#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (5) آیه 1و2 سوره قیامت
🔅🔅🔅
بسم الله الرحمن الرحيم
لا أ قسم بيوم القيمة(1)
و لا أ قسم بالنفس اللوامة(2)
1 - سوگند به روز قيامت .
2 - و سوگند به نفس لوامه ، وجدان بيدار و ملامتگر، (كه رستاخيز حق است ).
🌱🌱🌱
🔰در ميان اين دو سوگند (سوگند به روز قيامت و سوگند به وجدان بيدار) چه رابطه اى وجود دارد؟
🔹حقيقت اين است كه يكى از دلائل وجود (معاد) وجود (محكمه وجدان ) در درون جان انسان اسـت كـه به هنگام انجام كار نيك روح آدمى را مملو از شادى و نشاط مى كند، و از اين طريق بـه او پـاداش مـى دهـد، و بـه هـنـگـام انـجام كار زشت يا ارتكاب جنايت روح او را سخت در فـشـار قرار داده و مجازات و شكنجه مى كند، به حدى كه گاه براى نجات از عذاب وجدان اقدام به خودكشى مى كند.
يعنى در واقع وجدان حكم اعدام او را صادر كرده ، و به دست خودش اجرا مى كند!
▫️بـازتـاب (نـفـس لوامـه ) در وجـود انـسـانـهـا بـسـيـار وسـيع و گسترده ، و از هر نظر قابل دقت و مطالعه است ، و در بحث نكات اشاره بيشترى به آن خواهيم كرد.
🔹وقـتـى (عالم صغير) يعنى وجود انسان در دل خود محكمه و دادگاه كوچكى دارد، چگونه (عـالم كـبـيـر) بـا آن عـظمتش محكمه عدل عظيمى نخواهد داشت ؟ و از اينجا است كه ما از وجـود وجـدان اخـلاقـى پى به وجود رستاخيز و قيامت ميبريم و نيز از همينجا رابطه جالب ايـن دو سـوگـنـد روشـن مى شود، و به تعبير ديگر سوگند دوم دليلى است بر سوگند اول .
🔹در اينكه مراد از (نفس لوامه ) چيست ؟ مفسران تفسيرهاى مختلفى براى آن ذكر كرده اند، يك تفسير معروف همان است كه در بالا گفتيم ، يعنى وجدان اخلاقى كه انسان را به هنگام اعمال خلاف در اين دنيا ملامت مى كند، و به جبران و تجديد نظر وا مى دارد.
🔹تـفـسـير ديگر اينكه منظور ملامت كردن همه انسانها در قيامت نسبت به خويشتن است ، مؤ منان بـه ايـن جهت خود را ملامت مى كنند كه چرا اعمال صالح كم بجا آورده اند؟ و كافران از اين جهت كه چرا راه كفر و شرك و گناه پيموده اند؟
ديـگـر ايـنـكـه مـنـظـور تـنـهـا نـفـس كـافـران اسـت كـه در قـيـامـت آنـهـا را بـه خـاطـر اعمال سوءشان بسيار ملامت و سرزنش مى كند.
▫️ولى مناسب با آيه قبل و بعد همان تفسير اول است.
🔹آرى اين دادگاه وجدان آنقدر عظمت و احترام دارد كه خداوند به آن سوگند ياد مى كند، و آن را بـزرگ مـى شـمـرد، و بـه راسـتـى بـزرگ اسـت ، چـرا كـه يـكـى از عـوامـل مـهـم نـجـات انـسـان محسوب مى شود، به شرط آنكه وجدان بيدار باشد و بر اثر كثرت گناه ضعيف و ناتوان نگردد.
ايـن نكته نيز قابل توجه است كه به دنبال اين دو سوگند پراهميت و پرمعنى بيان نشده اسـت كـه براى چه چيز سوگند ياد شده ؟ و به اصطلاح (مقسم له ) محذوف است ، اين بـه خـاطـر آن اسـت كـه از سياق آيات بعد مطلب روشن است ، بنابراين ، آيات فوق چنين مـعـنى مى دهد (سوگند به روز قيامت ، و نفس لوامه كه همه شما در قيامت برانگيخته مى شويد و به سزاى اعمالتان مى رسيد).
▫️جـالب ايـنـكه به روز قيامت سوگند ياد شده كه قيامت و رستاخيزى هست ، اين به خاطر آن اسـت كـه مساءله رستاخيز آنچنان مسلم شمرده شده كه حتى در برابر منكران مى توان به آن سوگند ياد كرد.
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (6) آیه 3و4 سوره قیامت
🔅🔅🔅
ايحسب الانسن أ لن نجمع عظامه(3)
بلى قادرين على أ ن نسوى بنانه(4)
3 - آيا انسان مى پندارد كه استخوانهاى او را جمع نخواهيم كرد؟
4 - آرى قادريم كه (حتى خطوط سر) انگشتان او را موزون و مرتب كنيم .
🔰تفسير:
🔹در این آيـه به عنوان يك استفهام انكارى مى افزايد: (آيا انسان مى پندارد كه ما استخوانهاى او را جمع نخواهيم كرد)؟ (ايحسب الانسان ان لن نجمع عظامه ).
🔹آرى مـا قـادريـم كـه حـتـى انـگـشـتـان (خـطـوط سـر انـگـشـتـان ) او را دوباره به صورت اول موزون و مرتب كنيم (بلى قادرين على ان نسوى بنانه ).
🔹در روايـتـى آمـده است كه يكى از مشركان كه در همسايگى پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) زندگى مى كرد به نام (على بن ابى ربيعه ) خدمت حضرت (صلى الله عليه و آله و سلم ) آمد و از روز قيامت سؤ ال كرد كه چگونه است ؟ و كى خواهد بود؟ سپس افزود: اگـر آن روز را مـن بـا چشم خودم . ببينم باز تصديق تو نمى كنم ، و به تو ايمان نمى آورم ! آيا ممكن است خداوند اين استخوانها را جمع آورى كند؟ اين باور كردنى نيست !
🔹اينجا بود كه آيات فوق نازل شد و به او پاسخ گفت و لذا پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سـلم ) دربـاره ايـن مـرد لجـوج مـعـانـد مـى فـرمـود: اللهـم اكـفـنى شر جارى السوء (خداوندا شر اين همسايه بد را از من دور كن ).
🔹نـظـيـر ايـن معنى در آيات ديگر قرآن نيز به چشم مى خورد، از جمله در آيه 78 سوره يس مى خوانيم : يكى از منكران معاد قطعه استخوان پوسيده اى را بـه دسـت گـرفـته بود و به پيغمبر مى گفت من يحيى العظام و هى رميم : (چه كسى اين استخوانها را زنده مى كند در حالى كه پوسيده است )؟
🔹ضمنا تعبير به (يحسب ) (از ماده (حسبان ) به معنى گمان ) اشاره به اين است كه ايـن مـنكران هرگز به گفته خود ايمان نداشتند بلكه تنها بر پندار و گمانهاى واهى و بى اساس تكيه مى كردند.
اما ببينيم چرا مخصوصا روى استخوانها تكيه شده است ؟ اين به خاطر آن است كه اولا دوام اسـتـخـوان بـيـش از سـايـر اعـضـا مى باشد، و لذا هنگامى كه بپوسد و خاك شود و ذرات غبارش پراكنده گردد اميد بازگشت آن در نظر افراد سطحى كمتر است .
🔹ثـانـيـا اسـتخوان مهمترين ركن بدن انسان مى باشد، چرا كه ستونهاى بدن را استخوانها تـشـكـيـل مـى دهند، و تمام حركات و جابجائى و فعاليتهاى مهم بدن به وسيله استخوانها انـجـام مـى گـيرد، كثرت و تنوع و اشكال و اندازه هاى مختلف استخوانها در بدن انسان از عـجـايـب خـلقـت خداوند محسوب مى شود، و ارزش يك مهره كوچك پشت انسان هنگامى ظاهر مى شود كه از كار بيفتد و مى بينيم كه تمام بدن را فلج مى كند.
▫️(بنان ) در لغت هم به معنى (انگشتان ) آمده ، و هم به معنى (سر انگشتان ) و در هر دو صورت اشاره به اين نكته است كه نه تنها خداوند استخوانها را جمع آورى مى كند، و به حال اول باز مى گرداند، بلكه استخوانهاى كوچك و ظريف و دقيق انگشتان را همه در سـر جاى خود قرار مى دهد، و از آن بالاتر خداوند حتى سر انگشتان او را به طور موزون به صورت نخست باز مى گرداند.
🔹ايـن تـعـبـيـر مـى تواند اشاره لطيفى به خطوط سر انگشت انسانها باشد كه مى گويند كمتر انسانى در روى زمين پيدا مى شود كه خطوط سر انگشت او با ديـگـرى يكسان باشد، يا به تعبير ديگر خطوط ظريف و پيچيده اى كه بر سر انگشتان هر انسانى نقش است معرف شخص او است ، و لذا در عصر ما مساءله (انگشت نگارى ) به صـورت عـلمـى در آمـده ، و بـه وسـيـله آن بـسـيـارى از مجرمان شناخته شده ، و جرمها كشف گـرديـده اسـت ، هـمـيـنقدر كافى است كه مثلا يك سارق هنگامى كه وارد اتاق يا منزلى مى شـود دسـت خـود را بـر دسـتـگـيـره در، يـا شـيـشـه اطـاق يـا قـفـل و صندوق بگذارد و اثر خطوط انگشتانش روى آن بماند، فورا از آن نمونه بردارى كرده ، با سوابقى كه از سارقان و مجرمان دارند مطابقه نموده و مجرم را پيدا مى كنند.
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
🍃🌹━═━⊰🍃🌹🍃⊱━═━🌹🍃
✔️ هر ذره حساب دارد!
🔰 هر یک #ذره و هر یک #لحظه در زندگی مؤمن #حساب دارد. یعنی ایمان این را به ما تعلیم میدهد. یعنی مؤمن حتی یک ذره از موجودیاش را و یک لحظه از زندگیاش را بیحسابوکتاب نباید رها کند؛ باید آن را بفهمد که چه کار میکند، درست خرج کند؛
🛑زیرا همین یک ذره در #قیامت یک جزئی از #شخصیت او است، یک جزئی از #سرنوشت او است: «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ» (زلزال، ۷) مثقال یعنی به قدر سنگینی؛ هر کسی عمل کند به سنگینی ذرهای- ذره که میدانید چیست؟ همین چیزی که در شعاع آفتاب که از شیشه میافتد، میلیونهایش را میبینید که در فضا معلقاند؛ هر یک از آنها ذره است؛ خب، این را توزین کنید، ببینیم وزنش چقدر است، سنگینیاش چقدر است؛ به سنگینیِ هر یکی از آنها- اگر شما کار خوبی کرده باشید، آنجا آن کار خوب را خواهید دید. «یَرَه»؛ خودِ آن کار را میبینید؛ آنجا مجسم میشود، و اگر به قدر سنگینی یکی از آن ذرهها کار بد انجام داده باشید، خودِ آن کار بد را آنجا خواهید دید؛ «وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ» (زلزال، ۸).
👤 #مقام_معظم_رهبری
📚 از کتاب #تفسیر_سورهی_حمد
📖 ص ۵۱
❣ #لَـیِّن_قَـلبی_لِوَلِیِّ_اَمرِک ❣
❣ #اللّٰھـُــم_عجِّل_لِوَلیڪَ_الفَرَجْ❣
🍃🌹━═━⊰🍃🌹🍃⊱━═━🌹🍃
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (7) آیه 5و6 سوره قیامت
🔅🔅🔅
بَلْ يُرِيدُ الْإِنْسَانُ لِيَفْجُرَ أَمَامَهُ(5) يَسْأَلُ أَيَّانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ(6)
(انسان شک در معاد ندارد) بلکه او میخواهد (آزاد باشد و بدون ترس از دادگاه قیامت) در تمام عمر گناه کند!(5)(از این رو) میپرسد: «قیامت کی خواهد بود»!
🔰تفسير:
🔹آيـه به يكى از علل حقيقى انكار معاد اشاره كرده مى فرمايد: چنين نيست كه انسان در قـدرت خـداونـد بـر جـمع استخوانها و زنده كردن مردگان ترديد داشته باشد، بلكه هـدفـش از انـكـار ايـن اسـت كـه مـادام العـمـر گـنـاه كـنـد (بل يريد الانسان ليفجر امامه ).
🔹او مى خواهد از طريق انكار معاد، كسب آزادى براى هر گونه هوسرانى و ظلم و بيدارگرى و گناه بنمايد، هم وجدان خود را از اين طريق اشباع كاذب كند، و هم در برابر خلق خدا مسؤ وليـتـى بـراى خـود قـائل نـبـاشـد چـرا كـه ايـمـان بـه مـعـاد و رسـتـاخـيـز و دادگـاه عـدل خـدا سـد عـظيمى است در مقابل هر گونه عصيان و گناه ، او مى خواهد اين لجام را بر گيرد و اين سد را در هم بشكند و آزادانه هر عملى را خواست انجام دهد.
🔹ايـن مـنـحـصـر بـه زمـانـهـاى گـذشـتـه نـبـوده اسـت ، امـروز هـم يـكـى از عـلل گـرايـش بـه مـاديـگرى و انكار مبدء و معاد، كسب آزادى براى فجور و گريز از مسؤ وليـتـهـا، و شـكـسـتـن هـر گـونـه قـانـون الهـى اسـت ، و گـرنـه دلائل مبدء و معاد آشكار است .
🔹در تـفـسير على بن ابراهيم آمده است كه در توضيح معنى اين آيه فرمود: يقدم الذنب و يؤ خـر التـوبـة و يـقـول سـوف اتـوب : آيه اشاره به كسى است كه گناه را مقدم مى دارد و توبه را به تاخير مى اندازد و مى گويد بعدا توبه خواهم كرد.
🔹بعضى نيز گفته اند منظور از (فجور) در آيه (تكذيب ) است ، بنابراين معنى آيه چنين مى شود: انسان مى خواهد قيامت و رستاخيز را كه در پيش روى او قرار دارد تكذيب كند، ولى تفسير اول مناسبتر است .
🔹و بـه دنـبـال آن مـى افـزايـد: لذا (مـى پـرسـد قـيـامـت كـى خـواهـد بـود)؟! (يسئل ايان يوم القيامة ).آرى او براى گريز از مسؤ ليتها استفهام انكارى درباره وقت قيام قيامت مى كند، تا راه را براى فجور خود بگشايد.
🔹ايـن نـكته لازم به يادآورى است كه سؤ ال آنها از وقت بر پا شدن قيامت نه به اين معنى اسـت كـه اصـل آن را قـبـول داشـتـنـد و از وقـت آن سـؤ ال مـى كـردنـد، بـلكـه ايـن سـؤ ال مـقـدمـه اى اسـت بـراى انـكـار اصـل قـيـامـت ، درسـت مـثـل ايـنـكه كسى مى گويد فلان شخص از سفر مى آيد و هنگامى كه طول كشيد و نيامد ديگرى كه منكر آمدن آن مسافر است مى گويد: پس اين مسافر كى خواهد آمد؟
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (8) نکته هایی در باره مراحل روح و نفس انسان و ...
🔅🔅🔅
🔰تفسير:
📋نكته ها:
⏪ 1 - (محكمه وجدان ) يا (قيامت صغرى )
🔹از قرآن مجيد به خوبى استفاده مى شود كه روح و نفس انسانى داراى سه مرحله است :
1️⃣1 - (نفس اماره ) يعنى روح سركش كه پيوسته انسان را به زشتيها و بديها دعوت مى كـنـد، و شـهـوات و فـجـور را در بـرابـر او زينت مى بخشد، اين همان چيزى است كه همسر عـزيـز مـصـر، آن زن هـوسـباز هنگامى كه پايان شوم كار خود را مشاهده كرد به آن اشاره نمود و گفت : و ما ابرى ء نفسى ان النفس لامارة بالسوء: (من هرگز نفس خود را تبرئه نمى كنم ، چرا كه نفس سركش همواره به بديها فرمان مى دهد) (سوره يوسف آيه 53).
2️⃣2 - (نـفـس لوامـه ) كه در آيات مورد بحث به آن اشاره شده ، روحى است بيدار و نسبتا آگاه ، ▪️هر چند هنوز در برابر گناه مصونيت نيافته گاه لغزش پيدا مى كند.و در دامان گناه مى افتد اما كمى بعد بيدار مى شود توبه مى كند و به مسير سعادت باز مـى گـردد، انـحـراف درباره او كاملا ممكن است ، ولى موقتى است نه دائم ، گناه از او سر مى زند، اما چيزى نمى گذرد كه جاى خود را به ملامت و سرزنش و توبه مى دهد.
▪️ايـن هـمـان چـيـزى اسـت كـه از آن به عنوان (وجدان اخلاقى ) ياد مى كنند، در بعضى از انـسـانـهـا بـسـيـار قـوى و نـيـرومـنـد اسـت و بـعـضى بسيار ضعيف و ناتوان ولى به هر حال در هر انسانى وجود دارد ديگر اينكه با كثرت گناه آن را به كلى از كار بيندازد.
3️⃣3 - (نـفـس مـطـمـئنـه ) يـعـنـى روح تـكـامل يافته اى كه به مرحله اطمينان رسيده ، نفس سركش را رام كرده ، و به مقام تقواى كامل و احساس مسؤ وليت رسيده كه ديگر به آسانى لغزش براى او امكان پذير نيست .
▪️ايـن هـمـان اسـت كـه در سـوره والفـجر آيه 27 و 28 مى فرمايد: يا ايتها النفس المطمئنة ارجعى الى ربك راضية مرضية : (اى نفس مطمئنه ! به سوى پروردگارت باز گرد، در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو)به هر حال اين (نفس لوامه ) چنانكه گفتيم رستاخيز كوچكى است در درون جان هر انسان كـه بـعـد از انـجـام يـك كـار نـيـك يـا بـد، بـلافـاصـله مـحـكـمـه آن در درون جـان تشكيل مى گردد و به حساب و كتاب او مى رسد.
▫️لذا گاه در برابر يك كار نيك و مهم چنان احساس آرامش درونى مى كند و روح او لبريز از شـادى و نـشـاط مـى شـود، كـه لذت و شـكـوه و زيـبـائى آن بـا هـيـچ بـيـان و قـلمـى قابل توصيف نيست .
▫️و به عكس ، گاهى به دنبال يك خلاف و جنايت بزرگ چنان گرفتار كابوس وحشتناك ، و طـوفـانـى از غم و اندوه مى گردد، و از درون مى سوزد، كه از زندگى به كلى سير مى شـود، و حـتى گاه براى رهائى از چنگال اين ناراحتى خود را آگاهانه به مقامات قضائى معرفى و به چوبه دار تسليم مى كند.
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (9) نکته هایی در باره دادگاه عالی وجدان...
🔅🔅🔅
🔰تفسير:
📋نكته ها:
⏪1 - (محكمه وجدان ) يا (قيامت صغرى )
🔹اين دادگاه عجيب درونى (وجدان)شباهت عجيبى به دادگاه رستاخيز دارد:
1️⃣1 - قاضى و شاهد و مجرى حكم در حقيقت در اينجا يكى است همانطور كه در قيامت چنين است : عـالم الغـيـب و الشـهادة انت تحكم بين عبادك خداوندا تو از اسرار پنهان و آشكار آگاهى و تو در ميان بندگانت قضاوت خواهى كرد (زمر - آيه 46).
2️⃣2 - ايـن دادگـاه وجـدان تـوصيه و رشوه و پارتى و پرونده سازى رائج بشرى را نمى پـذيـرد، هـمانطور كه درباره دادگاه قيامت نيز مى خوانيم : و اتقوا يوما لا تجزى نفس عن نـفـس شـيئا و لا يقبل منها شفاعة و لا يؤ خذ منها عدل و لا هم ينصرون : (از آن روز بترسيد كـه هـيـچـكـس بـجـاى ديـگرى مجازات نمى شود، و نه شفاعتى پذيرفته مى گردد، و نه فديه و رشوه اى ، و نه يارى مى شوند) (سوره بقره - آيه 48).
3️⃣3 - محكمه وجدان مهمترين و قطورترين پرونده ها را در كوتاهترين مدت رسيدگى كرده ، حكم نهائى خود را به سرعت صادر مى كند، نه استيناف در آن هست ، و نـه تـجديد نظر، و نه ماهها و سالها سرگردانى همانطور كه در دادگاه رستاخيز نيز مـى خوانيم : و الله يحكم لا معقب لحكمه و هو سريع الحساب . (خداوند حكم مى كند و حكم او رد و نقض نمى شود و حساب او سريع است ) (سوره رعد - آيه 41).
4️⃣4 - مجازات و كيفرش بر خلاف مجازاتهاى دادگاههاى رسمى اين جهان نخستين جرقه هايش در اعـمـاق دل و جـان افـروخـتـه مـى شود، و از آنجا به بيرون سرايت مى كند، نخست روح انـسـان را مـى آزارد، سـپـس آثـارش در جـسـم ، و چـهره و دگرگون شدن خواب و خوراك او آشكار مى شود، همانطور كه درباره دادگاه قيامت نيز مى خوانيم : نار الله الموقدة التى تـطـلع عـلى الافـئدة ، (آتـش بر افروخته الهى كه از قلبها زبانه مى كشد)! (سوره همزه - آيه 6 - 7).
5️⃣5 - ايـن دادگـاه وجـدان چندان نياز به ناظر و شهود ندارد، بلكه معلومات و آگاهيهاى خود انـسـان مـتـهـم را بـه عنوان (شهود) به نفع يا بر ضد او مى پذيرد! همانطور كه در دادگـاه رسـتـاخـيـز نـيـز ذرات وجـود انـسـان حـتـى دسـت و پـا و پـوست تن او گواهان بر اعمال او هستند چنانكه مى فرمايد:
حـتـى اذا مـا جـاءوهـا شـهـد عليهم سمعهم و ابصارهم و جلودهم : (چون به كنار آتش دوزخ بـرسـنـد گـوش و چـشم و پوست تن آنها بر ضد آنها گواهى مى دهد) (سوره فصلت - آيه 20).
ايـن شـبـاهـت عـجيب در ميان اين دو دادگاه نشانه ديگرى بر فطرى بودن مساءله معاد است ، زيرا چگونه مى توان باور كرد در وجود يك انسان كه قطره كوچكى از اين اقيانوس عظيم هـسـتـى اسـت ، چـنـان حساب و كتاب و دادگاه مرموز و اسرارآميزى وجود داشته باشد، اما در درون اين عالم بزرگ مطلقا حساب و كتاب و دادگاه و محكمه اى وجود نداشته باشد، اين باور كردنى نيست .
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (10) نکته هایی در باره دادگاه عالی وجدان...
🔅🔅🔅
🔰تفسير:
📋نكته ها:
⏪2 - نامهاى قيامت در قرآن مجيد
🔻مـى دانـيـم قـسـمـت مـهـمـى از مـعـارف قـرآن ، و مـسـائل اعـتـقـادى آن ، بـر مـحـور مـسـائل مـربـوط بـه قـيامت و رستاخيز دور مى زند، چرا كه مهمترين تاءثير را در تربيت انسان و روند تكامل او دارد.
نـام هـائى كـه در قـرآن بـراى ايـن روز بـزرگ انـتـخـاب شـده نـيز بسيار است و هر كدام بـيـانـگـر بـعـدى از ابـعـاد آن روز مـى بـاشـد، و بـه تـنـهـائى مـى تـوانـد مسائل بسيارى را در اين رابطه بازگو كند.
🔵بـه گـفـته مرحوم (فيض كاشانى ) در (محجة البيضاء) در زير هر يك از اين نامها سرى نهفته شده ، و در هر توصيفى معناى مهمى بيان گشته ، بايد كوشيد تا اين معانى را درك كرد و اين اسرار را يافت.
او بـيـش از يـكـصـد نام براى قيامت ذكر كرده كه همه يا اكثر آن را مى توان از قرآن مجيد استفاده كرد. مانند (يوم الحسرة ) (يوم الندامة ) (يوم المحاسبة ) (يوم المسالة ) (يـوم الواقـعـة ) (يـوم القـارعـة ) (يـوم الراجفة ) (يوم الرادفة ) (يوم الطـلاق ) (يـوم الفـراق ) (يـوم الحـسـاب ) (يـوم التـنـاد) (يوم العذاب ) (يـوم الفـرار) (يـوم الحـق ) (يـوم الحـكـم ) (يـوم الفـصـل ) (يـوم الجـمـع ) (يوم الدين ) (يوم تبلى السرائر) (يوم لا يغنى مـولى عـن مـولى شـيـئا) (يـوم يـفـر المـرء مـن اخـيـه ) يـوم لا يـنـفـع مال و لا بنون ) و (يوم التغابن و ....)
🔺ولى معروفترين نام آن همان (يوم القيامة ) است كه هفتاد بار در قرآن مجيد ذكر شده ، و حـكـايت از قيام عمومى بندگان و رستاخيز عظيم انسانها مى كند و توجه به آن نيز انسان را به قيام در اين دنيا براى انجام وظيفه دعوت مى نمايد.
🔺بـه عقيده ما براى بيدار شدن از خواب غفلت و غرور، و مهار كردن نفس سركش ، و تعليم و تـربـيـت انسان ، كافى است كه در اين نامها بينديشيم و وضع خود را در آن روز عظيم ، روزى كـه هـمـگـى در پـيـشگاه خداوند بزرگ حاضر مى شويم ، و پرده ها كنار مى رود و اسرار درون ظاهر مى شود، بهشت تزيين مى گردد و جهنم بر افروخته مى شود، و همگان در پـاى مـيـزان عـدل الهـى حـاضر مى شويم در نظر بگيريم (خداوندا ما را در آن روز در پناه خودت جاى ده ).
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (11) تفسیر آیات 7 تا 9
🔅🔅🔅
فإ ذا برق البصر(7)
و خسف القمر(8)
و جمع الشمس و القمر(9)
يقول الانسان يومئذ اين المفر(10)
كلا لا وزر(11)
إ لى ربك يومئذ المستقر(12)
ينبؤ الانسان يومئذ بما قدم و أ خر(13)
بل الانسان على نفسه بصيرة(14)
و لو القى معاذيره(15)
🌱🌱🌱🌱
7 - در آن هنگام چشمها از شدت وحشت به گردش در مى آيد.
8 - و ماه بى نور گردد.
9 - و خورشيد و ماه يكجا جمع شوند.
10 - آن روز انسان مى گويد: را فرار كجاست ؟
11 - هرگز چنين نيست ، راه فرار و پناهگاهى وجود ندارد.
12 - و قرارگاه نهائى تنها به سوى پروردگار تو است .
13 - و در آن روز انسان را از تمام كارهائى كه از پيش يا پس فرستاده ، آگاه مى كنند.
14 - بلكه انسان خودش از وضع خود آگاه است .
15 - هر چند (در ظاهر) براى خود عذرهائى بتراشد.
🔰تفسير:
🔻انسان بهترين داور خويش است
🔹در آيـات گـذشـتـه سـخن به سؤ الى كه منكران رستاخيز درباره قيامت داشتند منتهى شد، آنها مى گفتند: اگر قيامت راست است كى خواهد آمد؟!
▫️آيـات مـورد بـحـث پـاسـخ گـويـائى اسـت بـه ايـن سـؤ ال .
نـخـسـت به حوادث قبل از رستاخيز يعنى تحول عظيمى كه در دنيا پيدا مى شود و نظام آن مـتـلاشـى مـى گـردد اشـاره كـرده مـى فـرمـايـد: (هـنـگـامـى كـه چـشـمـهـا از شـدت هول و وحشت به گردش درآيد و مضطرب شود) (فاذا برق البصر).
▫️و زمانى كه ماه بى نور و منخسف گردد (و خسف القمر).
▫️(و زمانى كه خورشيد و ماه در يكجا جمع شوند) (و جمع الشمس و القمر).
🔹در اينكه منظور از (جمع ماه و خورشيد) چيست ؟ مفسران تفسيرهاى گوناگونى ذكر كرده اند.
گاه گفته اند: هر دو در كنار هم قرار مى گيرند، و يا هر دو با هم از مشرق طلوع كرده در مغرب غروب مى كنند.
🔹و گاه گفته اند هر دو در اين صفت كه نور خود را از دست مى دهند جمع خواهند بود.
ايـن احـتـمـال نـيـز وجود دارد كه ماه تدريجا تحت تاءثير جاذبه خورشيد به آن نزديك و سرانجام به سوى آن جذب و جمع مى شود، و هر دو بى فروغ مى گردند.
🔹به هر حال در اينجا به دو قسمت از مهمترين پديده هاى انقلابى آخر جهان ، يعنى بى نور شدن ماه ، و جمع شدن خورشيد و ماه با يكديگر است اشاره شده ، كه در آيات ديگر قرآن نيز كم و بيش اشاراتى به آن ديده مى شود، مثلا در آيه 1 سوره تكوير مى فرمايد: اذا الشمس كورت : (هنگامى كه خورشيد تاريك گردد) و مى دانيم نور ماه از خورشيد است ، هـنـگـامـى كه خورشيد تاريك شود ماه نيز تاريك مى گردد، در نتيجه كره زمين در ظلمت و تاريكى وحشتناكى فرو مى رود.
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (12) تفسیر آیات 10تا 12
🔅🔅🔅
يقول الانسان يومئذ اين المفر(10)كلا لا وزر(11)إ لى ربك يومئذ المستقر(12)
10 - آن روز انسان مى گويد: را فرار كجاست ؟11 - هرگز چنين نيست ، راه فرار و پناهگاهى وجود ندارد.12 - و قرارگاه نهائى تنها به سوى پروردگار تو است .
🔰تفسير:
🔻بـه ايـن تـرتـيـب بـا يـك انـقـلاب و تـحـول عـظـيـم ، جـهـان پـايـان مـى يـابـد سـپس با تـحـول عـظـيم ديگرى (با نفخه صور دوم كه نفخه حيات است ) رستاخيز انسانها آغاز مى گـردد، و در آن روز انـسـان مـى گـويـد: راه فـرار كـجـاسـت ! (يقول الانسان يومئذ اين المفر).
🔹آرى انـسانهاى كافر و گنهكار كه روز قيامت را تكذيب مى كردند آن روز از شدت خجالت و شـرم پـناهگاهى مى جويند، و از سنگينى بار گناه و ترس از عذاب راه فرار مى طلبند درسـت هـمـانـنـد ايـن دنـيـا كـه وقـتـى مـواجـه بـا حـادثـه خـطـرنـاكـى مـى شـدنـد دنبال راه فرار مى گشتند آنجا را نيز به اينجا قياس مى كنند!
🔹ولى بـه زودى بـه آنـها گفته مى شود هرگز چنين نيست ، راه فرار و پناهگاهى در اينجا وجود ندارد (كلا لا وزر).(بـلكـه قـرارگـاه نـهـائى همگان به سوى پروردگار است ) و جز او پناهگاهى وجود ندارد (الى ربك يومئذ المستقر).بـراى ايـن آيه غير از تفسير فوق تفسيرهاى ديگرى نيز ذكر كرده اند از جمله اينكه : در آن روز حكم نهائى به دست خدا است .
▫️يا اينكه قرارگاه نهائى از بهشت و دوزخ به فرمان او است .يا اينكه استقرار براى محاكمه و حساب در پيشگاه او است .ولى با توجه به آيه بعد تفسيرى را كه انتخاب كرديم از همه مناسبتر است .
🔹بـعـضـى مـعـتـقـدنـد كـه ايـن آيـه از جـمـله آيـاتـى اسـت كـه خـط سـيـر تـكـامـل ابدى انسان را بيان مى كند، و در زمره آياتى است كه مى گويد: و اليه المصير (بـازگـشت همه به سوى او است ) (تغابن : 3) - و يا ايها الانسان انك كادح الى ربك كدحا فملاقيه : (اى انسان تو با سعى و زحمت به سوى پروردگارت پيش مى روى ، و او را مـلاقات خواهى كرد) (انشقاق : 6) و ان الى ربك المنتهى : (و اينكه همه به سوى پروردگارت باز مى گردند) (نجم : 42).
🔹بـه تـعـبـيـر روشنتر انسانها رهروانى هستند كه از سرحد عدم حركت كرده و تا به اقليم وجود اينهمه راه را آمده اند، و در اين اقليم نيز رو به سوى وجود مطلق و هستى بى پايان خـداونـد در حـركـتـنـد، و هـر گـاه از مـسـيـر اصلى و صراط مستقيم منحرف نشوند اين حركت تـكـامـلى تـا ابد ادامه خواهد يافت و هر روز وارد مرحله تازه اى از قرب خدا مى شوند، اما اگر از مسير خود منحرف شوند سقوط كرده و نابود خواهند شد.
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (13) تفسیر آیه 13
🔅🔅🔅
ينبؤ الانسان يومئذ بما قدم و اخر(13)
در آن روز (رستاخیز)انسان را از تمام كارهائى كه (مقدم ) داشته يا (مؤ خر) نموده است آگاه مى سازند.(13)
🔰تفسير:
در آیه شریفه می فرماید: در آن روز انسان را از تمام كارهائى كه (مقدم ) داشته يا (مؤ خر) نموده است آگاه مى سازند (ينبؤ الانسان يومئذ بما قدم و اخر).
🔹در اينكه منظور از اين دو تعبير چيست ؟ تفسيرهاى زيادى ذكر شده است :
1️⃣نـخـسـت ايـنكه منظور اعمالى است كه در حيات خود از پيش فرستاده ، يا آثارى كه بعد از مـرگ از او بـاقـيـمـانـده ، اعـم از سـنـت نـيـك و بـد كـه در مـيـان مـردم گـذاشـتـه و بـه آن عـمـل مـى كـنند و حسنات و سيئاتش به او مى رسد، و يا كتاب و نوشته ها، و بناهاى خير و شر، و فرزندان صالح و ناصالح ، كه آثارش به او مى رسد.
2️⃣ديـگـر اينكه منظور اولين اعمالى است كه بجا آورده ، و آخرين اعمالى كه در عمرش انجام داده است ، و به تعبير ديگر از تمام اعمالش با خبر مى شود.
3️⃣ديـگـر اينكه اموالى را كه پيش از خود فرستاده ، و اموالى را كه براى وارثان گذاشته است .
بـعـضـى نـيـز گـفـتـه اند منظور گناهانى است كه مقدم داشته ، و اطاعاتى است كه مؤ خر داشته است ، يا بالعكس .
🔸ولى از هـمـه مـنـاسـبـتر تفسير اول است ، به خصوص اينكه در حديثى از امام باقر (عليه السـلام ) در تـفسير اين آيه آمده است كه فرمود: (ينبؤ ) بما قدم من خير و شر، و ما اخر من سـنـة ليـس بـهـا مـن بـعـده ، فـان كـان شـرا كـان عـليـه مـثـل وزرهـم ، و لا يـنـقـص مـن وزرهـم شـيـئا، و ان كـان خـيـرا كـان له مثل اجورهم ، و لا ينقص من اجورهم شيئا:
(در آن روز به انسان خبر مى دهند آنچه از خير و شر را مقدم داشته ، و آنچه مؤ خر نموده اسـت ، از سـنتهائى كه از خود به يادگار گذارده ، تا كسانى كه بعد از او مى آيند به آن عـمـل كـنـنـد، اگـر سـنـت بـدى بـوده بـه انـدازه گـنـاه عـمـل كـنـنـدگـان بر او خواهد بود، بى آنكه چيزى از گناه آنان بكاهد، و اگر سنت خيرى بوده همانند پاداشهاى آنها براى او خواهد بود بى آنكه چيزى از اجر آنها كاسته شود).
🖇با ما همراه باشید ادامه دارد...
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (14) تفسیر آیه 14و15
🔅🔅🔅
بل الانسان على نفسه بصيرة(14)و لو القى معاذيره(15)
بلكه انسان خودش از وضع خود آگاه است ( و خـود و اعـضـايـش در آن روز بـزرگ شـاهـد و گـواه او هـسـتـنـد).(14)هر چند در ظاهر براى خود عذرهائى بتراشد.(15)
🌱🌱🌱
🔹در آيـه مورد بحث می فرماید:گرچه خداوند و فرشتگان او انسان را از تمام اعمالش آگاه مى كـنـند، ولى نيازى به اين اعلام نيست ، (بلكه انسان خودش از وضع خود آگاه است ) و خـود و اعـضـايـش در آن روز بـزرگ شـاهـد و گـواه او هـسـتـنـد (بل الانسان على نفسه بصيرة ).(هر چند در ظاهر براى خود عذرهائى بتراشد) (و لو القى معاذيره ).
🔹ايـن آيات در حقيقت همان چيزى را مى گويد كه در آيات ديگر قرآن درباره گواهى اعضاى انـسـان بـر اعـمـال او آمـده اسـت ، مـانـنـد آيه 20 سوره فصلت كه مى گويد: شهد عليهم سـمـعـهـم و ابصارهم و جلودهم بما كانوا يعملون : (گوشها و چشمها و پوستهاى تنشان به آنچه انجام مى دادند گواهى مى دهند) و آيه 65 يس كه مى فرمايد: و تكلمنا ايديهم و تشهد ارجلهم بما كانوا يكسبون : (دستهاى آنها با ما سخن مى گويند، و پاهايشان به اعمالى كه انجام داده اند گواهى مى دهند)!
🔸بـنـابـرايـن در آن دادگـاه بـزرگ قـيـامـت بـهـتـريـن گـواه بـر اعـمـال انـسـان ، خـود اوسـت ، چـرا كـه او از هـمه بهتر از وضع خويشتن آگاه است ، هر چند خداوند براى اتمام حجت گواهان زياد ديگرى نيز براى او قرار داده است .
▪️(بصيرة ) هم معناى مصدرى دارد (بينائى و آگاهى ) و هم معنى وصفى (شخص آگاه ) و لذا بعضى آن را به معنى حجت و دليل و برهان كه آگاهى بخش است تفسير كرده اند.
▪️(معاذير) جمع (معذرت ) در اصل به معنى پيدا كردن چيزى است كه آثار گناه را از بـيـن بـبـرد كـه گـاهـى عـذر واقعى است ، و گاه صورى و ظاهرى بعضى نيز گفته اند: (مـعـاذيـر) جمع (معذار) به معنى پرده و پوشش است ، طبق اين تفسير معنى آيه چنين مـى شـود: انـسـان بـر خـويـشـتـن آگـاهـى دارد هـر چـنـد پـرده هـا بـر اعـمـال خـود بـيـفـكـنـد، و كـارهـاى خـويـش را مـسـتـور دارد، ولى تـفـسـيـر اول مناسبتر است .
🔹بـه هـر حـال حـاكـم بـر حـساب و جزا در آن روز بزرگ كسى است كه هم از اسرار درون و بـرون آگـاه است ، و هم خود انسان را حسابگر اعمال خويش قرار مى دهد، همانگونه كه در آيـه 14 سـوره اسـراء آمده : اقراء كتابك كفى بنفسك اليوم عليك حسيبا (نامه اعمالت را بخوان ، كافى است كه امروز خود حسابگر خويش باشى )!
🔹گـرچـه آيـات مـورد بـحث همگى درباره معاد و قيامت سخن مى گويد ولى مفهوم آن گسترده اسـت ، عـالم دنـيـا را نـيـز شـامـل مـى شـود، در ايـنـجـا نـيـز مـردم از حـال خود آگاهند، هر چند گروهى با دروغ و پشت هم اندازى و ظاهرسازى و رياكارى چهره واقعى خويش را مكتوم مى دارند.
🔸لذا در حـديـثى از امام صادق (عليه السلام ) آمده است كه فرمود: ما يصنع احدكم ان يظهر حـسـنـا، و يـسـر سـيـئا اليـس اذا رجـع الى نـفـسـه يـعـلم انـه ليس كذلك ، و الله سبحانه يـقـول : بـل الانسان على نفسه بصيرة ، ان السريرة اذا صلحت قويت العلانية : (هر گاه يكى از شما ظاهر خود را بيارايد اما در پنهانى بد كار باشد چه مى تواند انجام دهد؟ آيا هـنـگـامـى كـه بـه خـويشتن مراجعه كند نمى داند كه اينگونه نيست ؟ همانگونه كه خداوند سـبـحـان مـى فرمايد: بلكه انسان به خويشتن آگاه است ، هنگامى كه باطن انسان صالح گردد ظاهر او نيز تقويت مى شود.
◾️و در احـاديـث روزه مـريـض نـيـز آمـده است كه يكى از ياران امام صادق (عليه السلام ) سؤ ال كـرد: مـا حـد المرض الذى يفطر صاحبه ؟ ميزان آن بيمارى كه مجوز افطار است چيست ؟ امـام در جـواب فـرمود: بل الانسان على بصيرة ، هو اعلم بما يطيق : (انسان از وضع خود آگاهتر است و بهتر مى داند چه اندازه توانائى دارد).
🖇با ما همراه باشید ادامه دارد...
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر #سوره_قیامت #قیامت #القیامه #نمونه #آیت_الله_مکارم #مکارم
📚تفسیر سوره قیامت
📝نگاشت: (15) تفسیر آیه 16
🔅🔅🔅
لا تحرك به لسانك لتعجل به(16)إ ن علينا جمعه و قرءانه(17)فإ ذا قرأ ناه فاتبع قرءانه(18)ثم إ ن علينا بيانه(19)
16 - زبانت را به خاطر عجله براى خواندن آن (قرآن ) حركت مده .17 - چرا كه جمع و خواندن آن بر عهده ماست .18 - و هنگامى كه ما آن را خوانديم از آن پيروى كن .19 - سپس بيان (و توضيح ) آن نيز بر عهده ماست .
🔰تفسير:
📙جمع و حفظ قرآن بر عهد ماست !
ايـن آيـات در حقيقت به منزله جمله معترضه اى است كه گاه گوينده در لابلاى سخن خويش مـى آورد، مـثلا شخصى مشغول خطابه است و مى بيند آخر مجلس مملو از جمعيت شده در حالى كه جلو مجلس خالى است موقتا سخنان خويش را قطع مى كند، و حاضران را دعوت به جلو آمـدن مـى كـنـد تـا جـا براى آيندگان باز شود و بعد به سخنان خويش ادامه مى دهد و يا اسـتـادى به هنگام تدريس غفلتى از شاگرد خود مى بيند سخن خويش را قطع كرده و به او هشدار مى دهد سپس درس را ادامه مى دهد.
اگـر شـخـصى ناآگاه ، آن سخنرانى يا اين تدريس را از نوار بشنود ممكن است گرفتار اشـتـبـاه شـود، و از عـدم ارتـبـاط ايـن جـمـله هـا بـا جـمـله هـاى قـبـل و بعد تعجب كند، ولى با دقت در شرايط خاص مجلس ، فلسفه اين جمله هاى معترضه روشن مى شود.
▪️با توجه به اين مقدمه ساده به تفسير آيات مورد بحث مى پردازيم .
خـداونـد مـوقـتـا رشـته سخن درباره قيامت و احوال مؤ منان و كافران را رها كرده ، و تذكر فـشـرده اى بـه پـيـامـبرش درباره قرآن مى دهد و مى فرمايد: (زبانت را به خاطر عجله بـراى خـوانـدن آن حـركـت مـده ) (لا تـحـرك بـه لسـانـك لتعجل به ).
🖇با ما همراه باشید ادامه دارد...
🌷🌷🌷
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom