه عينا همان آيه مورد بحث است البته اين تفسير مناسبى است ولى مناسبتر اين است كه مفهوم آيه گسترده باشد و تمام برنامه‏هاى انسان‏ساز اين سوره در بر گيرد چنانكه در بالا اشاره كرديم. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#آموزش #علوم_قرآنی استاد آیت الله محمد هادی #معرفت 🔅🔅🔅 🔰درس سيزدهم: نسخ در قرآن‌ 🔹هر حركت اصلاحى و روبه‌جلو وجود مراحل پى‌درپى، تغيير شرايط، لزوم بازنگرى در برنامه‌ها و نسخ برخى آيين‌ها را ضرورى مى‌سازد. اين بازنگرى و نسخ، در شرايع آسمانى- كه ارائه كننده برنامه جامع زندگى بشر هستند- نيز وجود دارد. (البته اين بازنگرى و دگرگونى تا هنگامى است كه حركت به رشد نهايى و كمال مطلوب نرسيده باشد؛ لذا نسخ در يك شريعت تا موقعى است كه پيامبر مشغول انجام رسالت خويش باشد ولى با اتمام رسالت و فوت پيامبر- كه بيانگر اكمال شريعت است- ديگر جايى براى نسخ در شريعت باقى نمى‌ماند). 🔸نسخ پياپى در يك شريعتِ نوبنياد، همانند نسخه‌هاى پزشكى است كه با شرايط و احوال بيمار تغيير پيدا مى‌كند. نسخه ديروز در جاى خود مفيد و نسخه امروز نيز در جاى خود مفيد است. لذا خداوند مى‌فرمايد: «ما نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِها نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْها أَوْ مِثْلِها ...»( بقره، 106.)؛ بنابراين هر نسخى كه صورت مى‌گيرد، در جاى خود درست‌بوده ونسبت به شرايط، رعايت اصلح شده است. با توجه به بيان گذشته، تعريف نسخ تا حدودى روشن شد. نسخ در اصطلاح عبارت است از: «برداشته شدن حكم سابق- كه بر حسب ظاهر دائمى بوده- با تشريع حكم جديد (لاحق)، به‌گونه‌اى كه: حكم جديد جايگزين حكم سابق گردد و امكان جمع ميان هر دو نباشد». ◾️در اينجا ممكن است اين شبهه مطرح شود كه وجود آيات منسوخ در قرآن- جز تلاوت الفاظ بدون محتوا- فايده‌اى دارد؟ 🔘در پاسخ به اين شبهه بايد گفت كه: اولًا وجود آيات ناسخه و منسوخه در قرآن، سير تدريجى تشريع احكام را نشان مى‌دهد. اين خود يك ارزش تاريخى- دينى است كه مراحل تكامل شريعت را مى‌رساند. ثانياً بايد توجه داشت كه يكى از جنبه‌هاى مهم قرآن، «اعجاز بيانى» آن است و بايد هميشه ثابت و استوار باقى بماند. ثالثاً اكثر آيات منسوخه با توجه به شرايطى نسخ شده‌اند و اگر دوباره شرايط آنها بوجود آيد، دوباره زنده خواهند شد و به اجرا درخواهند آمد.[ به اين نوع نسخ، نسخ مشروط مى‌گويند كه در جاى خود به توضيح آن مى‌پردازيم.] 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد 🔅 مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (16) نكته مهم در آیات 17تا 19 سوره مزمل فَکَیْفَ تَتَّقُونَ إِنْ کَفَرْتُمْ یَوْمًا یَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِیبًا ﴿١٧﴾ السَّمَاءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ کَانَ وَعْدُهُ مَفْعُولا ﴿١٨﴾ إِنَّ هَذِهِ تَذْکِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِیلا ﴿١٩﴾ 🌷🌷🌷 ⏪مراحل چهار گانه عذاب الهى در آيات فوق تكذيب كنندگان مغرور و مست نعمت را به چهار عذاب دردناك تهديد مى‏كند : غل و زنجيرها ( انكال ) آتش سوزان جهنم ( جحيم ) غذاهاى خشن و گلوگير و مرگبار ( و طعاما ذا غصة ) و انواع مجازاتهاى دردناك ديگر كه به فكر انسان نمى‏گنجد ( و عذابا اليما ) اين مجازاتها در حقيقت نقطه مقابل وضع آنهادر اين زندگى دنيا است از يكسو داشتن آزادى بى حد و مرز و از سوى ديگر زندگى مرفه ، و از سوى سوم غذاهاى گوارا و از سوى چهارم انواع آسايشها و چون همه اينها را به قيمت ظلم و تجاوز به حقوق ديگران و كبر و غرور و غفلت از خدا پيدا كرده‏اند در قيامت به چنان سرنوشتى گرفتار خواهند شد. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (17) تفسیر آیه 19سوره مزمل إِنَّ رَبَّك يَعْلَمُ أَنَّك تَقُومُ أَدْنى مِن ثُلُثىِ الَّيْلِ وَ نِصفَهُ وَ ثُلُثَهُ وَ طائفَةٌ مِّنَ الَّذِينَ مَعَك وَ اللَّهُ يُقَدِّرُ الَّيْلَ وَ النهَارَعَلِمَ أَن لَّن تحْصوهُ فَتَاب عَلَيْكمْ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسرَ مِنَ الْقُرْءَانِ عَلِمَ أَن سيَكُونُ مِنكم مَّرْضى وَ ءَاخَرُونَ يَضرِبُونَ فى الأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِن فَضلِ اللَّهِ وَ ءَاخَرُونَ يُقَتِلُونَ فى سبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسرَ مِنْهُ وَ أَقِيمُوا الصلَوةَ وَ ءَاتُوا الزَّكَوةَ وَ أَقْرِضوا اللَّهَ قَرْضاً حَسناًوَ مَا تُقَدِّمُوا لأَنفُسِكم مِّنْ خَيرٍ تجِدُوهُ عِندَ اللَّهِ هُوَ خَيراً وَ أَعْظمَ أَجْراًوَ استَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمُ‏(20) پروردگارت مى‏داند كه تو و گروهى از كسانى كه با تو هستند نزديك دو سوم از شب يا نصف يا ثلث آن را بپا مى‏خيزيد ، و خداوند شب و روز را اندازه‏گيرى مى‏كند ، او مى‏داند كه شما نمى‏توانيد مقدار آن را ( دقيقا ) اندازه‏گيرى كنيد ، لذا شما را بخشيد اكنون آن مقدار از قرآن كه براى شما ميسر است تلاوت كنيد ، او مى‏داند به زودى گروهى از شما بيمار مى‏شوند ، و گروهى ديگر براى به دست آوردن فضل الهى ( و كسب روزى ) به سفر مى‏روند ، و گروهى ديگرى در راه خدا جهاد مى‏كنند ، پس آن مقدار كه براى شما ممكن است از آن تلاوت كنيد ، و نماز را بر پا داريد و زكات ادا كنيد ، و به خدا قرض الحسنه دهيد ، ( در راه او انفاق نمائيد ) و ( بدانيد ) آنچه را از كارهاى خير براى خود از پيش مى‏فرستيد نزد خدا به بهترين وجه و بزرگترين پاداش خواهيد يافت ، و از خدا آمرزش بطلبيد كه خداوند غفور و رحيم است . تفسير: ⏪ هر چه براى شما امكان دارد قرآن بخوانيد 🔘اين آيه كه طولانى‏ترين آيات اين سوره است مشتمل بر مسائل بسيارى است كه محتواى آيات گذشته را تكميل مى‏كند. ⚪️در اينكه اين آيه ناسخ دستور آيات آغاز اين سوره است ، يا توضيح و تفسيرى براى آن ، و همچنين در اينكه آيا اين آيه در مكه نازل شده يا در مدينه ؟ در ميان مفسران سخت گفتگو است. پاسخ اين سؤالها بعد از تفسير آيه روشن خواهد شد....با ما همراه باشید 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom