سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (9) تفسیر آیات6 تا 10سوره مزمل إِنَّ نَاشِئَةَ الَّيْلِ هِىَ أَشدُّ وَطئاً وَ أَقْوَمُ قِيلاً(6) إِنَّ لَك فى النهَارِ سبْحاً طوِيلاً(7) وَ اذْكُرِ اسمَ رَبِّك وَ تَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلاً(8) رَب المَْشرِقِ وَ المَْغْرِبِ لا إِلَهَ إِلا هُوَ فَاتخِذْهُ وَكِيلاً(9) وَ اصبرْ عَلى مَا يَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِيلاً(10) 6 -مسلما برنامه ( عبادت ) شبانه پابرجاتر و با استقامت‏تر است.7 -و تو در روز تلاش مستمر و طولانى خواهى داشت.8 -نام پروردگارت را ياد كن و تنها به او دل ببند.9 -همان پروردگار شرق و غرب كه معبودى جز او نيست ، او را نگاهبان و وكيل خود انتخاب كن.10 -و در برابر آنچه آنها ( دشمنان ) مى‏گويند شكيبا باش و به طرزى شايسته از آنها دورى نما. ⏪تفسير : 🔰تاثير نيايش در دل شب 🔸اين آيات همچنان به بحث پيرامون عبادت شبانه ، و آموزشهاى معنوى در پرتو تلاوت قرآن در دل شب ، ادامه مى‏دهد ، و در حقيقت به منزله بيان دليلى است براى آنچه در آيات قبل آمده است ، مى‏فرمايد : اين دستور عبادت و تلاوت شبانه به خاطر آن است كه برنامه ( عبادت و تعليم ) شب پابرجاتر و با استقامت‏تر است ( ان ناشئة الليل هى اشد وطئا و اقوم قيلا). ▫️ناشئة از ماده نشى‏ء ( بر وزن نثر ) به معنى حادثه است و در اينكه منظور از آن در اينجا چيست سه تفسير براى آن ذكر شده : نخست اينكهمنظور ساعات شب است كه يكى بعد از ديگرى حادث مى‏گردد ، يا خصوص ساعات آخر شب و سحرگاه. 🔹ديگر اينكه منظور برنامه قيام براى نماز و عبادت و تلاوت قرآن است همانگونه كه در حديثى از امام باقر (عليه‏السلام‏) و امام صادق (عليه‏السلام‏) نقل شده كه فرمودند : هى القيام فى آخر الليل الى صلاة الليل : منظور قيام در آخر شب براى نماز شب است. 🔻و در حديث ديگرى از امام صادق (عليه‏السلام‏) در تفسير اين آيه آمده : قيامه عن فراشه لا يريد الا الله : منظور برخاستن از بستر است كه هدفى جز خدا نداشته باشد. 🔻سوم اينكه منظور آن حالات معنوى و روحانى و نشاط و جذبه ملكوتى است كه در دل و جان انسان در اين ساعات مخصوص شب به وجود مى‏آيد كه آثارش در روح انسان عميقتر و دوامش بيشتر است . 🔻البته اين تفسير و تفسير قبل از آن لازم و ملزوم يكديگرند و مناسب است كه هر دو در معنى آيه جمع باشد. ▫️وطئا در اصل به معنى گام نهادن و همچنين به معنى توافق كردن است. ▫️تعبير به اشد وطئا يا به معنى مشقت و زحمتى است كه قيام و عبادت شبانه دارد ، و يا به معنى تاثيرات ثابت و راسخى است كه در پرتو اين عبادات در روح و جان انسان پيدا مى‏شود ( البته معنى دوم مناسب‏تر است ) . 🔹اين احتمال نيز وجود دارد كه به معنى توافق بيشترى است كه در اين لحظات در ميان قلب و چشم و گوش انسان و بسيج همه آنها در مسير عبادت پيدا مى‏شود. ▫️اقوم از ماده قيام به معنى پابرجاتر و صافتر است ، و قيل به معنى سخن گفتن است كه در اينجا اشاره به ذكر خدا و تلاوت قرآن است. 🔹رويهمرفته اين آيه از آياتى است كه با تعبيرات پرمحتوايش رساترين سخن را در باره عبادت شبانه و نيايش سحرگاهان ، و راز و نياز با محبوب ، در ساعاتى كه اسباب فراغت خاطر از هر زمان فراهم‏تر است ، و همچنين تاثير آن در تهذيب نفس ، و پرورش روح و جان انسانى ، بيان كرده است ، و نشان مى‏دهد كه روح آدمى در آن ساعات آمادگى خاصى براى نيايش و مناجات و ذكر و فكر دارد . 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#آموزش #علوم_قرآنی استاد آیت الله محمد هادی #معرفت 🔅🔅🔅 🔰درس دوازدهم:قرائت حفص ⏪رابطۀ شيعه و نص كنونى قرآن برخى ناآگاهان به شيعه نسبت داده‌اند كه مصحفى خاص خود دارند و آن‌را «المصحف الشيعي» مى‌نامند! در حالى‌كه شيعه خود از چنين مطلبى بى اطلاع است. گروهى از محققان متأخر شديداًبه اين ادعا اعتراض كرده‌اند كه مهم‌ترين آنان «گُلدزيهر» است. او علاقۀ خاصّ‌ شيعه را نسبت به نصّ‌ رسمى قرآن - كه در دست مسلمانان است - تشريح و تأييد مى‌كند. به‌منظور تشريح بهتر علاقه و اهتمام شيعه به نص قرآن كنونى، ناگزير از بيان مطالب زير هستيم: 🔹اگر تاريخ قرآن مجيد را بررسى كنيم، در مى‌يابيم كه نصّ‌ كنونى قرآن با وضع موجود، اصولاً محصول كوشش‌هاى شيعه است. در حقيقت، اگر قرآنى وجود داشته‌باشد كه بتوان آن‌را مصحف شيعى ناميد، همين مصحف موجود است و با توجّه به نقش امامان، قاريان، حافظان و هنرمندان شيعه در طول تاريخ نسبت به مصحف، بايد قرآن را به شيعه منسوب كرد. 🔅اميرالمؤمنين على عليه السلام اولين كسى است كه انديشۀ گردآورى قرآن را، پس از درگذشت پيامبر صلى الله عليه و آله اجرا كرد. ☑️مصحف‌هاى مهمّى كه در آن زمان و پيش از يكسان سازى مصاحف تهيه شد و قرآن در آنها جمع‌آورى گرديد عبارتند از: مصحف‌هاى عبداللّه‌بن‌مسعود، ابىّ‌بن‌كعب، ابوالدرداء و مقدادبن‌اسود. همگى اينان به‌ولاى خاص خاندان پيامبر شناخته شده‌اند. ➖اولين كسى كه يكسان سازى مصحف‌ها را در زمان عثمان مطرح كرد، حذيفة‌بن‌اليمان بود. ➖ابىّ‌بن‌كعب تصدّى املاى قرآن را موقع استنساخ مصحف‌ها بر عهده داشت. شكل‌گذارى مصحف و نقطه‌گذارى آن، به‌دست ابوالاسود الدؤلى و دو شاگرد او نصربن‌عاصم و يحيى‌بن‌يعمر انجام گرفت. ☑️اولين كسى كه در تحسين كتابت مصحف و زيبايى خطّ‍‌ آن اقدام كرد، خالدبن ابى‌الهياج - از اصحاب على عليه السلام - بود. ضبط‍‌ حركات به شكل كنونى، كار استاد بزرگ خليل‌بن‌احمد فراهيدى است. او اولين كسى است كه همزه و تشديد و رَوم و اشمام را وضع كرد. تمامى اين افراد از دانشمندان سرشناس شيعه‌اند. ⏺اگر نگوييم شش تن، دست كم چهارتن از قرّاء سبعه، شيعه بودند؛ اما قرائت كنونى - كه قرائت حفص است - يك قرائت شيعى خالص است كه آن‌را حفص - كه از اصحاب امام‌صادق عليه السلام بود - از شيخ خود عاصم - كه از بزرگان و معاريف شيعه است - فرا گرفت و وى از شيخ خود سلمى - از خواص على عليه السلام - فرا گرفت. سلمى نيز قرائت را از اميرالمؤمنين على عليه السلام ، على عليه السلام نيز آن‌را از پيامبر صلى الله عليه و آله و پيامبر نيز از خداى عزوجل أخذ كرده‌است. . 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد 🔅 مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (10) تفسیر آیات6 تا 10سوره مزمل إِنَّ نَاشِئَةَ الَّيْلِ هِىَ أَشدُّ وَطئاً وَ أَقْوَمُ قِيلاً(6) إِنَّ لَك فى النهَارِ سبْحاً طوِيلاً(7) وَ اذْكُرِ اسمَ رَبِّك وَ تَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلاً(8) رَب المَْشرِقِ وَ المَْغْرِبِ لا إِلَهَ إِلا هُوَ فَاتخِذْهُ وَكِيلاً(9) وَ اصبرْ عَلى مَا يَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِيلاً(10) 6 -مسلما برنامه ( عبادت ) شبانه پابرجاتر و با استقامت‏تر است.7 -و تو در روز تلاش مستمر و طولانى خواهى داشت.8 -نام پروردگارت را ياد كن و تنها به او دل ببند.9 -همان پروردگار شرق و غرب كه معبودى جز او نيست ، او را نگاهبان و وكيل خود انتخاب كن.10 -و در برابر آنچه آنها ( دشمنان ) مى‏گويند شكيبا باش و به طرزى شايسته از آنها دورى نما. ⏪تفسير : ▫️در آيه 7 مى‏افزايد : اين به خاطر آن است كه در روز تلاش و كوشش مستمر و فراوانى خواهى داشت ( ان لك فى النهار سبحا طويلا).دائما مشغول هدايت خلق و ابلاغ رسالت پروردگار ، و حل مشكلات زندگى جمعى و فردى هستى ، و مجال كافى براى عبادت و نيايش حاصل نمى‏شود ، بنابر اين عبادت شبانه را جانشين آن كن. ▫️احتمال ديگرى كه در تفسير آيه وجود دارد و از جهاتى جالبتر ، و با آيات قبل و بعد هماهنگ‏تر است اين است كه مى‏فرمايد : چون در طول روز وظائف سنگين و تلاش و كوشش فراوان بر دوش دارى ، بايد با عبادت شبانه خود را تقويت كنى ، و آمادگى لازم براى اين فعاليتهاى بزرگ و گسترده را از آن قيام شب به دست آورى. ▫️سبح ( بر وزن مدح ) در اصل به معنى حركت و رفت و آمد است و گاه به شنا كردن نيز اطلاق مى‏گردد ، چرا كه حركات مداومى دارد. ▫️گوئى جامعه انسانى را به اقيانوس بيكرانى تشبيه مى‏كند كه گروه كثيرى در آن در حال غرق شدن مى‏باشند ، امواج خروشانش به هر سو حركت مى‏كند كشتيهاى سرگردان در آن پناهگاهى مى‏جويند ، و پيامبر اسلام (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) تنها منجى غريق در اين دريا ، و قرآنش تنها كشتى نجات در اين اقيانوس است .اين شناگر بزرگ بايد با عبادات شبانه خود را براى اين ماموريت و رسالت عظيم روزانه آماده سازد. ▪️بعد از دستور قيام عبادت شبانه و اشاره اجمالى به آثار عميق آن به ذكر پنج دستور كه مكمل آن است پرداخته مى‏فرمايد : نام پروردگارت را ياد كن و اذكر اسم ربك مسلم است منظور تنها ذكر نام نيست ، بلكه توجه به معنى است چرا كه ياد لفظى مقدمه ياد قلبى است ، و ذكر قلبى روح و جان را صفا مى‏بخشد ، و نهال معرفت و تقوا را در دل آبيارى مى‏كند . ▫️تعبير به رب اشاره به اين است كه هر گاه نام مقدس او را مى‏برى توجه به نعمتهاى بى پايان و تربيت مستمر او نسبت به خويش داشته باش. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (11) تفسیر آیات6 تا 10سوره مزمل إِنَّ نَاشِئَةَ الَّيْلِ هِىَ أَشدُّ وَطئاً وَ أَقْوَمُ قِيلاً(6) إِنَّ لَك فى النهَارِ سبْحاً طوِيلاً(7) وَ اذْكُرِ اسمَ رَبِّك وَ تَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلاً(8) رَب المَْشرِقِ وَ المَْغْرِبِ لا إِلَهَ إِلا هُوَ فَاتخِذْهُ وَكِيلاً(9) وَ اصبرْ عَلى مَا يَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِيلاً(10) 6 -مسلما برنامه ( عبادت ) شبانه پابرجاتر و با استقامت‏تر است.7 -و تو در روز تلاش مستمر و طولانى خواهى داشت.8 -نام پروردگارت را ياد كن و تنها به او دل ببند.9 -همان پروردگار شرق و غرب كه معبودى جز او نيست ، او را نگاهبان و وكيل خود انتخاب كن.10 -و در برابر آنچه آنها ( دشمنان ) مى‏گويند شكيبا باش و به طرزى شايسته از آنها دورى نما. ⏪تفسير : ▪️سپس به سومين دستور پرداخته مى‏افزايد : همان پروردگار مشرق و مغرب كه معبودى جز او نيست ، او را وكيل و حافظ و ياور خود انتخاب كن ( رب المشرق و المغرب لا اله الا هو فاتخذه وكيلا). ▪️در اينجا بعد از مرحله ذكر الله و اخلاص مرحله توكل و واگذارى همه كارها به خدا فرا مى‏رسد ، خداوندى كه مشرق و مغرب عالم ، يعنى مجموعه جهان هستى در زير سيطره حكومت و ربوبيت او قرار دارد ، و تنها معبود شايسته پرستش او است ، اين تعبير در حقيقت به منزله دليلى است براى موضوع توكل بر خدا ، چگونه انسان بر او توكل نكند ، و كار خويش را به او نسپارد ، در حالى كه در پهنه جهان هستى غير از او حاكم و فرمانروا و منعم و مربى و معبود نيست . 🔸و بالاخره در چهارمين و پنجمين دستور مى‏فرمايد : در برابر آنچه دشمنان مى‏گويند صابر و شكيبا باش ، و از آنها دورى كن ، اما دورى شايسته و جميل ( و اصبر على ما يقولون و اهجرهم هجرا جميلا ) . و به اين ترتيب در اينجا مقام صبر و هجران فرا مى‏رسد ، چرا كه در مسير دعوت به سوى حق ، بدگوئى دشمنان ، و ايذاء و آزار آنان ، فراوان است ، و اگر باغبان بخواهد گلى را بچيند بايد در برابر زبان خار صبر و تحمل داشته باشد. 🔸بعلاوه گاهى در اينجا بى اعتنائى و دورى لازم است ، تا هم از شرشان در امان بماند ، و هم درسى از اين طريق به آنان بدهد ، ولى اين هجران و دورى نبايد به معنى قطع برنامه‏هاى تربيتى ، و تبليغ و دعوت به سوى خدا باشد. ▪️به اين ترتيب آيات فوق نسخه جامع و كاملى به پيامبر اسلام (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) و تمام كسانى كه در خط او گام بر مى‏دارند مى‏دهد كه از عبادات شبانه و نيايش پروردگار در سحرگاهان ، مدد بگيرند ، و سپس اين نهال را با آب ياد خدا و اخلاص و توكل و صبر و هجران جميل ، آبيارى كنند ، چه نسخه جامع و جالبى ؟ ! ⏺تعبير به رب المشرق و المغرب ( خداوند مشرق و مغرب ) اشاره به حاكميت و ربوبيت او بر تمام جهان هستى است ، همانگونه كه در تعبيرات روزمره مى‏گوئيم : فلانكس شرق و غرب زمين را در سيطره خود قرار داد ، يعنى تمام روى زمين را ، نه فقط نقطه مشرق و مغرب. ▫️هجر جميل ( دورى و جدائى شايسته ) همانگونه كه اشاره كرديم به معنى هجران توأم با دلسوزى و دعوت و تبليغ به سوى حق است ، كه يكى از روشهاى تربيتى در مقطع‏هاى خاصى محسوب مى‏شود ، و هرگز منافات با مساله جهاد در مقطع‏هاى ديگر ندارد كه هر كدام جائى و هر نكته مقامى دارد ، و به تعبير ديگر اين دورى ، بى اعتنائى نيست ، بلكه خود نوعى اعتنا است و به هر حال اينكه بعضى حكم آيه فوق را منسوخ با آيات جهاد دانسته‏اند صحيح نيست . 🔺مرحوم طبرسى در مجمع البيان در ذيل آيه مى‏گويد : و فى هذا دلالة على وجوب الصبر على الاذى ، لمن يدعوالى الذين و المعاشرة باحسن الاخلاق و استعمال الرفق ليكونوا اقرب الى الاجابة : اين آيه دلالت مى‏كند كه مبلغين اسلام ، و دعوت كنندگان به سوى قرآن ، بايد در مقابل نا ملائمات شكيبائى پيشه كنند ، و با حسن خلق ، و مدارا ، با مردم معاشرت نمايند ، تا سخنان آنها زودتر پذيرفته شود. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (12) تفسیر آیه 11سوره مزمل وَ ذَرْنى وَ المُْكَذِّبِينَ أُولى النَّعْمَةِ وَ مَهِّلْهُمْ قَلِيلاً(11) 11 -مرا با تكذيب كنندگان صاحب نعمت واگذار ، و آنها را كمى مهلت ده! ⏪ تفسير : 📌 حساب اين گنهكاران مستكبر را با من واگذار! ▪ در آخرين آيه از آيات پيشين اشاره‏اى به كارشكنيها و سخنان ناروا و اذيت و آزار دشمنان اسلام بود ، آيات مورد بحث آنها را زير رگبارى از تهديدات شديد ، دائر به عذابهاى دنيا و آخرت از سوى خداوند ، قرار داده ، و آنها را دعوت به تجديد نظر در برنامه‏هاى شوم خود مى‏كند ، و هم به مسلمانان صدر اول در برابر هجوم سخت اين دشمنان دلدارى مى‏دهد ، و پايمردى مى ‏بخشد . ▪ نخست مى‏فرمايد : مرا با اين تكذيب كنندگان ثروتمند و صاحب نعمت واگذار ، و آنها را كمى مهلت ده ! ( و ذرنى و المكذبين اولى النعمة و مهلهم قليلا). ▪ يعنى طرف آنها تو نيستى ، منم ، مجازات و كيفر آنها را به خود من واگذار ، و كمى به آنها مهلت ده ، تا هم اتمام حجت گردد ، و هم ماهيت خود را آشكار سازند، ▪ و پشت خود را از بار گناه سنگين كنند ، آن گاه عذاب من گلوى آنها را خواهد فشرد ! و مى‏دانيم مدت كمى گذشت كه مسلمانان نيرومندشدند ، و ضربات سنگين و شكننده خود را در جنگهاى بدر و حنين و احزاب و مانند آن بر پيكر دشمن وارد آوردند ، و نيز مدت كمى بيشتر نگذشت كه اين گردنكشان از دنيا رفتند ، و گرفتار عذاب الهى در برزخ شدند و عذاب قيامت نيز از آنها چندان دور نيست. ▪ ضمنا تعبير به اولى النعمة ( صاحبان نعمت ) اشاره به غرور و غفلت ناشى از فزونى مال و ثروت و امكانات مادى است كه غالبا دامنگير صاحبان آنها مى‏شود و به همين دليل در طول تاريخ انبياء چنانكه قرآن شاهد و گواه است اين دسته هميشه در صف اول مخالفان قرار داشتند. ▪ در حقيقت اين آيه شبيه آيه 34 سوره سباء است كه مى‏گويد : و ما ارسلنا فى قرية من نذير الا قال مترفوها انا بما ارسلتم به كافرون : ما در هيچ شهر و ديارى انذار كننده‏اى نفرستاديم ، مگر اينكه مترفين آنها ( كسانى كه مست ناز و نعمت بودند ) گفتند : ما به آنچه شما به آن فرستاده شده ‏ايد كافريم . ▪ در حالى كه اينگونه افراد بايد قبل از ديگران دعوت مناديان حق را لبيك گويند ، تا شكر اينهمه نعمت الهى را از اين طريق بجا آورند. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (13) تفسیر آیه 12و13سوره مزمل ⏪تفسیر: 🔸سپس در ادامه همين تهديد به صورت صريحتر مى‏گويد : نزد ما غل و زنجيرها و آتش دوزخ است ! ( ان لدينا انكالا و جحيما). ▫️انكال جمع نكل ( بر وزن فكر ) به معنى زنجيرهاى سنگين است ، و در اصل از ماده نكول ، به معنى ضعف و ناتوانى گرفته شده ، و از آنجا كه زنجيرهائى كه بر دست و پا و گردن مى‏نهند انسان را از حركت باز مى‏ دارد و ناتوان مى‏سازد ، اين واژه در معنى زنجير به كار رفته است ، آرى در برابر آزادى بى قيد و شرط و تنعمى كه در اين دنيا داشتند بهره آنها در آنجا اسارت است و آتش ! و باز مى‏افزايد : و غذائى گلوگير و عذابى دردناك ( و طعاما ذا غصة و عذابا اليما). 🔸غذائى بر عكس غذاهاى چرب و شيرين دنياى آنها كه به راحتى از گلو فرو مى‏رفت و گوارا بود ، و زندگى دردناك در برابر آسايش بى حساب اين مغروران خود خواه و مستكبر در اين جهان . 🔸با اينكه غذاى خشن و گلوگير خود عذابى است اليم ، بعد از آن عذاب اليم را جداگانه ذكر مى‏كند ، و اين نشان مى‏دهد ابعاد عذاب اليم آخرت از نظر شدت و عظمت بر هيچكس جز خدا معلوم نيست ، و لذا در حديثى مى‏خوانيم كه روزى يكى از مسلمانان اين آيه را تلاوت مى‏كرد ، و پيامبر (صلى‏ الله ‏عليه ‏وآله ‏وسلّم‏) استماع مى‏فرمود : ناگهان شخص مزبور صيحه‏اى زد و مدهوش شد. 🔹و در حديث ديگرى آمده است كه خود پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) اين آيه را تلاوت مى‏فرمود و چنين حالى به او دست داد . چگونه اين غذاى گلوگيرى نباشد ؟ در حالى كه در آيه 6 سوره غاشيه مى‏خوانيم ليس لهم طعام الا من ضريع : آنها غذائى جز از خارهاى جانگداز ندارند. 🔹و نيز در آيه 43 و 44 سوره دخان مى‏خوانيم : ان شجرت الزقوم طعام الاثيم : درخت زقوم ( همان گياه تلخ بد بو و بد طعم و تلخ و كشنده ) غذاى گنهكاران است ! سپس به شرح روزى مى‏پردازد كه اين عذابها در آن ظاهر مى‏شوند ، مى‏فرمايد : اين در روزى خواهد بود كه زمين و كوهها سخت به لرزه در مى‏ آيد و چنان كوه ها در هم كوبيده مى‏شود كه به شكل توده‏هائى از رمل و شن نرم در مى‏آيد ( يوم ترجف الارض و الجبال و كانت الجبال كثيبا مهيلا ) . ▫️كثيب به معنى شنهاى متراكم است ، و مهيل از ماده هيل ( بر وزن كيل ) به معنى ريختن شى‏ء نرمى مانند رمل و آرد بر چيزى است ، و در اينجا منظور شنهاى نرمى است كه هرگز استقرار و ثبات ندارد. 🔹بنابر اين معنى ، كوهها در قيامت آنچنان از هم متلاشى مى‏شوند كه به صورت شنهاى نرمى در مى‏آيند كه اگر پا روى آن بگذارند فرو مى‏رود. 🔹در باره سرنوشت كوهها در آستانه قيامت ، قرآن تعبيرات مختلفى دارد كه همگى حكايت از نابودى و تبديل آنها به خاكهاى نرم مى‏كند ( شرح بيشتر در باره مراحل مختلف نابودى كوهها ، و تعبيرات متفاوت قرآن در اين زمينه در ذيل آيه 105 سوره طه آمده است . 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (14) تفسیر آیه 15و16سوره مزمل إِنَّا أَرْسَلْنَا إِلَیْکُمْ رَسُولا شَاهِدًا عَلَیْکُمْ کَمَا أَرْسَلْنَا إِلَى فِرْعَوْنَ رَسُولا ﴿١٥﴾فَعَصَى فِرْعَوْنُ الرَّسُولَ فَأَخَذْنَاهُ أَخْذًا وَبِیلا ﴿١٦﴾ ما به شما (امت آخر زمان) رسولي فرستاديم که شاهد اعمال (و حجت کامل) شماست چنانکه بر فرعون هم رسول فرستاديم. ( 15 )تا فرعون نافرماني آن رسول کرد ما هم او را به قهر و انتقام سخت بگرفتيم. ( 16 ) ⏪تفسیر: 🔸سپس به مقايسه‏اى در ميان بعثت پيامبر (صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلّم‏) و مخالفت زورمندان عرب ، و قيام موسى بن عمران در مقابل فرعونيان پرداخته ، مى‏فرمايد : ما پيامبرى به سوى شما فرستاديم كه گواه بر شما است ، همانگونه كه به سوى فرعون رسولى فرستاديم ( انا ارسلنا اليكم رسولا شاهدا عليكم كماارسلنا الى فرعون رسولا). 🔸هدف او ، هدايت شما و نظارت بر اعمال شما است ، همانگونه كه هدف موسى بن عمران ، هدايت فرعون و فرعونيان و نظارت بر اعمال آنها بود. 🔸ولى فرعون به مخالفت با آن رسول ، برخاست ، ما هم او را به مجازات شديدى گرفتار ساختيم ( فعصى فرعون الرسول فاخذناه اخذا وبيلا). نه لشكر عظيم او مانع از عذاب الهى شد ، و نه وسعت مملكت و قدرت حكومت و اموال و ثروتمندانشان جلو اين كار را گرفت و سرانجام همگى در امواج خروشان نيل كه به آن مباهات مى‏كردند غرق شدند ، شما كهدر سطحى بسيار پائينتر از آنها قرار داريد و از نظر عده و عده به مراتب از فرعون و فرعونيان ضعيف‏تريد در باره خود چه مى‏انديشيد ؟ و چگونه به اين مختصر اموال و نفراتتان مغرور مى‏شويد ؟ ! وبيل از ماده وبل در اصل به معنى باران شديد و سنگين است ، و سپس به هر چيز شديد و سنگين اطلاق شده ، مخصوصا در مورد مجازات ، و در آيه مورد بحث نيز اشاره به شدت عذاب است كه گوئى اشخاص را مانند يك باران شديد زير رگبار خود قرار مى‏دهد. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (15) تفسیر آیه 17تا 19 سوره مزمل فَکَیْفَ تَتَّقُونَ إِنْ کَفَرْتُمْ یَوْمًا یَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِیبًا ﴿١٧﴾ السَّمَاءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ کَانَ وَعْدُهُ مَفْعُولا ﴿١٨﴾ إِنَّ هَذِهِ تَذْکِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِیلا ﴿١٩﴾ 🌷🌷🌷 ⏺سپس روى سخن را به كفار زمان پيامبر اسلام كرده ، به آنها چنين هشدار مى‏دهد : اگر شما كافر شويد چگونه خود را از عذاب شديد الهى بركنار مى‏داريد در آن روز كودكان را پير مى‏كند ! ( فكيف تتقون ان كفرتم يوما يجعل الولدان شيبا ) و ( 2 ) . ⏺آرى عذاب آن روز آنقدر زياد ، سنگين ، شديد ، هولناك و كمرشكن است كه كودكان را پير مى‏كند ، و اين كنايه از شدت آن است عذاب آخرت كه سهل است بعضى نقل مى‏كنند در همين دنيا گاه كه انسان در تنگناهاى فوق العاده شديد قرار مى‏گيرد محسوس است كه در يك لحظه زودگذر موهاى او رو به سفيدى مى‏رود ! به هر حال آيه فوق اشاره به اين است به فرض اينكه شما در اينجهان همچون فرعونيان گرفتار عذاب نابود كننده نشويد ، قيامت و عذاب قيامت را چه خواهيد كرد ؟ ! در آيه بعد توصيف بيشترى در باره آن روز وحشتناك بيان كرده ، مى‏افزايد : در آن روز كرات آسمانى از هم شكافته مى‏شود ، و وعده الهى تحقق مى‏يابد ( السماء منفطر به كان وعده مفعولا). ⏺بسيارى از آيات قيامت و اشراط الساعة ( حوادثى كه در آستانه پايان جهان و آغاز رستاخيز صورت مى‏گيرد ) حكايت از انفجارهاى عظيم ، و زلزله‏هاى شديد ، و دگرگونيهاى سريع مى‏كند كه آيه مورد بحث تنها به گوشه‏اى از آن اشاره نموده است. ⏺وقتى آسمان وكرات آسمانى با آنهمه عظمت نتوانند در برابر حوادث عظيم آن روز مقاومت كنند از اين انسان ضعيف و ناتوان و آسيب پذير چه كارى ساخته است ؟!. 🔻در پايان اين بحث اشاره‏اى به تمام هشدارها و انذارهاى گذشته كرده ، مى‏فرمايد : آنچه گفته شد تذكر و يادآورى است ( ان هذه تذكرة). 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (16) تفسیر آیه19 سوره مزمل إِنَّ هَذِهِ تَذْکِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِیلا ﴿١٩﴾ 🌷🌷🌷 🔹 اشاره‏اى به تمام هشدارها و انذارهاى گذشته كرده ، مى‏فرمايد : آنچه گفته شد تذكر و يادآورى است ( ان هذه تذكرة). 🔸 شما در انتخاب راه آزاد هستيد ، و هر كس بخواهد هدايت شود و طالب سعادت ابدى باشد راهى به سوى پروردگارش بر مى‏گزيند ( فمن شاء اتخذ الى ربه سبيلا). 🔸 اگر پيمودن اين راه از طريق اجبار و اكراه صورت گيرد ، نه افتخارى است ، نه فضيلتى ، فضيلت آن است كه انسان با اراده و اختيار خود اين راه را انتخاب كرده ، و بپويد . 🔹خلاصه اينكه خداوند راه و چاه را نشان داده ، و ديده بينا ، و آفتاب روشنى بخش را در اختيار گذارده ، و مردم را مخير ساخته تا در اطاعت فرمانش با اراده و تصميم وارد عمل شوند. 🔹در اينكه جمله ان هذه تذكرة ( اينها تذكر و يادآورى است اشاره به چيست ؟ احتمالات متعددى از سوى مفسران داده شده است : گاه گفته‏اند اشاره به مواعظى است كه در آيات قبل آمد ، و گاه گفته شده اشاره به تمام سوره است ، و يا اشاره به تمام قرآن مجيد . 🔹 ویا اشاره به دستور نماز و عبادت شبانه باشد كه در آيات نخستين سوره آمده بود و مخاطب در آن پيامبر (ص) بود ، اين جمله مى‏خواهد آن را تعميم و گسترش به ساير مسلمانان دهد ، بنابر اين منظور از سبيل ( راه ) در جمله بعد نيز نماز شب است كه از جمله راههاى مهم به سوى پروردگار است همانگونه كه در آيه 26 سوره دهر بعد از دستور عبادت شبانه ( و من الليل فاسجد له و سبحه ليلا طويلا ) با فاصله مختصرى مى‏فرمايد ان هذه تذكرة فمن شاء اتخذ الى ربه سبيلا كه عينا همان آيه مورد بحث است البته اين تفسير مناسبى است ولى مناسبتر اين است كه مفهوم آيه گسترده باشد و تمام برنامه‏هاى انسان‏ساز اين سوره در بر گيرد چنانكه در بالا اشاره كرديم. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#آموزش #علوم_قرآنی استاد آیت الله محمد هادی #معرفت 🔅🔅🔅 🔰درس سيزدهم: نسخ در قرآن‌ 🔹هر حركت اصلاحى و روبه‌جلو وجود مراحل پى‌درپى، تغيير شرايط، لزوم بازنگرى در برنامه‌ها و نسخ برخى آيين‌ها را ضرورى مى‌سازد. اين بازنگرى و نسخ، در شرايع آسمانى- كه ارائه كننده برنامه جامع زندگى بشر هستند- نيز وجود دارد. (البته اين بازنگرى و دگرگونى تا هنگامى است كه حركت به رشد نهايى و كمال مطلوب نرسيده باشد؛ لذا نسخ در يك شريعت تا موقعى است كه پيامبر مشغول انجام رسالت خويش باشد ولى با اتمام رسالت و فوت پيامبر- كه بيانگر اكمال شريعت است- ديگر جايى براى نسخ در شريعت باقى نمى‌ماند). 🔸نسخ پياپى در يك شريعتِ نوبنياد، همانند نسخه‌هاى پزشكى است كه با شرايط و احوال بيمار تغيير پيدا مى‌كند. نسخه ديروز در جاى خود مفيد و نسخه امروز نيز در جاى خود مفيد است. لذا خداوند مى‌فرمايد: «ما نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِها نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْها أَوْ مِثْلِها ...»( بقره، 106.)؛ بنابراين هر نسخى كه صورت مى‌گيرد، در جاى خود درست‌بوده ونسبت به شرايط، رعايت اصلح شده است. با توجه به بيان گذشته، تعريف نسخ تا حدودى روشن شد. نسخ در اصطلاح عبارت است از: «برداشته شدن حكم سابق- كه بر حسب ظاهر دائمى بوده- با تشريع حكم جديد (لاحق)، به‌گونه‌اى كه: حكم جديد جايگزين حكم سابق گردد و امكان جمع ميان هر دو نباشد». ◾️در اينجا ممكن است اين شبهه مطرح شود كه وجود آيات منسوخ در قرآن- جز تلاوت الفاظ بدون محتوا- فايده‌اى دارد؟ 🔘در پاسخ به اين شبهه بايد گفت كه: اولًا وجود آيات ناسخه و منسوخه در قرآن، سير تدريجى تشريع احكام را نشان مى‌دهد. اين خود يك ارزش تاريخى- دينى است كه مراحل تكامل شريعت را مى‌رساند. ثانياً بايد توجه داشت كه يكى از جنبه‌هاى مهم قرآن، «اعجاز بيانى» آن است و بايد هميشه ثابت و استوار باقى بماند. ثالثاً اكثر آيات منسوخه با توجه به شرايطى نسخ شده‌اند و اگر دوباره شرايط آنها بوجود آيد، دوباره زنده خواهند شد و به اجرا درخواهند آمد.[ به اين نوع نسخ، نسخ مشروط مى‌گويند كه در جاى خود به توضيح آن مى‌پردازيم.] 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد 🔅 مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (16) نكته مهم در آیات 17تا 19 سوره مزمل فَکَیْفَ تَتَّقُونَ إِنْ کَفَرْتُمْ یَوْمًا یَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِیبًا ﴿١٧﴾ السَّمَاءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ کَانَ وَعْدُهُ مَفْعُولا ﴿١٨﴾ إِنَّ هَذِهِ تَذْکِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِیلا ﴿١٩﴾ 🌷🌷🌷 ⏪مراحل چهار گانه عذاب الهى در آيات فوق تكذيب كنندگان مغرور و مست نعمت را به چهار عذاب دردناك تهديد مى‏كند : غل و زنجيرها ( انكال ) آتش سوزان جهنم ( جحيم ) غذاهاى خشن و گلوگير و مرگبار ( و طعاما ذا غصة ) و انواع مجازاتهاى دردناك ديگر كه به فكر انسان نمى‏گنجد ( و عذابا اليما ) اين مجازاتها در حقيقت نقطه مقابل وضع آنهادر اين زندگى دنيا است از يكسو داشتن آزادى بى حد و مرز و از سوى ديگر زندگى مرفه ، و از سوى سوم غذاهاى گوارا و از سوى چهارم انواع آسايشها و چون همه اينها را به قيمت ظلم و تجاوز به حقوق ديگران و كبر و غرور و غفلت از خدا پيدا كرده‏اند در قيامت به چنان سرنوشتى گرفتار خواهند شد. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

سوره مبارکه #تفسیر #سوره_مزمل #مزمل #المزمل #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم 📚تفسیر سوره مزمل 📝نگاشت: (17) تفسیر آیه 19سوره مزمل إِنَّ رَبَّك يَعْلَمُ أَنَّك تَقُومُ أَدْنى مِن ثُلُثىِ الَّيْلِ وَ نِصفَهُ وَ ثُلُثَهُ وَ طائفَةٌ مِّنَ الَّذِينَ مَعَك وَ اللَّهُ يُقَدِّرُ الَّيْلَ وَ النهَارَعَلِمَ أَن لَّن تحْصوهُ فَتَاب عَلَيْكمْ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسرَ مِنَ الْقُرْءَانِ عَلِمَ أَن سيَكُونُ مِنكم مَّرْضى وَ ءَاخَرُونَ يَضرِبُونَ فى الأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِن فَضلِ اللَّهِ وَ ءَاخَرُونَ يُقَتِلُونَ فى سبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسرَ مِنْهُ وَ أَقِيمُوا الصلَوةَ وَ ءَاتُوا الزَّكَوةَ وَ أَقْرِضوا اللَّهَ قَرْضاً حَسناًوَ مَا تُقَدِّمُوا لأَنفُسِكم مِّنْ خَيرٍ تجِدُوهُ عِندَ اللَّهِ هُوَ خَيراً وَ أَعْظمَ أَجْراًوَ استَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمُ‏(20) پروردگارت مى‏داند كه تو و گروهى از كسانى كه با تو هستند نزديك دو سوم از شب يا نصف يا ثلث آن را بپا مى‏خيزيد ، و خداوند شب و روز را اندازه‏گيرى مى‏كند ، او مى‏داند كه شما نمى‏توانيد مقدار آن را ( دقيقا ) اندازه‏گيرى كنيد ، لذا شما را بخشيد اكنون آن مقدار از قرآن كه براى شما ميسر است تلاوت كنيد ، او مى‏داند به زودى گروهى از شما بيمار مى‏شوند ، و گروهى ديگر براى به دست آوردن فضل الهى ( و كسب روزى ) به سفر مى‏روند ، و گروهى ديگرى در راه خدا جهاد مى‏كنند ، پس آن مقدار كه براى شما ممكن است از آن تلاوت كنيد ، و نماز را بر پا داريد و زكات ادا كنيد ، و به خدا قرض الحسنه دهيد ، ( در راه او انفاق نمائيد ) و ( بدانيد ) آنچه را از كارهاى خير براى خود از پيش مى‏فرستيد نزد خدا به بهترين وجه و بزرگترين پاداش خواهيد يافت ، و از خدا آمرزش بطلبيد كه خداوند غفور و رحيم است . تفسير: ⏪ هر چه براى شما امكان دارد قرآن بخوانيد 🔘اين آيه كه طولانى‏ترين آيات اين سوره است مشتمل بر مسائل بسيارى است كه محتواى آيات گذشته را تكميل مى‏كند. ⚪️در اينكه اين آيه ناسخ دستور آيات آغاز اين سوره است ، يا توضيح و تفسيرى براى آن ، و همچنين در اينكه آيا اين آيه در مكه نازل شده يا در مدينه ؟ در ميان مفسران سخت گفتگو است. پاسخ اين سؤالها بعد از تفسير آيه روشن خواهد شد....با ما همراه باشید 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد #تفسیر_نمونه 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom