برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر زیارت جامعه کبیره (2) 💢برپا دارندگان نماز ◽️نماز چهره دين و معرّف آيين الهي:لكلّ شي ء وجهٌ و وجه دينكم الصلاة[1]، ◽️مرز ميان ايمان و كفر: ما بين الكفر و الإيمان إلاّ ترك الصلاة[2]، ◽️پناهگاه محكم در برابروسوسه ها و سلطه طلبي هاي شيطان: الصلاة حصنٌ من سطوات الشيطان [3]، ◽️مركب كوچ به سوي خداي سبحان و ايستادن در پيشگاه او: حق الصلاة أن تعلم أنّها وفادةٌ إلي الله عزّ وجلّ و أنّك فيها قائمٌ بين يدي الله عزّ وجلّ [4]، ◽️فرود آورنده رحمت رحمان: الصلاة تستنزل [تنزل ] الرحمة[5]، ◽️ آخرين سفارش پيامبران و برترين اعمال: أحبّ الأعمال إلي الله عزّ وجلّ الصلاة و هي آخر وصايا الأنبياء[6]، ◽️ ستون دين، اولين پرسش صحنه قيامت و معيار قبول يا عدم قبول ساير اعمال است. [7] ⏪از اين رو اولين اقدام صالحان صادق پس از مكنت يافتن در زمين اقامه نماز است: (اَلَّذينَ اِن مَكَّنّهُم فِي الاَرضِ اَقامُوا الصَّلوة... )[8]، ⏪ چنان كه طالحان سقرنشين نخستين دليل جهنمي شدن خود را ترك نماز مي دانند: (ما سَلَكَكُم في سَقَر قالوا لَم نَكُ مِنَ المُصَلّين).[9] ⏪خانه اخلاصي است كه انسان را از صفت شيطاني كبر دور مي كند: الصلاة بيت الإخلاص و تنزيهٌ عن الكبر[10] =================== [1]ـ از رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم؛ الكافي، ج 3، ص 270؛ بحار الانوار، ج 79، ص 310. [2]ـ از رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم؛ ثواب الاعمال، ص 532؛ بحار الانوار، ج 79، ص 217. [3]ـ غرر الحكم، ص 175. [4]ـ از امام سجاد(عليه‌السلام)؛ الامالي، صدوق، ص 302؛ بحار الانوار، ج 81، ص 248؛ ج 71، ص 4. [5]ـ غرر الحكم، ص 175. [6]ـ از امام صادق (عليه‌السلام)؛ الكافي، ج 3، ص 264، كتاب الصلاة، باب فضل الصلاة، ح 2. در آخرين وصيت اميرمؤمنان (عليه‌السلام) نيز آمده است: الله الله في الصلاة فإنّها عمود دينكم (نهج البلاغه، نامه 47). چنان كه امام صادق (عليه‌السلام) در آخرين لحظات با فراخواندن نزديكان خود و سفارش آن ها به نماز، فرمود: شفاعت ما به سبك شمارندگان نماز نمي رسد: عن أبي بصير قال: دخلتُ علي أُمّ حميدة اُعزّيها بأبي عبدالله الصادق (عليه‌السلام) فبكت و بكيتُ لبكائها، ثمّ قالت: يا أبامحمد لو رأيتَ أباعبدالله (عليه‌السلام) عند الموت لرأيتَ عجباً فتح عينيه ثم قال: أجمعوا إليّ كلّ مَن بيني و بينه قرابةٌ. قالت: فلم نترك أحداً إلاّ جمعناه قالت: فنظر إليهم ثمّ قال: إنّ شفاعتنا لاتنال مستخفّاً بالصلاة (الامالي، صدوق، ص 391؛ بحار الانوار، ج 81، ص 234، ح 10). [7]ـ رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم فرمود: إنّ عمود الدين الصلاة و هي أول ما ينظر فيه من عمل ابن آدم فإن صحّت نظر في عمله و إن لم تصحّ لم ينظر في بقيّة عمله (تهذيب الاحكام، ج 2، ص 237؛ بحار الانوار، ج 82، ص 227). [8]ـ سوره حج، آيه 41. [9]ـ سوره مدثّر، آيات 42 ـ 43. [10]ـ بحار الانوار، ج 75، ص 183. 👈🏾ادامه دارد👈🏾 ⏮ گروه "#نماز_مومنانه" لطفا دوستان خویش را با #نماز_مومنانه همراه کنید. 👇🏼👇🏼👇🏼 https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (1) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a 🔅🔅🔅 و أقمتم الصلوة؛ و نماز را به پا داشتيد. ⏹أقمتم: «اَقمتم» صيغه نهم ماضي باب افعال از ريشه «قوم» است كه اصل آن به معناي «ايستادن» (مقابل نشستن) مي آيد. ابن فارس براي اين واژه دو ريشه ذكر كرده است: جماعتي از مردم و ايستادن ؛ ليكن به نظر مي رسد (همان گونه كه فيومي نيز نقل كرده است) معناي اصلي آن همان ايستادن باشد و از آن جهت بر گروهي از مردم اطلاق شده است كه با هم براي انجام دادن كارهاي بزرگ و مهم قيام مي كنند. ⏺به ستون و ركن هر چيز كه مايه ايستادگي و انتظام آن مي گردد قِوام يا قِيام آن چيز مي گويند، چنان كه به غذا و ساير نيازمندي هايي كه انسان را سر پا نگه مي دارد و تحرك مي بخشد، قِوام گفته مي شود. ⏹بر اين اساس، استعمال اين واژه در باب اِفعال كه با تعديه همراه است به معناي برپا داشتن ديگري مي آيد، در نتيجه آشكار كردن، استمرار بخشيدن و براي كسي يا چيزي فرياد برآوردن كه فيومي براي اين باب بيان كرده از لوازم معناي تعديه است. ⏺الصلوة: دو ريشه براي اين واژه ذكر شده است ؛ ولي به نظر برخي از واژه شناسان، اين دو ريشه قدر جامعي دارد و آن نرم شدن است. نرم شدن گاهي به وسيله آتش است كه چوب، آهن و... را نرم مي كند و گاهي به وسيله نماز است كه قلب را نرم مي كند. ⏺كساني كه اين واژه را به معناي دعا گرفته و (صَلِ عَلَيهِم) را دليل آن دانسته اند، معتقدند كه چون افعال مخصوص و مشهور (نماز) مشتمل بر دعاست، آن را «صلات» ناميده اند. 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (2) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a 🔅🔅🔅 💢برپا دارندگان نماز ◽️نماز چهره دين و معرّف آيين الهي:لكلّ شي ء وجهٌ و وجه دينكم الصلاة[1]، ◽️مرز ميان ايمان و كفر: ما بين الكفر و الإيمان إلاّ ترك الصلاة[2]، ◽️پناهگاه محكم در برابروسوسه ها و سلطه طلبي هاي شيطان: الصلاة حصنٌ من سطوات الشيطان [3]، ◽️مركب كوچ به سوي خداي سبحان و ايستادن در پيشگاه او: حق الصلاة أن تعلم أنّها وفادةٌ إلي الله عزّ وجلّ و أنّك فيها قائمٌ بين يدي الله عزّ وجلّ [4]، ◽️فرود آورنده رحمت رحمان: الصلاة تستنزل [تنزل ] الرحمة[5]، ◽️ آخرين سفارش پيامبران و برترين اعمال: أحبّ الأعمال إلي الله عزّ وجلّ الصلاة و هي آخر وصايا الأنبياء[6]، ◽️ ستون دين، اولين پرسش صحنه قيامت و معيار قبول يا عدم قبول ساير اعمال است. [7] ⏪از اين رو اولين اقدام صالحان صادق پس از مكنت يافتن در زمين اقامه نماز است: (اَلَّذينَ اِن مَكَّنّهُم فِي الاَرضِ اَقامُوا الصَّلوة... )[8]، ⏪ چنان كه طالحان سقرنشين نخستين دليل جهنمي شدن خود را ترك نماز مي دانند: (ما سَلَكَكُم في سَقَر قالوا لَم نَكُ مِنَ المُصَلّين).[9] ⏪خانه اخلاصي است كه انسان را از صفت شيطاني كبر دور مي كند: الصلاة بيت الإخلاص و تنزيهٌ عن الكبر[10] =================== [1]ـ از رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم؛ الكافي، ج 3، ص 270؛ بحار الانوار، ج 79، ص 310. [2]ـ از رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم؛ ثواب الاعمال، ص 532؛ بحار الانوار، ج 79، ص 217. [3]ـ غرر الحكم، ص 175. [4]ـ از امام سجاد(عليه‌السلام)؛ الامالي، صدوق، ص 302؛ بحار الانوار، ج 81، ص 248؛ ج 71، ص 4. [5]ـ غرر الحكم، ص 175. [6]ـ از امام صادق (عليه‌السلام)؛ الكافي، ج 3، ص 264، كتاب الصلاة، باب فضل الصلاة، ح 2. در آخرين وصيت اميرمؤمنان (عليه‌السلام) نيز آمده است: الله الله في الصلاة فإنّها عمود دينكم (نهج البلاغه، نامه 47). چنان كه امام صادق (عليه‌السلام) در آخرين لحظات با فراخواندن نزديكان خود و سفارش آن ها به نماز، فرمود: شفاعت ما به سبك شمارندگان نماز نمي رسد: عن أبي بصير قال: دخلتُ علي أُمّ حميدة اُعزّيها بأبي عبدالله الصادق (عليه‌السلام) فبكت و بكيتُ لبكائها، ثمّ قالت: يا أبامحمد لو رأيتَ أباعبدالله (عليه‌السلام) عند الموت لرأيتَ عجباً فتح عينيه ثم قال: أجمعوا إليّ كلّ مَن بيني و بينه قرابةٌ. قالت: فلم نترك أحداً إلاّ جمعناه قالت: فنظر إليهم ثمّ قال: إنّ شفاعتنا لاتنال مستخفّاً بالصلاة (الامالي، صدوق، ص 391؛ بحار الانوار، ج 81، ص 234، ح 10). [7]ـ رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم فرمود: إنّ عمود الدين الصلاة و هي أول ما ينظر فيه من عمل ابن آدم فإن صحّت نظر في عمله و إن لم تصحّ لم ينظر في بقيّة عمله (تهذيب الاحكام، ج 2، ص 237؛ بحار الانوار، ج 82، ص 227). [8]ـ سوره حج، آيه 41. [9]ـ سوره مدثّر، آيات 42 ـ 43. [10]ـ بحار الانوار، ج 75، ص 183. 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (3) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a @rahighemakhtoom eitaa.com/rahighemakhtoom 🔅🔅🔅 ◽️و نمازگزار مورد حسادت ابليس قرار مي گيرد زيرا وي را پوشيده در رحمت الهي مي بيند، و خود را از آن محروم: إذا قام الرجل إلي الصلاة أقبل [إليه ] إبليس ينظر إليه حسداً لما يري من رحمة الله التي تغشاه [1]، اكسيري است كه در هر چيزي اثر مي كند: إنّ الإنسان إذا كان في الصلاة فإنّ جسده و ثيابه و كل شي ء حوله يسبّح [2] ▫️و برترين مقرّب انسان به ربّ العالمين است: سئلت أباعبدالله (عليه‌السلام) عن أفضل ما يتقرب به العباد إلي ربّهم و أحبّ ذلك إلي الله عزّ وجلّ ما هو؟ فقال (عليه‌السلام): ما أعلم شيئاً بعد المعرفة أفضل من هذه الصلاة، ألا تري أنّ العبد الصالح عيسي بن مريم قال:(واَوصني بِالصَّلوة... ).[3]اين عمل صالح ماندگار: سئلت أباعبدالله (عليه‌السلام) عن (البقيت الصّلِحت)[4]فقال (عليه‌السلام): هي الصلاة فحافظوا عليها[5] ◽️به شمار درجات نمازگزاران درجه دارد و حتي نمازهاي يك نمازگزار نيز با يكديگر متفاوت اند؛ چه بسا نمازگزاري كه با نماز خود به آسمان ها سفر مي كند و نمازگزاري ديگر با نماز خود از زمين بركنده نمي شود، چنان كه رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم فرمود: إنّ الرجلين من اُمتي يقومان في الصلاة وركوعهما و سجودهما واحد و أنّ ما بين صلاتيهما مثل ما بين السماء و الأرض. [6] سرّ اين تفاوت بر پايه گفتار امام صادق (عليه‌السلام) آن است كه نماز حدود فراواني دارد كه هريك از آن ها دري براي تقرب به خداست: للصلاة أربعة آلاف حدّ و في رواية اُخري للصلاة أربعة آلاف باب. [7] ◽️قرآن كريم همگان را به اقامه نماز سفارش كرده است: (واَقيموا الصَّلوة)[8] ليكن نه هيچ كس به اندازه پيشوايان معصوم (عليهم‌السلام) به ظرايف و لطايف حدود مورد اشاره آن آشنايي دارد و نه كسي به قدر آن زمامداران پاكي (عليهم‌السلام) در به كار بستن دقيق آن ها توفيق پيدا مي كند، چنان كه نماز و عبادتشان از لحاظ كميت و كيفيت بي بديل است، از اين رو آن ذوات قدسي (عليهم‌السلام) تنها كساني اند كه با اطمينان كامل و بي هيچ قيد و شرطي مي توان به آنان گفت كه «شما نماز را اقامه كرديد و حقيقت نمازيد» و بر اين مطلب شهادت داد. =================== [1]ـ از اميرمؤمنان (عليه‌السلام)؛ كتاب الخصال، ص 632؛ بحار الانوار، ج 79، ص 207. [2]ـ از اميرمؤمنان (عليه‌السلام)؛ علل الشرايع، ج 2، ص 31؛ بحار الانوار، ج 79، ص 213. [3]ـ الكافي، ج 3، ص 264. [4]ـ سوره مريم، آيه 76. [5]ـ تفسير العياشي، ج 2، ص 353؛ بحار الانوار، ج 79، ص 222، ح 1. [6]ـ از رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم؛ عوالي اللئالي، ج 1، ص 322؛ بحار الانوار، ج 81، ص 249. بر اين اساس است كه انسان هاي كامل با نماز خود به معراج مي روند و افزون بر قبول شدن نماز، خودشان مقبول درگاه احديت واقع مي شوند و برخي بايد به وساطت آن انسان هاي برگزيده و شفاعت آن ها نمازشان را به درگاه الهي عرضه كنند. امام صادق (عليه‌السلام) فرمود: إذا قمتَ إلي الصلاة فقل: اللهمّ إنّي اُقدّم إليك محمداًصلي الله عليه و آله و سلم بين يدي حاجتي و أتوجّه به إليك فاجعلني به وجيهاً عندك في الدنيا و الآخرة و من المقرّبين إجعل صلاتي به مقبولة... (الكافي، ج 3، ص 309، كتاب الصلاة، باب القول عند دخول المسجد... ، ح 3). [7]ـ الكافي، ج 3، ص 272، كتاب الصلاة، باب فرض الصلاة، ح 6. البته اكثر اين حدود ـ جز واجبات ـ به گونه اي اند كه تركشان موجب مؤاخذه نمي گردد [از اين رو در روايت ديگري از آن حضرت رسيده است: للصلاة أربعة آلاف حدّ لستَ تؤاخذ بها (كنز الفوائد، ج 2، ص 223؛ بحار الانوار، ج 81، ص 250)]، ليكن ترديدي نيست كه انجام آن ها موجب ترفيع درجه مي شود. [8]ـ سوره بقره، آيه 43. ☘️☘️☘️ 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (4) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a @rahighemakhtoom eitaa.com/rahighemakhtoom 🔅🔅🔅 تذكّر: عبادت خدا سلوك به سوي اوست و در مسير معنوي سالك و مسلك متحدند، زيرا سالك با عقيده، خُلق و فعل عبادي سفر مي كند و همه اين امور ياد شده از شئون خود سالك شمرده مي شوند، بنابراين راه تقرّب از رونده متقرّب جدا نيست و عابد و عبادت با هم ارتباط وجودي دارند؛ و چون نماز انسان كامل و عبادت او كامل ترين نمازهاست، استوارترين عمود دينْ نماز انسان كامل يعني اهل بيت عصمت و طهارت (عليهم‌السلام) است، از اين جهت مي توان آن ذوات قدسي (عليهم‌السلام) را حقيقت صلات دانست، چنان كه حقيقت عبادت هاي ديگر نيز هستند. پس اگر از آنان به عنوان «حقيقت نماز» ياد شده كاملاً صحيح و پذيرفته است. 1. تفاوت اقامه نماز با خواندن آن قرآن به حكمت ستوده و به آن متّصف شده است: (والقُرءانِ الحَكيم).[1]تمامِ معارفِ كتابِ حكمت، داخلي هماهنگ و خارجي هدفمند دارد. رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم از نماز به عنوان عمود دين و ستون آيين الهي ياد كرده است: الصلاة عمود الدين. [2] برنامه منسجم متون ديني، همانا توصيه به «اقامه نماز» و برپا داشتن آن است؛ نه خواندن آن يا نمازگزار بودن: (اَقِمِ الصَّلوةَ لِدُلوكِ الشَّمس)[3]؛(اَقيموا الصَّلوة)[4]؛ (اَقِمنَ الصَّلوة).[5]سرّ اين فرق گذاري آن است كه اگر در تعبيرهاي قرآني عنوان «خواندن» به كار مي رفت با حكيمانه بودن اين كتاب متقن هماهنگ نبود، زيرا عمود را بايد برافراشت، نه آنكه قرائت كرد. بر اين اساس، سفارش قرآن كريم درباره نماز همگي به «اقامه» ناظر است نه قرائت يا چيز ديگر. دليل اين اهتمام آن است كه نماز خواندن حتي نمازگزار بودن غير از اقامه نماز است، چرا كه اولي با يك بار نماز خواندن و دومي با استمرار آن ـ هرچند كه حدود آن مراعات نشود ـ محقق مي شود؛ اما اقامه نماز و برپا داشتن آن بسيار دشوار است. ============ [1]ـ سوره يس، آيه 2. [2]ـ الامالي، صدوق، ص 511؛ وسائل الشيعه، ج 4، ص 27، مسلسل 4424، كتاب الصلاة، ابواب اعداد الفرائض، باب تحريم الاستخفاف بالصلاة و التهاون بها، ح 12. [3]ـ سوره اسراء، آيه 78. [4]ـ سوره بقره، آيه 43. [5]ـ سوره احزاب، آيه 33. ☘️☘️☘️ 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی)

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (5) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a @rahighemakhtoom eitaa.com/rahighemakhtoom 🔅🔅🔅 ⏹ با اينكه فضايل، آثار و بركات اصلي نماز از آن اقامه اين عبادت بي نظير است: (هُدًي لِلمُتَّقين ... ويُقيمونَ الصَّلوة)[1]؛ (اِنَّ الَّذينَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّلِحتِ واَقاموا الصَّلوةَ... لَهُم اَجرُهُم عِندَ رَبِّهِم ولاخَوفٌ عَلَيهِم ولاهُم يَحزَنون)[2]؛ (والَّذينَ يُمَسِّكونَ بِالكِتبِ واَقاموا الصَّلوةَ اِنّا لانُضيعُ اَجرَ المُصلِحين)[3]؛ (فَاِن تَابوا واَقاموا الصَّلوةَ... فَخَلّوا سَبيلَهُم)[4]؛ (فَاِن تَابوا واَقاموا الصَّلوةَ... فَاِخونُكُم فِي الدّين).[5] در حالي كه در كنار تمجيد و ستايش از برخي نمازگزاران: (اِنَّ الاِنسنَ خُلِقَ هَلوعا ... اِلاَّالمُصَلّين)[6]بعضي ديگر را مذمّت: (فَوَيلٌ لِلمُصَلّين اَلَّذينَ هُم عَن صَلاتِهِم ساهون)[7]و از خواندن نماز و نزديك شدن به آن در برخي شرايط و حالات نهي كرده است: (لاتَقرَبوا الصَّلوةَ واَنتُم سُكري... )[8] ، از اقامه نماز هرگز بازنداشته است و اين بدان جهت است كه نماز خواندن يا نمازخوان بودن با ميگساري، بي توجه بودن به نماز، به قعر جهنم سقوط كردن و... سازگار است؛ اما اقامه نماز با گناه و غفلت جمع نمي شود: (اَقِمِ الصَّلوةَ اِنَّ الصَّلوةَ تَنهي عَنِ الفَحشاءِ والمُنكَر)[9]، زيرا اقامه نماز تنها به انجام دادن واجبات فقهي كه موجب اسقاط تكليف مي شود، تحقق نمي يابد، بلكه به آداب و شرايط ديگري وابسته است. ◽️امين الاسلام طبرسي مي گويد: اقامه بازار به تعطيل نكردن خريد و فروش آن است [نه باز بودن فروشگاه ها به تنهايي ][10]، بنابراين اقامه بازار به اين است كه در آن خريد و فروش يا همان مقصود اصلي از تشكيل بازار، رواج داشته باشد، در نتيجه اگر اهل بازار به گونه اي عمل كنند كه دادوستد در آن رواج نداشته باشد (تعطيل باشد)، نمي توان گفت كه اينان، بازار را اقامه كردند، هرچند فروشگاه ها به صورت شبانه روزي باز باشند. ◽️به سخن ديگر، زماني مي توان گفت كه فلان چيز اقامه شد كه مقصود اصلي از آن حاصل شود. بدين ترتيب، زماني نماز اقامه مي شود كه هدف از تشريع آن (نهي از فحشا و منكر، ياد خدا و... ) به دست آيد: قال رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم: إنّما فُرضت الصلاة و اُمر بالحج و الطواف و اُشعرت المناسك لإقامة ذكر الله [11] ================ [1]ـ سوره بقره، آيات 2 ـ 3. [2]ـ سوره بقره، آيه 277. [3]ـ سوره اعراف، آيه 170. [4]ـ سوره توبه، آيه 5. [5]ـ سوره توبه، آيه 11. [6]ـ سوره معارج، آيات 22 ـ 19. [7]ـ سوره ماعون، آيات 5 ـ 4. [8]ـ سوره نساء، آيه 43. [9]ـ سوره عنكبوت، آيه 45. جمله اِنَّ الصَّلوةَ تَنهي ... در حقيقت تعليل براي اَقِمِ الصَّلوة است. اين تعليل نشان مي دهد كه غفلت و اقامه نماز با يكديگر جمع نمي شوند؛ يعني نماز اگر اقامه شود، ناهي از فحشا و منكر است، چنان كه از ناهي فحشا و منكر بودن آن مي توان فهميد كه اقامه شده است، در حالي كه اين تلازم بين نماز خواندن و نهي از فحشا و منكر نيست؛ يعني ممكن است كسي نماز بخواند و همزمان با آن مرتكب فحشا و منكر نيز بشود. [10]ـ أقام القوم سُوقَهم: إذا لم يعطلوها من البيع و الشراء (مجمع البيان، ج 1 ـ 2، ص 121، ذيل آيه 3 بقره). [11]ـ عوالي اللئالي، ج 1، ص 323؛ المحجة البيضاء، ج 1، ص 350. ☘️☘️☘️ 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی)

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (6) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a @rahighemakhtoom eitaa.com/rahighemakhtoom 🔅🔅🔅 ⏪ و تحصيل اين هدف سامي(عالی) به آداب و شرايطي بيش از آنچه در فقه آمده، نيازمند است.[1] ▫ در تفسير منسوب به امام عسكري (عليه‌السلام) آمده كه مقصود از «اقامه صلاة» اتمام ركوع، سجده و حفظ وقت و حدود آن است و همچنين پرهيز كردن از چيزهايي كه آن را فاسد يا ناقص مي كند: (ويُقيمونَ الصَّلوة)[2] يعني بإتمام ركوعها و سجودها و حفظ مواقيتها و حدودها و صيانتها عمّا يفسدها أو ينقصها. [3] ▫ مقصود از اتمام ركوع و سجود، رعايت تأنّي در نماز است تا اذكار آن در حال آرامش بدن گفته شود و حفظ مواقيت، تنها به رعايت وقت نماز از حيث ادا و قضا نيست، بلكه به مواظبت بر اداي آن در اول وقت است، چنان كه مراد از حفظ حدود، رعايت آدابي است كه در ص 37 به عنوان درهاي تقرب به خدا به آن ها اشاره شد؛ اما چيزهايي كه نماز را فاسد يا ناقص مي كند و بايد از آن ها اجتناب كرد در دو بخش قابل شمارش است: ✅ 1. گناهاني مانند بي تولّي و تبرّي بودن [4]، منع زكات، سبك شمردن نماز، عاق والدين شدن، بي ورع بودن، مال مردم خوردن، غذاي حرام، ميگساري و... كه پيش از نماز انجام مي گيرند و در روايات از آن ها به عنوان مانع قبولي نماز ياد شده است. ============ [1]ـ اساساً تنظيم احكام در فقه كه چهارچوب هاي خاص خود را دارد، به گونه اي است كه براي همگان امتثال پذير باشد. ثمره عمل به اين احكام كه احكام ظاهريه ناميده مي شوند، اسقاط تكليف و مانند آن است،چنان كه مقصود از صحّت نزد آنان اسقاط تكليف،عدم وجوب اعاده و... است، در حالي كه در اين گونه مباحث و در نگاه اهل معرفت، مراد از صحّتْ مقبول درگاه خدا شدن و مراد از مقبوليتْ وصول به مقصود است، از اين رو به شرايطي سنگين تر از شرايط فقهي وابسته است (ر. ك: المحجة البيضاء، ج 1، ص 368؛ ج 2، ص 135). [2]ـ سوره بقره، آيه 3. [3]ـ بحارالانوار، ج 81، ص 231. 🔅🔅 [4]ـ در بسياري از روايات پذيرش ولايت امام عادل منصوب از سوي خدا شرط قبولي اعمال ذكر شده است، به گونه اي كه هيچ ثمري بر عبادت بي تولّي و تبرّي مترتب نمي شود. زراره از امام باقر(عليه‌السلام) نقل كرده است: ذروة الأمر و سنامه و مفتاحه و باب الأشياء و رضي الرحمن الطاعة للإمام بعد معرفته... أما لو أنّ رجلاً قام ليله و صام نهاره و تصدّق بجميع ماله و حجّ جميع دهره و لم يعرف ولاية وليّ الله فيواليه و يكون جميع أعماله بدلالته إليه ما كان له علي الله حقٌّ في ثوابه و لا كان من أهل الإيمان (الكافي، ج 2، ص 18؛ وسائل الشيعه، ج 1، ص 119، كتاب الطهارة، ابواب مقدمة العبادات، باب 29، ح 2). ابوحمزه ثمالي مي گويد: امام سجاد(عليه‌السلام) از ما پرسيد كدام نقطه زمين برتر است؟ گفتيم: خدا، رسول و پسر پيامبرصلي الله عليه و آله و سلم بهتر مي دانند. فرمود: برترين نقطه ميان ركن و مقام است. اگر انساني عمر نوح (عليه‌السلام) در امتش را داشته باشد و در اين مدت روزها روزه بگيرد و شب ها در اين نقطه به نماز بايستد و سپس بدون پذيرش ولايت ما خدا را ملاقات كند هيچ بهره اي از اين عبادات نخواهد برد (همان، ح 12، مسلسل 308). اين گونه احاديث نشان مي دهد كه نماز يك عبادت شخصي محض نيست كه تنها ثمرش تنظيم رابطه انسان با خالق باشد، بلكه افزون بر آن روابط اجتماعي و سياسي را نيز تنظيم مي كند. 🔅🔅 ☘️☘️☘️ 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی)

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (7) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a @rahighemakhtoom eitaa.com/rahighemakhtoom 🔅🔅🔅 ⏪2. گناهاني مانند غيبت و... كه حتي پس از نماز نيز موجب ضايع شدن آن مي شود. ◽️بنابراين، اقامه نماز تنها به خواندن آن نيست، بلكه به رعايت مجموعه اي از آداب، شرايط و بايد و نبايدهاي شرعي قبل و بعد از آن، وابسته است و بايد مواظبت كرد تا روح نماز از بين نرود؛ يا از كمال آن كاسته نشود. [1] ◽️به سخن ديگر، كسي كه در مجموعه زندگي خود پاي بند احكام شرعي است و همواره خود را در محضر خداي سبحان مي بيند و به قول سوته دل همداني هميشه (در هر كاري) در حال نماز است [2]، مي تواند اقامه كننده نماز باشد؛ نه كسي كه تنها به حمد و قُل هُوَ اللهُ... كارشان بي خوشا آنان كه دايم در نمازند...بهشت جاودان بازارشان بي (رباعيات باباطاهر، ص 1)هنگام رو به قبله ايستادن و ركوع و سجده كردن، خود را در حال نماز مي داند. ◽️اين نماز است كه آدمي را از فحشا و منكر باز مي دارد: (واَقِمِ الصَّلوةَ اِنَّ الصَّلوةَ تَنهي عَنِ الفَحشاءِ والمُنكَر)[1] و اقامه آن در زيارت جامعه و ساير زيارت ها به عنوان يكي از ويژگي هاي ائمه اطهار(عليهم‌السلام) دانسته مي شود. ☘️☘️☘️ 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی)

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (8) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a @rahighemakhtoom eitaa.com/rahighemakhtoom 🔅🔅🔅 ⏪2. ستون دين و اِمام اعمال ديني عمود دين شمردن نماز، پيام هايي اساسي و فراوان دارد؛ برخي از آن ها بدين شرح اند: ◽️أ. انسان براي در امان ماندن از گزند مهاجمان بيرون بايد به يك سايبان، مسكن، پناهگاه، خيمه و مانند آن پناهنده شود. ◽️ب. تاروپود اين پناهگاه و خيمه به دست توانمند نمازگزاران بافته و دوخته مي شود و چيزي جز مكتب وحياني توان فراهم كردن چنين ستوني را ندارد. ◽️ج. بي ترديد نماز هر كسي ستون دين همان شخص است، ليكن خيمه هاي كوچك در برابر تندباد حوادث توان مقاومت ندارند، از اين رو چاره اي جز پناهنده شدن به ستون هاي برافراشته و كلانِ خيمه بزرگ و سترگ دين (نماز جماعت، جمعه، عيد فطر و قربان) نيست، بنابراين با افراشتن عمود دين و استقرار خيمه آيين الهي بر تارك بستر آن مي توان پيام اميرمؤمنان، حضرت علي بن ابي طالب (عليه‌السلام) را دريافت كه تمام كارها را پيرو نماز دانست: واعلم أنّ كلّ شي ء من عملك تَبَعٌ لصلاتك [2]؛ يعني نماز كامل مايه كمال كارها و نماز درست، پايه درستي رفتارها و نماز تامّ، سبب تماميّت همه شئون فردي و اجتماعي نمازگزار خواهد بود. ======= [1]ـ سوره عنكبوت، آيه 45. [2]ـ نهج البلاغه، نامه 27، بند 15. ☘️☘️☘️ 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی)

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (9) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a @rahighemakhtoom eitaa.com/rahighemakhtoom 🔅🔅🔅 ⏺اين عمود (نماز)اگر به درستي اقامه شود، اَمام و پيشروِ اعمال عبادي ديگر مي شود و بر آن ها امامت خواهد داشت و در صعود به سوي معبود پيشروي و در رهبري رفتار و گفتار و كردار پيشگامي خواهد داشت، زيرا پيام كلام نوراني حضرت علي بن ابي طالب (عليه‌السلام) كه فرمود: همه كارهاي تو تابع نماز توست، همين امامت و پيشگامي است، از اين رو امام سجّاد(عليه‌السلام) هنگام دخول ماه مبارك رمضان نيايش ويژه اي درباره نماز دارد: اللّهم صلّ علي محمّد وآله! وَقِفْنا فيه علي مواقيت الصلوات الخمس بحدودها الّتي حَدَّدتَ وفروضها الّتي فرضت ووظائفها الّتي وظّفت وأوقاتها الّتي وقّت وأنزِلنا فيها منزلة المصيبين لمنازلها الحافظين لأركانها المؤدّين لها في أوقاتها علي ما سَنَّه عَبدُك ورسولُك صلواتك عليه وآله في ركوعها وسجودها وجميع فواضلها علي أتمّ الطهور وأسبغه وأبين الخشوع وأبلَغه. ⏹اهتمام به نماز كه عمود دين و اَمام و اِمام اعمال دين است براي آن است كه هنگام صعود آن به سوي خدا: (اِلَيهِ يَصعَدُ الكَلِمُ الطَّيِّبُ والعَمَلُ الصّلِحُ يَرفَعُه)مجموعه ارزشمندي از پرستش ها و نيايش ها كه قرآن صاعدند از «كارگاه تكليف» به «بارگاه تشريف» عروج مي كنند و اوج كمال بندگي را حائز مي شوند و در سفر «من الحق الي الخلق» بارقه هاي اميد و عفو و بخشش را به عنوان بهترين رهاورد به همراه مي آورند و همين سفرهاي متقابل، مايه تعامل بيشتر زميني ها با آسماني ها مي شود و انسان نمازگزار را فرشته منش و آثار ملكوتيان را در زميني ها ظاهر مي سازد، در نتيجه پيامدهاي عمود دين و همراهان اِمام اعمال عبادي (ساير اعمال ديني) نيز مبارك و مقبول خواهند بود. ⏺سرّ سفارش به دعا كردن پس از نماز همين است كه دعاي مقرون به اين عمود، آن را به اجابت قرين مي كند، از اين رو سيد ساجدان و زينت عابدان (عليه‌السلام) در دعاي به پدر و مادر كه احترام و اداي حقوقشان از اهميت ويژه اي برخوردار است چنان كه خداي سبحان تشكّر از آنان را در تِلوِ شكرگزاري از خود قرار داده و آن ها را مجراي فيض خالقيت معرفي فرموده است: (اَنِ اشكُر لي ولِولِدَيك)و بر اين اساس، مناسب است كه دعا در حق آن ها در فرصتي خاص واقع شود تا به اجابت مقرون باشد از ذات اقدس خداوند درخواست مي كند كه بعد از پايان نماز ياد پدر و مادر را از ذهنم بيرون نكن و سبب نسيان من مباش: اللهمّ لا تنسني ذكرهما في أدبار صَلَواتي وفي إنًا من آناء ليلي وفي كلّ ساعة من ساعات نهاري ؛خداوندا! توفيقم ده كه من ياد پدر و مادر را بعد از نمازها و در هيچ وقت از اوقات شبم و در هيچ لحظه از لحظه هاي روزم آن ها را فراموش نكنم. عنايت صريح به نماز، در اين دعا از آن جهت است كه دعا پس از آن به اجابت مقرون است. ☘️☘️☘️ 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی)

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (10) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a @rahighemakhtoom eitaa.com/rahighemakhtoom 🔅🔅🔅 ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل نماز دقّ الباب خانه خداست، هر كس در اين در زدن جدّي تر و پي گيرتر است، اميدش به گشوده شدن اين در و ديدن روي صاحب خانه و اكرام از سوي او بيشتر است. رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم فرمود: يا أباذر! إنّك مادمت في الصلاة فإنّك تقرع باب الملك [الجبار][ يكي از عمده ترين ادله عجله در نماز رسيدن به كارهاي دنيايي است تعبير جبّار (جبران كننده) در اين حديث شايد اشاره به اين باشد كه خداوند متعالي وقت اضافه اي را كه نمازگزار براي طولاني كردن آن مي گذارد، جبران مي كند.] و مَن يكثر قرع باب الملك يفتح [له ][ الامالي، طوسي، ص 529؛ بحارالانوار، ج 74، ص 78؛ ج 81، ص 259.]، چنان كه تمام توجه او بايد به در باشد كه به محض گشوده شدن جمال آن جميل مطلق را تماشا كند، تا مبادا لحظه اي از اين تماشا و اكرام غافل گردد. رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم فرمود: يا أباذر! ما من مؤمن يقوم إلي الصلاة إلاّ تناثر عليه البرّ ما بينه و بين العرش و وكّل الله به ملكاً ينادي يا ابن آدم لو تعلم ما لك في صلاتك و مَن تناجي ما سئمت و لا التفتّ [ما انفتلت ][ الامالي، طوسي، ص 529؛ بحار الانوار، ج 47، ص 87؛ انفتال به معناي انصراف و رو برگرداندن است، چنان كه ماسئمت ولا التفتّ به معناي خسته نشدن و به چيزي ديگر توجه نكردن است.]، بنابراين حضور قلب هر كسي در نماز و حالات او در اين سفر روحاني به مقدار معرفت او بستگي دارد: تو و طوبي و ما و قامت يار فكر هر كس به قدر همت اوست [ديوان غزليات حافظ، ص 79، غزل 56.] ☘️☘️☘️ 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی)

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (11) #نماز_مومنانه https://eitaa.com/joinchat/2064187463Cd20ca8382a @rahighemakhtoom eitaa.com/rahighemakhtoom 🔅🔅🔅 ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل آن كس كه در نماز انگيزه اي جز اسقاط تكليف، راحت شدن، بار سنگيني را بر زمين نهادن و مانند آن ندارد هرگز نمي تواند حال كسي را دريابد كه خود را در حضور مالك و ملك بي چون و چراي هستي مي بيند، بلكه تصور هم نمي تواند بكند. 📂پيشوايان معصوم (عليهم‌السلام) در نماز حالات خوشي داشتند كه به برخي از آن ها اشاره مي كنيم: ▫️نماز پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم: از عايشه نقل شده است: همواره پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم چنين بود كه هنگام گفت وگوي با ما اگر متوجه داخل شدن وقت نماز مي شد، اشتغال به عظمت خدا و ياد او چنان دگرگونش مي كرد كه گويا ما را نمي شناسد و ما او را نمي شناسيم: كان رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم يحدّثنا و نحدّثه فإذا حضرت الصلاة فكأنّه لم يعرفنا و لم نعرفه اشتغالاً بعظمة الله. [بحار الانوار، ج 81، ص 258.] ▫️نيز آمده است: هنگامي كه به نماز مي ايستاد از خوف خدا رنگش دگرگون مي شد و صدايي چون صداي ديگ در حال جوشش از قلب آن حضرت شنيده مي شد: كان النبي صلي الله عليه و آله و سلم إذا قام إلي الصلاة يربدّ وجهه خوفاً من الله تعالي و كان لصدره أو لجوفه أزيزٌ كأزيز المِرجَل [بحار الانوار، ج 81، ص 248.] ▫️و همانند لباسي افتاده در گوشه اي بي حركت مي شد: إنّ النبي صلي الله عليه و آله و سلم كان إذا قام إلي الصلاةكأنّه ثوبٌ ملقي [فلاح السائل، ص 289؛ بحار الانوار، ج 81، ص 248.]، ▫️چنان كه مشتاقانه انتظار داخل شدن وقت آن را مي كشيد و مراقب آن بود و هنگامي كه وقتش داخل مي شد به بلال مي فرمود: با اذان گفتن خود ما را راحت كن: رُوي أنّ النبي صلي الله عليه و آله و سلم كان ينتظر دخول وقت الصلاة و يقول: أرحنا يا بلال![ مفتاح الفلاح، ص 182. نيز ر. ك: بحار الانوار، ج 80، ص 16.] ☘️☘️☘️ 👈🏾ادامه دارد👈🏾 🔅تفسیر و قرآن پژوهشی)

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (12) #نماز_مومنانه 🔅🔅🔅 ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ◽️نماز علي (عليه‌السلام): اميرمؤمنان (عليه‌السلام) هنگام نماز به گونه اي بود كه گويا همانند ستون يا بناي بي حركت مي ايستاد و در ركوع و سجود همانند كسي كه پرنده بر سرش نشسته است، آرام بود. ▫️ هيچ كس جز علي بن ابي طالب و سيدالساجدين (عليهماالسلام) نمي توانست با نماز خود نماز رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم را ترسيم كند: عن علي (عليه‌السلام) أنّه كان إذا دخل الصلاة كان كأنّه بناءٌ ثابتٌ أو عمودٌ قائمٌ لايتحرّك و كان ربّما ركع أو سجد فيقع الطير عليه و لم يطق أحدٌ أن يحكي صلاة رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم إلاّ علي بن أبي طالب و عليّ بن الحسين (عليهماالسلام)[ دعائم الاسلام، ج 1، ص 208؛ بحار الانوار، ج 81، ص 265.]، ▫️چنان كه گفته اند: هنگام نماز مي لرزيد و رنگش تغيير مي كرد و وقتي از علت آن مي پرسيدند، مي فرمود: وقت اداي امانتي فرارسيد كه خداوند آن را بر آسمان ها و زمين عرضه كرد... : كان علي بن أبي طالب (عليه‌السلام) إذا حضر وقت الصلاة يتزلزل و يتلوّن فيقال له: ما لك يا أميرالمؤمنين؟ فيقول: جاء وقت أمانة الله التي عرضها علي السماوات و الأرض فأبين أن يحملنها و أشفقن منها و حملها الإنسان؛ فلا أدري اُحسن أداء ما حمّلتُ أم لا. [بحار الانوار، ج 81، ص 248.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (13) #نماز_مومنانه 🔅🔅🔅 ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ◽️نماز حضرت زهرا(عليهاالسلام): صديقه كبرا(عليهاالسلام)هنگام نماز نفس هايش به شماره مي افتاد: و كانت فاطمة(عليهاالسلام)تنهج في الصلاة من خيفة الله تعالي. [عدة الداعي، ص 185؛ بحار الانوار، ج 81، ص 258.] ▫️وقتي در محراب عبادتش مي ايستاد، نورش براي فرشتگان آسمان مي درخشيد، چنان كه نور ستارگان براي زمينيان مي درخشد و خداوند به فرشتگان مباهات مي كند كه ببينيد بنده ام چگونه از ترس من مي لرزد: متي قامت في محرابها بين يدي ربّهاغ آ زهر نورها لملائكة السماء كما يزهر نور الكواكب لأهل الأرض و يقول الله عزّوجلّ لملائكته: يا ملائكتي انظروا إلي أمتي فاطمة سيدة إمائي قائمةٌ بين يديّ، ترتعد فرائصها من خيفتي. [بحار الانوار، ج 43، ص 172، ح 13.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (13) #نماز_مومنانه 🔅🔅🔅 ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ▫️نماز امام مجتبي (عليه‌السلام): امام مجتبي (عليه‌السلام) نيز در حالتي مشابه اميرمؤمنان (عليه‌السلام) در پاسخ علت آن فرمود: سزاوار است كسي كه مي خواهد در برابر خداي تعالي بايستد رنگش تغيير كند: و كان الحسن (عليه‌السلام) إذا فرغ من وضوئه تغيّر لونه. فقيل له في ذلك فقال: حقٌّ علي مَن أراد أن يدخل علي ذي العرش أن يتغيّر لونه. [عدة الداعي، ص 185؛ المحجة البيضاء، ج 1، ص 351.] ▫️و هنگامي كه به در مسجد مي رسيد سرش را به طرف آسمان مي گرفت و مي گفت: خدايا! مهمان تو بر در خانه توست. اي محسن! بنده زشت كارت نزد تو آمده است، به حق زيبايي هايي كه نزد توست از زشتي هاي او درگذر: كان (عليه‌السلام) إذا بلغ باب المسجد رفع رأسه و يقول: إلهي ضيفك ببابك، يا محسن! قد أتاك المسي ء فتجاوز عن قبيح ما عندي بجميل ما عندك يا كريم. [مناقب آل ابي طالب، ابن شهرآشوب، ج 4، ص 17.] ▫️همواره پس از نماز صبح كاري جز ذكر گفتن نمي كرد و سخني نمي گفت: إنّ الحسن (عليه‌السلام) كان إذا فرغ من الفجر لم يتكلّم حتّي تطلع الشمس. [مناقب آل ابي طالب، ابن شهرآشوب، ج 4، ص 17.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای #مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (13) #نماز_مومنانه 🔅🔅🔅 ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ◽️ نماز امام حسين (عليه‌السلام): ابن اثير امام حسين (عليه‌السلام) را به عنوان كثير الصوم، كثير الصلاه، كثير الحج، كثير الصدقه و... ستوده است: كان الحسين» فاضلاً كثير الصوم و الصلاة و الحجّ و الصدقة و أفعال الخير جميعها[اسد الغابه، ج 2، ص 27، ش 1173، الحسين بن علي[عليه‌السلام].]، به گونه اي كه امام سجاد(عليه‌السلام) مي فرمود كه پدرم پيوسته در هر شبانه روز هزار ركعت نماز مي خواند: إنّه كان يصلّي في اليوم و الليلة ألف ركعة.[ ترجمه تاريخ يعقوبي، ج 2، ص 184.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای #مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (13) #نماز_مومنانه 🔅🔅🔅 ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ◽️نماز امام سجاد(عليه‌السلام): سيد ساجدان (عليه‌السلام) نيز در حالتي مشابه حالت اميرمؤمنان (عليه‌السلام) در پاسخ مي فرمود: آيا مي دانيد كه در برابر چه كسي مي خواهم بايستم؟: روي عن علي بن الحسين (عليهماالسلام) أنّه كان إذا حضر الوضوء [توضّأ] اصفرّ لونه فيقول له أهله: ما هذا الذي يعتادك [يعتارك ] عند الوضوء؟ فيقول: ما تدرون بين يدي مَن [اُريد أن ] أقوم؟[ عوالي اللئالي، ج 1، ص 324؛ المحجة البيضاء، ج 1، ص 351.] 🔹ابوحمزه ثمالي امام سجاد(عليه‌السلام) را ديد كه در حال نماز عبا از دوشش افتاده است و آن حضرت به آن اعتنا نمي كند. پس از نماز از آن حضرت علت را پرسيد و امام سجاد(عليه‌السلام) فرمود: واي بر تو! آيا مي داني در مقابل چه كسي ايستاده بودم؟ نماز بنده جز آن مقدار كه توجه قلبي دارد، پذيرفته نمي شود. ابوحمزه گفت: فدايت شوم! پس ما هلاك شديم. فرمود: نه؛ اين كمبودها را خداوند با نافله هايتان جبران مي كند: رأيت علي بن الحسين (عليهماالسلام) يصلّي فسقط ردائه عن منكبه فلم يسوّه حتّي فرغ من صلاته قال: فسئلته عن ذلك فقال: ويحك! أتدري بين يدي مَن كنت؟إنّ العبد لاتقبل منه صلاة إلاّ ما أقبل فيها. فقلت: جعلتُ فداك! هلكنا. قال (عليه‌السلام): كلاّ! إنّ الله يتمّ ذلك بالنوافل. [المحجة البيضاء، ج 1، ص 352؛ ر. ك: بحار الانوار، ج 81، ص 265 و 237 ـ 238؛ ر. ك: دعائم الاسلام، ج 1، ص 209 ـ 210.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای #مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (13) #نماز_مومنانه 🔅🔅🔅 ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ◽️نماز امام سجاد(عليه‌السلام): 🔹امام سجاد(عليه‌السلام) در حال نماز بود كه يكي از فرزندان آن حضرت در چاه افتاد. مادر بچه سر چاه رفت و با گريه و زاري استغاثه مي كرد و از آن حضرت كمك مي خواست؛ اما آن امام همام با آنكه صداي گريه و اضطراب طفل و مادرش را مي شنيد، نماز خود را قطع نمي كرد... پس از آنكه نمازش را كامل به پايان رساند، سر چاه رفت و با آنكه عمق آن زياد بود، دستش را دراز كرد و كودك را در حالي كه مي خنديد از چاه بيرون آورد، بي آنكه لباس يا بدن بچه تر شده باشد؛ آن گاه به مادر طفل فرمود: ... اگر مي دانستي كه در مقابل چه كسي ايستاده بودم [انتظار نداشتي كه نمازم را رها كنم ]؛ اگر من از او رو برمي گرداندم او نيز از من رو برمي گرداند. آيا پس از او ترحم كننده ديگري مي توان يافت: ... لو علمتِ أنّي كنتُ بين يدي جبّار لو ملتُ بوجهي عنه لمال بوجهه عنّي؛ أفمن يري راحم بعده؟[ مناقب آل ابي طالب، ابن شهرآشوب، ج 4، ص 148؛ بحار الانوار، ج 81، ص 261.] 🔹امام صادق (عليه‌السلام) نيز فرمود: امام سجاد(عليه‌السلام) هنگامي كه به نماز مي ايستاد، رنگش تغيير مي كرد و هنگامي كه به سجده مي رفت سرش را بلند نمي كرد تا آنكه عرق مي كرد: كان علي بن الحسين (عليهماالسلام) إذا قام في الصلاة تغيّر لونه فإذا سجد لم يرفع رأسه حتّي يرفضّ عرقاً. [الكافي، ج 3، ص 300؛ المحجة البيضاء، ج 1، ص 352.] 🔹همچنين از پدر خود امام باقر(عليه‌السلام) نقل كرده است كه مي فرمود: پدرم امام سجاد(عليه‌السلام) هنگامي كه به نماز مي ايستاد، گويا ساقه درختي بود كه هيچ حركتي از خود نداشت، جز آن مقدار كه باد حركتش مي داد: كان أبي (عليه‌السلام) يقول: كان علي بن الحسين ـ صلوات الله عليهما ـ إذا قام في الصلاة كأنّه ساق شجرة لايتحرّك منه شي ءٌ إلاّ ما حرّكه الريح منه. [الكافي، ج 3، ص 300، كتاب الصلاة، باب الخشوع في الصلاة... ، ح 4.] 🔹ابان بن تغلب به امام صادق (عليه‌السلام) گفت: علي بن الحسين (عليهماالسلام) را ديدم كه وقتي به نماز مي ايستاد رنگش دگرگون مي شد. فرمود: چون مي دانست در مقابل چه كسي مي ايستد: إنّي رأيت علي بن الحسين (عليهماالسلام) إذا قام في الصلاة غشي لونه لون آخر فقال (عليه‌السلام) لي: والله! إنّ علي بن الحسين كان يعرف الذي يقوم بين يديه. [علل الشرايع، ج 1، ص 271؛ بحار الانوار، ج 81، ص 236.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای #مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (14) #نماز_مومنانه ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ◽️نماز امام باقر و امام صادق (عليهماالسلام): 🔹 امام باقر و امام صادق (عليهماالسلام) هنگامي كه به نماز مي ايستادند، رنگ چهره شان گاهي سرخ و گاهي زرد مي شد و مناجاتشان به گونه اي بود كه گويا خدا را مي ديدند: كان أبوجعفر و أبوعبدالله (عليهماالسلام) إذا قاما إلي الصلاة تغيّرت ألوانهما حمرة و مرّة صفرة و كأنّما يناجيان شيئاً يريانه. [علل الشرايع، ج 1، ص 271؛ بحار الانوار، ج 81، ص 236] 🔹صادق آل محمدصلي الله عليه و آله و سلم در اثناي نماز مدهوش مي شد و چون به حالت عادي بازمي گشت در پاسخ به سؤال اطرافيان در توجيه اين مدهوشي مي فرمود: آيه كريمه (اِيّاكَ نَعبُدُ واِيّاكَ نَستَعين)[ سوره حمد، آيه 5.]را آن قدر تكرار كردم كه گويا از قائل آن (تبارك و تعالي) شنيدم: روي أنّه (عليه‌السلام) كان يصلّي في بعض الأيام فخرّ مغشياً عليه في أثناء الصلاة! فسئل بعدها عن سبب غشيته؛ فقال (عليه‌السلام): مازلت اُردّد هذه الآية حتّي سمعتها من قائلها**[مفتاح الفلاح، ص 372؛ فلاح السائل، ص 107.]، 🔹چنان كه امام سجاد(عليه‌السلام) نيز هنگامي كه به آيه (ملِكِ يَومِ الدّين)[ سوره حمد، آيه 4.]مي رسيد آن قدر آن را تكرار مي كرد كه بيننده گمان مي كرد آن حضرت در آستانه مرگ قرار گرفته است: انّ مولانا زين العابدين (عليه‌السلام) و هو صاحب المقام المكين كان إذا قال (ملِكِ يَومِ الدّين) يكرّرها في قرائته حتّي [كان ] يظنّ مَن يراه أنّه أشرف علي مماته. [فلاح السائل، ص 206؛ بحار الانوار، ج 81، ص 247. تبيين اين گونه احاديث به كمك اصول برآمده از حديث قرب نوافل دشوار نيست.] ============== ** برخي از بزرگان اهل معرفت گفته اند كه زبان امام صادق (عليه‌السلام) در آن هنگام همانند درخت وادي طور بود كه اِنّي اَنَا الله‌ي (قصص، 30) از آن شنيده مي شد. عارف شبستري در اين باره چنين سروده است: درآ در وادي ايمن كه ناگاه/درختي گويدت اِنّي اَنَا الله‌/ روا باشد «أنا الحق» از درختي /چرا نبوَد روا از نيك بختي؟ (گلشن راز، ص 50) 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای #مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (15) #نماز_مومنانه ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ◽️نماز امام كاظم (عليه‌السلام): به گفته جاسوس دستگاه عباسي امام كاظم (عليه‌السلام) پس از آنكه وارد زندان هارون الرشيد شد مكرّر در دعاي خود مي گفت كه خدايا! تو مي داني كه من پيوسته از تو مي خواستم كه فراغتي براي من فراهم كني تا تو را عبادت كنم. خدايا! اين فراغت در زندان برايم فراهم شد پس تو را بر اين نعمت شكر مي كنم: كثيراً يقول في دعائه و هو محبوسٌ: اللّهمّ! إنّك تعلم أنّي كنت أسئلك أن تفرّغني لعبادتك، أللّهمّ و قد فعلتَ فلك الحمد[الارشاد، ج 2، ص 240، باب ذكر السبب في وفاته.]، از اين رو در زندان هارون پيوسته به عبادت مشغول بود به گونه اي كه تمام شب را به نماز، تلاوت قرآن و دعا مي گذراند و چهره اش را از محراب برنمي گرداند و بيشتر روزها را روزه مي گرفت: كان (عليه‌السلام) مشغولاً بالعبادة يحيي الليل كلّه صلاةً و قرائةً للقرآن و دعاءً و اجتهاداً و يصوم النهار في أكثر الأيام و لايصرف وجهه من المحراب. [الارشاد، ج 2، ص 240، باب ذكر السبب في وفاته.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای #مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (16) #نماز_مومنانه ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ⏪4. عبادت هاي بي بديل ◽️سخن درباره نماز علي (عليه‌السلام) همانند ديگر فضايل آن حضرت فراوان است كه به ذكر چند نمونه بسنده مي كنيم: 📂أ. «هشام بن عروه» از پدرش «عروة بن زبير»[ درباره دشمني عروة بن زبير با اميرمؤمنان (عليه‌السلام) ر. ك: ادب فناي مقربان، ج 5، ص 266.]چنين نقل مي كند: روزي در مسجد رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم نشسته بوديم كه از اعمال اهل بدر و بيعت رضوان سخن به ميان آمد. «ابودرداء» گفت: آيا بي رغبت ترين مردم به مال دنيا، وَرِع ترين و كوشاترين آن ها در عبادت را به شما معرفي كنم؟ گفتند: كيست؟ گفت: اميرمؤمنان علي بن ابي طالب [(عليه‌السلام)]. با اين سخن همه حاضران از وي رو برگرداندند. ◽️آن گاه يكي از انصار به ابودرداء گفت: سخني گفتي كه هيچ كس آن را نپسنديد! ابودرداء گفت: چيزي مي گويم كه ديدم، پس هر يك از شما نيز هرچه (از ديگران) ديده است، بازگو كند. شاهد بودم كه علي بن ابي طالب [(عليه‌السلام)] از دوستانش جدا و وارد نخلستان شد و به گونه اي از من دور گشت كه او را گم كردم. در حالي كه با خود مي گفتم به منزلش رفته است، صدايي محزون گوشم را نوازش كرد كه چنين مي گفت: إلهي! كم من موبقة حملتَ عنّي فقابلتَها بنعمتك و كم من جريرة تكرمتَ عن كشفها بكرمك! إلهي! إن طال في عصيانك عمري و عظم في الصحف ذنبي فما أنا مؤمل غير غفرانك و لا أنا براج غير رضوانك![ خدايا! چه معصيت هايي كه از من ديدي ولي با نعمت خود با آن مقابله كردي! چه جرائم و لغزش هايي كه از من ديدي و با كرم و لطف خود آن را آشكار نكردي! خدايا! عمر من در عصيان تو گذشت و در صحيفه هاي اعمال گناهانم سنگين شد؛ ليكن آرزويي جز غفران تو و اميدي جز رضوان تو ندارم!] ◽️صدا مرا به خود مشغول كرد و به دنبال خود برد؛ ناگهان ديدم علي بن ابي طالب [(عليه‌السلام)] است. بي آنكه خود را به وي نشان دهم لختي درنگ كردم. ديدم ركعاتي در آن دل شب نماز گزارد و سپس به دعا و گريه و شكايت به درگاه خدا روآورد. از جمله در مناجات خود گفت: إلهي! اُفكّر في عفوك فتهون عليّ خطيئتي ثمّ أذكر العظيم من أخذك فتعظم عليّ بليّتي ثمّ قال: آه! إن أنا قرأت في الصحف سيئةً أنا ناسيها و أنت محصيها فتقول: خذوه فيا له من مأخوذ لاتنجيه عشيرته ولاتنفعه قبيلته يرحمه الملأ إذا اُذن فيه بالنداء؛ ثمّ قال: آه! من نار تنضج الأكباد والكلي. آه! من نار نزاعةً للشوي. آه! من غمرة من ملهبات لظي! [ خدايا وقتي در عفو تو تأمل مي كنم خطاهايم را سبك مي انگارم و آن گاه كه به ياد شدت عذاب و گرفتار كردنت مي افتم، بدبختي هايم را بزرگ مي بينم! آه! از آن هنگامي كه گناهي را در صحيفه اعمالم بخوانم كه من آن را فراموش كرده و تو شمارش گر آن باشي و به فرشتگان عذاب بگويي كه او را بگيريد، چنان گرفتني كه عشيره اش وي را نجات نمي دهند و قبيله اش وي را نفعي نمي بخشند! اگر اجازه فرياد زدن به او داده شود [چنان فرياد خواهد زد كه ] همگان بر او ترحم كنند. آه از آتشي كه جگر و احشا را بريان مي كند! آه از آتشي كه دست و پا و پوست سر را مي بَرَد! آه از عذاب ها و دردها و رنج هاي برخاسته از شعله هايي كه زبانه مي كشد!] ◽️سپس در گريه فرو رفت. ناگهان ديدم صدا و حركت او قطع شد. با خود گفتم كه بر اثر بيداري زياد خوابش برده است؛ خوب است كه براي نماز صبح بيدارش كنم. به سراغش رفتم، ديد مانند چوب خشكي افتاده است. حركتش دادم، تكان نخورد. گفتم: (اِنّا لِلّهِ واِنّا اِلَيهِ رجِعون)[ سوره بقره، آيه 156.] ◽️به خدا سوگند علي بن ابي طالب [(عليه‌السلام)] مرد؛ آن گاه به منزلش آمدم تا خانواده اش را از مرگ وي خبر دهم. فاطمه [(عليهاالسلام)] گفت: در چه حالي بود و قصه چيست؟ ماجرا را گفتم. گفت: اي ابودرداء! او نمرده است، بلكه اين حالت همان مدهوشي اي است كه از ترس خدا براي وي رخ مي دهد؛ آن گاه آب آوردند و بر سر و روي او پاشيدند تا به حالت عادي بازگشت. به من كه مي گريستم نگريست و گفت: اي ابودرداء! گريه ات براي چيست؟ گفتم: از كاري كه با خود مي كردي. گفت: اگر مرا ببيني در حالي كه به حساب فراخوانده شدم و همه مجرمان به عذاب خود يقين پيدا كرده اند و فرشتگان خشمگين و شعله هاي خشن مرا احاطه كرده است و در مقابل مَلِك جبار ايستاده ام و دوستانم مرا تسليم كرده و اهل دنيا بر من ترحّم مي كنند و در مقابل كسي خواهم بود كه هيچ چيز بر او مخفي نمي ماند، بيش از حالا بر من خواهي گريست. در پايان ابودرداء گفت: به خدا سوگند! هيچ يك از اصحاب رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم را اين چنين نديدم. [الامالي، صدوق، ص 72 ـ 73، مجلس 18، ح 9؛ بحار الانوار، ج 41، ص 11 ـ 12، ح 1.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای #مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (17) #نماز_مومنانه ⏪3. نمونه هايي از نمازهاي كامل ⏪4. عبادت هاي بي بديل 📂ب. «ضرار بن ضمره ليثي» كه پس از شهادت اميرمؤمنان (عليه‌السلام) با اصرار معاويه به بيان حالات معنوي و عبادت هاي او پرداخت، صحنه اي را ترسيم كرد كه اشك از ديدگان پليد طاغوت شام و اولين پادشاه اموي [قلتُ لسفينة: إنّ بني اُمية يزعمون أنّ الخلافة فيهم، قال: كذب بنوا الزرقاء، بل هم ملوكٌ و أول الملوك معاوية (تاريخ الخلفاء، ص 185، في نبذ من اخبار معاوية).]جاري شد. ضِرار كه گويا طاقتش تمام شده بود با ديدگان گريان و اشك آلود مجلس را ترك كرد. ▫️سردسته تبهكاران اموي با حالتي رشك آلود به اطرافيان خود گفت: آيا كسي از شما حاضر است در فقدان من اين گونه وصفم كند؟ يكي از حاضران گفت: الصاحب علي قدر صاحبه. [كنايه از اينكه ميزان مدح و ثناي دوستان و همراهان انسان هماهنگ با قدر و منزلت خود اوست] ◽️به نقل شارح معتزلي كسراي عرب خطاب به ضرار گفت: خدا رحمت كند ابوالحسن را. آري، او اين گونه بود كه تو ستودي: فبكي معاوية و قال: رحم الله أباحسن، كان والله كذلك. [ارشاد القلوب، ج 2، ص 25؛ بحار الانوار، ج 41، ص 121. نيز ر. ك: ص 15.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای #مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (17) #نماز_مومنانه ⏪4. عبادت هاي بي بديل 📂ج. از امام صادق (عليه‌السلام) رسيده است كه علي (عليه‌السلام) در آخر عمرش شبانه روزي هزار ركعت نماز مي خواند. إنّ علياً في آخر عمره كان يصلّي في كلّ يوم و ليلة ألف ركعة. [الكافي، ج 4، ص 154؛] ◽️شايد معناي حديث اين باشد كه آن حضرت در تمام عمر چنين بود، زيرا كسي كه در دوران سالمندي و زمامداري چنين بود به طريق اولي در دوران قبل از آن كه دوران فراغت و نشاط جواني بود و فراغت بيشتري داشت، چنين بود. 📂د. در گرماگرم نبرد صفين ابن عباس ديد كه علي (عليه‌السلام) به آسمان مي نگرد، پرسيد چه مي كني؟ گفت: مي خواهم ببينم كه ظهر شده است تا نماز بخوانيم يا نه؟ ابن عباس گفت: اكنون وقت نماز است؟ فرمود: مگر براي غير نماز مي جنگيم؟: و كان (عليه‌السلام) يوماً في حرب صفين مشتغلاً بالحرب و القتال و هو مع ذلك بين الصَّفَين يراقب الشمس فقال له ابن عباس: يا أميرالمؤمنين ما هذا الفعل؟ قال (عليه‌السلام): أنظر إلي الزوال حتّي نصلّي فقال له ابن عباس: و هل هذا وقت صلاة؟ إنّ عندنا لشغلاً بالقتال عن الصلاة فقال (عليه‌السلام): علي ما نقاتلهم؟ إنما نقاتلهم علي الصلاة. [ارشاد القلوب، ج 2، ص 22 ـ 23.] حتي نماز شبش را هرگز ترك نكرد: ما تركت صلاة الليل منذ سمعت قول النبي صلي الله عليه و آله و سلم صلاة الليل نورٌ فقال ابن الكواء: و لا ليلة الهرير؟ قال: و لا ليلة الهرير. 📚[مناقب آل ابي طالب، ابن شهرآشوب، ج 2، ص 142؛ بحار الانوار، ج 41، ص 17. نيز ر. ك: ارشاد القلوب، ج 2، ص 22. «هرير» به معناي زوزه اي است كه بر اثر شدت سرما از سگ برمي خيزد. : صوته دون نباحه من قلّة صبره علي البرد (مجمع البحرين، ج 3، ص 518، «ه ر ر») اما ليلة الهرير يكي از شب هاي بسيار سخت صفين است [كه گويا ناله سربازان از شدت سختي به زوزه سگ تشبيه شده است ]، به گونه اي كه ضرب المثل براي سختي و تهاجم مشكلات شده است و بيشتر سربازان نماز را به اشاره خواندند... (منهاج البراعه، ج 15، ص 320) در عين حال اميرمؤمنان (عليه‌السلام) در آن شب 523 تكبير گفت و با هر تكبير يك نفر از سپاه شام را روانه جهنم كرد. شجاعي به آن حضرت برخورد نكرد، مگر خونش ريخته شد؛ قهرماني به سراغش نيامد، مگر قدمش لغزيد... (كشف الغمه، ج 1، ص 220؛ بحارالانوار، ج 32، ص 600). به گفته دهخدا اين عنوان بر شب سوم جنگ قادسيه نيز اطلاق شده است كه در آن اعراب به لشكر ايران حمله بردند و در تمام شب جنگ جريان داشت و بدان سبب آن را ليلة الهرير گفتند كه در تمام شب بانگ و آوازي شبيه بانگ سگ فضا را پر كرده بود (لغت نامه دهخدا، ج 13، ص 19881)، چنان كه «يوم الهرير» به روزي گفته مي شود كه بين «بكر بن وايل» و «تميم» جنگ درگرفت (اقرب الموارد، ج 2، ص 1384، «ه ر ر»)، ليكن آنچه در بيان اميرمؤمنان (عليه‌السلام) آمده است همان مصداق اول است.] 👈🏾ادامه دارد... 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

برشی از کتاب ادب فنای #مقربان حضرت آیت الله جوادی آملی ج6 در تفسیر #زیارت_جامعه کبیره (18) #نماز_مومنانه ⏪4. عبادت هاي بي بديل 💢كثرت عبادت ◽️آن حضرت(امام علی علیه السلام) به گونه اي بود كه امام چهارم (عليه‌السلام) كه از بسياري عبادت به سيد ساجدان و زينت عابدان ملقّب شده است در برابر آن اظهار عجز كرد: و أخذ زين العابدين (عليه‌السلام) بعض صحف عباداته فقرأ فيها يسيراً ثمّ تركها من يده تضجّراً و قال: مَن يقوي علي عبادة علي بن أبي طالب (عليه‌السلام)[ مناقب آل ابي طالب، ابن شهرآشوب، ج 2، ص 143؛ بحار الانوار، ج 41، ص 17.]و نشستن در مسجد را از آن جهت كه رضاي خدا در آن است بر نشستن در بهشت كه مايه رضاي خود اوست، ترجيح مي داد: الجلسة في الجامع خيرٌ لي من الجلسة في الجنة، فإنّ الجنة فيها رضي نفسي و الجامع فيه رضي ربّي. [ارشاد القلوب، ج 2، ص 24.] ◽️در حال نماز چنان به سوي خدا رو مي آورد كه از خويشتن غافل مي شد، به گونه اي كه اطرافيان تير جنگي را هنگام نماز از بدنش كشيدند، بي آنكه وي متوجه شود. وقتي پس از نماز ديد تير را از بدنش كشيدند به سبط اكبر(عليه‌السلام) فرمود: إن هي إلاّ فعلتك يا حسن؛ حسنم، اين كار توست. [همان، ص 22؛ نيز ر. ك: المحجة البيضاء، ج 2، ص 397.] بندگي آموز از آن آزاد مرد كَس خدا را بندگي چون او نكرد هان و هان همراه آن آزاد رو بگذر از مزدوري و آزاد شو چيست آزادي در اين ره؟ بندگي بندگي شد شاهي و فرخندگي طاعت مزدور بهر اُجرت است بنده را طاعت ز خوف و خشيت است زين نكوتر اينكه چون من بنده ام بندگي ها مي كنم تا زنده ام خويشتن بيني در اين ها اندر است طاعت احرار از اين ها برتر است طاعت آزادگان داني كه چيست؟ اينكه در نيت به جز معبود نيست چون كه او را اهل طاعت ديده اند طاعت او زين سبب بگزيده اند چون سزاوار نماز و طاعت است طاعت او خواجگي و حشمت است بنده بايد بودن اما اي پسر طاعت آزادگان باشد هنر طاعت احرار خواهند از شما ني ز قيد بندگي گشتن رها جويد از تو طاعت احرار را ني ز سر كردن برون افسار را[مثنوي طاقديس، ص 244.] ▫️در حالي كه در وصف ديگران بايد گفت: اين عبادت ها كه ما كرديم خوبش كاسبي است دعوي اخلاص با اين خودپرستي ها چه شد؟[ ديوان امام خميني(قدس‌سره)، ص 94. در كتاب هاي زير درباره نماز، اسرار و آداب آن و... به تفصيل بحث كرده ايم: اسرار الصلوة كه تحت عنوان رازهاي نماز به فارسي ترجمه شده است، مقدمه سرّ الصلوة امام خميني(قدس‌سره) و تفسير تسنيم ذيل آيات مربوط به نماز.] ▫️البته با توجه به اشتراك ائمه (عليهم‌السلام) در مشتركات امامت ساير پيشوايان معصوم (عليهم‌السلام) نيز با اندكي تفاوت اين گونه بوده اند، چنان كه به شهادت امام سجاد(عليه‌السلام) هزار ركعت نماز خواندن در شبانه روز سيره امام حسين (عليه‌السلام) نيز بود: كان [أبي ] يصلّي في اليوم و الليلة ألف ركعة[فلاح السائل، ص 470؛ بحار الانوار، ج 44، ص 196.] ◽️(همان طور كه گذشت) و مضمون روايت معروف امام صادق (عليه‌السلام) كه عبادت كنندگان را سه قسم كرد و خود را از گروه سوم دانست يعني از كساني كه خدا را از سر محبت مي پرستند: إنّ الناس يعبدون الله (عزّوجلّ) علي ثلاثة أوجه: فطبقة يعبدونه رغبةً في ثوابه فتلك عبادة الحرصاء و هو الطمع؛ و آخرون يعبدونه خوفاً من النار فتلك عبادة العبيد و هي رهبة؛ و لكنّي أعبده حبّاً له(عزّ وجلّ) فتلك عبادة الكرام [الامالي، صدوق، ص 41، مجلس 10، ح 4.]از اميرمؤمنان [نهج البلاغه، حكمت 237.]و امام حسين (عليهماالسلام)[ تحف العقول، ص 246؛ بحار الانوار، ج 75، ص 117]نيز رسيده است. 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom